Следете не

На денешен ден

На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

1526.- Турскиот султан Сулејман Втори Величествениот, откако ги победил Унгарците во полето Мохач, ја зазел Буда, која станала седиште на Буда Пашалук, провинција на Отоманската империја во следните 150 години. 1721 – Шведска и Русија ја завршија Големата северна војна, започната во 1700 година, во мир во Нистад, Финска, во која рускиот цар Петар Велики ги победи Швеѓаните и доби пристап до Балтичкото Море. Русија ја доби територијата од Финскиот Залив до Ригаскиот Залив и градовите Рига, Ревел и Нарва.

1839.- Роден е американскиот филозоф и логичар Чарлс Сандерс Пирс, основач на прагматизмот, филозофско училиште подоцна развиено од Вилијам Jamesејмс.

1855.- Роден е германскиот археолог Роберт Колдевеј, кој го истражува Вавилон од 1899 до 1917 година и докажува дека библискиот град на реката Еуфрат, јужно од Багдад, навистина постоел.

1890.- Роден е австрискиот писател Франц Верфел, експресионистички поет, есеист, драмски писател и наратор („Пријател на светот“, „Ние сме“, „Павле меѓу Евреите“, „Песна на Бернадет“, „Прослава на дипломирањето“, „Верди “).

1898.- Австро -унгарската царица Елизабета, сопруга на Франц Јосиф, беше убиена во енева. Атентатот го изврши анархистот Луиџи Лусени.

1906.- Објавен е првиот број на хумористично -сатиричниот весник „Шабачка čивија“. Весникот беше објавен до 1909 година.

1919 година-Во палатата Сен Germермен во близина на Париз, претставници на Австрија, победничките сили на Првата светска војна и наследничката држава Австро-Унгарија потпишаа мировен договор, кој формално стави крај на австро-унгарската монархија. Новоформираните држави беа признати, вклучувајќи го и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците. Мировниот договор и забрани на Австрија да се обедини со Германија и ја предаде својата морнарица на сојузниците во име на репарации.

1927.- Роден е перуанскиот пејач со индиско -шпанско потекло Има Сумак (Има Сумак), која стана позната по својот глас со уникатен опсег, од високо сопрано до длабоко алто.

1939.- Канада и објави војна на Германија, претворајќи го конфликтот во Европа во светска војна. Канадските единици се бореа во британската армија во Втората светска војна.

1942.- Британските воздухопловни сили го нападнаа Дизелдорф во Втората светска војна со 476 авиони, фрлајќи 100.000 бомби врз германскиот град.

1943 година – По капитулацијата на Италија во Втората светска војна, Германците го окупираа Рим и го ставија Ватикан под протекторат.

1945 – Марионетската влада на Норвешка (1942-45) беше осудена за предавство и осудена на смрт за соработка со нацистичка Германија во Втората светска војна.

1967 – Референдумот во Гибралтар го отфрли припојувањето на Гибралтар кон Шпанија и одлучи да остане под британска власт.

1974 – Според договорот постигнат во Алжир, Португалија ја призна независноста на Гвинеја -Бисао под претседателот Луис Кабрал.

1976.- Во судир на патнички авиони „Тридент“ на британската компанија „Бритиш ервејс“ и „ДЦ -9“ на југословенската компанија ЈАТ северно од Загреб, загинаа сите 176 лица во двата авиона.

1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија. Насликана во 1937 година, по нацистичкото бомбардирање на баскискиот град Герника во Шпанската граѓанска војна, „Герника“ е во Newујорк од 1939 година. Според заветот на Пикасо, сликата не може да се врати додека не се воспостави демократска држава во Шпанија.

1989.- Унгарија ја отвори границата со Западот и дозволи околу 7.000 бегалци од Источна Германија да заминат во Западна Германија. Тој масовен егзодус доведе до пад на Берлинскиот Wallид.

1994.- Папата Јован Павле Втори пристигна во Хрватска за прва посета на поглаварот на Римокатоличката црква на регионот на поранешна Југославија. Папата се залагаше за мир на Балканот.

1995.- За време на воздушната операција против босанските Срби, НАТО започна со истрелување крстосувачки ракети „Томахавк“ кон противвоздушни системи во околината на Бања Лука од американскиот брод „Нормандија“ во Јадранското Море.

2000.- Десетици луѓе се повредени во судирите меѓу поддржувачите на различни политички опции за време на локалните избори во Македонија. Тензиите меѓу етничките Албанци и Македонци ескалираа во пролетта 2001 година во конфликти што ја доведоа земјата до работ на граѓанска војна.

2001.- Советот за безбедност на ОН го укина ембаргото за оружје за СР Југославија, воведено на 31 март 1998 година, врз основа на насилството на Слободан Милошевиќ на Косово.

2002 – Швајцарија станува 190 -та членка на Обединетите нации (ОН), со статус на набverудувач од 1948 година.

2003.- Хрватскиот претседател Стипе Месиќ пристигна во Белград за прва посета на еден хрватски претседател на Србија и Црна Гора од почетокот на војната во поранешна Југославија во 1991 година.

2003.- Шведската министерка за надворешни работи Ана Линд беше избодена со нож во трговски центар во Стокхолм и почина еден ден подоцна. Убиецот Мијаило Мијаиловиќ беше осуден во март 2004 година на доживотен затвор. Високиот суд во Стокхолм ја промени пресудата и донесе одлука дека Мијаиловиќ е ментално болен и треба да биде испратен на лекување.

2006.- Во Црна Гора се одржаа парламентарни избори, први по осамостојувањето. Коалицијата на Демократската партија на социјалистите (ДПС) на Мило Djукановиќ и Социјалдемократската партија (СДП) на Ранко Кривокапиќ извојуваа убедлива победа.

2010.- Почина еден од великаните на модерната актерска игра, Раде Марковиќ. Тој одигра 81 улога во филмот, 62 улоги во телевизиски драми, серии и други емисии, учествуваше во 186 радио драми и одигра вкупно 96 улоги на театарски сцени.

2011.- Повеќе од 165 луѓе загинаа во бродолом од околу 600 патници, кој потона во Индискиот Океан во близина на брегот на Танзанија.

2015.- Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесе оставка и ги повлече министрите од Демократската унионистичка партија од протестантско -католичката коалициска влада. Политичката криза беше предизвикана од убиството на поранешниот член на ИРА Кевин Мегин Сениор во јули и апсењето на Боби Стори, член на ирската католичка партија Шин Фејн, по тој повод.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп9 часа

Хороскоп за четврток (5 јуни)

ОВЕН Некој на работа врши притисок врз вас и приморани сте некои работи да ги завршите побрзо отколку што очекувавте....

Спорт11 часа

ФФМ на дечињата кои учествуваа во финалниот турнир во „Детската лига“ ќе им овозможи бесплатно да го следат мечот Македонија-Белгија од трибините на „Тодор Проески“

Фудбалската федерација на Македонија ќе им овозможи бесплатен влез на источната трибина на Националната арена „Тодор Проески“ на сите деца...

Хроника18 часа

При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина

На 03.06.2025 во 07:25 часот во СВР Охрид е пријавено дека, О.З.(52) од Кина, при изведување градежни работи на автопатот...

Временска прогноза1 ден

Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите

Под влијание на фронтална долина со поладен воздух во висина која се наоѓа над нашиот дел од Европа, во Македонија...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за среда (4 јуни)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

На денешен ден2 дена

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве...

Македонија2 дена

(ФОТО) СВР Охрид одржа работилници на тема „Безбедност и правила за децата во сообраќајот“ со ученици од второ и трето одделение на основни училишта

СВР Охрид во соработка со општинскиот Совет за превенција на детско престапништво и секторот за комунални дејности, сообраќај и улици...

Македонија2 дена

МВР изрече кривична пријава за злоупотреба на службената положба и овластување и злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство

Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал поднесе кривична пријава против шест физички лица поради постоење основи на сомнение...

Автомобили2 дена

Новиот прототип на „Subaru“ се очекува да дебитира на „Japan Mobility Show 2025“

Главниот технолошки директор на Субару, Тецуо Фуџинуки, накратко зборуваше за новото возило, кое според тизер фотографијата најверојатно е поврзана со...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за вторник (3 јуни)

ОВЕН Учествувајте во она што се случува околу вас, во спротивно ќе бидете изоставени кога станува збор за донесување одлуки...

НАЈЧИТАНИ