Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 22 мај

Објавено пред

на

337 година – Умре Константин Први Велики, првиот римски император што го прифати христијанството во Римската империја. Во 325 година, тој го свикал првиот христијански собор во Никеја.

1455 година – започна 30-годишната „Војна на двете рози“ меѓу династиите Ланкастер и Јорк со битката кај Сент Албанс во Англија.

1813 година – Роден е Ричард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта и оркестарот. Создал музички драми со епски размери, ја проширил симфонијата на Бетовен во оперската игра и постигнал продор во драмата и музиката („Проколнатиот Холанѓанец“, „Танхаузер“, „Тристан и Изолда“, „Прстен на Нибелунг“, „Парсифал“) )

1833 година – Во Чиле беше усвоен устав, со кој му се дава поголема моќ на претседателот и се прогласува римокатоличката вера за државна религија.

1859 година – Роден е англискиот писател Артур Конан Дојл, славен автор на криминалистички романи во кој глумат детективот Шерлок Холмс и неговиот пријател д-р Вотсон.

1873 година – почина италијанскиот писател Алесандро Манцони, чие дело и идеи силно влијаеја на националното движење „Рисоргименто“ во 1840-тите, „Светите поклони“ на Наполеон и Бонапарта („Свети химни“)., Драми „Грофот на Кармањола“, „Аделки “).

1885 година – умре францускиот писател Виктор Иго, заедно со Балзак, најважната фигура во француската литература. Од 1841 година беше член на Академијата, а од 1845 година беше член на парламентот каде се залагаше за слобода на печатот, укинување на смртната казна и социјални реформи. По државниот удар на Наполеон Бонапарта, тој заминал во 19-годишен егзил каде ги напишал најпознатите дела, романите „Сиромашните“ и „Bвонарот на црквата на Богородица“.

1907.- Роден е англискиот театарски и филмски актер, режисер и продуцент Лоренс Оливие, една од најдобрите интерпретатори на ликовите на Шекспир, добитник на Оскар за филмот „Хамлет“. Во 1970 година, тој ја доби титулата благородник.

1914 година – Велика Британија ја презеде контролата врз нафтените ресурси во Персискиот Залив од англо-персиската нафтена компанија.

1915 година – Во судир на два воза во Шкотска загинаа 227 лица во Велика Британија.

1918 година – Германските авиони го бомбардираа Париз во Првата светска војна.

1939 година – Хитлер и Мусолини го потпишаа „Пактот за челик“ на десетгодишен воен и политички сојуз меѓу Германија и Италија.

1943 година – Во Москва е објавена Комунистичката интернационала (Коминтерна). Се верува дека ова бил гест на добра волја на Сталин кон западните сојузници во Втората светска војна.

1970 година – Умре југословенскиот режисер и сценограф Бојан Ступица. Од 1949 година беше режисер и еден од главните организатори на Југословенскиот драмски театар во Белград, а од 1957 година режираше во Белградскиот ателје 212 и Народниот театар.

1972 година – Претседателот на САД Ричард Никсон се состана во Москва со претседателот на Советскиот врховен совет, Леонид Брежњев, како прв американски претседател што го посети Советскиот сојуз.

1972 година – Цејлон стана република во рамките на британскиот Комонвелт наречена Шри Ланка.

1975 година – Родезија е исклучена од Олимпијадата поради расистичката политика на владејачкиот режим.

1985 година – Експлозија на автомобил-бомба во близина на предградието на Бејрут уби 60 и повреди 190 лица.

1989 година – Индија ја тестираше својата прва ракета земја-земја со среден дострел.

1992 година – Генералното собрание на ООН го прифати полноправното членство на трите поранешни југословенски републики Словенија, Хрватска и Босна и Херцеговина. Истиот ден, во Сараево беше постигнат договор меѓу претставниците на ЈНА и Претседателството на БиХ за мирно повлекување на војниците и кадетите, државјани на СР Југославија, од воената касарна во Сараево и Пазариќ.

1994 година – Бунтовниците во граѓанската војна во Руанда го зазедоа меѓународниот аеродром Кигали и клучните бараки на владините сили, отстранувајќи ја најголемата пречка за нападот врз главниот град.

1997 година – Половина милион Полјаци се собраа да го видат својот сонародник, папата Јован Втори, за време на неговата 10-часовна посета на земјата.

1997 година – Рускиот претседател Борис Елцин ги отпушти министерот за одбрана и неколку генерали откако одби да го скрати буџетот и да ја реорганизира војската.

1998 година – Гласачите во Северна Ирска гласаа за мировен договор со кој се стави крај на 20-годишната борба меѓу протестантите и католиците. Скоро 95% од гласачите гласаа за уставните измени.

1999 година – Во најголемиот бран бегалци од Косово, околу 7.700 Албанци се преселија во Македонија.

2000 година – Израелски судии го поништија законот со кој им се забранува на жените да молат пред арабеската Тора на Западниот Wallид, еврејско светилиште.

2001 година – Контроверзниот нацрт-закон беше одобрен од Француското национално собрание за давање поголеми права на Корзика Сепаратистичките протести на тој остров против Париз траеја 20 години.

2002 година – Поранешниот член на кланот Кју Клус, Боби Франк Чери, беше прогласен за виновен за убиство на четири црни девојчиња. Тие беа убиени во 1963 година во експлозија на динамит што тој ја постави во црква во Бирмингем.

2003 година – Советот за безбедност на ООН ги укина 13-годишните санкции за Ирак, истовремено давајќи им на САД и Велика Британија големи овластувања да управуваат со земјата и нејзината нафтена индустрија.

2007 година – Почина пијанистот Бен Вајсман, кој компонираше или ко-напиша околу 60 песни за Елвис Присли, на 86-годишна возраст („Следи го тој сон“, „Слава и среќа“).

2007 година – Еден од основачите на Светската организација на Ромите и долгогодишна активистка за правата на Ромите, Вања де Гила Кохановски, почина во Париз.

2010 година – Индиски авион се урна во градот Мангалор, при што загинаа 158 лица, а осум преживеаја. Меѓу загинатите е и Златко Глужица, пилотот на „ЈАТ ервејс“, кој летал со авионот.

2012 година – Британката Сара Вест ја презеде командата со фрегатата ХМС Портланд како прва жена командант на борбен брод на Кралската морнарица.

2012 година – За прв пат, приватна компанија, американскиот SpaceX, лансираше летало кон Меѓународната вселенска станица. Дотогаш тоа го правеа исклучиво владите.

2013 година – Новоизбраниот премиер на Исланд Сигмундур Давид Гунлаугсон, лидер на Прогресивната партија, објави дека нема да ги продолжи преговорите за влез на земјата во ЕУ без претходен референдум.

2014 година – Тајландската армија, предводена од командантот на копнената армија, генерал Прајут Чан-Оча, ја презеде власта со цел да воспостави ред и стабилност по шестмесечна политичка блокада и немири во земјата. Во текот на следните два дена, армијата воведе полициски час и го распушти парламентот.

2016 година – Почина големиот југословенски и српски филм Велимир Бата Žивојиновиќ, актер кој реализираше околу 300 главни и епизодни улоги. Филмот „Валтер го брани Сараево“ му донесе статус на икона во Кина и го направи еден од најгледаните актери во историјата на филмот.

На денешен ден

Светот на денешен ден (8 ноември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.

1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.

1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.

1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.

1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.

1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.

1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.

1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).

1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.

1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.

1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.

1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.

1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.

1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.

1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.

1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.

1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.

1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.

1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.

1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.

1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.

1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.

2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.

2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.

2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.

2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.

2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот „На денешен ден“ – 30 октомври

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.

1817Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.

1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.

1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.

1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.

1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.

1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).

1918Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.

1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.

1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.

1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.

1974Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.

1975Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.

1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.

1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.

1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.

2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.

2001Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.

2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.

2006Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.

2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.

2011Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.

2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.

2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.

2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.

2022Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Светот на денешен ден (28 октомври)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com @ Lucian Alexe

1492 – Кристофер Колумбо ја открил Куба за време на своето прво патување преку Атлантскиот океан и ја прогласил за посед на Шпанија.

1628 – Кралските трупи, предводени од кардиналот Ришелје, го зазеле хугенотското (протестантско) упориште Ла Рошел по неколкумесечна опсада.

1636 – Во Кембриџ, Масачусетс, бил основан Харвард колеџ – најстарата високообразовна институција во Соединетите Американски Држави.

1704 – Починал англискиот филозоф Џон Лок, еден од основоположниците на емпиризмот и либералната филозофија. Неговите дела, меѓу кои „Преглед на човечкиот разум“, „Писма за толеранцијата“ и „Два трактати за владата“, извршиле силно влијание врз понатамошниот развој на европската мисла.

1746 – Катастрофален земјотрес во Перу ги уништил градовите Лима и Каљао, при што загинале најмалку 18.000 лица.

1836 – Била прогласена федерацијата меѓу Перу и Боливија.

1884 – Роден е Милоје Милојевиќ, српски композитор, музиколог, педагог и критичар, професор на Музичката академија во Белград и еден од основачите на српската музикологија. Тој го основал белградскиот оркестар „Collegium musicum“ и е автор на дела како „Четири дела за пијано“, „Мелодии и ритми од Балканот“ и „Пред величеството на природата“.

1886 – Американскиот претседател Гровер Кливленд ја открил Статуата на слободата во њујоршкото пристаниште. Статуата е подарок од Франција, дело на скулпторот Фредерик Огист Бартолди.

1891 – Силен земјотрес на јапонскиот остров Хоншу (Нипон) усмртил околу 10.000 лица и оставил повеќе од 300.000 луѓе без домови.

1914 – Роден е американскиот микробиолог Џонас Едвард Салк, кој во 1953 година ја развил првата ефикасна вакцина против детска парализа.

1918 – По распадот на Австро-Унгарија, Националниот комитет ја презел власта во Прага. Република Чехословачка официјално била прогласена во ноември 1918 година со Томас Гариг Масарик како прв претседател.

1919 – Во САД стапила во сила забрана за продажба на пијалаци со повеќе од половина процент алкохол.

1922 – Околу 40.000 фашисти, т.н. „црнокошулаши“, предводени од Бенито Мусолини, тргнале од Неапол во „Маршот кон Рим“. Два дена подоцна, кралот Виторио Емануеле III му го доверил мандатот на Мусолини да формира влада, со што започнал фашистичкиот режим што траел до 1943 година.

1923 – Починал Стојан Протиќ, српски политичар и публицист, еден од основачите на Радикалната партија и прв премиер на Кралството на Срби, Хрвати и Словенци. Бил уредник на весниците „Самоуправа“ и „Оџек“.

1932 – Роден е Спирос Кипријану, кипарски државник и прв министер за надворешни работи по стекнувањето на независноста на Кипар во 1960 година. Во 1977 година станал претседател на државата по смртта на архиепископот Макариос III.

1940 – Италијанските трупи ја нападнале Грција од Албанија, откако Атина го одбила ултиматумот со кој Италија барала воени бази на грчка територија. Со помош на Германија, Грција била окупирана во април 1941 година.

1962 – Официјално завршила Кубанската ракетна криза: советскиот лидер Никита Хрушчов наредил повлекување на ракетите од Куба, а американскиот претседател Џон Ф. Кенеди ја укинал поморската блокада.

1974 – Арапските лидери, меѓу кои и јорданскиот крал Хусеин, усвоиле декларација со која се повикува на создавање независна палестинска држава.

1982 – Социјалистичката работничка партија на Шпанија, предводена од Фелипе Гонзалес, извојувала убедлива победа на општите избори.

1995 – Во пожар во метрото во главниот град на Азербејџан, Баку, загинале 289 лица, а 270 биле повредени.

2000 – Во Косово се одржале локални избори под покровителство на ОН. Демократската лига на Косово, предводена од Ибрахим Ругова, извојувала убедлива победа. Србите ги бојкотирале изборите, а југословенските власти не ги признале резултатите.

2001 – Американскиот претседател Џорџ В. Буш формирал Група за следење на странски терористи, предводена од државниот обвинител Џон Ешкрофт, со задача да идентификува и депортира странски државјани кои нелегално престојуваат во САД.

2002 – Високиот американски дипломат Лоренс Фоли бил убиен во Аман, Јордан. Тој ја раководел канцеларијата на УСАИД во американската амбасада и бил првиот западен дипломат убиен во таа земја.

2005 – Починал големиот актер Љуба Тадиќ, член на Белградскиот драмски театар, Народниот театар, Ателје 212 и Југословенскиот драмски театар. Настапувал во повеќе од 60 филмови и бројни радио и телевизиски драми.

2008 – На претседателските избори на Малдивите, Маумун Абдула Гајум ја изгубил власта по 30 години. Опозицискиот кандидат Мохамед Нашид, кој повеќепати бил затворан за време на неговото владеење, ја однел победата.

2011 – Починал писателот и филозоф Радомир Константиновиќ, автор на влијателниот есеј „Филозофија на Паланка“.

2013 – Починале Тадеуш Мазовиецки, првиот некомунистички премиер во Источна Европа по Втората светска војна и активист на движењето „Солидарност“, и Александар Тијаниќ, новинар и директор на Радио-телевизија Србија.

2018 – Жаир Болсонаро победил на претседателските избори во Бразил и станал 38-ми претседател на земјата.

2020 – Србија добила нова влада со 21 министерство и двајца министри без ресор, предводена од премиерката Ана Брнабиќ во нејзиниот втор мандат.

2022 – Европскиот парламент и земјите-членки на Европската Унија се договориле да ја забранат продажбата на нови возила со мотори на фосилни горива од 2035 година, во рамки на климатскиот пакет „Подготвени за 55“.
Истата година, Елон Маск ја купил социјалната мрежа „Твитер“ за 44 милијарди долари.

2023 – Починал актерот Метју Пери, познат по улогата на Чендлер Бинг во серијата „Пријатели“. Причината за смртта била предозирање со кетамин; пет лица се обвинети во врска со неговата смрт, меѓу кои и неговиот асистент и неколку лекари.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево7 часа

Фрлено шише со запалива течност во кичевски двор, ОВР Кичево презема мерки за пронаоѓање на сторителот

На 07.11.2025 во 23:01 часот во ОВР Кичево е пријавено дека едно лице фрлило шише со запалива течност во куќен...

На денешен ден20 часа

Светот на денешен ден (8 ноември)

1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници...

Хороскоп22 часа

Хороскоп за сабота (8 ноември)

ОВЕН Обрнете внимание на новите професионални можности за да го проширите вашето знаење и да ја подобрите вашата севкупна позиција....

Македонија1 ден

СВР Охрид: Зачестија лажни телефонски јавувања за изнуда на пари за наводно случени сообраќајни незгоди, апел до граѓаните да не наседнуваат на такви телефонски повици

СВР Охрид ја известува јавноста дека деновиве, повторно зачестија случаи кога, засега непознати лица, преку телефонски јавувања на нивните фиксни...

Култура1 ден

Утре е „Митровден“, се вели дека од денот започнува зимата. Честита домашна слава и именден до сите домаќини!

Овој празник меѓу народот е познат како Митровден (Митроен) и се празнува на утрешен ден 8 ноември според новиот (или...

Македонија1 ден

Од 15-ти ноември започнува законската одредба за поседување зимска опрема и зимски пневматици

Од следниот викенд, односно сабота – 15 ноември до 15 март задолжително треба да поседувате пропишана зимска опрема, согласно одредбите...

Македонија1 ден

Лишени од слобода пет лица поради сторени кривични дела за поткуп

Вчера (06.11.2025) во попладневните часови полициски службеници од Одделот за сузбивање на организиран и сериозен криминал при МВР под раководство...

Временска прогноза1 ден

Од денес до вторник нашиот регион ќе биде застапен со повремени локални врнежи

Под влијание на серија на влажни воздушни бранови од Медитеранот, од денес па се до вторник (11 ноември) во Република...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за петок (7 ноември)

ОВЕН Не се опуштајте премногу, особено ако имате впечаток дека имате целосна контрола врз вашиот живот и настаните што ве...

Технологија2 дена

Кичевската корпорација во развој „CvetanskiFootage“со ексклузивен „прашалник“ и мало истражување – Дали работиш или би сакал/а да работиш од дома?

Корпорацијата која потекнува од Кичево, „CvetanskiFootage“ под закрила на „Vangardo Creations“ направи прашалник кое ќе помогне за истражувањето. Одговорете точно...

НАЈЧИТАНИ