На денешен ден
На денешен ден: 16 декември
1653.- Водачот на англиските парламентарци во Граѓанската војна против монархистите, Оливер Кромвел, е прогласен за доживотен господар заштитник на Англија, Шкотска и Ирска.
1773.- Незадоволни од високите увозни давачки и британското колонијално владеење, група американски колонисти преправени како Индијанци фрлиле кутија чај од британски брод во пристаништето во Бостон. Овој настан, подоцна наречен „Бостонска чајна забава“, навестуваше Американската револуционерна војна која започна во 1775 година.
1775.- Родена е англиската писателка Џејн Остин, чие дело е класифицирано како писателка со „голема традиција“ на почетокот на 20 век. Тој се смета за најчитан романсиер меѓу авторите кои пишувале пред викторијанскиот период („Разум и чувствителност“, „Гордост и предрасуди“, „Парк Менсфилд“, „Ема“, „Обатија Нортангер“, „Убедување“).
1835.- Голем пожар во Њујорк уништи 600 згради.
1838.- За време на Големата миграција, Бури, бегајќи од британската колонијална власт, се судриле со племето Зулу и убиле 3.000 членови на јужноафриканското племе во битката кај крвавата река.
1859.- Умре германскиот филолог Вилхелм Грим, кој и неговиот брат Јакоб ги собраа и објавија познатите детски приказни и бајки. Со својот брат работел и на истражување на германскиот јазик, фолклор и култура, а самиот ги проучувал спомениците на старогерманскиот јазик.
1885.- Во Сараево почна да излегува српското книжевно списание „Босанска вила“, кое беше високо ценето во босанските книжевни кругови. Лансиран како списание кое ќе се занимава со српското културно наследство, со текот на времето прерасна во угледен весник во кој соработуваа истакнати писатели од сите националности, како и писатели надвор од Босна и Херцеговина. До 1887 година го уредувал Никола Шумоња, а потоа до забраната на 15 јуни 1914 година Никола Кашиковиќ.
1916.- Убиен е рускиот монах и авантурист Григориј Распутин. Тој беше убиен од група офицери за да се спаси угледот на монархијата.
1917.- Роден е англискиот писател Артур Чарлс Кларк, популаризирач на астронаутиката и автор на познати научно-фантастични романи, од кои најпознати се „2001: Одисеја во вселената“, „3001: последната одисеја“, „Крајот на детството“.
1920.- Во еден од најтешките земјотреси во кинеската провинција Гансу загинаа околу 180.000 луѓе.
1921.- Умре францускиот композитор Камил Сент Саенс, виртуоз на пијано и диригент, еден од основачите на Националното друштво за музика. Неговиот огромен опус опфаќа музички дела од секаков вид, од кои најпознати се операта „Самсон и Далила“ и композицијата за камерниот ансамбл „Карневал на животните“.
1931.- Умрел српскиот историчар и свештеник Димитрије Руварац, професор и ректор на Карловачката богословија, од 1882 година, архимандрит на манастирот Гргетега. Воспоставува критичка школа во српската историографија, воведувајќи го филолошкиот метод во анализата на историските извори. Автор е на бројни дискусии и студии („Преглед на домашни извори на старата српска историја“).
1934.- Првиот белградски патен мост преку Сава наречен „Земунскиот мост на крал Александар“ е пуштен за сообраќај. Бил кренат во воздух во април 1941 година, а бил изграден на местото на висечкиот мост во 1957 година, неофицијално наречен „Бранковиот мост“.
1944.- Сојузниците ги пробиле сојузничките одбранбени линии во Ардените за време на Втората светска војна, ги изненадија американските сили и започнаа контраофанзива на Западниот фронт.
1944.- Американскиот џез-музичар Глен Милер загина во авионска несреќа над Ла Манш.
1949.- Водачот во борбата за независност, Ахмед Сукарно, е избран за прв претседател на Индонезија по стекнувањето независност од Холандија.
1966.- На предлог на Велика Британија, Советот за безбедност на ОН едногласно изгласа економски санкции против режимот на белото малцинство во Родезија.
1971.- Пакистанските трупи им се предале на индиската армија и на Ослободителната војска на Источен Бенгал. Ова го заврши индо-пакистанскиот конфликт и ја зачува независноста на новосоздадената држава Бангладеш, која беше прогласена во март 1971 година.
1993.- Шест земји-членки на Европската унија (Британија, Германија, Франција, Италија, Холандија и Данска), и покрај противењето на Грција, ја признаа Република Македонија.
1995.- Советот за безбедност на ОН ги овласти силите на НАТО да ги преземат мировните операции во Босна. Ова ја заврши мисијата на УНПРОФОР и создаде правни услови за НАТО да започне мисија за следење на спроведувањето на мирот во Босна (ИФОР).
1997.- На судењето во Приштина, 15 косовски Албанци обвинети за тероризам и припадност на илегалната организација „Ослободителната војска на Косово“ беа осудени на затвор од четири до 20 години.
2001.- Првиот американски брод од 1962 година, кога САД воведоа ембарго против Куба, пристигна во пристаништето во Хавана, со околу 500 тони замрзната храна.
2003.- Швајцарскиот парламент усвои резолуција со која убивањето на Ерменците во Отоманската империја за време на Првата светска војна се изедначува со геноцид.
2004.- Уставниот суд на Романија го потврди изборот на Трајан Басеску за претседател на Романија, на местото на Јон Илиеску.
2008 – 120 тамилски бунтовници и 25 војници загинаа во борбите во северна Шри Ланка. Тамилските тигри се Хиндуси и од 1972 година се борат за независност во северниот и североисточниот дел на Шри Ланка, земја во која 75 отсто од населението се будисти. Се проценува дека за време на тридеценискиот конфликт загинале околу 70.000 луѓе.
2012 – На парламентарните избори во Јапонија победи конзервативната Либерално-демократска партија со цврста националистичка политика во услови на заладени меѓусоседски односи со Кина. Островите, кои Јапонија ги нарекува Сенкаку и Кина Диаоју, се во центарот на долготрајниот територијален спор што ескалираше во средината на септември кога Токио национализираше дел од тие острови во Источното Кинеско Море.
2014.- Во терористички напад на училиште во Пешавар, Пакистан, загинаа 148 деца, наставници и сите седум напаѓачи. Нападот траеше речиси седум часа и беа ранети повеќе од 120 ученици и наставници.
2016 – Од почетокот на годината загинале или исчезнале 7.189 мигранти и бегалци, од кои повеќето (70 отсто) се обидувале да го преминат Средоземното Море, објави Меѓународната организација за миграција (ИОМ).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (1 декември)
На денешен ден 1 декември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
-
1640 – Португалија ја враќа својата независност по востанието што ја собори шпанската влада. Две недели подоцна, војводата од Браганца е крунисан за крал на Португалија под името Јован IV. Шпанија не ја признава независноста на Португалија сè до 1668 година.
-
1803 – Во Франција стапија на сила нови закони за труд, кои бараа работниците да имаат дозвола за работа заверена од полицијата или градските службеници. Овој документ, без кој никој не можеше да добие работа, дозволуваше државна контрола врз работната сила.
-
1813 – По неизвесниот одговор на францускиот император Наполеон I на мировните услови на сојузниците, Русија, Прусија и Австрија одлучија да ја нападнат Франција.
-
1821 – Доминиканската Република, која ги опфаќа источните две третини од карипскиот остров Хаити, тогаш познат како Хиспаниола, прогласи независност од Шпанија.
-
1822 – Основачот на Бразилското Царство, Дом Педро, беше крунисан за прв император на Бразил под името Педро I.
-
1835 – Ханс Кристијан Андерсен ја објави својата прва книга со бајки.
-
1903 – Прикажан е првиот вестерн филм, „Големиот грабеж на воз“.
-
1906 – Во Париз е отворено киното „Омнија Пате“, првото наменски изградено кино во светот кое прикажувало филмови.
-
1918 – Исланд добил независност со одлука на данскиот парламент.
-
1918 – Со обединувањето на државите на Србите, Хрватите и Словенците со Кралството Србија и Кралството Црна Гора е создадена првата заедничка југословенска држава, Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, подоцна Кралство Југославија.
-
1918 – Покраината Трансилванија, претходно дел од Унгарија, т.е. Австро-Унгарија, е обединета со Романија. Романскиот дел од Банат и некои други покраини исто така станале дел од Романија. Романците го слават овој датум како национален празник, Ден на обединувањето.
-
1925 – Во Локарно, Швајцарија, се потпишани договори меѓу европските земји со кои се гарантира мирот и неповредливоста на границите. Рајнскиот пакт се смета за најважен, со кој Германија, Франција и Белгија се обврзаа да ги почитуваат границите, а Германија ја прифати демилитаризацијата на Рајнската област. Овие договори беа прекршени од Хитлер во 1936 година, кога ја окупираше Рајнската област, а потоа ги нападна Чехословачка и Полска.
-
1941 – Црногорскиот одред на НОП за операции во Санџак, под команда на Арс Јовановиќ, го нападна италијанскиот гарнизон во Плевља. По тешките борби, партизаните беа принудени да се повлечат од Плевља, со тешки загуби од околу 500 убиени и ранети.
-
1971 – Во Караѓорѓево, на седница на Претседателството на Сојузот на комунисти на Југославија, дел од раководството на Сојузот на комунисти на Хрватска, носители на политиката на таканареченото масовно движење. Потоа следеа чистки на политичките и економските лидери во Србија, Словенија и Македонија, што ги спречи обидите за политички и економски реформи во СФРЈ.
-
1976 – Ангола стана членка на Обединетите нации.
-
1981 – Во најлошата катастрофа во историјата на југословенската авијација, авион DC-9 Super 80 управуван од љубљанската компанија Inex-Adria Avio-Promet се урна во планина во близина на Ајачо, Корзика. Сите 178 патници и членови на екипажот загинаа.
-
1988 – Беназир Буто стана премиер на Пакистан, првата жена што водеше исламска земја.
-
1989 – Михаил Горбачов, првиот советски лидер, го посети Ватикан и се согласи со папата Јован Павле II да воспостави дипломатски односи меѓу СССР и Ватикан.
-
1991 – На референдум во советската република Украина, огромното мнозинство гласачи гласаа за независност од СССР.
-
1992 – Основан е 6-тиот полк на Домостражата, Сплит.
-
2000 – Лидерот на Националната акциона партија, Винсент Фокс, е инаугуриран за претседател на Мексико, со што се стави крај на 71-годишното владеење на Институционалната револуционерна партија. Тоа беше првиот пораз на партијата од 1929 година.
-
2001 – 10 Израелци се убиени во два палестински самоубиствени бомбашки напади во Ерусалим, а 30 се убиени во експлозија на автобус во Хаифа. Повеќе од 200 луѓе се повредени во нападите.
-
2002 – Поранешниот премиер Јанез Дрновшек е избран за претседател на Словенија.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
-
Кичево1 ден(ФОТО) Вчера во Кичево во преполна сала и одличен амбиент се одржа првиот хуманитарен концерт на „Македонски Завет“ и „Патриотско Друштво“
-
Кичево13 часаПредмалку се случила тешка сообраќајна несреќа на магистралниот пат кај с. Трапчин Дол кичевско
-
Хороскоп2 денаХороскоп за недела (30 ноември)
-
Хороскоп24 часаМесечен Хороскоп (декември 2025)
-
Здравје и убавина1 денШто значи топла или превриена вода за човечкиот организам, еве неколку здравствени проблеми кои топлата вода може да ги реши
-
Кичево5 часаКК „Баскет Кичево“ започнува со тренинзи по термини во спортска сала, стани и ти дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери
-
Здравје и убавина1 денПробајте врз утринското кафе да му додадете парче чоколадо
-
Македонија1 денКај „Романовце“ лишен од слобода криумчар, пронајдени седум илегални мигранти од Египет
