Следете не

На денешен ден

На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

1526.- Турскиот султан Сулејман Втори Величествениот, откако ги победил Унгарците во полето Мохач, ја зазел Буда, која станала седиште на Буда Пашалук, провинција на Отоманската империја во следните 150 години. 1721 – Шведска и Русија ја завршија Големата северна војна, започната во 1700 година, во мир во Нистад, Финска, во која рускиот цар Петар Велики ги победи Швеѓаните и доби пристап до Балтичкото Море. Русија ја доби територијата од Финскиот Залив до Ригаскиот Залив и градовите Рига, Ревел и Нарва.

1839.- Роден е американскиот филозоф и логичар Чарлс Сандерс Пирс, основач на прагматизмот, филозофско училиште подоцна развиено од Вилијам Jamesејмс.

1855.- Роден е германскиот археолог Роберт Колдевеј, кој го истражува Вавилон од 1899 до 1917 година и докажува дека библискиот град на реката Еуфрат, јужно од Багдад, навистина постоел.

1890.- Роден е австрискиот писател Франц Верфел, експресионистички поет, есеист, драмски писател и наратор („Пријател на светот“, „Ние сме“, „Павле меѓу Евреите“, „Песна на Бернадет“, „Прослава на дипломирањето“, „Верди “).

1898.- Австро -унгарската царица Елизабета, сопруга на Франц Јосиф, беше убиена во енева. Атентатот го изврши анархистот Луиџи Лусени.

1906.- Објавен е првиот број на хумористично -сатиричниот весник „Шабачка čивија“. Весникот беше објавен до 1909 година.

1919 година-Во палатата Сен Germермен во близина на Париз, претставници на Австрија, победничките сили на Првата светска војна и наследничката држава Австро-Унгарија потпишаа мировен договор, кој формално стави крај на австро-унгарската монархија. Новоформираните држави беа признати, вклучувајќи го и Кралството на Србите, Хрватите и Словенците. Мировниот договор и забрани на Австрија да се обедини со Германија и ја предаде својата морнарица на сојузниците во име на репарации.

1927.- Роден е перуанскиот пејач со индиско -шпанско потекло Има Сумак (Има Сумак), која стана позната по својот глас со уникатен опсег, од високо сопрано до длабоко алто.

1939.- Канада и објави војна на Германија, претворајќи го конфликтот во Европа во светска војна. Канадските единици се бореа во британската армија во Втората светска војна.

1942.- Британските воздухопловни сили го нападнаа Дизелдорф во Втората светска војна со 476 авиони, фрлајќи 100.000 бомби врз германскиот град.

1943 година – По капитулацијата на Италија во Втората светска војна, Германците го окупираа Рим и го ставија Ватикан под протекторат.

1945 – Марионетската влада на Норвешка (1942-45) беше осудена за предавство и осудена на смрт за соработка со нацистичка Германија во Втората светска војна.

1967 – Референдумот во Гибралтар го отфрли припојувањето на Гибралтар кон Шпанија и одлучи да остане под британска власт.

1974 – Според договорот постигнат во Алжир, Португалија ја призна независноста на Гвинеја -Бисао под претседателот Луис Кабрал.

1976.- Во судир на патнички авиони „Тридент“ на британската компанија „Бритиш ервејс“ и „ДЦ -9“ на југословенската компанија ЈАТ северно од Загреб, загинаа сите 176 лица во двата авиона.

1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија. Насликана во 1937 година, по нацистичкото бомбардирање на баскискиот град Герника во Шпанската граѓанска војна, „Герника“ е во Newујорк од 1939 година. Според заветот на Пикасо, сликата не може да се врати додека не се воспостави демократска држава во Шпанија.

1989.- Унгарија ја отвори границата со Западот и дозволи околу 7.000 бегалци од Источна Германија да заминат во Западна Германија. Тој масовен егзодус доведе до пад на Берлинскиот Wallид.

1994.- Папата Јован Павле Втори пристигна во Хрватска за прва посета на поглаварот на Римокатоличката црква на регионот на поранешна Југославија. Папата се залагаше за мир на Балканот.

1995.- За време на воздушната операција против босанските Срби, НАТО започна со истрелување крстосувачки ракети „Томахавк“ кон противвоздушни системи во околината на Бања Лука од американскиот брод „Нормандија“ во Јадранското Море.

2000.- Десетици луѓе се повредени во судирите меѓу поддржувачите на различни политички опции за време на локалните избори во Македонија. Тензиите меѓу етничките Албанци и Македонци ескалираа во пролетта 2001 година во конфликти што ја доведоа земјата до работ на граѓанска војна.

2001.- Советот за безбедност на ОН го укина ембаргото за оружје за СР Југославија, воведено на 31 март 1998 година, врз основа на насилството на Слободан Милошевиќ на Косово.

2002 – Швајцарија станува 190 -та членка на Обединетите нации (ОН), со статус на набverудувач од 1948 година.

2003.- Хрватскиот претседател Стипе Месиќ пристигна во Белград за прва посета на еден хрватски претседател на Србија и Црна Гора од почетокот на војната во поранешна Југославија во 1991 година.

2003.- Шведската министерка за надворешни работи Ана Линд беше избодена со нож во трговски центар во Стокхолм и почина еден ден подоцна. Убиецот Мијаило Мијаиловиќ беше осуден во март 2004 година на доживотен затвор. Високиот суд во Стокхолм ја промени пресудата и донесе одлука дека Мијаиловиќ е ментално болен и треба да биде испратен на лекување.

2006.- Во Црна Гора се одржаа парламентарни избори, први по осамостојувањето. Коалицијата на Демократската партија на социјалистите (ДПС) на Мило Djукановиќ и Социјалдемократската партија (СДП) на Ранко Кривокапиќ извојуваа убедлива победа.

2010.- Почина еден од великаните на модерната актерска игра, Раде Марковиќ. Тој одигра 81 улога во филмот, 62 улоги во телевизиски драми, серии и други емисии, учествуваше во 186 радио драми и одигра вкупно 96 улоги на театарски сцени.

2011.- Повеќе од 165 луѓе загинаа во бродолом од околу 600 патници, кој потона во Индискиот Океан во близина на брегот на Танзанија.

2015.- Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесе оставка и ги повлече министрите од Демократската унионистичка партија од протестантско -католичката коалициска влада. Политичката криза беше предизвикана од убиството на поранешниот член на ИРА Кевин Мегин Сениор во јули и апсењето на Боби Стори, член на ирската католичка партија Шин Фејн, по тој повод.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Магазин2 часа

Утре започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

Македонија4 часа

СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост

Денеска (30.06.2025 година) во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека, на пловен објект...

Временска прогноза6 часа

Од денес во најава многу топло време со висок УВ индекс

Територијата на Република Македонија, како и на целиот регион, од денес (понеделник 30 јуни), па се до следниот понеделник (7...

Македонија7 часа

СВР Охрид со засилени контроли во патниот сообраќај, изречени низа санкции

На 29.08.2025 година од 11 до 17 часот, на подрачјето на СВР Охрид преземени се засилени контроли во патниот сообраќај....

Македонија7 часа

Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Хороскоп20 часа

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт22 часа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево1 ден

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

Хроника1 ден

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

Македонија1 ден

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

НАЈЧИТАНИ