На денешен ден
На денешен ден (17 септември)

1580 година – Роден е Франциско Гомез де Квеведо и Вилегас, голем писател на Златното доба на шпанската литература и еден од најважните сатиричари во светската литература („Соништа“, „ofивот на разбојник“).
1631 година – Во Триесетгодишната војна, Швеѓаните и германските протестанти под команда на шведскиот крал Густав Адолф ја победија Царската армија (католичка лига) под грофот Тили кај Лајпциг.
1665.- Во Лондон избувна епидемија на чума, при што загинаа околу 70.000 луѓе.
1787 – Делегатите на 12 од тогашните 13 американски држави го потпишаа американскиот Устав. Со подоцнежните амандмани, тој устав е с in уште во сила и е најстариот важечки устав во светот. Тоа беше првиот што ја примени идејата на францускиот филозоф Монтескје за поделба на власта на законодавна, извршна и судска.
1796 – Првиот претседател Georgeорџ Вашингтон испрати проштална порака до американскиот народ и се повлече во својот имот. Тој беше избран за претседател во 1788 година.
1809.- Мировниот договор во Фредрикшам стави крај на шведско -руската војна во која Русија ја освои Финска.
1826.- Роден е германскиот математичар Георг Фридрих Бернхард Риман, кој отвора нови насоки во развојот на математиката и нејзината примена во физиката и механиката. Неколку математички концепти се именувани по него.
1857.- Роден е рускиот физичар Константин Едуардович Циолковски, чии теории и откритија беа основа за развој на астронаутиката. Во 1903 година, тој го објави првото дело во теоријата на астронаутиката, „Тестирање простор со млазни уреди“.
1889.- По повод 500 -годишнината од битката на Косово, во Кралството Србија е воспоставен „Редот на кнезот Лазар“, кој може да го носат само владетелот и возрасниот престолонаследник.
1900 година – Британската кралица Викторија Александрин потпиша документ за влез на Австралија во Комонвелтот како федерална унија на шест поранешни британски колонии.
1908.- Роден е рускиот виолинист и диригент Давид Фјодорович Оистрах, еден од најголемите мајстори за виолина во 20 век. Се прослави во 1935 година на меѓународниот натпревар во Варшава и во 1937 година со наградата „Исај“ во Брисел, а потоа настапи со голем успех низ целиот свет.
1918.- По тридневна офанзива, Првата и Втората српска војска, со помош на две француски дивизии, го пробија Солунскиот фронт во Првата светска војна. Германците и Бугарите беа принудени да се повлечат. Пробивот на Солунскиот фронт овозможи српската војска да се врати во својата татковина и, како една од најуспешните операции во Првата светска војна, придонесе за конечен колапс на Централните сили.
1931 година-RCA Victor го претстави првиот рекорд за долга игра со 33 вртежи во минута во хотелот Савој во Newујорк.
1939.- Советската црвена армија влезе во Полска од исток, окупирајќи делови од западна Белорусија и Украина и зароби 217.000 Полјаци. Во исто време, Германците ја нападнаа Варшава од воздух и од земја.
1944.- Операцијата Британски падобранци започна Втората светска војна во близина на градот Арнхем во Холандија, со цел да се воспостави мост на реката Рајна и да се заобиколи германската одбранбена линија. Сојузничките војници наидоа на неочекувано силен отпор од Германците, и операцијата пропадна со големи загуби на сојузниците.
1961.- Поранешниот турски премиер Аднан Мендерес беше обесен во мај 1960 година од воената хунта на генералот emalемал Герсел и осуден на смрт за предавство на реформските принципи на Кемал Ататурк.
1978.- Во Египет беше потпишана рамка за мир на Блискиот Исток со разговори меѓу египетскиот претседател Анвар, израелскиот премиер Менахем и американскиот претседател Jimими Картер.
1980.- Поранешниот диктатор на Никарагва, генерал Анастасио Сомоса Дебајле, беше убиен во Парагвај, каде што живееше во егзил, откако беше соборен во јули 1979 година.
1994.- Умре британскиот филозоф со австриско потекло Карл Рајмунд Попер, еден од највлијателните мислители на 20 век („Логика на истражувањето“, „Отворено општество и неговите непријатели“, „Мизеријата на историцизмот“).
1997.- Хеликоптер на ОН се урна кај Фојница, централна Босна, при што загинаа 12 членови на меѓународната заедница и помошникот висок претставник на ОН за Босна и Херцеговина, Герд Вагнер.
2001.- Македонската влада објави дека ќе им дозволи на војниците на НАТО да останат во земјата по завршувањето на нивниот мандат.
2004.- Министрите за одбрана на пет земји на ЕУ (Холандија, Франција, Италија, Шпанија и Португалија) потпишаа договор за основање европска жандармерија со седиште во Виченца, во североисточна Италија.
2006.- Во молдавскиот регион Транснистрија се одржа референдум за независност, за кој повеќето европски земји однапред изјавија дека нема да го признаат. Транснистрија е територија помеѓу Молдавија и Украина, каде што мнозинството од населението зборува руски, и кое во 1992 година, во времето на распадот на Советскиот Сојуз, прогласи отцепување од Република Молдавија, со воени конфликти и бројни жртви.
2008.- Сомчаи Вингсават е избран за 26 -ти премиер на Тајланд, и покрај противењето на опозицијата. Сомчај (61), адвокат по професија, го заменува премиерот Самак Сундаравеј (73), кој поднесе оставка по масовните демонстрации и обвинувањата за примање мито.
2009.- Брис Татон (Брис), навивач на францускиот фудбалски клуб, беше брутално претепан во центарот на Белград, со безбол палки, решетки и факели пред натпреварот помеѓу фудбалските клубови Партизан и Тулуз. Почина како резултат на повреди на 29 септември 2009 година. Група од 15 навивачи на фудбалскиот клуб Партизан беше осудена за тешкото убиство на Брис Татон.
2011 година – Во несреќа на аеромитинг во Рено, Невада, загинаа девет лица, а 54 беа повредени, кога авион го погоди работ на трибините каде што беа гледачите и медиумите што го следеа настанот.
2011.- Германскиот диригент Курт Сандерлинг почина во Берлин на 98 -годишна возраст. Првично Евреин, тој избега од нацизмот во 1936 година во Советскиот Сојуз, каде раководеше со Ленинградската филхармонија до 1960 година. Во тогашната Демократска Република Германија (ГДР), тој диригираше симфониски оркестри од Источен Берлин и Дрезден.
2014 година – Јужнокорејската награда за мир се доделува на германската канцеларка Ангела Меркел поради нејзината „постојана свест“ за одговорноста на Германија во нацистичките злосторства.
2016.- Умре американскиот драматург Едвард Олби, автор на повеќе од 30 драми за феномените на американската култура. Доби три Пулицерови награди и беше прогласен за „писател на генерацијата“ откако ја напиша култната претстава „Кој се плаши од Вирџинија Вулф“ во 1962 година.
2019 година – За првпат во историјата на оваа земја, изборите се повторуваат во Израел, поранешниот премиер Бенјамин Нетанјаху доби нова шанса да формира влада, бидејќи тоа не го стори по изборите во април.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
Хороскоп15 часа
Хороскоп за петок (6 јуни)
-
Кичево19 часа
(ФОТО) ТППЕ Кичево: Се гаси дива депонија зад „Стара централа“
-
Спорт2 дена
ФФМ на дечињата кои учествуваа во финалниот турнир во „Детската лига“ ќе им овозможи бесплатно да го следат мечот Македонија-Белгија од трибините на „Тодор Проески“
-
Македонија4 часа
СВР Охрид: Армијата на Република Македонија ќе реализира тактичко-технички активности
-
Кичево1 час
Кичевското архиерејско намесништво истакна соопштение по повод „Духовденска задушница“
-
Македонија21 час
На граница кај бугарин во возило пронајдени биле електрошок и солзавец, бил веднаш лишен од слобода
-
Скопје1 ден
За еден ден во Скопје изречени 180 мерки во областа на сообраќајот