Следете не

На денешен ден

На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

1526.- Турскиот султан Сулејман Втори Величествениот, откако ги победил Унгарците во полето Мохач, ја зазел Буда, која станала седиште на Буда Пашалук, провинција на Отоманската империја во следните 150 години. 1721 – Шведска и Русија ја завршија Големата северна војна, започната во 1700 година, во мир во Нистад, Финска, во која рускиот цар Петар Велики ги победи Швеѓаните и доби пристап до Балтичкото Море. Русија ја доби територијата од Финскиот Залив до Ригаскиот Залив и градовите Рига, Ревел и Нарва.

1839.- Роден е американскиот филозоф и логичар Чарлс Сандерс Пирс, основач на прагматизмот, филозофско училиште подоцна развиено од Вилијам Jamesејмс.

1855.- Роден е германскиот археолог Роберт Колдевеј, кој го истражува Вавилон од 1899 до 1917 година и докажува дека библискиот град на реката Еуфрат, јужно од Багдад, навистина постоел.

1890.- Роден е австрискиот писател Франц Верфел, експресионистички поет, есеист, драмски писател и наратор („Пријател на светот“, „Ние сме“, „Павле меѓу Евреите“, „Песна на Бернадет“, „Прослава на дипломирањето“, „Верди “).

1898.- Австро -унгарската царица Елизабета, сопруга на Франц Јосиф, беше убиена во енева. Атентатот го изврши анархистот Луиџи Лусени.

1906.- Објавен е првиот број на хумористично -сатиричниот весник „Шабачка čивија“. Весникот беше објавен до 1909 година.

1919 година-Во палатата Сен Germермен во близина на Париз, претставници на Австрија, победничките сили на Првата светска војна и наследничката држава Австро-Унгарија потпишаа мировен договор, кој формално стави крај на австро-унгарската монархија. Новоформираните држави беа признати, вклучувајќи го и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците. Мировниот договор и забрани на Австрија да се обедини со Германија и ја предаде својата морнарица на сојузниците во име на репарации.

1927.- Роден е перуанскиот пејач со индиско -шпанско потекло Има Сумак (Има Сумак), која стана позната по својот глас со уникатен опсег, од високо сопрано до длабоко алто.

1939.- Канада и објави војна на Германија, претворајќи го конфликтот во Европа во светска војна. Канадските единици се бореа во британската армија во Втората светска војна.

1942.- Британските воздухопловни сили го нападнаа Дизелдорф во Втората светска војна со 476 авиони, фрлајќи 100.000 бомби врз германскиот град.

1943 година – По капитулацијата на Италија во Втората светска војна, Германците го окупираа Рим и го ставија Ватикан под протекторат.

1945 – Марионетската влада на Норвешка (1942-45) беше осудена за предавство и осудена на смрт за соработка со нацистичка Германија во Втората светска војна.

1967 – Референдумот во Гибралтар го отфрли припојувањето на Гибралтар кон Шпанија и одлучи да остане под британска власт.

1974 – Според договорот постигнат во Алжир, Португалија ја призна независноста на Гвинеја -Бисао под претседателот Луис Кабрал.

1976.- Во судир на патнички авиони „Тридент“ на британската компанија „Бритиш ервејс“ и „ДЦ -9“ на југословенската компанија ЈАТ северно од Загреб, загинаа сите 176 лица во двата авиона.

1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија. Насликана во 1937 година, по нацистичкото бомбардирање на баскискиот град Герника во Шпанската граѓанска војна, „Герника“ е во Newујорк од 1939 година. Според заветот на Пикасо, сликата не може да се врати додека не се воспостави демократска држава во Шпанија.

1989.- Унгарија ја отвори границата со Западот и дозволи околу 7.000 бегалци од Источна Германија да заминат во Западна Германија. Тој масовен егзодус доведе до пад на Берлинскиот Wallид.

1994.- Папата Јован Павле Втори пристигна во Хрватска за прва посета на поглаварот на Римокатоличката црква на регионот на поранешна Југославија. Папата се залагаше за мир на Балканот.

1995.- За време на воздушната операција против босанските Срби, НАТО започна со истрелување крстосувачки ракети „Томахавк“ кон противвоздушни системи во околината на Бања Лука од американскиот брод „Нормандија“ во Јадранското Море.

2000.- Десетици луѓе се повредени во судирите меѓу поддржувачите на различни политички опции за време на локалните избори во Македонија. Тензиите меѓу етничките Албанци и Македонци ескалираа во пролетта 2001 година во конфликти што ја доведоа земјата до работ на граѓанска војна.

2001.- Советот за безбедност на ОН го укина ембаргото за оружје за СР Југославија, воведено на 31 март 1998 година, врз основа на насилството на Слободан Милошевиќ на Косово.

2002 – Швајцарија станува 190 -та членка на Обединетите нации (ОН), со статус на набverудувач од 1948 година.

2003.- Хрватскиот претседател Стипе Месиќ пристигна во Белград за прва посета на еден хрватски претседател на Србија и Црна Гора од почетокот на војната во поранешна Југославија во 1991 година.

2003.- Шведската министерка за надворешни работи Ана Линд беше избодена со нож во трговски центар во Стокхолм и почина еден ден подоцна. Убиецот Мијаило Мијаиловиќ беше осуден во март 2004 година на доживотен затвор. Високиот суд во Стокхолм ја промени пресудата и донесе одлука дека Мијаиловиќ е ментално болен и треба да биде испратен на лекување.

2006.- Во Црна Гора се одржаа парламентарни избори, први по осамостојувањето. Коалицијата на Демократската партија на социјалистите (ДПС) на Мило Djукановиќ и Социјалдемократската партија (СДП) на Ранко Кривокапиќ извојуваа убедлива победа.

2010.- Почина еден од великаните на модерната актерска игра, Раде Марковиќ. Тој одигра 81 улога во филмот, 62 улоги во телевизиски драми, серии и други емисии, учествуваше во 186 радио драми и одигра вкупно 96 улоги на театарски сцени.

2011.- Повеќе од 165 луѓе загинаа во бродолом од околу 600 патници, кој потона во Индискиот Океан во близина на брегот на Танзанија.

2015.- Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесе оставка и ги повлече министрите од Демократската унионистичка партија од протестантско -католичката коалициска влада. Политичката криза беше предизвикана од убиството на поранешниот член на ИРА Кевин Мегин Сениор во јули и апсењето на Боби Стори, член на ирската католичка партија Шин Фејн, по тој повод.

На денешен ден

Светот на денешен ден (20 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.

1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.

1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.

1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.

1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.

1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.

1917 – Украина беше прогласена за република.

1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.

1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.

1924 – Задушено курдското востание во Турција.

1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.

1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.

1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.

2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.

2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп1 час

Хороскоп за среда (26 ноември)

Овен Доколку размислувате за промена на работните места, денес е добар ден за преговори. Добро размислете за понудата што сте...

Хроника10 часа

Млад затвореник од струшко починал, откако во тешка здравствена состојба бил донесен во Општата болница во Охрид

На 24.11.2025 во 19 часот во СВР Охрид е пријавено дека од Затворот Охрид во Општата болница во Охрид, со...

Спорт10 часа

(ВИДЕО) Несекојдневна ситуација на играчите од Евертон, го удри „шамар“ својот соиграч, потоа се извини на целата јавност

Евертон синоќа славеше со 1-0 против Манчестер јунајтед на „Олд Трафорд“ во 12. коло од Премиер лигата, благодарение на голот...

Временска прогноза11 часа

Од утре повторно нови обилни врнежи од дожд и засилен ветер, снегот ќе биде застапен на повисоките места од државата

Под влијание на циклонска активност со центар над Медитеранот, почнувајќи од утре (вторник 25 ноември) особено навечер и ноќта кон...

Кичево11 часа

ОВР Кичево поднесе кривична пријава против поранешниот градоначалник, постапувал спротивно на законот за пожарникарство

ОВР Кичево поднесе кривична пријава против Ф.Д. (51) од кичевското село Србица, поради постоење основи на сомнение за сторено кривично...

Фото: Mae Dulay @ unsplash Фото: Mae Dulay @ unsplash
Автомобили12 часа

Како да заштедите гориво во зима: Експертски совети за правилен притисок во гумите

Редовната проверка и одржување на правилниот притисок во гумите во текот на зимскиот период е една од најбрзите, најевтините и...

Фото: Nabeel Syed @ unsplash Фото: Nabeel Syed @ unsplash
Автомобили12 часа

Регистрациите на нови автомобили во ЕУ пораснаа за 5,8% во октомври: Еве кои се најсилните пазари

Шпанија предничи со рекордeн раст на електрични возила од 90,1% Во Европската Унија во октомври биле регистрирани 916.609 нови патнички...

Фото: Charles Chen @ unsplash Фото: Charles Chen @ unsplash
Магазин12 часа

Рецепт за најсочните мини пици: Брзи, меки и едноставно неодоливи

Овие мини пици се вистинска класика – идеални за гости, прослави, родендени или брза ужина. Ги сакаат и деца и...

Фото: Damian Kamp @ unsplash Фото: Damian Kamp @ unsplash
Lifestyle12 часа

5 раси на кучиња што речиси не пуштаат влакна и немаат непријатен мирис

Ако размислувате да вдомите куче, а чистотата во домот ви е важна, една од овие пет раси може да биде...

Фото: Adarsh Chauhan @ unsplash Фото: Adarsh Chauhan @ unsplash
Магазин12 часа

Зошто вештачката интелигенција сè уште не е сигурна замена за Google

Сè повеќе луѓе користат ChatGPT и други алатки со вештачка интелигенција како замена за Google. Истовремено, самите пребарувачи веќе вградуваат...

НАЈЧИТАНИ