На денешен ден
На денешен ден – 19 јули

1427 година – починал Стефан Лазаревиќ, српски принц (1389-1402), син на принцот Лазар и принцезата Милица, вазал на турскиот султан Бајазит Први, во 1402 година, кога се пензионирал во Цариград, каде ја добил титулата деспот од Византискиот император Јован II Палеолог. По поразот на Бајазит Први кај Ангора од Монголите, тој склучил договор со унгарскиот император Сигизмунд Први, од кого ги примил Маква и Белград во 1403 година, кои ги прогласил за главен град, а во 1421 година ја наследил Зета. Преведувал од грчки јазик, го напишал посланието „Слово на убовта“. Негов подарок е манастирот Манасија.
1545 година – Бродот „Мери Роуз“, гордост на воената флота на англискиот крал Хенри VIII, потона во каналот Солент помеѓу брегот на јужна Англија и островот Вајт. Повеќе од 700 луѓе го загубија животот.
1553 година – Мери Тудор е прогласена за кралица на Англија. Омажејќи се со шпанскиот принц Филип, таа му пришла на Ватикан и ги прогонувала протестантите, поради што била наречена Мери Крвава и Мери католичка. За време на нејзиното владеење, Англија го загуби Кале (1558), нејзиното последно упориште во Франција.
1814 година – Роден е Самуел Колт, правејќи револвер наречен по него.
1834.- Роден е францускиот сликар, графичар и вајар Едгар Дега (Хилер Germермен, Дега), кој важи за еден од најдобрите карикатуристи во ликовната уметност. Виртуозноста на карикатуристот беше најдобро изразена со сликање на телото во движење („Балерина“, „Батер“, „Перална“).
1870 година – Францускиот император Наполеон III и објави војна на Прусија, со сериозни последици за Француската втора империја. Француската армија претрпе тежок пораз во битката кај Седан (2 септември), царот беше заробен и во Париз беше прогласена република.
1877 година – Се одржа првиот тениски турнир Вимблдон. Англискиот тенисер Спенсер Гор победи.
1883 година – Посмртните останки на српскиот поет Бранко Радичевиќ беа погребани на ридот Страшилово над Сремски Карловци, откако беа пренесени од Виена 30 години по неговата смрт.
1893 година – Роден е рускиот писател Владимир Мајаковски, основач на рускиот футуризам и водечки поет за време на Октомвриската револуција и раниот советски период („Песни на револуцијата“, „Облак во панталони“, „Војна и мир“, „Ленин“) )
1900 година – се отвори Париското метро.
1936 година – Умре српскиот геолог и политичар Јован Зујовиќ, основач на геолошката наука во Србија. Тој го направи првиот преглед геолошка карта на Србија и напиша бројни дела во геологијата, палеонтологијата и антропологијата.
1937 година – Во Белград избувнаа судири меѓу полицијата и демонстрантите („крвава литургија“) во знак на протест против ратификувањето на конкордатот помеѓу Ватикан и Кралството Југославија. Конкордатот беше потпишан во јули 1935 година, но не влезе во сила поради противење на јавноста.
1941 година – Британскиот премиер Винстон Черчил започна кампања наречена „V за победа“ во Втората светска војна.
1943 година – Во обид да го ослабнат италијанскиот фашистички режим, сојузниците ги бомбардираат аеродромите и полигоните за воени обуки во близина на Рим со бомби од 700 авиони за време на Втората светска војна.
1947 година – Бирмаскиот премиер Аунг Сан и шест министри беа убиени. Атентатот го извршиле политички противници за време на владина седница.
1956. година – Југословенските, индиските и египетските лидери Јосип Броз Тито, Javaавахарлал и Гамал Абдел Насер ја потпишаа Декларацијата од Бриони за заедничка политика против блокот, означувајќи го почетокот на Движењето на неврзаните.
1965 година – Умре корејскиот државник Сингман Ри, првиот претседател на Јужна Кореја во 1948 година. Тој поднесе оставка во 1960 година под притисок на студентски протести за изборни измами.
1974 година – Шпанскиот диктатор Франциско Франко привремено му ја предаде власта на принцот Хуан Карлос, кој стана крал на Шпанија во 1975 година по смртта на Франко.
1980 година – Отворени се 22-ри Олимписки игри во Москва, бојкотирајќи повеќе од 40 земји поради советската инвазија на Авганистан.
1989 година – Полското национално собрание го избра генералот Војчех за претседател на Полска.
1992 година – Експлозија на автомобил-бомба во Палермо го уби Паоло Борселино, водечки италијански судија против мафијата.
1994 година – Националното собрание на Република Српска го отфрли Планот за територијална демаркација во Босна, понуден од Контакт групата на завојуваните страни на почетокот на овој месец. СР Југославија, за која се очекуваше да влијае на босанските Срби да го прифатат предложениот план, беше казнета со заострување на меѓународните санкции, а војната продолжи во Босна.
1996 година – На барање на меѓународни претставници во повоена Босна, претседателот на Република Српска, Радован Караџиќ, поднесе оставка од сите јавни функции.
1997 година – Ирската републиканска армија прогласи прекин на огнот во својата 28-годишна кампања против британското владеење во Северна Ирска.
2000 година – Русија на светскиот пазар воведе ново противтенковско оружје, монтирано на приколка за мотоцикли во земја.
2002 година – Италија се согласи да го врати античкиот обелиск изнесен од Етиопија од фашистичките трупи пред скоро 65 години, со што заврши еден од најголемите дипломатски конфликти во Рим.
2002 година – Умре Александар Гинзбург, писател и еден од најголемите неистомисленици за време на советската ера. Тој беше уапсен и испратен во работните логори за основање на првото независно списание во Советскиот Сојуз, во кое го критикуваше тогашниот судски систем.
2005 година – Либан ја доби својата прва влада, по повлекувањето на сириските трупи од земјата, по 29 години. Членовите на шиитската група Хезболах, која САД ја сметаат за терористичка организација, за прв пат се приклучија на новиот кабинет.
2006 година – Вкупно 310 лица се убиени во Либан, од кои 23 војници, а околу 650 се ранети, додека во Израел, 25 лица, вклучително и 12 војници, се убиени во нападите од либанска територија од најтешкиот израелско-либански конфликт во последниве 25 години. Причината за војната беше инвазијата на Хезболах во северниот дел на Израел на 12 јули, кога осум војници беа убиени, а двајца беа киднапирани во замена за заробени палестински затвореници.
2007 година – Русија протера четворица британски дипломати како одговор на протерувањето на исто толку руски функционери од Лондон на 16 јули, откако Москва одби да го испорача Андреј Луговој, осомничен за убиството на поранешниот агент на КГБ Александар Литвиненко во Лондон во 2006 година. По бегството во Велика Британија, Литвиненко стана жесток критичар на претседателот Путин.
2010 година – Поранешниот припадник на 10. одред на диверзантите на Армијата на Република Српска (ВРС), Марко Бошкиќ, е осуден на десет години затвор за учество во убиство на стотици мажи од Сребреница во јули 1995 година.
2012 година – Русија и Кина ставија вето на резолуцијата на Советот за безбедност на ООН за Сирија предложена од западните земји со цел да се изврши притисок врз режимот на сирискиот претседател Башар ал-Асад и да се стави крај на 16-месечниот конфликт во таа земја.
2013 година – Првата независна телевизиска станица „1.ТВ“ започна со емитување во Зимбабве, ставајќи крај на 30-годишниот државен монопол на ТВ-радиодифузијата.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Македонија1 ден
Земјотрес во Македонија, регистриран предмалку во западниот регион
-
Македонија1 ден
(ВИДЕО) Земјотресот кој го разбуди Охрид и регионот, снимен на надзорна камера
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (16 јуни)
-
Хороскоп11 часа
Хороскоп за вторник (17 јуни)
-
Македонија22 часа
Од ноќеска поскапување на сите горива, ова е новата цена
-
Македонија8 часа
Тлото не мирува, предмалку нов послаб земјотрес регистриран во охридско!
-
Временска прогноза20 часа
Од утре постепена дестабилизација на времето, ова се метео информациите
-
Скопје2 дена
Таксист во Скопје на швајцарец му наплатил 7800 ден и избегал