Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 21 март | Денес и официјално започнува пролетта, а бележиме и ден на Екологијата..

Објавено пред

на

21 март е вообичаената дата на која настапува пролетна рамноденица (првиот ден на пролетта) на северната полутопка, односно есенска рамноденица (првиот ден на есента) на јужната полутопка. Во прилог останатите настани во рубриката „На денешен ден“ во продолжение..

1556.- Архиепископот на Кентербери Томас Кранмер бил запален на клада како еретик за време на римокатоличката реакција на кралицата Марија I. Како главен претставник на религиозната реформација во Англија, тој ја воведе литургијата и го состави „Општиот молитвеник“ на својот мајчин англиски јазик.

1685.- Роден е Јохан Себастијан Бах, на чие дело се заснова германската музичка традиција. Неговите современици го ценеле како виртуоз оргулист, а вредноста на неговото музичко дело била откриена на почетокот на 19 век во ерата на музичкиот романтизам, особено по изведбата на Менделсон на ремек-делото на Бах „Метју страст“ (1829). Во неговиот голем опус се издвојуваат „Концертите на Брандербуш“ и збирката од 48 прелудии и фуги за пијано.

1804.- Во сила стапи Наполеоновиот законик, француско кривично и граѓанско право, со кое императорот Наполеон I, тогаш „доживотен конзул“, го реформира судството.

1829.- Во земјотрес во Шпанија загинаа 6.000 луѓе.

1839.- Роден е композиторот Модест Петрович Мусоргски, член на композиторската група „Големата петорка“, претставник на руското национално музичко училиште (опера „Борис Годунов“, композиција за пијано „Слики од изложба“).

1871.- Канцеларот Ото фон Бизмарк ја отвори првата седница на Рајхстагот (Парламентот) на новосоздадената Германска империја.

1884.- Во Франција беа легализирани синдикатите.

1913.- Роден е југословенскиот писател Иван Горан Ковачиќ, автор на поемата „Јама“ (1943), потресно дело за злосторствата во Втората светска војна во кои и самиот загинал. Поемата „Јама“ инспирираше многу сликари, а музиката инспирирана од тоа дело ја компонираше Никола Херцигоња.

1918 – Втората битка кај Сом во Франција започна со последната германска офанзива во Првата светска војна.

1919.- Под водство на комунистот Бела Кун, беше соборена владата во Унгарија и беше прогласена Унгарската Советска Република. Советската влада поднесе оставка на 1 август, а власта ја презедоа десничарските социјалдемократи.

1945.- За време на Втората светска војна, британските авиони го бомбардираа седиштето на Гестапо во Копенхаген, при што загинаа повеќе од 70 германски нацисти. По грешка удриле и во француско училиште, каде загинале 86 деца и десет калуѓерки.

1952 – Кваме Нкрумах (Кваме) стана премиер на Голд Коуст (подоцна Гана), како прв субсахарски Африканец кој ја зазеде функцијата премиер.

1960.- Роден е бразилскиот автомобилски ас Аиртон Сена (Аиртон Сена), трикратен светски шампион во „Формула 1“ во 1988, 1990 и 1991 година. Во Бразил тој имаше статус на национален херој и неговата смрт во мај 1994 година на патеката во Имола, за време на трките за „Гран При на Сан Марино“, беше доживеана како национална трагедија.

1960.- Во јужноафриканскиот град Шарпвил, 79 луѓе беа убиени, а повеќе од 180 беа ранети кога полицијата отвори оган врз мирните црнечки демонстрации против расистичкиот режим.

1963.- Со трансферот на последните 27 затвореници, затворен е Алкатраз, познатиот затвор со максимална безбедност во заливот Сан Франциско, каде што некогаш бил затворен гангстерот Ал Капоне.

1975.- Привремениот воен совет на Етиопија, предводен од водачот на пучот, потполковник Менгист Хаиле Мариам (Маријам) ја укина 3.000-годишната Етиопска империја.

1991.- На седницата на Претседателството на СФР Југославија беше постигнат договор претседателите на републиките да започнат преговори за иднината на сојузната држава. Првата од вкупно шест вакви средби се одржа на 28 март во Сплит.

1991.- Поради лошите временски услови и големиот чад од запалените нафтени бунари во Кувајт, во Кувајт се урна саудиски транспортен авион. Загинаа сите патници во авионот – 92 сенегалски војници и шест членови на екипажот од Саудиска Арабија.

1997.- Рускиот и американскиот претседател Борис Елцин и Бил Клинтон на самитот во Хелсинки се договорија да го намалат нуклеарниот арсенал на нивните земји.

1998.- Косовските Албанци одржаа уште едни паралелни, нелегитимни парламентарни и претседателски избори. Ибрахим Ругова, најистакнатиот лидер на косовските Албанци во борбата за независност на Косово од Србија, беше избран за претседател на непризнатата Република Косово.

1998.- Умре руската балерина Галина Сергеевна Уланова, која го водеше театарот Бољшој речиси две децении по Втората светска војна.

2002.- Папата Јован Павле Втори за прв пат јавно објави дека има голем број случаи на сексуална злоупотреба на малолетници од католички свештеници, кои ги обвини дека ги прекршиле заветите и му се придружиле на ѓаволот.

2003 – Јужноафриканската комисија за вистина и помирување го означи крајот на својата работа. Комисијата е формирана во 1995 година за да ги испита кршењата на човековите права за време на апартхејдот, време на владеење на белото малцинство. Претседателот на таа Комисија, надбискупот Дезмонд Туту, ја принуди владата да плати отштета од 270 милиони долари на 20.000 жртви на злосторства во тој период.

2003.- Американските сили ги бомбардираа палатите на ирачкиот претседател Садам Хусеин и клучните државни институции во Багдад. Осум британски и четворица американски војници загинаа при пад на хеликоптер на границата со Ирак, што е првата жртва во војната во Ирак на страната на напаѓачите.

2005.- Во Париз умре коментатор, новинар, еден од основачите на белградскиот неделник „Време“ Стојан Церовиќ.

2006.- Во Париз умре Бернард Лакост, кој повеќе од 40 години беше на чело на империјата Лакост, светски познат по маиците со логото на крокодилот.

2009.- Десетици илјади луѓе излегоа на улиците на Неапол за да им оддадат почит на жртвите на мафијата и да побараат југот на Италија повеќе да не биде упориште на организираниот криминал.

2010.- Умре директорот на оперскиот фестивал во Бајројт, Волфганг Вагнер, внук на познатиот германски композитор Рихард Вагнер. Целиот свој живот го посвети на наследството на својот дедо, а познатиот фестивал го водеше од 1951 до 2008 година.

2014.- Лидерите на ЕУ во Брисел го потпишаа политичкиот дел од договорот за асоцијација со Украина.

2017 – Почина Мартин Мекгинис, поранешен заменик-премиер на Северна Ирска, командант на ИРЕ и еден од водачите на римокатоличката Шин Фејн.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.

1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.

1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.

1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.

Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.

1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.

1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.

1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.

2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.

2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.

Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.

1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.

Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.

2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (26 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Античко и средновековно време

  • 604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.

  • 735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.

  • 1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.


🕌 Историја на Азија

  • 1659 г.Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.


👑 Европска политика и култура

  • 1805 г.Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.

  • 1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.

  • 1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.

  • 1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.

  • 1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.

  • 1896 г.Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.


⚔️ 20 век – војни и политики

  • 1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.

  • 1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.

  • 1955 г.Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.

  • 1966 г.Британска Гвајана станала независна држава.

  • 1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.

  • 1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.

  • 1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.

  • 1991 г.Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.

  • 1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.

  • 1997 г.Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.

  • 1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.

  • 2001 г.Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.

  • 2002 г.Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.

  • 2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.

  • 2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.

  • 2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.

  • 2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.

  • 2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.

  • 2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.

  • 2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.

  • 2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.

  • 2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (24 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🪐 Наука и технологија

  • 1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.

  • 1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.

  • 1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.

  • 1844Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“


⚔️ Историски и политички настани

  • 1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.

  • 1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.

  • 1993Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.

  • 2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.


👑 Личности

  • 1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.

  • 1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.

  • 1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.

  • 2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.


🧱 Културни и социјални настани

  • 1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.

  • 1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.

  • 1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Временска прогноза6 часа

Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите

Под влијание на фронтална долина со поладен воздух во висина која се наоѓа над нашиот дел од Европа, во Македонија...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за среда (4 јуни)

ОВЕН Оние од вас кои планираат пократко патување денес можеби ќе бидат задоволни, особено ако се работи за семејна посета....

На денешен ден22 часа

Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве...

Македонија23 часа

(ФОТО) СВР Охрид одржа работилници на тема „Безбедност и правила за децата во сообраќајот“ со ученици од второ и трето одделение на основни училишта

СВР Охрид во соработка со општинскиот Совет за превенција на детско престапништво и секторот за комунални дејности, сообраќај и улици...

Македонија23 часа

МВР изрече кривична пријава за злоупотреба на службената положба и овластување и злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство

Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал поднесе кривична пријава против шест физички лица поради постоење основи на сомнение...

Автомобили23 часа

Новиот прототип на „Subaru“ се очекува да дебитира на „Japan Mobility Show 2025“

Главниот технолошки директор на Субару, Тецуо Фуџинуки, накратко зборуваше за новото возило, кое според тизер фотографијата најверојатно е поврзана со...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за вторник (3 јуни)

ОВЕН Учествувајте во она што се случува околу вас, во спротивно ќе бидете изоставени кога станува збор за донесување одлуки...

Спорт2 дена

Хамилтон се искритикува себеси по трката во Шпанија, по завршувањето на шесто место

Возачот на Ферари имаше тешка трка на Големата награда на Шпанија и заврши на шестото место, а вината за слабата...

Македонија2 дена

Малолетници вчера биле тешко повредени откако паднале од мотор, апел за големо внимание!

На 01.06.2025 во 19.58 часот во СВР Битола е пријавено дека на регионален пат во с.Будаково, општина Могила, мотоцикл „хамачи“...

Македонија2 дена

Алармантно: Дури 21.178 сообраќајни прекршоци во текот на месец мај санкционирани во Македонија!

Во рамки на континуираните сообраќајни контроли на патиштата низ земјава, во текот на минатиот месец полициските службеници во сите сектори...

НАЈЧИТАНИ