Следете не

На денешен ден

На денешен ден: (16 ноември)

Објавено пред

на

1095.- На црковниот собор во Клермон, Франција, папата Урбан II ги повика црковните великодостојници и световните владетели да водат верска војна против турското племе Селџуци кое ја зазело Светата земја во Палестина. Така започна ерата на крстоносните војни.

1532.- Шпанскиот освојувач Франциско Пизаро го зазеде градот Кајемарк во Перу со само 200 војници и го погуби императорот на Инките Атахуалпа, иако за него беше платен голем откуп.

1766.- Роден е францускиот композитор и виолинист Рудолф Кројцер, дворскиот виолинист Наполеон Бонапарта и Луј XVIII. Воодушевен од својата виртуозност, Бетовен ја посвети сонатата за виолина и пијано бр. 47, познатата соната на Кројцер.

1831.- Умре прускиот генерал Карл Марија фон Клаузевиц, еден од најпознатите воени теоретичари во 19 век. Во делото „За војната“ тој теоретски ги обликувал искуствата од новата стратегија применета во Наполеонските војни. Според Клаузевиц, војната е составен дел на општите политички односи и е продолжение на политиката со примена на други средства.

1912.- Започна битолската битка во Првата балканска војна, во која српската војска на 18 ноември ја победи турската вардарска војска на Зеки-паша.

1914.- Почна битката кај Колубара, најголемата што ја водела српската војска во Првата светска војна. Битката завршила на 15 декември со победа на српската војска над австроунгарските трупи под команда на генерал Поќорек, кој бил принуден да се повлече од Србија. Генерал Живојин Мишиќ имаше исклучителни заслуги за победата во битката, во која беа заробени околу 43.000 австроунгарски војници.

1918.- По распадот на австроунгарската монархија во Првата светска војна, Унгарија е прогласена за независна република.

1933.- Советскиот Сојуз и САД воспоставија дипломатски односи.

1941.- Во Втората светска војна започна втората германска офанзива против Москва, која кулминираше со поразот на германската армија на 5 декември. Продолжувајќи со операциите, советската Црвена армија ги одби германските трупи на 200 километри од Москва до март 1942 година. Овој германски пораз го означи крајот на „Блицкриг“ и сигнализираше пресврт на војната во корист на антихитлеровата коалиција.

1960.- Умре американскиот филмски актер Кларк Гебл. Глумеше во повеќе од 70 филмови, а голема популарност стекна како Рет Батлер во „Однесено со виорот“. Доби Оскар за филмот „Се случи една ноќ“.

1965.- Советскиот Сојуз го лансираше вселенското летало Венера III, кое пристигна на Венера во март 1966 година, како прво вселенско летало што слета на друга планета.

1970.- Пакистан официјално објави дека бројот на загинати во циклонот и огромните бранови што ги зафатија бреговите на источен Пакистан (Бангладеш) и островите во Бенгалскиот залив достигна половина милион.

1972.- Тројца американски астронаути тргнаа на 84-дневен лет со вселенското летало Skylab 4.

1991.- Рускиот претседател Борис Елцин потпиша серија декрети со кои се пренесува моќта над економијата од советската централна влада на руската влада.

1992.- На првите повеќепартиски избори во Литванија по стекнувањето независност од СССР, убедливо победи Демократската работничка партија (поранешни комунисти).

1992.- Советот за безбедност на ОН ги заостри санкциите против СР Југославија со воведување речни и поморски блокади.

1995.- Меѓународниот трибунал за воени злосторства во Хаг ги обвини водачот на босанските Срби Радован Караџиќ и воениот командант Ратко Младиќ за геноцид врз муслиманските цивили за време на заземањето на Сребреница во јули 1995 година, кога илјадници босански муслимани беа убиени и раселени.

1997.- Умре францускиот политичар и публицист Жорж Марше, генерален секретар на Француската комунистичка партија (1972-94).

1998.- Меѓународниот трибунал за воени злосторства во Хаг ги прогласи за виновни босанскиот Хрват и двајца муслимани за убиство и злоупотреба на српски затвореници во логорот Челебиќи во 1992 година. Тоа беше прво судење за воени злосторства извршени врз Србите за време на војната во БиХ.

2000.- Американскиот претседател Бил Клинтон пристигна во Виетнам за прв пат од страна на американски претседател по крајот на Виетнамската војна во 1975 година.

2001 – Парискиот клуб на доверители отпиша 66 отсто од долгот на СР Југославија кон земјите доверители.

2003.- Во Србија, поради слабиот одѕив на гласачите (39 отсто), претседателските избори не успеваат по трет пат.

2003.- Работничката во ОН, Французинката Бетина Гуазлар, е убиена во близина на Кабул и е првата жртва меѓу персоналот на ОН по соборувањето на талибанската влада во Авганистан две години претходно.

2007.- Повеќе од 3.500 луѓе загинаа, повеќе од 3.000 се повредени, а околу илјада луѓе се водат како исчезнати во силниот циклон што го погоди Бангладеш.

2012 – Апелацискиот совет на Хашкиот трибунал ги ослободи хрватските генерали Анте Готовина и Младен Маркач за прогон на српското население од Книнска Краина во 1995 година, поништувајќи ја првостепената пресуда со која Готовина беа осудени на 24, а Маркач на 18 години затвор.

2014.- Умре Јован Ќирилов, драматург, писател и театарски критичар, менаџер на Југословенскиот драмски театар, уметнички директор и селектор на БИТЕФ, претседател на Националната комисија на Југославија и Србија при УНЕСКО.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп11 часа

Хороскоп за недела (24 август)

ОВЕН Ќе бидете исклучително успешни во комуникацијата, затоа фокусирајте се на сите оние ситуации кои бараат преговарачки вештини, се сведени...

Временска прогноза15 часа

Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол

Според моменталните излази на најажурниот прогностички модел ECMWF (Европски центар за Среднорочна прогноза) месец септември 2025 година во Република Македонија...

Спорт16 часа

Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови

Кристијано Роналдо (40) зад себе има импресивна голгетерска кариера – 450 голови за Реал Мадрид, 145 за Манчестер Јунајтед и...

Кичево20 часа

Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај

Во понеделник, 25 август 2025 година, ГД „Гранит“ АД Скопје, изведувач на работите на Автопатот А2 Кичево–Охрид, ќе започне со...

Хроника21 час

Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија

На 22.08.2025 околу 18:00 часот во СВР Скопје било пријавено дека на магистралниот пат Скопје-Граничен премин Долно Блаце, на околу...

Lifestyle24 часа

Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети

Орхидеите се меѓу најубавите декоративни растенија за домот, но бараат посебна грижа и внимание. Многу луѓе погрешно мислат дека е...

Гејминг24 часа

Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија

По пет години судски битки, Epic Games успеа да го врати Fortnite и Epic Games Store на iOS уредите во...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за сабота (23 август)

ОВЕН Расположението на денот е чиста среќа, драги наши Овни! Уживате во плодовите на вашиот труд. Beе можете да се...

Македонија1 ден

Времен прекин на сообраќај утре и задутре поради меѓународниот ФИС ролер-ски натпревар „Тодор Проески“

Од АМСМ информираат дека на 23 и 24 август 2025 година, во периодот од 09:00 до 12:00 часот, на регионалниот...

Спорт2 дена

Утре започнува првото коло во втората македонска фудбалска лига, според новите правила само шампионот обезбедува место во ПМФЛ

Утре од 17:00 часот стартува новата сезона во Втората македонска фудбалска лига со натпреварите од првото коло. Сезоната 2025/2026 се...

НАЈЧИТАНИ