Следете не

На денешен ден

На денешен ден: (16 ноември)

Објавено пред

на

1095.- На црковниот собор во Клермон, Франција, папата Урбан II ги повика црковните великодостојници и световните владетели да водат верска војна против турското племе Селџуци кое ја зазело Светата земја во Палестина. Така започна ерата на крстоносните војни.

1532.- Шпанскиот освојувач Франциско Пизаро го зазеде градот Кајемарк во Перу со само 200 војници и го погуби императорот на Инките Атахуалпа, иако за него беше платен голем откуп.

1766.- Роден е францускиот композитор и виолинист Рудолф Кројцер, дворскиот виолинист Наполеон Бонапарта и Луј XVIII. Воодушевен од својата виртуозност, Бетовен ја посвети сонатата за виолина и пијано бр. 47, познатата соната на Кројцер.

1831.- Умре прускиот генерал Карл Марија фон Клаузевиц, еден од најпознатите воени теоретичари во 19 век. Во делото „За војната“ тој теоретски ги обликувал искуствата од новата стратегија применета во Наполеонските војни. Според Клаузевиц, војната е составен дел на општите политички односи и е продолжение на политиката со примена на други средства.

1912.- Започна битолската битка во Првата балканска војна, во која српската војска на 18 ноември ја победи турската вардарска војска на Зеки-паша.

1914.- Почна битката кај Колубара, најголемата што ја водела српската војска во Првата светска војна. Битката завршила на 15 декември со победа на српската војска над австроунгарските трупи под команда на генерал Поќорек, кој бил принуден да се повлече од Србија. Генерал Живојин Мишиќ имаше исклучителни заслуги за победата во битката, во која беа заробени околу 43.000 австроунгарски војници.

1918.- По распадот на австроунгарската монархија во Првата светска војна, Унгарија е прогласена за независна република.

1933.- Советскиот Сојуз и САД воспоставија дипломатски односи.

1941.- Во Втората светска војна започна втората германска офанзива против Москва, која кулминираше со поразот на германската армија на 5 декември. Продолжувајќи со операциите, советската Црвена армија ги одби германските трупи на 200 километри од Москва до март 1942 година. Овој германски пораз го означи крајот на „Блицкриг“ и сигнализираше пресврт на војната во корист на антихитлеровата коалиција.

1960.- Умре американскиот филмски актер Кларк Гебл. Глумеше во повеќе од 70 филмови, а голема популарност стекна како Рет Батлер во „Однесено со виорот“. Доби Оскар за филмот „Се случи една ноќ“.

1965.- Советскиот Сојуз го лансираше вселенското летало Венера III, кое пристигна на Венера во март 1966 година, како прво вселенско летало што слета на друга планета.

1970.- Пакистан официјално објави дека бројот на загинати во циклонот и огромните бранови што ги зафатија бреговите на источен Пакистан (Бангладеш) и островите во Бенгалскиот залив достигна половина милион.

1972.- Тројца американски астронаути тргнаа на 84-дневен лет со вселенското летало Skylab 4.

1991.- Рускиот претседател Борис Елцин потпиша серија декрети со кои се пренесува моќта над економијата од советската централна влада на руската влада.

1992.- На првите повеќепартиски избори во Литванија по стекнувањето независност од СССР, убедливо победи Демократската работничка партија (поранешни комунисти).

1992.- Советот за безбедност на ОН ги заостри санкциите против СР Југославија со воведување речни и поморски блокади.

1995.- Меѓународниот трибунал за воени злосторства во Хаг ги обвини водачот на босанските Срби Радован Караџиќ и воениот командант Ратко Младиќ за геноцид врз муслиманските цивили за време на заземањето на Сребреница во јули 1995 година, кога илјадници босански муслимани беа убиени и раселени.

1997.- Умре францускиот политичар и публицист Жорж Марше, генерален секретар на Француската комунистичка партија (1972-94).

1998.- Меѓународниот трибунал за воени злосторства во Хаг ги прогласи за виновни босанскиот Хрват и двајца муслимани за убиство и злоупотреба на српски затвореници во логорот Челебиќи во 1992 година. Тоа беше прво судење за воени злосторства извршени врз Србите за време на војната во БиХ.

2000.- Американскиот претседател Бил Клинтон пристигна во Виетнам за прв пат од страна на американски претседател по крајот на Виетнамската војна во 1975 година.

2001 – Парискиот клуб на доверители отпиша 66 отсто од долгот на СР Југославија кон земјите доверители.

2003.- Во Србија, поради слабиот одѕив на гласачите (39 отсто), претседателските избори не успеваат по трет пат.

2003.- Работничката во ОН, Французинката Бетина Гуазлар, е убиена во близина на Кабул и е првата жртва меѓу персоналот на ОН по соборувањето на талибанската влада во Авганистан две години претходно.

2007.- Повеќе од 3.500 луѓе загинаа, повеќе од 3.000 се повредени, а околу илјада луѓе се водат како исчезнати во силниот циклон што го погоди Бангладеш.

2012 – Апелацискиот совет на Хашкиот трибунал ги ослободи хрватските генерали Анте Готовина и Младен Маркач за прогон на српското население од Книнска Краина во 1995 година, поништувајќи ја првостепената пресуда со која Готовина беа осудени на 24, а Маркач на 18 години затвор.

2014.- Умре Јован Ќирилов, драматург, писател и театарски критичар, менаџер на Југословенскиот драмски театар, уметнички директор и селектор на БИТЕФ, претседател на Националната комисија на Југославија и Србија при УНЕСКО.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија4 часа

Од ноќеска цените на горивата се намалуваат

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д Е V), се намалуваат за 0,50 ден/лит,...

Скопје4 часа

(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога

Денеска во присуство на министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и раководството на МВР, Агенцијата за управување со одземен имот,...

Здравје и убавина4 часа

Единствен рецепт за појак имунитет

Познатиот руски професор и експерт за кинезитерапија, Сергеј Бубновски, тврди дека постои многу едноставен начин за зајакнување на имунитетот. Според...

Временска прогноза7 часа

Од денес ќе дува засилен ветер од северен правец, додека времето ќе биде стабилно

Под влијание на значително поладен воздух од север,денес понеделник (15 септември) во Македонија ќе дува засилен до силен ветер од...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за понеделник (15 септември)

ОВЕН Може да очекувате фаза која ќе биде многу поволна за вас. Ќе успеете да остварите стабилизација на работа. Ве...

Спорт21 час

(ФОТО) Кичевски „ФК Напредок“ ги наполни трибините со љубители на фудбалот, а играчите им возвратија со победа за почеток на сезоната

Недела, некогаш претпознатлив ден за фудбал на градскиот стадион во Кичево. Но денес за момент се чинеше дека токму го...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин1 ден

iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26 и macOS 26 пристигнуваат на 15 септември – компатибилни уреди и нов дизајн

Apple официјално објави дека iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26, macOS 26 и visionOS 26 ќе излезат од бета и...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин1 ден

Microsoft потсетува: Остануваат само 30 дена…

Microsoft официјално ги потсети корисниците за крајот на поддршката за Windows 10. Компанијата објави дека на 14 октомври 2025 година...

Спорт1 ден

„ФК Напредок“ денес на домашен терен го игра првиот натпревар од новата сезона, ве повикуваме сите на градски како во старите добри времиња

Стартот во новата сезона во рамките на Трета лига Запад „Фудбалскиот Клуб НАПРЕДОК“ ќе ја започне на домашен терен,а за...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за недела (14 септември)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

НАЈЧИТАНИ