На денешен ден
На денешен ден: 21 јануари

793 – Францускиот крал Луј XVI е погубен на гилотина. Тој беше соборен од Револуционерната конвенција во септември 1792 година, а потоа беше осуден на смрт за велепредавство.
1861.- Роден е српскиот скулптор Ѓорѓе Јовановиќ, член на Српската кралска академија, професор и директор на Уметничката школа во Белград. Направил голем број споменици, бисти, медали и жанровски фигури (Споменик на косовските херои во Крушевац, Милош Обреновиќ во Пожаревац, Јосиф Панчиќ и војводата Живојин Мишиќ во Белград, Бранко Радичевиќ во Сремски Карловци).
1911.- Во Монте Карло се одржа првото авто рели.
1919.- Конгресот на партијата Шин Фејн во Даблин усвои резолуција за независност на Ирска. Британија не го призна овој чин и ѝ даде на Ирска статус на доминација во 1921 година. Таа ја призна независноста на Ирска во 1949 година, но без Алстер (Северна Ирска).
1924.- Во Горки кај Москва умре Владимир Илич Улјанов Ленин, водач на Октомвриската револуција од 1917 година, творец на Советска Русија, теоретичар на марксизмот кој значително влијаел на меѓународното работничко движење. Неговото балсамирано тело е изложено во мавзолејот на Црвениот плоштад во Москва.
1936 – Едвард VIII стана крал на Велика Британија по смртта на неговиот татко, Џорџ V. Тој абдицирал во декември истата година за да може да се ожени со Американката Волис Симпсон.
1938.- Умре Жорж Мелиес, кој се сметаше за првиот светски филмски режисер и режисер. Снимил околу 500 филмови, меѓу кои и првиот краток филм „Забава од карти“ (1896) и првиот долгометражен филм „Афера Драјфус“ (1899). Неговото скромно студио не успеа во 1908 година во брзиот развој на филмската индустрија.
1941.- Роден е шпанскиот оперски пејач Пласидо. Тој го имаше своето деби во Мексико во 1966 година и многу брзо се здоби со репутација на еден од најголемите тенори во втората половина на 20 век.
1942.- Германските сили под водство на Ервин Ромел започнаа контраофанзива против сојузничката армија предводена од Британците во Северна Африка за време на Втората светска војна.
1942.- Унгарските фашисти извршија рација во Нови Сад за време на Втората светска војна и убиле и фрлиле 1.300 новосадски Евреи, Срби и Роми во Дунав во следните два дена.
1950.- Умре британскиот сатиричар Џорџ Орвел, автор на раскази, есеи и романи, од кои најпознати се „1984“ и „Животинска фарма“.
1954.- САД ја лансираа првата подморница на нуклеарен погон Наутилус.
1957.- Умре српскиот композитор, диригент и музички педагог Петар Крстиќ. Диригент на Белградскиот народен театар (1903-12), директор на Српското музичко училиште (1914-21) и на музичките училишта „Станковиќ“ и „Мокрањац“ (сценска музика „Коштана“, „Дорќолска посла“, опера „Зулумчар“ , „Женидба Јанковиќ Стојана“, оркестарски „Шерцо во Д-мол“).
1959.- Умре американскиот филмски режисер и продуцент Сесил Блаунт де Мил (Сесил Блаунт, Мил), познат по историските спектакли и мелодрами („Десет заповеди“, „Самсон и Далила“, „Крстоносци“).
1976.- Два англо-француски конкорд полетуваа истовремено од Париз и Лондон на првите редовни патнички летови на суперсоничен авион.
1976.- Во СССР за прв пат е дозволена продажбата на западните весници, вклучително и „Њујорк тајмс“ и „Фајненшл тајмс“.
1986.- Во експлозија на автомобил-бомба во источен Бејрут во близина на седиштето на либанската христијанска фаланга, Амин Гемајал, загинаа 22, а беа повредени 102.
1993.- Хрватските сили ја нападнаа територијата на Република Српска Краина во зоните заштитени од ОН со намера да ги заземат мостот Масленица, аеродромот Земуник кај Задар и браната Перуча.
1997.- Германскиот канцелар Хелмут Кол и чешкиот премиер Вацлав Клаус потпишаа декларација за помирување во која Германија жали за нацистичката окупација на Чехословачка во 1938-45 година и Чешка за протерувањето на Германците од Судетска земја по Втората светска војна.
1998.- На покана на кубанскиот претседател Фидел Кастро, папата Јован Павле Втори ја започна петдневната историска посета на комунистичката земја.
1998.- Во Босна и Херцеговина е воведена конвертибилна марка, нова заедничка монета за двата ентитета – Федерацијата БиХ и Република Српска.
2000.- Во Приштина положија заклетва првите офицери на Косовскиот заштитен корпус (КЗК). КЗК беше формиран со трансформацијата на Ослободителната војска на Косово, која од 1996 година врши вооружени напади врз полициските станици во српското Министерство за внатрешни работи на Косово, а во 1998 и 1999 година влезе во отворен конфликт со српските безбедносни сили. Косовските Срби одбија да се приклучат на КЗК.
2002.- Во Лос Анџелес умре легендата на џезот и поп Пеги Ли.
2002 – Канаѓанката Ен Карсон е првата жена што победила на Т.С. Елиот за најновата збирка поезија објавена во Велика Британија и Ирска.
2003.- Умре карикатуристот Алберт Хиршфелд, познат по неговите карикатури од браќата Маркс до Џеј Лено. Неговите карикатури ги објавува Њујорк Тајмс веќе седум децении.
2006.- Умре косовскиот претседател Ибрахим Ругова, прв и долгогодишен лидер на Демократската лига на Косово (ЛДК).
2012.- Умре јапонскиот уметник Еико Ишиока, добитник на Оскар за костимографија во „Дракула на Брем Стокер“ на Френсис Форд Копола и бројни награди во други полиња на уметноста, вклучувајќи ја и наградата Греми за најдобра обвивка за албумот на џез музичарот Мајлс Дејвис.
2014.- Во Брисел официјално започнаа преговорите за членство на Србија во ЕУ, со првата меѓувладина конференција.
2015.- Умре Кемал Монтено, познат сараевски пејач, текстописец и композитор. Во својата 45-годишна кариера има издадено околу четириесет оригинални грамофонски плочи и албуми.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (22 мај)

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Историски личности и настани:
-
337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.
-
1455 – Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.
-
1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.
🎵 Култура и уметност:
-
1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.
-
1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.
-
1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.
-
1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.
-
1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.
-
1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.
-
2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.
⚔️ Воени и политички настани:
-
1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.
-
1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.
-
1972 – Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.
-
1992 – Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.
-
1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.
-
2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.
🌍 Современи настани и социјални промени:
-
1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.
-
2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.
-
2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.
-
2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.
-
2024 – Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.
-
Кичево1 ден
(ФОТО) Кога молкот стана глас, а гласот – сила: Кичево денес гласно ја кажа приказната на жените
-
Кичево1 ден
Кичевчани со мирен собир ќе оддадат почит за Отец Партениј, за неговите 30 години посветени во монашкиот живот
-
Хороскоп1 ден
Месечен Хороскоп (јуни 2025)
-
Автомобили1 ден
Утре во Прилеп ќе се одржи традиционалниот „Авто слалом“, учество ќе земе шампионот од Кичево, Кристијан Бојоски!
-
Македонија12 часа
Бигорскиот Манастир за прв пат се огласи во јавноста по јавните собири
-
Македонија9 часа
На место каде е дозволено 60 км/ч, службеници од БПС Гостивар на радар сопреле возач кој „летал“ со 145 км/ч
-
Спорт3 часа
(ФОТО) „Градско дерби“, фудбалско надигрување, многу голови и фер плеј – Фудбалот е најубавиот спорт на светот!
-
Македонија10 часа
МВР со детали за страотната сообраќајка кај Тетово, каде трагично згасна млад живот