На денешен ден
На денешен ден – (21 мај)
1471 година – англискиот крал Хенри Шести, последниот монарх од Ланкастер, соборен во династичка борба („Војна на двете рози“), беше убиен во лондонскиот затвор Тауер. Неговиот лик го инспирираше Шекспир за драмата „Хенри Шести“. Престолот го презеде Едвард IV.
1502 година – Португалците го откриле ненаселениот остров Света Елена во Јужниот Атлантик.
1527 година – Роден е шпанскиот крал Фелипе Втори (1556-98), син и наследник на Чарлс В. Политиката на фанатичен католицизам предизвикува бунт во Холандија што води кон нејзина независност.
1639 година – почина италијанскиот филозоф Томасо Кампанела, поборник на утописката филозофија. Обвинет за ширење еретичка наука, тој беше осуден во 1599 година на доживотен затвор. Тој беше ослободен по 27 години на интервенција на папата Урбан VIII. Својот идеал за државата го опиша во делото „Град на сонцето“, кое стана учебник по утописка филозофија.
1844.- Роден е францускиот сликар Анри Русо Ле Дуаниер, првиот наивен сликар што влегол во Лувр.
1845 година – Роден е актерот Тоша Јовановиќ, член на Националниот театар во Загреб и на Националниот театар во Белград, еден од најголемите српски актери во 19 век.
1860 година – Роден е холандскиот лекар Вилем Еинтовен, основач на електрокардиографија и добитник на Нобеловата награда за медицина во 1924 година.
1894 година – Кралот на Србија, Александар Обреновиќ, го укина либералниот устав од 1888 година и го врати уставот од 1869 година.
1895 година – почина австрискиот композитор и диригент Франц фон Супе, автор на популарни оперети („Лесна коњаница“, „Бокао“, „Убава галатеја“, „Фатиница“).
1904 година – Во Париз е основана Светската фудбалска федерација (ФИФА).
1921 година – Роден е рускиот нуклеарен физичар Андреј Сахаров, борец за политички слободи и човекови права, добитник на Нобелова награда за мир во 1975 година. Како непомирлив противник на советскиот режим, тој беше прогонет во 1980 година од Москва во Горки, каде остана до 1986 година.
1927 година – Американскиот пилот Чарлс Линдберг стана првиот човек што го преминал Атлантикот. Летот од Newујорк до Париз траеше 33 часа и 29 минути. Истиот ден во 1932 година, Амелија Ерхарт е првата жена што го преминала Атлантскиот океан.
1935 година – умре холандскиот ботаничар Уго де Врис, основач на експериментална генетика.
1935 година – Умре американскиот пацифист и социјален реформатор Janeејн Адамс, добитник на Нобеловата награда за мир во 1931 година.
1945 година – Сирија и Либан ги прекинаа преговорите со Франција и побараа целосна независност.
1967. година – Повеќе од 300 лица загинаа во пожар во стоковна куќа во Брисел.
1969 година – Сирхан Сирхан, кој го уби Роберт Кенеди, брат на американскиот претседател Johnон Кенеди, исто така убиен во 1968 година, е осуден на смрт. Казната подоцна беше заменета со доживотен затвор.
1981 година – Социјалистот Франсоа Митеран стана претседател на Франција, а Пјер Марој стана премиер.
1982 година – британските трупи слетаа на Фокландските острови (Малвинас), окупирани од Аргентина, во најголемата воена операција во Лондон од кризата во Суец во 1956 година.
1989 година – кинески студенти кои го окупираа централниот плоштад Тјенанмен во Пекинг во потрага по реформи го отфрлија барањето на владата за растерување.
1991 година – Поранешниот индиски премиер, Раџив Ганди, беше убиен од бомба скриена во букет цвеќе за време на митинг во јужната индиска држава Тамил Наду, во близина на градот Мадрас.
1991 година – Етиопскиот диктатор Менгисту Хаиле Маријам е симнат од власт по 14 години во егзил и заминува во егзил.
1992 година – Сенатот на САД донесе закон со кој на СР Југославија ying се одбива каква било помош од САД за учество во конфликтите во поранешните југословенски републики.
1993 година – Сенатот во Венецуела го суспендираше претседателот Карлос Андрез Перез под обвинение за корупција.
1996 година – Ферибот на Танзанија потона на езерото Викторија во источна Африка, спасувајќи само 114 од илјада луѓе.
1997 година – Полска и Украина потпишаа договор за помирување со кој формално се стави крај на вековното непријателство.
1998 година – Под силен притисок од масовните демонстрации, индонезискиот претседател Сухарто поднесе оставка по 32 години диктаторско владеење.
2001 година – Советот за безбедност на ООН објави дека реката Конго е повторно отворена по двегодишна војна. Затворањето на реката предизвика недостиг на храна и лекови за милиони жители на земјата.
2002 година – Државниот секретар на САД Колин Пауел објави дека Соединетите држави одлучија да ја деблокираат економската помош за СР Југославија.
2003 година – Земјотрес со јачина од 6,7 степени според Рихтеровата скала го потресе главниот град на Алжир и околината, при што загинаа 2.241 лице и беа повредени 10.243.
2006 година – Мнозинството граѓани на Црна Гора гласаа на референдум за независност на нивната земја. Во согласност со Уставната повелба на Србија и Црна Гора, Србија го наследи правото на меѓународна субјективност, место во ООН и други меѓународни организации.
2008 година – Генералниот секретар на ООН Бан Ки-мун го посети Мјанмар, претходно погоден од циклон и се согласи со воените власти да ги отворат границите на земјата за меѓународна помош. Циклонот Наргис уби 78 000 луѓе, а 56 000 исчезнаа.
2013 година – Еден од основачите на рок-групата Дорс, клавијатуристот Реј Манзарек, почина на 75-годишна возраст во Германија.
2015 година – Екстремистите од „Исламска држава“ ја презедоа контролата над археолошкиот локалитет во Палмира, само неколку часа по заземањето на градот во централна Сирија. Фотографиите од бомбардирањето на храмот Бал Шамин, зграда стара 2.000 години, беа објавени на 25 август.
2018 година – Никола Мадуро освои нов шестгодишен претседателски мандат на изборите во Венецуела, кои беа бојкотирани од опозицијата. Четиринаесет земји собрани во групата Лима ги повлекоа своите амбасадори од Венецуела поради изборните резултати чиј легитимитет не го признаваат.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 ноември
На денешен ден 27 ноември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по векови:
19. век
1879
-
Францускиот парламент бил преместен од Версај во Париз.
1895
-
Алфред Нобел во Париз го напишал својот тестамент, оставајќи големо богатство за развој на науката, литературата и мирот. Нобеловата награда се доделува од 1901 година.
20. век
1910-1930
1912
-
Шпанија воспоставила протекторат над Мароко.
1919
-
Во Неџија, Бугарија по Првата светска војна потпишала договор со кој:
-
Добруџа ѝ припаднала на Романија,
-
Источна Тракија на Грција,
-
Струмица, Димитровград и Босилеград на Кралството СХС.
-
1926
-
Ахмед Бен Зогу во Тирана потпишал договор со Италија, ставајќи ја Албанија под италијански протекторат.
1930-1950
1940
-
Нацистичка Германија ја анектирала француската покраина Лорена.
-
Во Романија, профашистичката „Железна гарда“ убила над 60 соработници на кралот Карол II, меѓу кои и поранешниот премиер Николае Јорго.
1941
-
Последните италијански сили во тврдината Гондар (Етиопија) капитулирале пред Сојузниците, кои заробиле 23.000 војници.
1942
-
Француската флота во Тулон била потопена за да не падне во германски раце.
1945
-
Норвешка станала членка на Обединетите нации.
1950-1970
1953
-
Хусо Хоџиќ, учесник во НОБ, прогласен за народен херој.
1968
-
Југословенската армија и полиција ги потиснале албанските демонстрации во Косово, одржани на Денот на знамето, со барање покраината да добие статус на република.
1970-1990
1970
-
Во Манила, колумбиски сликар преправен во свештеник се обидел да го убие папата Павле VI.
1974
-
На Телевизија Белград била емитувана првата епизода од „Коцки, коцки, коцки“.
1978
-
Поранешниот надзорник Ден Вајт ги убил градоначалникот Џорџ Москоне и политичарот Харви Милк во Сан Франциско.
1983
-
Колумбиски Боинг 747 се урнал кај Мадрид; загинале 181 лице.
1989
-
Колумбиски Боинг 727 експлодирал во лет; загинале сите 107 патници и членови на екипажот.
1990
-
Џон Мејџор станал премиер на Велика Британија и лидер на Конзервативната партија.
1990-2000
1991
-
Советот за безбедност на ОН овластил распоредување на УНПРОФОР во поранешна Југославија.
-
Во Пном Пен толпа го нападнала лидерот на Црвените Кмери Кије Самфан, кој бил евакуиран во Бангкок.
1996
-
Поради протестите против изборни фалсификати, властите ги затвориле Радио Б92 и Радио Индекс; работата ја продолжиле на 5 декември.
-
Над 90 рудари загинале во експлозија на гас во јагленокоп во кинеската провинција Шанкси.
1997
-
Судири кај Србица и во селото Резница: убиени двајца полицајци и еден Албанец, четворица полицајци ранети.
21. век
2000
-
Норвешкиот крал Харолд го отворил Лердалскиот тунел, најдолг патен тунел во светот (16.900 м).
-
Агенцијата за СИДА на ОН објавила дека од почетокот на пандемијата починале над 21 милион луѓе.
2001
-
НАСА објавила откривање атмосфера на планета оддалечена 150 милиони светлосни години – прво директно откривање надвор од Сончевиот систем.
-
Официјално бил отворен каспискиот нафтоводен систем за транспорт до Новоросијск.
2004
-
Вселенскиот патријарх Вартоломеј I ги примил моштите на Свети Златоуст и Свети Григориј од папата Јован Павле II.
2005
-
Прва трансплантација на лице извршена во Амиен, Франција.
2006
-
Во Јасеновац бил отворен Образовен центар и Меморијален музеј со нова изложба за жртвите од логорот.
-
Канадскиот парламент го признал Квебек како „посебна нација во рамките на Канада“.
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
-
Кичево4 часаКичевски „ЈКП Комуналец“ ги засука ракавите за почисто и поубаво Кичево во пресрет на новогодишните празници
-
Кичево1 денОВР Кичево поднесе кривична за лице од скопско, најдена банкарска картичка употребил за купување на производи
-
Хороскоп2 денаХороскоп за четврток (27 ноември)
-
Временска прогноза2 денаПопоски: Врнежите од дожд не престануваат, особено внимание во недела, каде можни се врнежи од снег и на превоите до 1000 нмв.
-
Хороскоп21 часХороскоп за петок (28 ноември)
-
Lifestyle1 ден„Travelers Cycling Macedonia“ – Кичево ја лансира првата андроид мобилна апликација за велосипедизам во Македонија
-
Македонија1 денБензините остануваат исто, додека Дизелот од ноќеска со нова намалена цена за литар
-
Македонија1 денАМСМ: На патниот правец Отешево – Сирхан, поради одрон на патот, сообраќајот се одвива по една сообраќајна лента
