На денешен ден
На денешен ден: 21 јануари

793 – Францускиот крал Луј XVI е погубен на гилотина. Тој беше соборен од Револуционерната конвенција во септември 1792 година, а потоа беше осуден на смрт за велепредавство.
1861.- Роден е српскиот скулптор Ѓорѓе Јовановиќ, член на Српската кралска академија, професор и директор на Уметничката школа во Белград. Направил голем број споменици, бисти, медали и жанровски фигури (Споменик на косовските херои во Крушевац, Милош Обреновиќ во Пожаревац, Јосиф Панчиќ и војводата Живојин Мишиќ во Белград, Бранко Радичевиќ во Сремски Карловци).
1911.- Во Монте Карло се одржа првото авто рели.
1919.- Конгресот на партијата Шин Фејн во Даблин усвои резолуција за независност на Ирска. Британија не го призна овој чин и ѝ даде на Ирска статус на доминација во 1921 година. Таа ја призна независноста на Ирска во 1949 година, но без Алстер (Северна Ирска).
1924.- Во Горки кај Москва умре Владимир Илич Улјанов Ленин, водач на Октомвриската револуција од 1917 година, творец на Советска Русија, теоретичар на марксизмот кој значително влијаел на меѓународното работничко движење. Неговото балсамирано тело е изложено во мавзолејот на Црвениот плоштад во Москва.
1936 – Едвард VIII стана крал на Велика Британија по смртта на неговиот татко, Џорџ V. Тој абдицирал во декември истата година за да може да се ожени со Американката Волис Симпсон.
1938.- Умре Жорж Мелиес, кој се сметаше за првиот светски филмски режисер и режисер. Снимил околу 500 филмови, меѓу кои и првиот краток филм „Забава од карти“ (1896) и првиот долгометражен филм „Афера Драјфус“ (1899). Неговото скромно студио не успеа во 1908 година во брзиот развој на филмската индустрија.
1941.- Роден е шпанскиот оперски пејач Пласидо. Тој го имаше своето деби во Мексико во 1966 година и многу брзо се здоби со репутација на еден од најголемите тенори во втората половина на 20 век.
1942.- Германските сили под водство на Ервин Ромел започнаа контраофанзива против сојузничката армија предводена од Британците во Северна Африка за време на Втората светска војна.
1942.- Унгарските фашисти извршија рација во Нови Сад за време на Втората светска војна и убиле и фрлиле 1.300 новосадски Евреи, Срби и Роми во Дунав во следните два дена.
1950.- Умре британскиот сатиричар Џорџ Орвел, автор на раскази, есеи и романи, од кои најпознати се „1984“ и „Животинска фарма“.
1954.- САД ја лансираа првата подморница на нуклеарен погон Наутилус.
1957.- Умре српскиот композитор, диригент и музички педагог Петар Крстиќ. Диригент на Белградскиот народен театар (1903-12), директор на Српското музичко училиште (1914-21) и на музичките училишта „Станковиќ“ и „Мокрањац“ (сценска музика „Коштана“, „Дорќолска посла“, опера „Зулумчар“ , „Женидба Јанковиќ Стојана“, оркестарски „Шерцо во Д-мол“).
1959.- Умре американскиот филмски режисер и продуцент Сесил Блаунт де Мил (Сесил Блаунт, Мил), познат по историските спектакли и мелодрами („Десет заповеди“, „Самсон и Далила“, „Крстоносци“).
1976.- Два англо-француски конкорд полетуваа истовремено од Париз и Лондон на првите редовни патнички летови на суперсоничен авион.
1976.- Во СССР за прв пат е дозволена продажбата на западните весници, вклучително и „Њујорк тајмс“ и „Фајненшл тајмс“.
1986.- Во експлозија на автомобил-бомба во источен Бејрут во близина на седиштето на либанската христијанска фаланга, Амин Гемајал, загинаа 22, а беа повредени 102.
1993.- Хрватските сили ја нападнаа територијата на Република Српска Краина во зоните заштитени од ОН со намера да ги заземат мостот Масленица, аеродромот Земуник кај Задар и браната Перуча.
1997.- Германскиот канцелар Хелмут Кол и чешкиот премиер Вацлав Клаус потпишаа декларација за помирување во која Германија жали за нацистичката окупација на Чехословачка во 1938-45 година и Чешка за протерувањето на Германците од Судетска земја по Втората светска војна.
1998.- На покана на кубанскиот претседател Фидел Кастро, папата Јован Павле Втори ја започна петдневната историска посета на комунистичката земја.
1998.- Во Босна и Херцеговина е воведена конвертибилна марка, нова заедничка монета за двата ентитета – Федерацијата БиХ и Република Српска.
2000.- Во Приштина положија заклетва првите офицери на Косовскиот заштитен корпус (КЗК). КЗК беше формиран со трансформацијата на Ослободителната војска на Косово, која од 1996 година врши вооружени напади врз полициските станици во српското Министерство за внатрешни работи на Косово, а во 1998 и 1999 година влезе во отворен конфликт со српските безбедносни сили. Косовските Срби одбија да се приклучат на КЗК.
2002.- Во Лос Анџелес умре легендата на џезот и поп Пеги Ли.
2002 – Канаѓанката Ен Карсон е првата жена што победила на Т.С. Елиот за најновата збирка поезија објавена во Велика Британија и Ирска.
2003.- Умре карикатуристот Алберт Хиршфелд, познат по неговите карикатури од браќата Маркс до Џеј Лено. Неговите карикатури ги објавува Њујорк Тајмс веќе седум децении.
2006.- Умре косовскиот претседател Ибрахим Ругова, прв и долгогодишен лидер на Демократската лига на Косово (ЛДК).
2012.- Умре јапонскиот уметник Еико Ишиока, добитник на Оскар за костимографија во „Дракула на Брем Стокер“ на Френсис Форд Копола и бројни награди во други полиња на уметноста, вклучувајќи ја и наградата Греми за најдобра обвивка за албумот на џез музичарот Мајлс Дејвис.
2014.- Во Брисел официјално започнаа преговорите за членство на Србија во ЕУ, со првата меѓувладина конференција.
2015.- Умре Кемал Монтено, познат сараевски пејач, текстописец и композитор. Во својата 45-годишна кариера има издадено околу четириесет оригинални грамофонски плочи и албуми.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 21 јуни

На денешен ден 21 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🔱 Средновековие и рана модерна ера
-
1377 – Почина Едвард III, англиски крал чии претензии за францускиот престол го иницираа почетокот на Стогодишната војна.
-
1527 – Почина Николо Макијавели, познат по своето политичко дело „Принцот“, кое го инспирира терминот макијавелизам.
-
1791 – Обидот за бегство на Луј XVI и Марија Антоанета заврши со нивно апсење во Варен, што дополнително го поттикна падот на монархијата.
⚔️ Војни и револуции
-
1813 – Во битката кај Виторија, силите на Велингтон ја поразија француската војска – крај на француската власт во Шпанија.
-
1919 – Германски морнари самоиницијативно ги потопија сопствените бродови во Скепа Флоу – еден од најмасовните чин на уништување на сопствена флота.
-
1942 – Фелдмаршал Ромел го освои Тобрук, заробувајќи 25.000 британски војници.
-
1945 – Јапонските трупи се предадоа на Окинава, клучна победа за САД во Втората светска војна.
-
1970 – Бразил го победи Италија на финалето на СП – станува прв трикратен светски шампион.
🎓 Култура, наука и уметност
-
1852 – Почина Фридрих Фробел, основачот на првата градинка.
-
1905 – Роден Жан-Пол Сартр, водечки егзистенцијалист, Нобеловец (кој ја одби наградата).
-
1908 – Почина Римски-Корсаков, автор на дела како „Шехерезада“ и „Шпански каприц“.
-
1933 – Родена Франсоаз Саган, авторка на култниот роман „Добро утро, тага“.
-
1948 – „Колумбија рекордс“ ја издаде првата винилна долга плоча (LP) – револуција во музичката индустрија.
Политика и општество
-
1963 – Папа Павле VI беше избран; Шарл де Гол ги повлече поморските сили од НАТО.
-
1971 – Меѓународниот суд го прогласи владеењето на Јужна Африка над Намибија за нелегално.
-
1981 – Социјалистите на Митеран победија во Франција – значаен пресврт во француската политика.
-
1990 – Повторно отворање на берзата во Унгарија, симбол на економска трансформација.
-
2012 – За прв пат половина од француската влада беа жени – чекор кон родова еднаквост.
🕯️ Смрт на значајни личности
-
1970 – Почина Ахмед Сукарно, првиот претседател на Индонезија.
-
1969 – Умре Морен Коноли, првата жена која ги освоила сите 4 Гренд Слема во една година.
-
2001 – Почина Џон Ли Хукер, легенда на блуз музиката.
-
2003 – Почина Леон Урис, автор на „Егзодус“.
-
2000 – Почина Слободан Иниќ, политиколог и основач на Демократската партија.
⚖️ Судски и правни настани
-
2002 – Драгољуб Милановиќ, поранешен директор на РТС, осуден за смртта на 16 лица во НАТО бомбардирањето.
-
2016 – Жан-Пјер Бемба, поранешен потпретседател на Конго, осуден на 18 години затвор за воени злосторства.
🌍 Современи конфликти и трагедии
-
1990 – Катастрофален земјотрес во Иран, со околу 100.000 жртви.
-
2007 – Објавен бројот на загинати во војната во БиХ: 97.207.
-
2017 – Масакр во Брија (Централноафриканска Република), само ден по мировен договор.
-
2020 – Српската напредна партија освои доминантно мнозинство на изборите во Србија.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (24 јуни)
-
Хороскоп12 часа
Хороскоп за четврток (26 јуни)
-
Кичево16 часа
(ФОТО) Гори ниска шума и дива депонија во атарот на с.Туин кичевско, ТППЕ Кичево уште на терен
-
Lifestyle23 часа
Дали навистина треба да се плашиме од семките од лубеница? Еве што се случува кога ќе ги проголтате
-
Магазин2 дена
Најбрз домашен сладолед со само една состојка
-
Магазин2 дена
Летен десерт со само две состојки – готов за 5 минути!
-
Lifestyle20 часа
Како да го разладите домот без клима: Три едноставни трикови
-
Спорт1 ден
Бенфика приреди вистинска сензација, Баерн беше поразен, но со втората позиција продолжува понатаму