Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 23 април

Објавено пред

на

1564 година – Роден е англискиот драмски писател Вилијам Шекспир. Неговите претстави, од кои многу се прикажани, сè уште се на репертоарите на светските театри („Хамлет“, „Ромео и Јулија“, „Отело“, „Магбет“). Умре на истиот датум во 1616 година.

1616 година – Шпанскиот писател Мигел де Сервантес Саведра умре во Мадрид истиот ден со Вилијам Шекспир во Лондон. Пишувал романи, претстави, комедии, раскази и песни, а влегол во светската литература со романот „Дон Кихот“, кој се смета за претходник на модерниот роман.

1728 година – Катастрофален пожар уништи голем дел од Копенхаген.

1775 година – Роден е англискиот сликар Josephозеф Вилијам Тарнер. Неговата слика има значително влијание врз француските импресионисти.

1850 година – Почина поетот Вилијам Вордсворт, заедно со Колериџ, најважниот претставник на романтизмот во англиската литература. Неговата стихозбирка „Лирски балади“ (1798) го означи почетокот на романтизмот во англиската литература.

1858 година – Роден е германскиот физичар Макс Лудвиг Планк, творец на квантната теорија, за што ја доби Нобеловата награда во 1918 година.

1867.- Роден е српскиот политичар, публицист и писател Јаша Продановиќ, еден од основачите на југословенската републиканска демократска партија. Тој беше заменик-премиер на Сојузна народна Република Југославија од 1946 до 1948 година. Тој ги уредуваше списанијата „Народна мисао“ и „Одјек“, подготви две антологии на народни песни и приказни и цели дела на Јован Јовановиќ Змај, Јова Илиќ, Светислав Вуловиќ и Лаза Лазаревиќ.

1880 година – Роден е рускиот балетски танчер, кореограф и педагог Михаил Михаилович Фокин, реформатор на класичниот балет.

1891 година – Роден е рускиот композитор и пијанист Сергеј Прокофиев, еден од најоригиналните музичари на 20 век.

1897 година – Роден е канадскиот политичар и државник Лестер Боулс Пирсон, шеф на дипломатијата од 1948 до 1957 година и премиер на Канада од 1963 до 1968 година. Застапувајќи се за мирно решение на кризата во Суец ја доби Нобеловата награда за мир во 1957 година.

1899 година – Роден е историчарот Михаило Диниќ, професор на Филозофскиот факултет во Белград, член на Српската академија на науките и уметностите. Објавил голем број дела од средновековната историја на Србија, Босна, Дубровник, Хрватска. Студирал и рударство во средниот век.

1913 година – Турците ја предадоа Скадар на Црногорците во Првата балканска војна. Со одлука на големите сили на 14 мај, Црногорците мораа да се повлечат, а Скадар и припаѓаше на Албанија.

1928 година – Ширли Темпл е родена и станува холивудска филмска starвезда како дете. Подоцна, таа беше американски амбасадор во Гана и Чехословачка.

1938 година – Судетските Германци со поддршка на Хитлер бараат целосна автономија во Чехословачка. Со Минхенскиот договор во септември истата година, Хитлер го анексира Судетска Земја кон Германија, а во 1939 година ја окупираше Чехословачка.

1941 година – Грчката армија се предаде на нацистичка Германија, а кралот и владата бегаа.

1945 година – Советската армија ги ослободи нацистичките концентрациони логори Саксо-Хаузен и Равенсбрук во Втората светска војна.

1975 година – Последната влада на Сајгон поднесе оставка, а американскиот претседател eraералд Форд го призна поразот во Виетнамската војна.

1986 година – Умре Ото Премингер, американски филмски режисер со австриско потекло. Тој се прослави со филмовите „Лора“, „Кармен onesонс“ и „Егзодус“.

1990 година – Кинескиот премиер Ли Пенг пристигна во Москва. Тоа беше прва посета на кинески премиер на СССР по 26 години.

1992 година – Индискиот филмски режисер Сатјајит Реј почина три недели откако освои Оскар за животно дело. („Отец Панхали“, „Камен на мудроста“, „Рабиндранат Тагоре“).

1997 година – Претседателите на Русија и Кина, Борис Елцин и iangианг Земин, потпишаа декларација што се спротивставува на доминацијата на суперсила во ерата по Студената војна.

1998 година – Умре грчкиот државник Константинос Караманлис, премиер од 1955 до 1963 и 1974 година, по падот на воената хунта и претседател на Грција од 1990 до 1995 година.

1998 година – Во Србија, на референдум за странска медијација за решавање на проблемот на Косово, гласаа 73,05 проценти од гласачите. 94,73 проценти гласаа против учеството на странски претставници во решавањето на проблемите на Косово.

1999 година – На триесеттиот ден од воздушните напади на НАТО врз СР Југославија, беше погодена зградата на државната телевизија РТС. 16 вработени беа убиени и 18 повредени. Неколку репетитори на РТС во Србија исто така беа уништени.

2003 година – Првите директни разговори меѓу Соединетите држави и Северна Кореја се одржаа во Пекинг, откако Северна Кореја призна дека работела тајно на подобрување на нуклеарното оружје, кршејќи ги меѓународните обврски.

2005 година – Умре Едуардо Паолози, еден од најистакнатите британски уметници и основач на движењето за поп-арт во Велика Британија. Меѓу неговите најзначајни дела се разнобојниот мозаик на патот Тотенхем Корт во лондонскиот Тубе и монументалната бронзена статуа на Исак Newутн пред Британската библиотека.

2007 година – Умре Борис Елцин, првиот претседател на Русија и клучна личност во посткомунистичка Русија. Тој беше претседател два мандата, од јуни 1991 година до 31 декември 1999 година, кога поднесе оставка и го назначи Владимир Путин за вршител на должноста претседател. Тој одигра клучна улога во спречувањето на државниот удар во август 1991 година. Таа година, тој исто така потпиша указ за забрана на Комунистичката партија.

2009 година – Умре британскиот фотограф и двајца оскаровци Jackек Кардиф, еден од првите мајстори на фотографијата што снимаше во техничка боја.

2009 година – Одлуката на Административниот одбор за укинување на дневниците за пратениците во српскиот парламент го укинува „додатокот за храна“, кој се плаќаше 16 години, од јуни 1993 година.

2013 година – Горниот дом на британскиот парламент усвои закон со кој ќе се стави крај на вековната практика дека момчињата имаат предност пред девојчињата во наследувањето на тронот.

2018 година – Ерменскиот премиер Серж Саркисјан поднесе оставка по неколкудневните антивладини протести во таа земја. Тој беше претседател како 10 години во два мандати (2008-2018), по што помина само седум дена како премиер.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (22 мај)

Објавено пред

на

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

📜 Историски личности и настани:

  • 337 – Смртта на Константин I Велики, првиот римски император што го прифатил христијанството.

  • 1455Битката кај Сент Албанс – почеток на „Војната на розите“.

  • 1833 – Уставот во Чиле ја зајакнува власта на претседателот и ја прогласува римокатоличката религија за државна.


🎵 Култура и уметност:

  • 1813 – Роден е Рихард Вагнер, германски композитор и реформатор на операта.

  • 1859 – Роден е Артур Конан Дојл, креаторот на Шерлок Холмс.

  • 1873 – Почина Алесандро Манцони, италијански писател влијателен во Ризорџименто.

  • 1885 – Смрт на Виктор Иго, автор на „Клетници“ и „Ѕвонарот“.

  • 1907 – Роден е Лоренс Оливие, голем англиски глумец и режисер.

  • 1970 – Почина Бојан Ступица, значаен југословенски театарски режисер.

  • 2016 – Смрт на Бата Живојиновиќ, иконска фигура на југословенскиот филм.


⚔️ Воени и политички настани:

  • 1939 – Потпишан е Челичниот пакт меѓу Хитлер и Мусолини.

  • 1943 – Распуштање на Коминтерната од страна на СССР.

  • 1972Никсон го посетува Советскиот Сојуз – прва ваква посета од американски претседател.

  • 1992Словенија, Хрватска и БиХ примени во ОН.

  • 1994 – Бунтовниците во Руанда преземаат клучни позиции.

  • 2014 – Воен удар во Тајланд предводен од генерал Прајут.


🌍 Современи настани и социјални промени:

  • 1998 – Мировен договор за Северна Ирска добива поддршка од гласачите.

  • 2000 – Израелски суд укинува забрана за жени кај Западниот ѕид.

  • 2012 – Првата жена командант на британски воен брод – Сара Вест.

  • 2012 – SpaceX го лансира првото приватно вселенско летало до МВС.

  • 2024Шпанија, Норвешка и Ирска ја признаваат Палестина како независна држава.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за петок (23 мај)

♈ Овен Љубов: Периодот е поволен за искрени разговори со партнерот. Внимавајте на себични реакции кои можат да предизвикаат конфликти....

Спорт10 часа

Пионерите на ФК „Македонија Ѓ.П.“ се новите освојувачи на „Купот на Македонија“, во денешното финале беа поуспешни од ФК „Работнички“

Помладите пионери на фудбалскиот клуб „Македонија Ѓорче Петров“ се новите освојувачи на „Купот на Македонија“. Тие денеска славеа победа од...

Технологија10 часа

„Google“ за во лето најавува ексклузивни новости во Gmail преку платформата „Gemini“

На последната конференција за програмери, Google најави нови интелигентни функции во Gmail, базирани на нивната платформа за вештачка интелигенција –...

Спорт13 часа

(ВИДЕО) „Кралевите“ и навивачите по 13 години и освоени сите титули се простуваат од Лука Модриќ, кој најави заминување од Реал Мадрид

Готово! Лука Модриќ после 13 години поминати во кралскиот клуб ќе се збогува од тимот, откако не му беше продолжен...

Македонија14 часа

Во Охрид приведен 70-годишник од Скопје, бил баран по потерница за во затвор

На 21.05.2025 во 15.10 часот на булевар „Македонски просветители“ во Охрид, полициски службеници од СВР Охрид го лишија од слобода...

Занимливости19 часа

5 уреди што трошат струја дури и кога не ги користите

Иако може да изгледа безопасно да оставите полначот од мобилниот телефон во приклучокот, постои уште една причина зошто треба да...

Lifestyle19 часа

Како да откриете дали јаболката се прскани и како безбедно да ги исчистите

Јаболката се едно од најчесто консумираните овошја, но кога се купуваат од продавници, често доаѓаат со сјаен слој кој може...

На денешен ден24 часа

Времеплов: На денешен ден (22 мај)

На денешен ден 22 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за четврток (22 мај)

Овен На работа, и покрај лошите аспекти успевате работите да ги завршите на време. Не очајувајте, доаѓаат подобри времиња. Денес,...

Спорт1 ден

Флик останува во Барса до 2027 година

Официјално Барселона потврди, Флик останува до 2027-ма година! Имено, продолжувањето на договорот на Ханси Флик е јасен показател дека клубот...

НАЈЧИТАНИ