Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 11 декември

Објавено пред

на

1282.- Почина императорот Михаил VIII, основач на последната византиска династија Палеолог (1259) и обновувач на империјата по 57 години латинска окупација. Тој го преселил главниот град од Никеја во Константинопол, кој го освоил во 1261 година и успешно се спротивставил на намерите на Карло Анжу и Венецијанците да ја основаат Латинската империја. Него го наследил неговиот син Андроник II.

1475.- Роден е италијанскиот свештеник Џовани де Медичи, папата Лав X (Лав) од 1513 година до неговата смрт во 1521 година. Како голем покровител на уметноста, тој го направил Рим центар на европската култура. И покрај напорите, вклучително и екскомуникацијата на основачот на Протестантската црква во Германија, Мартин Лутер, тој не успеа да ја потисне „ерес“ – движење на религиозна реформација што започна за време на неговиот понтификат и го спречи создавањето на протестантска црква.

1803.- Роден е францускиот композитор Хектор, творец на романтична програмска музика и основач на модерниот оркестар („Фантастична симфонија“, „Ромео и Јулија“).

1810.- Роден е францускиот писател Алфред де Мизе (Мусет). Неговата несреќна љубовна врска со писателот Џорџ го инспирирала да ја напише песната „Ноќи“, а во автобиографскиот роман „Исповед на едно дете на овој век“ ги опишал „болестите на векот“ и самракот на идеалите. За негови најдобри драмски дела се сметаат „Расположенијата на Маријана“ и „Не се шегувај со љубовта“.

1843.- Роден е германскиот бактериолог Роберт Кох, еден од основачите на бактериологијата, добитник на Нобеловата награда за медицина во 1905 година.

1858.- Соборот на Свети Андреј ја смени династијата во Србија, соборувајќи го принцот Александар Караѓорѓевиќ. На престолот бил вратен Милош Обреновиќ, а за негов наследник бил прогласен неговиот син Михаило.

1888.- Српскиот парламент го усвои уставот предложен од Народната радикална партија. Уставот, напишан по моделот на белгискиот устав од 1831 година, за првпат воведе парламентарна демократија во Србија.

1894.- Во Париз е отворена првата изложба на автомобили во светот, на која учествуваат девет производители.

1918.- Роден е рускиот писател Александар Солженицин, кој кон крајот на 1960-тите стана најпознатиот советски дисидент поради острите критики на сталинизмот во неговите дела. Со расказот „Еден ден на Иван Денисович“ тој ја внесе темата за логорите на Сталин во литературата, во која тој помина девет години сам. Тој емигрирал во 1974 година, а по две децении се вратил во Русија. Добитник е на Нобеловата награда за литература во 1970 година („Оддел за рак“, „Во првиот круг“, „Архипелаг Гулаг“).

1937.- Големиот фашистички совет донесе одлука Италија да се повлече од Лигата на народите.

1941.- Германија и Италија им објавија војна на САД, а Конгресот на САД објави војна на двете земји. Полска и објави војна на Јапонија, а Куба, Костарика, Никарагва, Доминиканската Република и Гватемала на Германија и Италија.

1946.- Генералното собрание на ОН го основа УНИЦЕФ – Меѓународен фонд на Обединетите нации за деца во земјите зафатени од војна.

1972.- Американските астронаути од Аполо 17, Јуџин Сернон и Харисон Шмит, слетаа на Месечината, на нивната последна мисија Аполо.

1973.- Западногерманскиот канцелар Вили Брант и чехословачкиот премиер Лубомир Стругал потпишаа договор за формално укинување на Минхенскиот пакт од 1938 година, оставајќи ги Британија и Франција на нацистичка Германија Судетска област во Чехословачка.

1991.- Во Мастрихт е потпишан Договорот за монетарна и политичка унија на Европската унија.

1992.- На барање на Македонија, Советот за безбедност на ОН го одобри распоредувањето на 800 војници на ОН во поранешната југословенска република.

1997.- По маратонските преговори во Кјото беше потпишан протокол за заштита на животната средина, кој предвидува намалување на производството на јаглерод диоксид и други штетни гасови за кои се верува дека предизвикуваат ефекти на стаклена градина и глобално затоплување. Соединетите Држави не потпишаа, објаснувајќи дека тоа ќе и наштети на нивната економија. Протоколот од Кјото, потпишан од 141 земја, стапи на сила на 16 февруари 2005 година.

1999.- По првите повеќепартиски избори во СФРЈ умре Фрањо Туѓман, претседател на Република Хрватска од април 1990 година и прв претседател на независна Хрватска. Тој беше лидер на Хрватската демократска заедница, политичка партија која се залагаше за одвојување на Хрватска од СФРЈ. Благодарение на него, Хрватска прогласи независност на 25 јуни 1991 година, а во јануари 1992 година се здоби со меѓународно признавање.

2000 – Израел и Палестина ги обновија контактите на високо ниво за да го прекинат конфликтот и да најдат начини за обновување на мировните преговори.

2001.- Врховниот суд на САД го осуди Французинот Закаријас Мусауи за вмешаност во терористичките напади на 11 септември, прва директна казна во САД.

2002 – Првиот европски вселенски брод Ариана-5 експлодира веднаш штом беше лансиран од Француска Гвајана, по што 600 милиони американски долари два сателита паднаа во Атлантикот.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп3 часа

Хороскоп за среда (2 јули)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

Магазин4 часа

(ВИДЕО) Хитот од Спасен Сиљаноски „Ќе ти дојдам вечер“ популарна и помеѓу најмладите генерации

Македонскиот популарен фолк пејач од наше поднебје, Спасен Сиљаноски предмалку сподели прекрасно видео кое допира длабоко во душата. За порта.мк...

Македонија7 часа

(ФОТО) СВР Охрид и „РЦ Запад“ подготвени за туристичката сезона и безбедноста на граѓаните и туристите

Денеска заменик министерот за внатрешни работи Астрит Исени оствари работна посета на СВР Охрид и Регионалниот центар за гранични работи...

Lifestyle15 часа

Еве колку често треба да ја миете косата во лето: Ќе бидете шокирани

Експертите препорачуваат дека миењето коса секој ден во лето може да биде корисно, особено во топлите месеци. • Зошто секојдневно...

Lifestyle15 часа

Путерски кифли: подобри од пекарски — меки, воздушести и неодоливи

Ако сакате домашно печиво што ќе го надмине вкусот на она од пекарница, овие путерски кифли се вистинскиот избор. Меки...

Магазин15 часа

YouTube повторно воведува ограничувања: што значат новите правила за помладите креатори

Од јули 2025 година, YouTube воведува нови правила што ќе влијаат врз сите млади корисници кои емитуваат во живо на...

Магазин15 часа

Големо име на пазарот на мобилни телефони со Android се гаси по 15 години

LG – еден од некогаш водечките производители на паметни телефони со Android – ја завршува својата приказна по 15 години...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за вторник (1 јули)

ОВЕН Ова е уште еден работен ден каде што сѐ ќе се одвива со поспоро темпо, најмногу поради фактот дека...

Македонија1 ден

МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули

Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој...

Магазин1 ден

Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

НАЈЧИТАНИ