Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 16 јуни

Објавено пред

на

1671 година – Водачот на востанието Дон Козак и селанец, Степан Стењака Тимофејевиќ Разин, беше јавно погубен во Москва. Во руските народни приказни и песни, тој стана симбол на пркос и бунт.

1826 година – По задушување на јаничарската буна, турскиот султан Мехмед Втори го укина воениот поредок и го воведе Низам (редовна војска). Јаничарите ги основал султан Орхан во 1330 година од киднапирани и конвертирани деца на христијански поданици.

1852 година – Во Нови Сад е отпечатен првиот број на весникот „Србски Дневник“, со литературен додаток „Седмица“. Трудот се објавуваше 12 години и беше еден од ретките словенски весници во Австриската империја во тоа време.

1858 година – Роден е шведскиот крал Густаф V, кој го обезбеди неутралниот статус на Шведска во двете светски војни за време на неговото владеење од 1907 година до неговата смрт во 1950 година.

1876 ​​година – Во Цетиње, по преговорите спроведени од октомври 1875 година до февруари 1876 година, беше потпишан договор за сојуз на Србија и Црна Гора против Отоманската империја. Со одлука на Врховниот совет за одбрана на СР Југославија на 25 декември 1993 година, тој датум беше одреден за Денот на југословенската армија.

1890 година – Роден е англискиот филмски актер Стен Лорел, theвезда на смешните комедии во кои, како „слаб“, формираше тандем со Оливер Харди, „дебел“.

1920 година – Во Лондон се одржа првата сесија на Лигата на нациите.

1930 година – Умре политичарот и филолог jубомир Стојановиќ, секретар на Српската кралска академија. Заедно со Јаша Продановиќ, тој ја основаше Републиканската партија во 1921 година и беше нејзин прв претседател.

1941 година – Претседателот на САД, Френклин Рузвелт, нареди затворање на сите германски конзулати во САД до 10 јули.

1944 година – На Вис во Втората светска војна беше склучен Договорот Тито-Субашиќ за односите меѓу Народно ослободителното движење и кралската влада на Југославија во егзил.

1958 година – Унгарскиот премиер Имре Наѓ (Наѓ) е обесен за време на антикомунистичкото востание во Унгарија во 1956 година, кое беше потиснато од советските трупи. Наџи беше осуден на смрт за предавство на монтиран процес. Истиот ден во 1989 година, половина милион Унгарци присуствуваа на неговото повторно погребување во Будимпешта со државни почести.

1960 година – Претседателот на САД Двајт Ајзенхауер ја одложи посетата на Јапонија поради антиамериканските немири во земјата.

1961 година – Рускиот балетски танчер Рудолф Хаметович Нуреев побара азил во Франција за време на посетата на Париз со балетскиот ансамбл Киров. Ја продолжи својата кариера во водечки европски и американски трупи и беше theвезда на британскиот кралски балет.

1963 година – Советскиот сојуз го лансираше леталото Васток 6 со првата космонаутка Валентина Терешкова.

1972. година – Во Хановер е уапсена Улрике Мајнхоф, припадничка на терористичката група Бадер-Мајнхоф.

1976. година – Избувнаа расни немири во Советскиот Сојуз, најголемата црна населба во Јужна Африка, убивајќи најмалку 600 црнци и тројца белци во текот на неколку месеци.

1977. година – Леонид Брежњев, лидер на Советскиот КП, го замени Николај Подгорни за претседател на Президиумот на Врховниот Совет на СССР.

1977. година – Умре германскиот инженер Вернерх фон Браун, дизајнер на ракетите Фау-1 и Фау-2. По војната емигрирал во Соединетите Држави, каде работел за НАСА.

1983 година – Јуриј Андропов е избран за претседател на Президиумот на Врховниот совет на СССР.

1992 година – Претседателите на САД и Русија Georgeорџ В. Буш и Борис Елцин се договорија во Вашингтон да го намалат арсеналот на нуклеарните ракети со долг дострел за две третини до 2003 година.

1994 година – Швајцарија одбива да му издаде виза на претседателот на СР Југославија, Зоран Лилиќ, и покрај тоа што доби официјална покана да присуствува на меѓународен собир во Кран Монтана. Таквата одлука беше донесена врз основа на препораката на Советот за безбедност на ООН во рамките на мерките за економска блокада на Југославија.

1996 година – Меѓународниот комитет на Црвениот крст објави дека бил во Југославија за време на војните во периодот 1991-1995 година. 20 000 луѓе исчезнаа, од кои 12 000 во Босна и Херцеговина.

1998 година – Талибанската верска армија во Авганистан нареди затворање на повеќе од 100 приватни женски училишта.

1999 година – Амнести Интернешнл ги обвини Соединетите држави за кршење на човековите права за продолжување на спроведувањето на смртната казна, дури и против оние кои извршиле злосторства пред 18-та година од животот.

1999 година – Заклетвата на новиот претседател на Јужна Африка, Табо Мбеки. Тој го замени Нелсон Мандела, борец за правата на црнците, кој мина скоро три децении во затвор.

2001 година – Рускиот претседател Владимир Путин пристигна во Белград во прва посета на шефот на руската држава на СР Југославија.

2001 година – Претседателот на САД, W.орџ В. Буш и неговиот руски колега, Владимир Путин, за прв пат се состанаа во Словенија. Тие се согласија за идна соработка и постојани консултации.

2001 година – Победата на левичарската коалиција на изборите за градоначалник во Берлин им го отвори патот на поранешните комунисти да влезат во градската влада, првпат по падот на Берлинскиот Wallид во 1989 година.

2006 година – Тајван го отвори тунелот Хсуехсан долг 13 километри, најдолг во Азија, кој ги поврзува северните и јужните делови на островот.

2008 година – Умре Стен Винстон, американски мајстор за специјални ефекти и добитник на четири Оскари за неговата работа во филмовите „Осмиот патник“, „Вонземјани“, „Терминатор 2“ и „Парк Јура“.

2009 година – Русија, користејќи го своето право на вето во Советот за безбедност на ООН, го спречи планот на Западот за продолжување на мисијата на ООН, која веќе 16 години го следи прекинот на огнот меѓу Грузија и нејзиниот отцепен регион Абхазија. По грузиско-руската војна во август 2008 година, Русија ја призна независноста на двата отценети региони на Грузија – Јужна Осетија и Абхазија. Грузија инсистира на интегритетот на нејзината територија.

2010 година – Судот на Босна и Херцеговина ги осуди Радоје Лаловиќ и Сонибој Скиjeевиќ на пет и осум години затвор за сторени злосторства во КПД Бутмир, попознат како Кула, во близина на Сараево.

2012 година – Лидерот на опозицијата во Мјанмар, Аунг Сан Су Чи, ја доби Нобеловата награда за мир во Осло, која и беше доделена пред 21 година, додека таа беше во домашен притвор. Сан Су Чи помина повеќе од 17 години во домашен притвор.

2013 година – Турскиот премиер Реџеп Таип Ердоган, во говорот пред 100.000 приврзаници во Истанбул, ја оправда полициската акција за време на која демонстрантите беа растерани од плоштадот Таксим. Причината за протестот во Таксим беше планот за изградба на трговски центар на местото на паркот Гези. Поради бруталната конфронтација меѓу полицијата и демонстрантите, протестот прерасна во две недели масовни антивладини демонстрации кои се проширија низ цела Турција.

2013 година – Чешкиот премиер Петр Нечас поднесе оставка поради скандалот во кој беше уапсена неговата chiefубовница и началник на канцеларијата Јана Наџова за злоупотреба на военото разузнавање и корупција од страна на пратениците.

2017 година – Умре поранешниот германски канцелар Хелмут Кол (Кол), „обединувачот на Германија“. Тој беше избран за шести канцелар на Сојузна Република Германија во 1982 година, помина цели 16 години како канцелар и од 1989 до 1991 година го водеше процесот на обединување на двете германски држави.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија2 минути

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

Скопје1 час

Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре

СВР Скопје ги известува граѓаните дека на 30.06.2025 (понеделник) и 01.07.2025 (вторник) поради одржување на средба на лидерите од Западен...

Lifestyle2 часа

Три начини на кои тестенините можат да ви помогнат да ослабете

Кога ќе се споменат тестенини и слабеење во иста реченица, многумина веднаш помислуваат на јаглехидрати кои треба да се избегнуваат....

Lifestyle2 часа

Не е вода: Пијалокот што го хидрира телото најдобро

Пијалок што хидрира подобро од водата? Еве што откри науката! Кога сте жедни, веројатно веднаш посегнувате по чаша вода. Но,...

Lifestyle2 часа

Внимавајте кога излегувате од ладна просторија на летното сонце: Еве зошто!

Клима уредот е најдобриот пријател во летните горештини, но дали знаевте дека ненадејното излегување од ладен простор на врело сонце...

Хороскоп13 часа

Хороскоп за недела (29 јуни)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

Lifestyle1 ден

Кајгана како од хотел: кремаста, богата и совршена со еден едноставен трик

Не мора да одите во скап ресторан за да уживате во совршено кремаста кајгана која се топи во устата. Со...

Магазин1 ден

Крај на една ера: Microsoft се збогува со „Blue Screen of Death“

Microsoft објави дека ја укинува легендарната порака за грешка позната како „Blue Screen of Death“ (BSOD), симбол на фрустрација и...

Магазин1 ден

iOS 26: Ова се iPhone моделите што добиваат надградба

Apple на својот годишен настан WWDC 2025 официјално го претстави iOS 26 — новата верзија на оперативниот систем која носи...

Временска прогноза1 ден

Викенд метео вести: Еве какво време ни претстои денес и утре

Под влијание на стабилна и на посвежа воздушна маса од север, викендов (сабота и недела 28 и 29 јуни) во...

НАЈЧИТАНИ