Следете не

На денешен ден

На денешен ден: 13 декември

Објавено пред

на

1545 – Започна соборот во Трент, свикан од папата Павле III во мај 1542 година. Вселенскиот собор, кој го изгради статусот на Католичката црква како догматска, антиреформациска, милитантна институција на чело со папа-автократ, се одржуваше со прекини до 1563 година. Врз основа на заклучоците од овој состанок, антиреформациското движење доведе до Триесетгодишната војна протестантските сили во Европа (1618-48).

1553.- Роден е Хенри IV Французин, првиот монарх од династијата Бурбон. Идеолошкиот водач на Хугенотите (протестантите) подоцна преминал во католицизам, но со Нантскиот едикт во 1598 година, тој им гарантирал верска слобода на Хугенотите и ги завршил верските војни. За време на неговото владеење биле основани првите француски колонии во Америка. Тој бил убиен од римокатоличкиот фанатик Франсоа Равајалак во 1610 година.

1570 – Мировниот договор во Шчечин ја призна независноста на Шведска.

1642.- Холандскиот морнар Абел Тасман го открил Нов Зеланд, но не се симнал од страв од воинствени домородци, па заслугата за откритието ја има Англичанецот Џејмс Кук, кој слетал во 1769 година на еден од островите во Нов Зеланд.

1797.- Роден е германскиот поет Хајнрих Хајне, еден од најголемите лиричари на 19 век. Неговата поезија се смета за врвно достигнување на германскиот романтизам и има огромно влијание врз европската поезија („Книга поеми“, „Романсеро“, „Ата трол“, „Германија, зимска приказна“).

1806.- Во Првото српско востание, српските востаници го ослободиле градот Белград и ги принудиле Турците да се повлечат на тврдината Калемегдан. Тврдината била освоена на почетокот на 1807 година, а Турците повторно го освоиле Белград по избувнувањето на востанието во 1813 година.

1877.- На покана на Русија, српскиот крал Милан Обреновиќ по вторпат и објавил војна на Отоманската империја. Во март 1878 година војната завршила со мировниот договор меѓу Русија и Турција во Сан Стефано, со кој Русија се обидела да добие превласт на јужниот дел на Балканот.

1921.- Соединетите Американски Држави, Велика Британија, Франција и Јапонија го потпишаа Вашингтонскиот договор за меѓусебно почитување на островите на Пацификот.

1937.- Јапонските трупи го окупираа кинескиот град Нанџинг, убивајќи 200.000 Кинези, главно цивили, во следните шест недели, а крвопролевањето влезе во историјата како „Силување на Нанкинг“.

1939.- Во првата голема поморска битка од Втората светска војна, британските крстосувачи Ексетер, Ајакс и Ахил сериозно го оштетиле и онеспособиле германскиот воен брод Граф Спе, во близина на заливот Ла Плата во Атлантскиот океан, за време на пиратско крстарење на југот на Атлантикот и Индискиот Океан претходно потопи девет трговски бродови.

1944.- Јапонски авион наполнет со експлозиви, управуван од бомбаш самоубиец (камиказе), го погоди американскиот крстосувач Нешвил во Втората светска војна и уби 133 членови на екипажот.

1967.- Воената хунта во Грција спречила контранапад, а кралот Константин, принуден да ја напушти Грција, побегнал со семејството во Рим.

1981.- Генералот Војчех и објави војна на Полска, го забрани независниот синдикат „Солидарност“ и приведе илјадници синдикални активисти.

1982.- Во земјотрес во Северен Јемен, во провинцијата Дамар, на околу 100 километри југоисточно од главниот град Сана, загинаа 3.000 луѓе.

1988.- Во Ангола, Куба и Јужна Африка беше потпишан протокол, со посредство на Советскиот Сојуз и Соединетите Американски Држави, со кој беше отворен патот за независност на Намибија и крај на граѓанската војна во Ангола во 1975 година.

1991.- Поранешните советски републики Казахстан, Киргистан, Таџикистан, Туркменистан и Узбекистан одлучија да се приклучат на Комонвелтот на независни држави.

1999.- Во Љубљана умре словенечкиот политичар Стане Доланц, висок комунистички и државен функционер во Југославија.

2000.- Владимир Путин е првиот претседател на Русија по распадот на Советскиот Сојуз во 1991 година кој го посети кубанскиот претседател Фидел Кастро.

2002.- На самитот во Копенхаген, Европската унија одлучи да прими уште 10 земји: Полска, Чешка, Унгарија, Словенија, Словачка, Естонија, Латвија, Литванија, Кипар и Малта, почнувајќи од 1 мај 2004 година.

2003.- Американските сили го уапсија соборениот ирачки претседател Садам Хусеин како се криел во подземно засолниште во близина на неговиот роден град Тикрит. Потрагата по него трае речиси девет месеци откако американско-британските сили го нападнаа Ирак. Тој беше осуден на смрт со бесење и егзекутиран на 30 декември 2006 година.

2004.- На претседателските избори во Романија победи градоначалникот на Букурешт и кандидат на реформистичката опозиција Трајан Басеску, со што стави крај на една деценија владеење на поранешниот комунистички режим.

2006 – Умре американскиот актер Питер Бојл, стекнувајќи слава со улогата на незадоволен работник во „Џо, тоа е Америка“ и „Младиот Франкенштајн“ и во ТВ серијата „Сите го сакаат Рејмонд“.

2009.- По 18 години прекин поради војната во Босна и Херцеговина, воспоставен е железнички сообраќај меѓу Сараево и Белград.

2010.- Умре американскиот новинар и дипломат Ричард Холбрук, специјален пратеник на претседателот Барак Обама за Авганистан и Пакистан. Холбрук одигра важна улога во склучувањето на Дејтонскиот договор, со кој заврши војната во Босна и Херцеговина во 1995 година.

2011.- Српскиот тенисер Новак Ѓоковиќ е избран за најдобар спортист на Балканот во 2011 година. Во гласањето учествуваа 11 новински агенции во регионот.

2013 – Италијанската влада донесе декрет со кој го укина финансирањето на политичките партии од јавни средства и воведе од 2017 година тие да се финансираат од придонеси од граѓаните.

2016 – Италија доби нова влада предводена од Паоло Џентилони, кога опозицијата критикува дека неговиот кабинет и програма се исти како и неговиот претходник Матео Ренци.

2018 – Умре Ненси Вилсон, американска џез пејачка, добитничка на три Греми награди, која стекна голема популарност со хитот „(You Don’t Know) How Glad I Am“ во 1964 година.

2019 година – Конзервативната партија на премиерот Борис Џонсон убедливо победи на парламентарните избори во Велика Британија, додека Лабуристичката партија го забележа најлошиот резултат од 1935 година.

2019 година – Во Алжир, каде антивладините протести траат повеќе од десет месеци, Абделмаџид Тебун, поранешен премиер во владата на претседателот Абделазиз Бутефлика, победи на претседателските избори.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија4 часа

Времена измена на сообраќај со пренасочување на делница „Пресека-Песочан“ на автопат А2 Кичево-Охрид

На ден 03.07. 2025 ќе се започне со градежни активности на автопат  А2 Кичево – Охрид каде ќе има времена...

Хороскоп4 часа

Хороскоп за петок (4 јули)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

Скопје8 часа

МВР за пофалба, експресно го пронајдоа мотоциклистот кој усмрти пешак

Денеска (03.07.2025) во полициска станица во СВР Скопје е извршен службен разговор со Ф.Љ.(25) од Скопје, кој на 01.07.2025 околу...

Кичево14 часа

(ФОТО) ТППЕ Кичево: Нов случај со запалена дива депонија во кичевско

Нов случај со запалена дива депонија во кичевско. Имено од рано утрово овој е втор случај ТППЕ Кичево да излезе...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за четврток (3 јуни)

ОВЕН Марс сепак го зголемува вашиот стрес, бидејќи неговата главна идеја е да работите побрзо – ако се притиснете на...

Автомобили2 дена

Најдобрите и најлошите автомобили за 2025 според корисниците

Работата на моторот, квалитетот на системот, дизајнот на ентериерот и карактеристиките на возилото се само дел од аспектите кои ги...

Магазин2 дена

Експертите ја откриваат вистината за навиките што влијаат на траењето на батеријата на мобилниот телефон

Во денешно време, едно од најчестите прашања кај корисниците е дали честото полнење ја оштетува батеријата. Според експертите, одговорот е...

Автомобили2 дена

Дали би направиле место за резервно тркало?

Сè почесто се поставува прашањето: зошто новите автомобили речиси и да немаат резервно тркало и дали треба да се вратиме...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за среда (2 јули)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

Магазин2 дена

(ВИДЕО) Хитот од Спасен Сиљаноски „Ќе ти дојдам вечер“ популарна и помеѓу најмладите генерации

Македонскиот популарен фолк пејач од наше поднебје, Спасен Сиљаноски предмалку сподели прекрасно видео кое допира длабоко во душата. За порта.мк...

НАЈЧИТАНИ