На денешен ден
На денешен ден – 17 мај

1102 година – Првиот унгарски крал на династијата Арпадовиќ беше крунисан во Биоград за крал на Хрватска и Далмација.
1395 година – Умре Марко Краjeевиќ, најстариот син и наследник на кралот Вукашин, најпопуларната личност во српските народни песни. Според несигурни податоци, тој починал како турски вазал во борбата против влашкиот војвода Мирче во Ровин. Во народните песни тој е идеализиран како модел на херојство и како заштитник на сиромашните од угнетување и насилство.
1510 година – Умре италијанскиот сликар Сандро Ботичели. Неговите дела „Пролет“ и „Раѓање на Венера“ се сметаат за олицетворение на ренесансниот дух. По наредба на Лоренцо Медичи, тој беше првиот италијански сликар кој направи илустрации за „Божествената комедија“ на Данте
1749 година – Роден е англискиот лекар Едвард enенер, пронаоѓач на вакцината за сипаници.
1814 година – Норвешка прогласи независност од Шведска и донесе нов устав.
1838 година – Умре Морис де Талејран, француски свештеник и политичар Морис, Талејран, Перигорд, еден од највештите дипломати во историјата. Благодарение на неговата вештина, Франција, иако поразена страна, успеа да ги задржи границите од 1792 година на Конгресот во Виена (1814-15).
1861 година – Томас Кук го организира првиот туристички „договор за пакети“ во светот, шестдневно патување од Лондон до Париз.
1866 година – Роден е францускиот композитор и пијанист Ерик Сати, автор на „Гимнапедија“. Тој се прослави по скандалот што го предизвика изведувајќи го балетот „Парада“ на текстот на Кокто и со сценографијата на Пикасо, кој беше прикажан во 1916 година како „кубистички манифест“.
1900 година – Роден е иранскиот верски водач ајатолахот Рухолах Хомеини. Тој се врати во Иран од егзил во 1979 година откако Шах Реза Пахлави беше симнат од власт во „Исламската револуција“, воспостави теократска диктатура и управуваше со Иран сè до неговата смрт во 1989 година.
1903 година – Црковниот имот е национализиран во Шпанија, а црковните училишта се укинати.
1906.- Роден е хрватскиот пејач Зинка Кунц, шампион на Загребската опера (1928-36) и солист на Метрополитен опера (1937-66).
1917.- Во Ница умре српскиот војвода Радомир Путник, славен воен водач во Балканските војни и Првата светска војна. Тој го предводеше повлекувањето на српската армија во 1915 година и успеа да ги спречи намерите на Германската врховна команда да ја опколи и уништи.
1939 година – Шведска, Норвешка и Финска го отфрлија предлогот на Хитлер за потпишување пакт за неагресија. Пактот го потпишаа Данска, Естонија и Литванија.
1940 година – Нацистичките германски трупи влегоа во Брисел за време на Втората светска војна.
1946. година – Премиерот на Романија, Митри Антонеску, е осуден на смрт и погубен за соработка со германските нацисти.
1949 година – Велика Британија ја призна независноста на Република Ирска и ја потврди поврзаноста на Северна Ирска со Велика Британија.
1954 година – Врховниот суд на САД оспори регулатива од 1896 година дека образованието треба да биде „одвоено, но еднакво“, со што формално се отфрла расната сегрегација во системот на јавните училишта.
1965 година – Првата колор ТВ-програма е пренесена од Велика Британија во САД. Тоа беше емитување на емисијата на американската ТВ мрежа Ен-Би-Си „Нов поглед на Стара Англија“ преку американскиот комерцијален телекомуникациски сателит „Рана птица“.
1973 година – Специјалниот комитет на американскиот Сенат започна истрага за аферата Вотергејт, во која приврзаниците на републиканците се обвинети за упад во седиштето на Демократската партија пред да ги шпионираат претседателските избори во 1972 година. Администрацијата на тогашниот претседател на САД, Ричард Никсон, беше обвинета за попречување на истрагата, затоа беше покрената постапка за отповикување на претседателот. Никсон поднесе оставка во август 1974 година, а претседателскиот претседател го презеде тогашниот потпретседател eraералд Форд.
1974 година – Експлозија на автомобил-бомба близу центарот на Даблин, уби 32 и рани стотици.
1987 година – Ирачки воен авион Ф-И Мираж истрела две „егзотични“ ракети на американскиот воен брод Старк, кој патролирал во Заливот. Загинаа 37 морнари, а 62 беа ранети.
1997 година – Лоран Кабила влезе во Киншаса со своите војници, ја презеде власта во Заир и го смени името на земјата во Демократска Република Конго. Кабила беше убиен во обид за воен удар во јануари 2001 година, а неговиот син Josephозеф ја презеде власта.
1998 година – Членови на сепаратистичкото движење „Тамилски тигри“ извршија атентат врз Сароџини Јогесваран, градоначалник на Јафна, град во северна Шри Ланка.
1999 година – На изборите во Израел победија лидерот на лабуристите Ехуд Барак, со што заврши тригодишното владеење на премиерот Бенјамин Нетанјаху, водачот на десничарската Ликуд.
2000 година – Српската влада го презеде белградското радио и телевизија „Студио Б“ со полициски рации во редакциите. Во следните месеци, властите на различни начини ја спречија работата на независни електронски медиуми во Србија и истовремено отворија нови под државна контрола и контрола на владејачките партии.
2000 година – Во Индонезија се одржа првото судење за човекови права. Во тој процес, 24 војници и цивили беа обвинети за убиство на десетици селани во масакрот во провинцијата Асех во 1999 година.
2001 година – Сите 30 патници, вклучувајќи го и иранскиот министер за транспорт Рахман Дадман и замениците министри од неговата делегација, загинаа кога руски Јак-40 се урна во северен Иран.
2003 година – Најголемата поплава во последните 50 години, што ја погоди Шри Ланка по обилните дождови, уби 250 лица, целосно уништи околу 55 000 куќи и избрише некои села. Се проценува дека околу 150.000 луѓе останале без покрив над главата.
2004 година – Масачусетс стана првата американска држава што дозволи истополови бракови.
2006 година – Умре Си Феер, ветеран на холивудска продукција и композитор.
2009 година – По парламентарните избори во Кувајт, четири жени за прв пат ќе седнат во националниот парламент меѓу 50 пратеници. Во Кувајт во 2005 година, жените добија право на глас и да бидат избрани, а досега тие никогаш не биле пратенички.
2010 година – Официјалниот среден курс на динарот за прв пат надмина 100 динари за едно евро, што е најниска вредност од воведувањето на еврото во 2002 година.
2011 година – Британската кралица Елизабета Втора пристигна во историска посета на Ирска. Тоа е прва посета на британски монарх откако Ирска се стекна со независност од Лондон во 1922 година.
2012 година – Умре американската пејачка Дона Самер, добитничка на пет Греми награди. Таа ја обележа историјата на диско музиката со хитовите „Лоши девојки“, „Последен танц“ и „Hotешки работи“, а нејзините хитови доминираа на топ листите од седумдесеттите години на минатиот век.
2019 година – Советот на Европа усвои декларација со која на Русија и се враќа правото на глас одземено по анексијата на Крим во 2014 година.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за сабота (7 јуни)
-
Кичево2 дена
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Хороскоп10 часа
Хороскоп за недела (8 јуни)
-
Култура1 ден
(ВИДЕО) Краток фрагмент на отец Партениј за „Македонија и Патриотизмот“ од новиот филм посветен на неговиот триесет годишен монашки пат
-
Македонија2 дена
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Македонија15 часа
Попладнево почувствуван земјотрес во Македонија
-
Временска прогноза9 часа
Алармот е вклучен, денес ќе имаме најтопол ден од почеток на 2025-та година!
-
Спорт15 часа
(ВИДЕО) „Капа доле“ за прикажаната игра упати Милевски, додека Омерагиќ во соблекувалната укажа поддршка и честитки до играчите на македонската репрезентација!