Следете не

На денешен ден

На денешен ден (20 декември)

Објавено пред

на

1355.- Почина српскиот цар Душан Стефан Немањиќ, син на кралот Стефан од Дечани, крал на Србија од 1331 година. За време на неговото владеење, Србија била на врвот на својата моќ, се протегала од Коринтскиот Залив на југ до Дунав на север и од Јадранот на запад до Егејското Море на исток.

Односите во државата ги регулирал со збирка закони (Душановиот законик), кој бил објавен во 1349 година, а дополнет во 1354 година, а кој историчарите го сметаат за устав на тогашната феудална српска држава. Бил погребан во манастирот Свети Архангели кај Призрен, кој бил целосно уништен за време на турските освојувања.

1582.- Во Франција е усвоен Грегоријанскиот календар.

1795.- Роден е Леополд фон Ранке, германски историчар и основач на модерната граѓанска историографија. Покрај романско-германската, се занимавал и со историјата на Југоисточна Европа, особено со историјата на Србите и Турците, а советник и соработник бил Вук Караџиќ. Неговото дело „Српска револуција“ (1829) се смета за една од најдобрите книги за Првото и Второто српско востание.

1912.- Во Лондон започна мировната конференција меѓу Турција и Балканот, по победата на балканските сојузници и освојувањето на речиси сите турски поседи во Европа. Конференцијата заврши со потпишување на Лондонскиот мировен договор на 30 мај 1913 година, со кој Турција се откажа од европските провинции на линијата Енос-Миди, но конфликтите меѓу балканските сојузници околу разграничувањето доведоа до нова војна.

1937.- Умре германскиот генерал Ерих Лудендорф, еден од клучните германски команданти во Првата светска војна. Тој беше сменет во 1918 година по неуспешните офанзиви во пролетта и летото истата година. Тој беше член на Национал-социјалистичката партија во Рајхстагот (1924-28) и беше еден од идеолозите на подоцнежната нацистичка агресивна воена доктрина и поддржувач на тотална војна.

1945.- Карл Ренер е избран за прв претседател на Втората република во Австрија.

1960.- Основан е Националниот ослободителен фронт на Јужен Виетнам, комунистичко политичко крило на антиамериканските герилски сили на Виет Конг.

1968.- Умре американскиот писател Џон Стајнбек, добитник на Нобеловата награда за литература во 1962 година „Зимата на нашето незадоволство“, „Источно од рајот“).

1970.- Владислав Гомолка, шеф на полската владејачка Обединета работничка партија (комунисти), поднесе оставка под притисок на работничките немири и штрајкови. Него го наследи Едвард Гирек.

1971.- Пакистанскиот претседател Ага Мохамед Јахја Кан поднесе оставка по поразот на пакистанските трупи во војната со Индија во Источен Пакистан (Бангладеш) и му ја предаде власта на Зулфикар Али Буто.

1973.- Шпанска бомба експлодира во Мадрид, при што загина шпанскиот премиер и близок соработник на генералот Франко, Луис Кареро Бланко.

1974.- Умре српскиот скулптор Ристо Стијовиќ, член на Српската академија на науките и уметностите. Автор е на многу споменици, извонредно стилизирани животни и птици во камен, а своите најдобри дела ги постигнал во дрво, кои ги обработувал со виртуозна вештина.

1982.- На 95-годишна возраст умре Артур Рубенштајн, американски пијанист со полско потекло, еден од најпознатите во 20 век, најпознат по неговите интерпретации на Шопен и поновата шпанска музика за пијано.

1986.- На најголемите демонстрации од почетокот на Културната револуција во Кина, над 30.000 студенти протестираа во Шангај барајќи демократски слободи.

1987.- Во најтешката мирновременска несреќа на море, само 11 од 4.397 патници и членови на екипажот на траектот „Дона Паз“ се судриле со еден танкер. Траектот „Дона Паз“ беше регистриран да превезува најмногу 1.500 луѓе.

1989.- Започна американската инвазија на Панама со 12.000 војници, на кои им се придружија повеќе американски војници стационирани во Панама за да го соборат поранешниот американски заштитен премиер Мануел Антонио Нориега.

1990.- Советскиот министер за надворешни работи Едуард Шеварнадзе, клучна фигура во советските реформи кои доведоа до крајот на Студената војна, поднесе оставка, предупредувајќи го парламентот за опасностите од воспоставување диктаторски поредок во земјата.

1991.- Премиерот на СФР Југославија Анте Марковиќ поднесе оставка поради опструкција на реформската програма на сојузната влада од страна на републиканските политички водачи. Марковиќ не сакаше да го прифати федералниот буџет, кој го нарече „воен буџет“. По неговата оставка, реформите беа стопирани, а Југославија набрзо се распадна во крвава војна.

1992.- Во СР Југославија се одржаа предвремени федерални, републички и локални избори. На изборите за претседател на Србија победи Слободан Милошевиќ во првиот круг на Милан Паниќ. Претставниците на опозицијата укажаа на бројни нерегуларности и манипулации за време на изборите.

1995.- Американскиот Боинг 757 со 164 патници и членови на екипажот, кој летал од Мајами до колумбискиот град Кали, се урна во планините во југозападна Колумбија. Несреќата ја преживеале четири лица и едно куче.

1996.- Комисијата на ОБСЕ предводена од поранешниот шпански премиер Фелипе Гонзалес пристигна во Белград за да ја испита регуларноста на локалните избори во Србија, откако претседателот Слободан Милошевиќ беше принуден да ја прифати арбитражата на ОБСЕ под притисок на странската јавност и секојдневните протести низ Србија.

1998 – Нкем Чукву, роден во Нигерија, роди осум деца, првиот познат случај. Најмладото бебе почина седум дена подоцна.

1999 – Обвинението на Меѓународниот кривичен трибунал за Босна и Херцеговина (СФОР) го уапси генерал-полковник на армијата на Република Српска Станислав Галиќ, командант на сараевско-романскиот корпус од октомври 1992 година до неговото пензионирање во мај 1994 година. Тој беше осуден претходно во Хашкиот трибунал на 20 години затвор за злосторства против човештвото врз цивили во Сараево од 1992 до 1994 година.

2001.- Резолуцијата на Советот за безбедност на ОН ги усвои Меѓународните сили за безбедносна помош (ИСАФ) под британска команда за поддршка на привремената антиталибанска влада.

2001.- Умре поранешниот претседател на Сенегал (1960-80) Леополд Седар Сенгор. Исто така познат како еден од најважните франкофонски поети, Сенгор беше првиот Африканец кој стана член на Француската академија на науките и уметностите.

2002.- Врз основа на потерница на Интерпол, сопственичката на пропаднатата пирамида „Дафимент банка“, Дафина Милановиќ, беше уапсена во Германија и екстрадирана во Белград, каде беше обвинета за проневера на околу 19 милиони германски марки.

2006.- Во Белград умре новинарот и публицист Душан Симиќ, долгогодишен дописник и уредник на белградскиот весник „Политика“, главен и одговорен уредник на НИН, извршен уредник на весникот „Данас“.

2010.- Белоруската полиција уапси 639 лица за учество во демонстрациите во Минск по претседателските избори, на кои претседателот Лукашенко, кој беше на власт 16 години, обезбеди победа во првиот круг. По затворањето на избирачките места, десетици илјади членови на опозицијата одржаа демонстрации, а стотици демонстранти беа приведени, вклучително и седум од деветте претседателски кандидати на изборите.

2014.- Умре сликарот Миодраг Б.

2015.- На парламентарните избори во Шпанија, Народната партија на премиерот Маријан Рахој доби најмногу гласови, но го загуби апсолутното мнозинство во парламентот. Подемос, левичарска партија која се противи на мерките за штедење и либералната Сиудаданос освоија речиси една третина од гласовите. Шест месеци подоцна, парламентарните избори беа повторени бидејќи ниту една партија не успеа да формира влада.

На денешен ден

29 декември – На денешен ден

Објавено пред

на

1800.- Роден е американскиот пронаоѓач Чарлс Гудјер, кој во 1839 година го открил процесот на вулканизација на гума. Неговиот изум придонесе за брзиот развој на индустријата за гума, особено производството на автомобилски гуми.

1809.- Роден е Вилијам Еварт Гладстон, четири пати премиер на Велика Британија во периодот од 1868 до 1894 година. Познат по своите политички и општествени реформи, тој се смета за еден од најголемите британски државници. Ги легализирал работничките синдикати во 1871 година и во 1884 година го спроведувал т.н третата парламентарна реформа.

1825 – Францускиот сликар Жак Луј Давид (Жак Луј), основач и главен претставник на класицизмот, член на Конвенцијата и дворски сликар на Наполеон I („Заклетвата на Хорас“, „Крунисувањето на Наполеон“, „Семејството Жерар“, Убиена Мара“, „Лејди Рекамје“).

1835.- Почина Филип Вишњиќ, слеп поет-вистонец, Србин од Босна, кој ги испеал сите значајни настани од Првото српско востание. Во 1815 година, Вук Караџиќ запишал многу свои песни, меѓу кои најпознати се „Почетокот на бунтот на Дахије“ и „Битката на Мисару“.

1876 ​​- Роден е каталонскиот виолончелист и диригент Пабло Касал (Касалс), кој отвори нова ера во свирењето виолончело. Тој ја напушти Шпанија кога Франко дојде на власт и живееше во Франција и Порторико до неговата смрт во 1973 година.

1890.- Американските војници масакрираа повеќе од 200 Индијанци од Сиукс, вклучително и голем број жени и деца, во „Рането колено“ во Јужна Дакота.

1911.- Револуционерното привремено собрание го избра Сун Јат Сен (Јат) за прв претседател на Кина, ставајќи крај на монархијата по повеќе од три милениуми.

1914.- Започна битката кај Сарикамис во Првата светска војна во која многу послаба руска армија ѝ нанесе тежок пораз на отоманската војска, која загуби 77.000 од своите 95.000 војници.

1921.- Роден е Добросав (Добрица) Ќосиќ, кој се смета за еден од најголемите српски писатели од втората половина на 20 век („Поделби“, „Корени“, „Време на смртта“, „Отпадник, „Верник“, Реално и можно“). Тој беше првиот претседател на Сојузна Република Југославија од јуни 1992 до јуни 1993 година, кога беше разрешен на иницијатива на Српската радикална партија. Беше истакнат член на Сојузот на комунистите на Србија до мај 1968 година, кога влезе во конфликт со политиката на СКЈ бидејќи веруваше дека Србите се загрозени во југословенската федерација.

1940.- Германските воздухопловни сили го извршија најтешкиот напад на бомбардирање на Лондон во Втората светска војна, предизвикувајќи го британската престолнина најголемо уништување од „Големиот пожар“ во 1666 година, кога беа уништени четири петтини од градот.

1944.- Советските трупи влегле во Будимпешта за време на Втората светска војна.

1973.- Филипинскиот диктатор Фердинанд Маркос (Маркос) продолжи да владее по завршувањето на неговиот втор претседателски мандат, иако според Уставот не можеше да биде реизбран. Врз основа на вонредната состојба што ја воведе во 1972 година, тој владееше со декрет сè додека не беше соборен од власт во бунтот во 1986 година.

1981.- Умре хрватскиот писател Мирослав Крлежа, една од најзначајните личности во културните и книжевните настани на 20 век во Југославија. Од 1950 година бил раководител на Југословенскиот лексикографски институт и главен уредник на Енциклопедијата на Југославија. Неговото обемно книжевно творештво опфаќа поезија, романи, раскази, драми и есеи („Хрватскиот бог Марс“, „Враќањето на Филип Латиновиќ“, „Господ Глембајеви“, „Во агонија“).

1989.- Чехословачкиот парламент за шеф на државата го избра чешкиот писател Вацлав Хавел, долгогодишен дисидент под комунистичкиот режим, кој помина пет години во затвор како „државен непријател“. Хавел го наследи Густав Хусак, кој поднесе оставка под притисок на јавноста.

1992.- Сојузното собрание и изгласа недоверба на првата влада на СР Југославија и го разреши Милан Паниќ, српски бизнисмен од САД, за премиер. За в.д. Паниќ беше разрешен поради конфликт со српскиот претседател Слободан Милошевиќ во врска со спроведувањето на мировната политика кон поранешните југословенски републики.

1996.- Владата на Гватемала и водачите на герилското движење потпишаа договор со кој официјално заврши последната, а потоа најдолга граѓанска војна во Централна Америка по 36 години.

1999.- Околу 130 луѓе ги загубија животите во невремето кое зафати неколку европски земји.

2001.- Авганистанските и британските војници патролираа за прв пат во Кабул, што беше проба за мировните операции.

2001.- Околу 300 луѓе загинаа, а најмалку 120 се повредени во пожар предизвикан од огномет во трговски центар во Лима, главниот град на Перу.

2004.- Умре Џери Орбах, американски актер кој се прослави со улогите на Бродвеј, во филмовите и во ТВ серијата „Закон и ред“.

2008.- Умре Владислав Лалички, југословенски сценограф и костимограф, сликар чие дело е познато во целиот свет. Лалички беше илустратор на повеќе од 500 книги, сценограф и костимограф за над 200 филмови и 500 театарски претстави, меѓу кои се култните претстави на Ателје 2012 „Драги мој лажго“, „Арсен и стара чипка“, „Кралот Иби“ , „Кафуле, судница, лудница“, „Коса“, „Чудо во Шарган“.

2010 – Владан Батиќ, правник и политичар, претседател на Христијанско-демократската партија на Србија, еден од лидерите на поранешната ДОС, пратеник во повеќе свикувања на српскиот парламент и министер за правда во Владата на Србија (2001 – 2003 година). умрел.

2013 – 18 лица загинаа, а повеќе од 40 се повредени во самоубиствен напад на железничка станица во Волгоград, во јужна Русија, во близина на нестабилниот руски регион Кавказ.

2016.- Американскиот претседател во заминување Барак Обама потпиша указ за воведување нови санкции кон Русија поради мешање во претседателските избори во САД и нареди протерување на 35 руски дипломати.

2020 – Почина модниот дизајнер Пјер Карден, еден од авторите на повоениот „нов изглед“. Тој ја отвори својата модна куќа во 1949 година, создаде футуристички стил, беше основоположник на модата за готова облека и извонреден претприемач.

2022 – Почина Пеле (Едсон Арантес до Насименто), легендарен Бразилец и еден од најдобрите играчи во историјата на фудбалот. – 1958, 1962 и 1970. година.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

На денешен ден – 17 декември

Објавено пред

на

1538.- Папата Павле III го екскомуницира англискиот крал Хенри Осми (Хенри), кој претходно се прогласил за поглавар на Англиканската црква, од Римокатоличката црква.

1778.- Роден е англискиот хемичар Хемфри Дејви, пронаоѓач на безбедносната светилка на рударот (1816). Тој го открил анестетичкото дејство на рајскиот гас и со помош на електролиза бил првиот што ги изолирал натриумот, калиумот и калциумот во елементарна форма.

1830.- Умре јужноамериканскиот револуционер, воен водач и државник Симон Боливар. Водачот на борбата за независност на Јужна Америка од Шпанија, „Ел Либертадор“ не успеа да ги оствари своите аспирации да ги обедини јужноамериканските земји во силна и независна држава. Тој ги ослободи Венецуела, Еквадор, Панама и Перу и беше претседател на Колумбија и Боливија, која беше именувана по него. Обвинет дека сака да се прогласи за монарх, тој абдицирал во 1830 година и умрел набргу потоа.

1888.- Роден е Александар Караѓорѓевиќ, помладиот син на српскиот крал Петар и црногорската принцеза Зорка, регент од 1914 година, крал на Кралството на Србите, Хрватите и Словенците од 1921 година. Во новата држава воспоставил личен режим во јануари 1929 година, а во септември 1931 година го наметнал октроизираниот устав . Тој беше убиен во Марсеј на 9 октомври 1934 година.

1903.- Браќата Вилбур и Орвил Рајт го направија првиот успешен лет со авион во историјата на авијацијата. Нивниот авион „Flyer I“ полета четири пати над песочните дини во близина на Кити Хок во Северна Каролина, САД, останувајќи во воздух најмногу 59 секунди.

1908.- По победата на Младотурската револуција била одржана првата седница на Парламентот на Отоманската империја.

1909.- Умрел белгискиот крал Леополд II, кој во 1885 година ја формирал Слободната држава Конго, а во 1908 година ја припоил како белгиско Конго. Него го наследил неговиот внук Алберт I.

1939.- Во заливот Ла Плата кај Монтевидео за време на Втората светска војна, потона германскиот воен брод „Адмирал Граф фон Шпи“, кој претходно беше оштетен во битка со британските крстосувачи. Капетанот на бродот Ханс Лангсдорф (Лангсдорф) потоа се самоуби.

1948.- Во обид да ја обнови власта во Индонезија, која прогласи независност во 1945 година, Холандија ја нападна Индонезија, нејзините трупи упаднаа во главниот град Џакарта и го уапсија претседателот Сукарно и другите индонезиски водачи. Со Хашкиот договор во 1949 година, Холандија го призна суверенитетот на Индонезија.

1973.- Арапските екстремисти убиле 32 лица на аеродромот во Рим кога фрлиле бомба врз авион на „Пан Американ“ и отвориле оган врз зградата на терминалот со митралези.

1983 – 83 луѓе ги загубија животите во пожар во дискотека во Мадрид.

1985.- Воената влада на Уганда и герилците потпишаа мировен договор за поделба на власта со кој заврши речиси петгодишната граѓанска војна.

1989.- Во Романија избувнаа масовни демонстрации против диктаторскиот режим на Николае Чаушеску, во кои загинаа околу 1.000 луѓе. Немирите кои започнаа во Темишвар и Арад потоа се проширија во Букурешт и се проширија на целата земја. Чаушеску и неговата сопруга Елена беа фатени во бегство на 22 декември, осудени на смрт и застрелани.

1990.- На првите демократски избори на Хаити, популистичкиот свештеник Жан Бертранд Аристид беше избран за претседател.

1991.- Министерскиот совет на ЕУ, со усвојување на новата Декларација за Југославија, одлучи да ја признае независноста на сите југословенски републики кои ги прифатија критериумите за признавање на нови држави во Источна Европа и СССР.

1992.- Собранието на Република Српска во Пале го избра Радован Караџиќ за прв претседател на Републиката.

1995.- Водачот на делегацијата на босанските Срби на мировните преговори во Дејтон, Слободан Милошевиќ, одби да поднесе извештај до пратениците на Собранието на Република Српска за мировните преговори на кои беше постигнат договор за завршување на војната во Босна.

1996.- Бунтовниците од перуанското левичарско герилско движење „Тупак Амару“ ја зазедоа јапонската амбасада во Лима, заканувајќи се дека ќе убијат 490 заложници доколку перуанските власти не ослободат 300 членови на нивното движење од затвор.

1997 – Центарот на ОН во Минск објави дека сè уште има 750.000 до еден милион нагазни мини во Босна и Херцеговина и дека во текот на 1996 и 1997 година, околу 1.000 луѓе биле повредени од експлозии на мини, вклучително и голем број деца.

1999.- Германските, американските и источноевропските функционери склучија историски договор за компензација за принудна работа за време на нацистичка Германија, 54 години по Втората светска војна.

2000 – Во Женева се одржа конференција за нова програма за заштита на правата на актерите и нивната работа во филмската и ТВ индустријата, музички спотови и на Интернет, на која присуствуваа делегати од околу 90 земји.

2002.- Собранието на СР Југославија го ратификуваше Дејтонскиот договор, потпишан во 1995 година, со кој заврши војната во Босна.

2003 – Франција го забрани истакнувањето на верски симболи (носење ферези, еврејски капи, христијански крстови) во државните училишта.

2004 – Во Бутан, пушењето на јавни места и продажбата на тутун се забранети. Бутан е првата земја во светот каде е воведена оваа забрана.

2005 – Европската унија и додели на Македонија статус на кандидат за членство во ЕУ.

2007.- Њу Џерси донесе закон со кој смртната казна ја замени со доживотен затвор без помилување, со што стана првата американска држава која ја укина смртната казна во последните четири децении.

2011 – Повеќе од 930 луѓе загинаа во тропска бура што го погоди јужниот дел на Филипините.

2011.- Почина Ким Јонг Ил, народниот лидер на Северна Кореја, кој прогласи период на жалост од 17 до 29 декември. Него го наследи неговиот син Ким Џонг-ун.

2013.- Претседателката на Христијанско-демократската унија (ЦДУ), Ангела Меркел, по трет пат беше избрана за Сојузна канцелар на Сојузна Република Германија од мнозинството пратеници во Долниот дом на Сојузниот парламент, Бундестагот.

2016 – Околу 350.000 мигранти пристигнале во Европа од почетокот на годината, според европската агенција за заштита на границите Фронтекс.

2018 година – Генералното собрание на ОН го усвои Глобалниот договор за бегалци, чија цел е подобро да се реши ова меѓународно прашање. Договорот не го потпишаа САД и Унгарија.

2020 – Судот за спортска арбитража (CAS) ја намали на половина четиригодишната суспензија што ѝ ја изрече на Русија од Светската антидопинг агенција минатата година. Русија не може да го користи името, знамето и химната во следните две години, на Олимписките игри во Токио и Пекинг и на Светското првенство во Катар.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

На денешен ден – 10 декември

Објавено пред

на

1520.- Германскиот црковен реформатор Мартин Лутер (Лутер) во Витенберг јавно го запали бикот во кој папата Лав X (Лав) му се закани со проклетство доколку не се откаже од ерес во рок од 60 дена. Во јануари 1521 година, Лутер бил екскомунициран од Римокатоличката црква.

1603.- Умре англискиот лекар и физичар Вилијам Гилберт (Вилијам), кој прв го воведе името за електрична енергија. Неговото дело „За магнети“, во кое ја претставува теоријата за Земјата како магнет и магнетните сили меѓу небесните тела (1600 г.), има значително влијание врз развојот на науката во 17 век.

1810.- Наполеон Бонапарта (Бонапарта) ги анектираше германските градови Хановер, Бремен, Хамбург, Лауенбург и Либек кон Франција.

1845 – Англискиот градежен инженер Роберт Томпсон (Томпсон) ги патентирал првите пневматски гуми.

1848.- Луј Наполеон беше избран за претседател на Франција со огромно мнозинство од над четири милиони гласови. Четири години подоцна, тој изврши државен удар и се прогласи себеси за император Наполеон III.

1851.- Роден е американскиот книжар Мелвил Диви (Дјуи), кој во 1870 година ја создал првата децимална класификација, систем за класификација на книги што се користи во библиотеките ширум светот.

1868.- Во Лондон, на плоштадот пред зградата на Парламентот на Велика Британија, почнаа да работат првите семафори во светот.

1895.- Основано е Друштвото за подобрување и разубавување на Сокобања, кое се смета за почеток на туризмот во Србија. Сокобања, каде принцовите Милош и Михајло Обреновиќ често престојувале на одмор, се споменува како здравствено одморалиште уште во антички Рим и раниот Рим (Византија).

1896.- Умрел шведскиот индустријалец Алфред Нобел, кој го вложил богатството стекнато со пронајдокот на динамитот (1867 година) за да основа донација од која ќе се доделуваат годишни награди за извонредни достигнувања во различни области. Нобеловите награди првпат беа доделени во 1901 година. Тие ги доделува Кралската шведска академија на науките на денот на неговата смрт.

1898.- Потпишан е Парискиот мировен договор со кој заврши Шпанско-американската војна. Шпанија се откажа од Куба и Порторико, а за 20 милиони долари на Американците им ги отстапи Филипините и Гуам.

1902.- Завршена е изградбата на Асуанската брана во Египет, која го регулираше текот на реката Нил.

1926.- Умре Никола Пашиќ, еден од најзначајните политичари во историјата на Србија и Југославија, основач и водач на Националната радикална партија (1881-1926). Првпат бил премиер на Србија во 1891 година, а од 1903 година формирал 22 влади во времето на тројца крала: Александар Обреновиќ, Петар и Александар Караѓорѓевиќ. Тој беше шеф на делегацијата на Версајската мировна конференција во 1919-20 година.

1936.- Британскиот крал Едвард Осми (Едвард) абдицирал, бидејќи не сакал да се откаже од бракот со Американката Волис Симпсон (Волис), како што побарал од него премиерот Стенли Болдвин (Стенли Балдвин). По абдикацијата ја добил титулата војвода од Виндзор. Него го наследил Џорџ VI.

1941.- Во Втората светска војна, јапонските авиони ги потопија британските воени бродови Риплс и Принцот од Велс во Јужното Кинеско Море, при што загинаа 800 морнари.

1948.- Генералното собрание на ОН ја усвои Универзалната декларација за човекови права. Овој датум се слави како Ден на човековите права.

1963.- Занзибар, британски протекторат од 1890 година, стекна независност во рамките на Британскиот Комонвелт. Следната година, таа стана република и создаде нова држава со Тангањика, која го доби името Танзанија.

1964.- Американецот Мартин Лутер Кинг (Лутер), борец за граѓански права на црнците, ја доби Нобеловата награда за мир.

1967.- Во Ново Мексико (САД) беше изведена првата комерцијална термонуклеарна експлозија за извлекување на природен гас од под земја.

1980.- Милтон Оботе беше прогласен за претседател на Уганда, првиот африкански шеф на држава кој се врати на власт откако беше соборен со воен удар. Во 1985 година војската го собори по втор пат.

1991.- Југословенската народна армија се повлече од Загреб и Хрватска, но борбите меѓу српските и хрватските сили продолжија.

1996.- Јужноафриканскиот претседател Нелсон Мандела го потпиша Уставот со кој сите граѓани, без разлика на расата, станаа еднакви пред законот. Тоа беше последниот чин на демонтирање на системот на апартхејдот во таа земја.

1998.- Меѓународниот трибунал за воени злосторства во поранешна Југославија во Хаг ја осуди босанската Хрватка Анта Фурунџија на 10 години затвор за мачење и силување на затвореници за време на војната во Босна. Тоа беше првата пресуда со која силувањето беше означено како воено злосторство.

2001.- Во Приштина беше конституирано Собранието на Косово, прво по доаѓањето на меѓународните сили во јули 1999 година. Албанецот Неџат Даци беше избран за претседател, а српските претставници Оливер Ивановиќ и Гојко Савиќ станаа членови на петчлениот совет на Претседателството на Собранието.

2001 – Генералниот секретар на ОН Кофи Анан ја доби Нобеловата награда за мир.

2002.- Поранешниот американски претседател Џими Картер ја доби Нобеловата награда за мир.

2003.- Шефот на УНМИК Хари Холкери во Приштина го презентираше документот „Стандарди за Косово“, со цел да оцени дали ги достигнал стандардите на демократско општество што ги бара меѓународната заедница пред почетокот на решавањето на статусот на Косово.

2004 – Судот во Милано го ослободи италијанскиот премиер Силвио Берлускони од обвиненијата за корупција – победа во десетгодишната битка на милијардерот со законот.

2006.- Поранешниот чилеански диктатор Аугусто Пиноче, кој дојде на власт во 1973 година со воен удар, го собори марксистичкиот претседател Салвадор Аљенде, почина. За време на неговото 17-годишно владеење, биле убиени околу 3.000 луѓе, а околу 28.000 биле мачени.

2010.- Во Осло, симболично беше доделена Нобеловата награда за мир на кинескиот дисидент Лиу Ксијаобо, кој тогаш отслужуваше 11-годишна затворска казна.

2012 – Европската унија ја доби Нобеловата награда за мир, која ја прими претседателот на Европскиот совет, Херман ван Ромпуј.

2016 – Колумбискиот претседател Хуан Мануел Сантос ја доби Нобеловата награда за мир за неговите напори да стави крај на повеќедецениската граѓанска војна во која загинаа 220.000 и раселени осум милиони Колумбијци, за време на најдолгиот конфликт на западната хемисфера.

2018 – Глобалниот договор на ОН за миграција, кој треба да обезбеди безбедно, уредно и хумано движење на луѓето ширум светот, беше усвоен со акламација од 164 земји. Американската влада го поддржа за време на Барак Обама, додека Доналд Трамп го отфрли.

2023 – Економистот Хавиер Мајли (Хавиер), кој почна да се занимава со политика две години порано, стана нов претседател на Аргентина.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Скопје36 минути

Машка година, првото бебе родено 1 минута после полноќ е машко, тежи 3190 грама – Живо и здраво да биде!

Првото бебе во 2025 година се роди на Универзитетската Клиника за гинекологија и акушерство во Скопје во 00:01 часот. Годинава...

Кичево45 минути

(ВИДЕО) Со огномети во разни бои Кичево вечерва ја дочека Новата 2025 година, бидете најсреќни!

И оваа година кичевчани со најразновнидна пиротехника, како и многу други го најавија доаѓањето на 2025 година. Традиционално од домашна...

Магазин2 часа

СРЕЌНА НОВА 2025 ГОДИНА !!!

Почитувани верни читатели. Веќе 8 години сме секој ден заедно со вас, ваш верен урбан информатор. Успешната 2024 ја испраќаме...

Хороскоп3 часа

Новогодишен Хороскоп (1 јануари)

Овен  Неколку обврски нема да ви дозволат релаксирано да го започнете викендот, но затоа пак ќе надоместите со опуштена вечер...

Временска прогноза3 часа

На самиот старт од новата 2025-та година, доаѓа поларен бран кој ќе донесе минусни температури и врнежи

Веќе ноќта петок кон сабота (3 кон 4 јануари 2025) и во сабота (4 јануари 2025) во Македонија како што...

Lifestyle7 часа

Најубавите пораки за Нова 2025 година, честитајте, посакајте си здравје, љубов, среќа, мир и благосостојба!

Нашиот тим се потруди да ги собере најубавите пораки за честитање Нова Година, се надеваме дека со една од овие...

Автомобили8 часа

BMW повторно е меѓу најпосакуваните работодавци – тринаесетти пат по ред

Групацијата BMW повторно се најде на врвот на листата во 2024 година како најдобар работодавец – тринаесетти пат по ред....

Свет11 часа

(ВИДЕО) Среќна Нова 2025 година од Сиднеј, Австралија

Новата 2025 година беше дочекана и во Сиднеј, со прекрасен огномет кој секоја година во живо го следат се повеќе...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за Нова година (вторник 31 декември)

ОВЕН Можно е денес да бидете под голем притисок и да не ви биде лесно сите задачи да ги извршите...

Автомобили1 ден

Според германскиот „авто клуб“, ова се најдобрите, но и најлошите автомобили за 2024 година

Германскиот автомобилски клуб (ADAC) објави листа на сите нови автомобили тестирани оваа година и ги рангираше според нивните резултати. ADAC...

НАЈЧИТАНИ