Следете не

На денешен ден

На денешен ден – (21 мај)

Објавено пред

на

1471 година – англискиот крал Хенри Шести, последниот монарх од Ланкастер, соборен во династичка борба („Војна на двете рози“), беше убиен во лондонскиот затвор Тауер. Неговиот лик го инспирираше Шекспир за драмата „Хенри Шести“. Престолот го презеде Едвард IV.

1502 година – Португалците го откриле ненаселениот остров Света Елена во Јужниот Атлантик.

1527 година – Роден е шпанскиот крал Фелипе Втори (1556-98), син и наследник на Чарлс В. Политиката на фанатичен католицизам предизвикува бунт во Холандија што води кон нејзина независност.

1639 година – почина италијанскиот филозоф Томасо Кампанела, поборник на утописката филозофија. Обвинет за ширење еретичка наука, тој беше осуден во 1599 година на доживотен затвор. Тој беше ослободен по 27 години на интервенција на папата Урбан VIII. Својот идеал за државата го опиша во делото „Град на сонцето“, кое стана учебник по утописка филозофија.

1844.- Роден е францускиот сликар Анри Русо Ле Дуаниер, првиот наивен сликар што влегол во Лувр.

1845 година – Роден е актерот Тоша Јовановиќ, член на Националниот театар во Загреб и на Националниот театар во Белград, еден од најголемите српски актери во 19 век.

1860 година – Роден е холандскиот лекар Вилем Еинтовен, основач на електрокардиографија и добитник на Нобеловата награда за медицина во 1924 година.

1894 година – Кралот на Србија, Александар Обреновиќ, го укина либералниот устав од 1888 година и го врати уставот од 1869 година.

1895 година – почина австрискиот композитор и диригент Франц фон Супе, автор на популарни оперети („Лесна коњаница“, „Бокао“, „Убава галатеја“, „Фатиница“).

1904 година – Во Париз е основана Светската фудбалска федерација (ФИФА).

1921 година – Роден е рускиот нуклеарен физичар Андреј Сахаров, борец за политички слободи и човекови права, добитник на Нобелова награда за мир во 1975 година. Како непомирлив противник на советскиот режим, тој беше прогонет во 1980 година од Москва во Горки, каде остана до 1986 година.

1927 година – Американскиот пилот Чарлс Линдберг стана првиот човек што го преминал Атлантикот. Летот од Newујорк до Париз траеше 33 часа и 29 минути. Истиот ден во 1932 година, Амелија Ерхарт е првата жена што го преминала Атлантскиот океан.

1935 година – умре холандскиот ботаничар Уго де Врис, основач на експериментална генетика.

1935 година – Умре американскиот пацифист и социјален реформатор Janeејн Адамс, добитник на Нобеловата награда за мир во 1931 година.

1945 година – Сирија и Либан ги прекинаа преговорите со Франција и побараа целосна независност.

1967. година – Повеќе од 300 лица загинаа во пожар во стоковна куќа во Брисел.

1969 година – Сирхан Сирхан, кој го уби Роберт Кенеди, брат на американскиот претседател Johnон Кенеди, исто така убиен во 1968 година, е осуден на смрт. Казната подоцна беше заменета со доживотен затвор.

1981 година – Социјалистот Франсоа Митеран стана претседател на Франција, а Пјер Марој стана премиер.

1982 година – британските трупи слетаа на Фокландските острови (Малвинас), окупирани од Аргентина, во најголемата воена операција во Лондон од кризата во Суец во 1956 година.

1989 година – кинески студенти кои го окупираа централниот плоштад Тјенанмен во Пекинг во потрага по реформи го отфрлија барањето на владата за растерување.

1991 година – Поранешниот индиски премиер, Раџив Ганди, беше убиен од бомба скриена во букет цвеќе за време на митинг во јужната индиска држава Тамил Наду, во близина на градот Мадрас.

1991 година – Етиопскиот диктатор Менгисту Хаиле Маријам е симнат од власт по 14 години во егзил и заминува во егзил.

1992 година – Сенатот на САД донесе закон со кој на СР Југославија ying се одбива каква било помош од САД за учество во конфликтите во поранешните југословенски републики.

1993 година – Сенатот во Венецуела го суспендираше претседателот Карлос Андрез Перез под обвинение за корупција.

1996 година – Ферибот на Танзанија потона на езерото Викторија во источна Африка, спасувајќи само 114 од илјада луѓе.

1997 година – Полска и Украина потпишаа договор за помирување со кој формално се стави крај на вековното непријателство.

1998 година – Под силен притисок од масовните демонстрации, индонезискиот претседател Сухарто поднесе оставка по 32 години диктаторско владеење.

2001 година – Советот за безбедност на ООН објави дека реката Конго е повторно отворена по двегодишна војна. Затворањето на реката предизвика недостиг на храна и лекови за милиони жители на земјата.

2002 година – Државниот секретар на САД Колин Пауел објави дека Соединетите држави одлучија да ја деблокираат економската помош за СР Југославија.

2003 година – Земјотрес со јачина од 6,7 степени според Рихтеровата скала го потресе главниот град на Алжир и околината, при што загинаа 2.241 лице и беа повредени 10.243.

2006 година – Мнозинството граѓани на Црна Гора гласаа на референдум за независност на нивната земја. Во согласност со Уставната повелба на Србија и Црна Гора, Србија го наследи правото на меѓународна субјективност, место во ООН и други меѓународни организации.

2008 година – Генералниот секретар на ООН Бан Ки-мун го посети Мјанмар, претходно погоден од циклон и се согласи со воените власти да ги отворат границите на земјата за меѓународна помош. Циклонот Наргис уби 78 000 луѓе, а 56 000 исчезнаа.

2013 година – Еден од основачите на рок-групата Дорс, клавијатуристот Реј Манзарек, почина на 75-годишна возраст во Германија.

2015 година – Екстремистите од „Исламска држава“ ја презедоа контролата над археолошкиот локалитет во Палмира, само неколку часа по заземањето на градот во централна Сирија. Фотографиите од бомбардирањето на храмот Бал Шамин, зграда стара 2.000 години, беа објавени на 25 август.

2018 година – Никола Мадуро освои нов шестгодишен претседателски мандат на изборите во Венецуела, кои беа бојкотирани од опозицијата. Четиринаесет земји собрани во групата Лима ги повлекоа своите амбасадори од Венецуела поради изборните резултати чиј легитимитет не го признаваат.

На денешен ден

Светот на денешен ден (18 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

Среден век и големи откритија

  • 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.

  • 1493Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.

18. и 19. век

  • 1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.

  • 1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.

Почеток на 20. век

  • 1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.

  • 1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.

  • 1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.

  • 1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.

Првата светска војна и последици

  • 1918Латвија прогласува независност.

  • 1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.

1920-ти и 1930-ти

  • 1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.

  • 1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.

  • 1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.

Втора светска војна и по неа

  • 1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.

  • 1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.

  • 1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.

Втора половина на 20. век

  • 1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.

  • 1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.

  • 1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).

  • 1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.

  • 1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.

  • 1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.

  • 1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.

  • 1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.

Распадот на Југославија

  • 1991 – ЈНА го освојува Вуковар.

  • 1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.

  • 1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.

  • 1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.

Кон крајот на векот

  • 1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.

  • 1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.

  • 1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.

21. век

  • 2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.

  • 2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.

  • 2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.

  • 2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.

  • 2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.

  • 2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.

  • 2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 30 октомври

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.

1817Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.

1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.

1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.

1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.

1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.

1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).

1918Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.

1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.

1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.

1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.

1974Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.

1975Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.

1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.

1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.

1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.

2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.

2001Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.

2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.

2006Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.

2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.

2011Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.

2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.

2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.

2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.

2022Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Технологија3 часа

„Cloudflare“ се соочува со проблеми, голем дел од интернет сајтовите привремено станаа недостапни поради техничка неисправност

Корисниците кои се обидоа да пристапат до платформи како X (поранешен Twitter) или до сајтот за филмски критики Letterboxd беа...

Фото: Scott Webb @ unsplash Фото: Scott Webb @ unsplash
Lifestyle5 часа

Како да го спречите замаглувањето на прозорците со средство што веќе го имате дома

Кондензацијата на прозорците е еден од најчестите зимски проблеми во домаќинствата. Секое утро истиот призор — капки вода по стаклото,...

Фото: Michael Heuser @ unsplash Фото: Michael Heuser @ unsplash
Автомобили5 часа

Подгответе го вашиот автомобил за зима: Пет клучни чекори за безбедно возење во студените месеци

Со доаѓањето на постудените месеци, важно е вашиот автомобил да биде технички подготвен за новите, поопасни услови на патиштата. Правилната...

Македонија6 часа

ЦУК: Апелираме за на зголемена внимателност при движење низ улиците каде има проблеми со апсорпцијата на атмосферските и фекалните канализации во урбаните делови на градот

Поради интензивни врнежи од дожд во делови од Западна Македонија, особено во Полошкиот регион и Општина Тетово, забележани се проблеми...

Кичево6 часа

(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани

Веднаш по доаѓањето на новата локална самоуправа во Општина Кичево се отпочна со значителни чекори напред со нова енергија, нова...

Автомобили6 часа

(ВИДЕО) BMW „M340i xDrive 50 Jahre Edition“ одбележува 50 годишнина од почеток на продажбата

BMW ја одбележува 50-годишнината од почетокот на продажбата на својата легендарна Серија 3 со специјално издание на моделот M340i xDrive,...

Спорт7 часа

Милевски: Посакувам да играме само со доверба и уживање во играта, убеден сум дека вистинскиот одговор потоа ќе следи и ќе ја постигнеме нашата цел

Македонската фудбалска селекција вечерва од 20:45 часот со директен пренос на македонската телевизија ќе го одигра последниот меч од квалификациите...

Временска прогноза9 часа

Во овој момент се формира влажен бран кој носи обилен дожд и невреме!

Под влијание на серија на големи влажни воздушни бранови од запад  и истите се поврзани со циклонски систем со центар...

На денешен ден17 часа

Светот на денешен ден (18 ноември)

Среден век и големи откритија 1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург. 1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за вторник (18 ноември)

Овен Денес, комуникацијата со луѓето е многу подобра од вообичаеното, искористете ја. Наизглед безначајна идеја во разговор со пријателите може...

НАЈЧИТАНИ