Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 15 јуни

Објавено пред

на

1215 година – Под притисок на благородништвото, кралот Јован од Англија ја прифаќа Магна Карта Либертатум, темелот на државата, симбол на борбата против апсолутизмот и еден од најважните документи во британската и европската уставна историја.

1467 година – Умре Филипе Ле Бон, војводата од Бургундија, основач на Бургундија, држава која е ривал на Франција во 15 век и припаѓа на Франција во 1678 година.

1520 година – Папата Лав X (Лав) го екскомуницира Мартин Лутер со бик осудувајќи ги тезите на Лутер за попустливост, догми и организација на Католичката црква. Во 1517 година, Лутер ги закова идеите за реформа на Црквата систематизирани во 95 тези на вратите на дворската црква во Виртемберг, означувајќи го почетокот на расколот на католичка Европа.

1843 година – Роден е норвешкиот композитор, пијанист и диригент Едвард Хагеруп Григ, кој инспириран од националниот фолклор ја афирмира норвешката музика во светот („Пер Гинт“, „Лирски парчиња“).

1862 година – Турски војник убил српско момче на фонтаната Шукур во Белград, предизвикувајќи конфликти во градот. Турците тогаш ја напуштија белградската тврдина, каде што беше нивниот гарнизон, и го бомбардираа Белград.

1882 година – Роден е генералот и државник Јон Антонеску, диктатор на романската прогерманска влада во Втората светска војна. Тој ја воведе Романија во Тројниот сојуз и се приклучи на нападот на СССР во 1941 година. Тој беше осуден на смрт и погубен во 1946 година како воен злосторник.

1903 година – По атентатот на Александар Обреновиќ во државниот удар во мај, српскиот парламент го избра Петар Карашорчевиќ за крал на Србија. За време на неговото владеење, парламентаризмот беше зајакнат и економскиот и културниот развој на земјата се забрза. Тој се повлече од власта на 22 јуни 1914 година, а неговиот втор син Александар доби кралска власт.

1904 година – Повеќе од илјада луѓе, претежно жени и деца, умреле во близина на Newујорк во пожар на бродот „Генерал Слокам“.

1907 година – Започнува Втората мировна конференција во Хаг, на која 44 држави, вклучително и Србија и Црна Гора, усвојуваат 13 конвенции за воените закони и обичаи („Хашки конвенции“). Четвртата конвенција го основаше Постојаниот арбитражен суд во Хаг.

1919 година – Англиските пилоти Артур Браун и он Алкок го завршија својот прв директен лет преку Атлантикот.

1920 година – Еден од основачите на безжична телеграфија, италијанскиот инженер Гугелјемо Маркони, го емитуваше првото музичко радио емитување во Англија. Тоа беше песна на австралиската оперска пејачка Нели.

1940 година – Германските трупи ја пробија линијата Магинот кај Седан. Овој утврден систем долг 360 километри, изграден од Французите помеѓу двете светски војни долж границата со Германија, се сметаше за ремек-дело на градежништвото и утврдувањето.

1969 година – По повлекувањето на Шарл де Гол од политичката сцена, Presidentорж Помпиду е избран за претседател на Франција.

1975 година – Југословенските кошаркари станаа европски шампиони победувајќи ја репрезентацијата на СССР во Белград.

1977. година – Адолфо Суарез и неговата коалиција Демократски центар победија на првите слободни избори во Шпанија по смртта на Франциско Франко, кој диктаторски управуваше од 1939 година.

1982 година – аргентинските сили на Фокландските острови се предадоа на Британците. Со тоа заврши војната во која загинаа околу 1.000 луѓе.

1988 година – Пакистанскиот претседател Зија, Хак објави дека исламскиот шеријатски закон ќе стане врховен закон во Пакистан.

1992 година – Писателот Добрица Cosосиќ е избран за прв претседател на СР Југославија. Ден претходно американскиот бизнисмен Милан Паниќ беше избран за прв премиер на новоформираната држава.

1992 година – За прв пат по Втората светска војна, јапонскиот парламент одобри распоредување војници во странство.

1994 година – Израел и Ватикан воспоставија целосни дипломатски односи, потврдувајќи го договорот за меѓусебно признавање и помирување по вековниот конфликт меѓу Евреите и католиците.

1995 година – Советот за безбедност на ООН донесе резолуција за проширување на силите на ООН во БиХ, со 12.000 француски, британски и холандски војници. Русија и Кина беа воздржани.

1996.- Умре американската пејачка Ела Фицџералд, „џез кралица“, позната по своите музички „скејт“ дијалози со големите џез музичари Армстронг, Елингтон и Бејси.

2000 година – Во обид за атентат во Будва, Црна Гора, Вук Драшковиќ, лидер на Српското движење за обновување, една од најголемите српски опозициски политички партии во тоа време, беше лесно ранет.

2000 година – Римокатоличкиот владика Аугустин Мисаго беше ослободен откако беше ослободен за соучесништво во масакрот над повеќе од половина милион Руанда во 1994 година и геноцид.

2001 година – Шангај Пет – Кина, Русија, Казахстан, Киргистан и Таџикистан ја именуваа групата Шангајска организација за соработка (СЦО), регионална организација која се бори против исламскиот милитаризам.

2003 година – Ватерполо репрезентацијата на Србија и Црна Гора освои златен медал на Европското првенство во Словенија.

2006 година – Српската влада ја призна Република Црна Гора, 12 дена по прогласувањето на својата независност.

2008 година – Претседателот на Косово, Фатмир Сејдиу, официјално објави нов устав со потпишување на указ за прогласување на 41 закон. Република Србија не го прифати Уставот на Косово како правен факт.

2010 година – Умре актерот Беким Фехмиу, starвезда на југословенскиот филм, познат по улогата во филмот „Собирачи на пердуви“. Тој престана да дејствува во 1987 година во знак на протест против „антиалбанската хистерија“.

2012 година – Судот за воени злосторства во Сараево осуди четворица поранешни припадници на армијата на босанските Срби – Станко Којиќ, Франк Кос, Зоран Гороња и Властимир Голијан – на 142 години затвор за учество во масовната егзекуција на Бошњаците од Сребреница.

2013 година – Во Тјентиште беше одбележана 70-годишнината од битката кај Сутјеска во присуство на ветерани и антифашистички организации од Србија, Црна Гора, Босна и Херцеговина, Хрватска и Словенија.

2014 година – Новиот претседател на Словачка, Андреј Киска, 51-годишен милионер и филантроп без политичко искуство, официјално ја презеде должноста. Киска е четвртиот претседател на Словачка од распадот на Чехословачка во раните 90-ти.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Временска прогноза13 часа

Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!

Денес (недела 8 јуни) во Македонија топлотниот бран од Африка ќе го достигне својот максимум и температурите ќе се искачуваат...

Хороскоп14 часа

Хороскоп за недела (8 јуни)

ОВЕН Постојат важни цели што можете да ги постигнете во различни фази или во некои решенија. Се грижите за осмислување...

Спорт16 часа

(ВИДЕО) Американската тенисерка Гауф триумфираше на „Ролан Гарос“ по победата над белорусинката Арина Сабаленка

Американската тенисерка Коко Гауф триумфираше на Ролан Гарос, совладувајќи ја Арина Сабаленка со резултат 2-1 во сетови (6-7, 6-2, 6-4)....

Спорт19 часа

(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!

Во рамки на вчерашниот успешен меч завршни зборови со фудбалерите имаа селекторот на македонската фудбалска репрезентација Благоја Милевски и првиот...

Македонија20 часа

Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија

Телеметриската сеизмолошка мрежа на Република Македонија, преку сеизмолошките станици инсталирани ширум територијата, одржувани од Сеизмолошката опсерваторија при Природно-математичкиот факултет во...

Македонија22 часа

Срамота: Пред Духовден во село во Македонска Каменица оштетени гробови

На 06.06.2025 во 16.20 часот во Полициското одделение Македонска Каменица, Љ.Г. (60) од Македонска Каменица пријавил дека во периодот од...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (7 јуни)

ОВЕН Можно е во текот на денешниот ден да успеете да склопите нови деловни контакти кои ќе ви значат многу...

Култура2 дена

(ВИДЕО) Краток фрагмент на отец Партениј за „Македонија и Патриотизмот“ од новиот филм посветен на неговиот триесет годишен монашки пат

Фрагмент од изјавата за Македонија и за Патриотизмот, составен дел од новиот филм со наслов „Подвижник“ на г-дин Илија Каров,...

Спорт2 дена

Младиот шпанец Карлос Алкараз обезбеди место во финалето на Ролан Гарос

Шпанскиот тенисер Карлос Алкараз, кој е втор на АТП ранг-листата, денеска обезбеди место во финалето на Ролан Гарос, откако неговиот...

Скопје2 дена

МВР го расчисти вчерашното убиство во обид во скопско, одредена мерка притвор

На 06.06.2025 година во 01.00 часот Р.К. (55) од село Студеничани, скопско,  пријавил дека претходниот ден околу 20.00 часот во...

НАЈЧИТАНИ