Следете не

На денешен ден

На денешен ден (24 септември)

Објавено пред

на

768.- Почина францускиот крал Пепин III Мали (Пепин ле Бреф), првиот монарх од династијата Каролингија. За време на неговото владеење од 747 година, тој се бореше против Ломбардите во Италија, ја освои Егзархијата на Равена, која потоа му ја претстави на Папата во 756 година (Донатио Пипини) и на тој начин ги постави темелите на Папската држава во Италија.

1227.- Почина првиот српски крал Стефан Немањиќ Првовенчани, втор син на големиот префект Стефан Немања, за време на чие владеење Српската православна црква доби автокефалност. Со цел да ја консолидира својата независност од Византија, тој направи пресврт во надворешната политика, обраќајќи се кон своите нови сојузници, Венецијанската република и Папата. Го напишал „Lifeивотот на Свети Симеон“ (Стефан Немања).

1706.- Шведска и Саксонија склучија мир во Алтранштат, откажувајќи се од полската круна и признавајќи го полскиот крал Станислав Лешински.

1834 – Умре кралот Педро IV од Португалија (Дом Педро). Во 1807 година, кога Французите ја нападнаа Португалија, тој избега во Бразил, каде што во 1822 година им се придружи на Бразилците во борбата против португалската колонијална администрација, ја основа Бразилската империја и се прогласи за император. По смртта на неговиот татко Хуан VI во 1831 година, тој се откажа од бразилскиот престол, се врати во Лисабон и стана крал на Португалија.

1852.- Францускиот инженер Анри Гифар го направи првиот воздушен лет со пареа и лета на 27 километри од Париз до Трап.

1863 година – Во Белград е основано Големото училиште, во кое имало Филозофски, правен и технолошки факултет, а часовите се одржувале во зградата Капетан -Миша. Училиштето прерасна во Универзитетот во Белград во 1905 година, кога беше отворен Факултетот за медицина, теологија и земјоделство.

1868 – Во Суботица е основано Градското музичко училиште, првото музичко училиште во денешна Србија.

1884.- Роден е турскиот државник и воен лидер Мустафа Исмет Инети (Иноену), учесник во Младотурската револуција во 1908 година, претседател на Турција од 1938 година по смртта на Кемал Ататурк. Тој го демократизираше авторитарниот режим во Турција, дозволи формирање политички партии во 1946 година и поднесе оставка во 1950 година кога Демократската партија победи на изборите.

1911.- Роден е рускиот државник Константин Устинович Черненко, кој беше лидер на СССР и генерален секретар на Советската комунистичка партија 13 месеци. Тој дојде на овие позиции со веќе оштетено здравје, по смртта на Јуриј Андропов во февруари 1984 година, и остана до неговата смрт во 1985 година.

1915 – Франција и Велика Британија го отворија Солунскиот фронт во Првата светска војна, на кој се испраќаат сили од фронтот на Галиполи.

1941 година – Владите на 15 земји, вклучувајќи го и Кралството Југославија, ја потпишаа Атлантската повелба на конференција во Лондон. Повелбата од осум точки беше прогласена на 14 август од американскиот претседател Рузвелт и британскиот премиер Черчил како политичка програма на сојузниците во борбата против силите на Оската во Втората светска војна. Тој документ подоцна послужи како основа за Повелбата на ОН.

1941 година – Партизаните го заземаат градот Ужице, Србија, во Втората светска војна, која тогаш беше седиште на Република Ужице и Врховен штаб на Југословенското народноослободително движење до 30 ноември 1941 година, кога беше повторно заземен од Германците.

1960.- Ентерпрајз, првиот американски носач на авиони со нуклеарен погон, беше лансиран во упорт.

1971 година – Велика Британија протера 90 советски дипломати за наводна шпионажа.

1986.- Белградскиот весник „Вечерње новости“ објави Меморандум на Српската академија на науките и уметностите, кој подоцна доби медиумски третман за српската национална програма и предизвика жестоки критики во Србија и другите републики на поранешна Југославија, особено во Хрватска.

1988.- На Олимписките игри во Сеул, канадскиот спринтер Бен Johnsonонсон постави светски рекорд во финалето на 100 метри на 9,79 секунди. Шест дена подоцна, беше утврдено дека е допингуван, резултатот беше поништен, а на Johnsonонсон му беше одземен златниот медал.

1990.- Претседателот на Западна Германија, Ричард фон Вајцаекер, потпиша договор за обединување на двете германски покраини на 3 октомври 1990 година; Источна Германија формално го напушти Варшавскиот пакт.

1993.- Кралот Нородом Сиханук го презеде камбоџанскиот престол и потпиша нов устав што ја прави Камбоџа уставна монархија. Во 1970 година, Сиханук беше соборен со државен удар од десничарскиот Лон Нол, а Камбоџа беше прогласена за република.

1996.- Соединетите држави, Русија, Кина, Велика Британија и Франција го потпишаа законот за забрана на нуклеарни тестови.

1996.- Умрел рускиот шпион Павел Судоплатов, кој, според западните извори, го украл американскиот план за атомска бомба и го организирал убиството на рускиот револуционер Лав Троцки.

1998.- Еден ден откако ОН ги повика југословенската влада и косовските Албанци да стават крај на конфликтот и насилството во Косово, Советот на НАТО го одобри издавањето на Закон за предупредување за ограничени воздушни дејствија и за „фазни воздушни операции“ на Косово.

2000.- Десетгодишното автократско владеење на Слободан Милошевиќ заврши со победата на здружената опозиција на изборите во Србија и СР Југославија. Не сакајќи да го прифатат поразот, тогашната владејачка Социјалистичка партија на Србија и нејзиниот водач Милошевиќ предизвикаа постизборна криза што се закани со граѓанска војна во Србија. Кризата заврши на 5 октомври, по масовните протести низ цела Србија, а нов претседател на СР Југославија стана Воислав Коштуница, лидер на Демократската партија на Србија и претседателски кандидат на ДОС.

2000.- Владимир Монтесинос, шеф на тајната безбедносна служба на претседателот на Перу, Алберто Фуџимори, го напушти Перу среде политичка криза што доведе до нови избори и побара политички азил во Панама.

2001.- Американскиот претседател Georgeорџ В. Буш им нареди на американските финансиски институции да ги замрзнат сметките на 27 групи и поединци осомничени за помагање на терористите.

2003. – Извештајот на ОЛАФ, антикорупциското тело на ЕУ, покажува дека милиони евра се внесени во нерегуларни сметки во работењето на Еуростат.

2004.- Умре француската писателка Франсоаза Саган Кварез Саган.Во 1954 година таа постигна голем успех со својот прв роман „Добар ден на тагата“ (Бонџур Тристесе).

2006.- Умре британскиот композитор Малком (Малком), автор на музика за оскаровскиот филм „Мост на реката Кваи“. Компонирал музика за повеќе од 130 филмови, девет симфонии, седум балети, две опери, мјузикл и повеќе од 20 концерти.

2009.- Советот за безбедност на ОН усвои резолуција со цел ослободување на светот од нуклеарно оружје. Седницата ја водеше американскиот претседател Барак Обама.

2010 година – Околу два милиони луѓе се раселени од поплави во северна Нигерија, откако тамошните власти беа принудени да отворат устави на две речни брани, преоптоварени со надојдените води.

2013. – Заврши четиридневната операција против сомалиската терористичка организација Ел Шабаб, која го зазеде трговскиот центар во Најроби на 21 септември. Во терористички напад и реакција на кениската војска загинаа 72 лица, 62 се хоспитализирани, а 157 се повредени.

2013 година – Земјотрес со јачина од 7,8 степени според Рихтеровата скала го погоди западен Пакистан, при што загинаа 376 луѓе, а 550 беа повредени.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Временска прогноза40 минути

Стабилно и суво, од четврток нова промена на времето и услови за локално невреме проследено со дожд, засилен ветер и грмежи

Под влијание на нова фронтална долина со поладен воздух на висина која од северозапад преку алпскиот регион ќе се спушти...

Хороскоп10 часа

Хороскоп за вторник (9 септември)

ОВЕН Повеќето денови ќе бидете многу емотивни и склони кон промени во расположението. Исклучително е важно да се држите до...

Музика15 часа

(ВИДЕО) Кичевчани во полн ефект до достигнувања на соништата, „Men Of Silver Soul“ на „Marbled In Stone“ ќе ви стане омилена веднаш!

„Marbled In Stone“ денес официјално ја претстави својата нова песна „Men Of Silver Soul“, проследена со моќен видео спот кој...

Македонија16 часа

Прекинат сообраќајот на патот Мавровска крстосница-Гостивар поради сообраќајна несреќа, возилата се пренасочуваат по споредните патишта

Денеска (08.09.2025) во ОВР Гостивар во 15:56 часот пријавена е сообраќајна несреќа на магистралниот пат од Мавровска крстосница кон Гостивар,...

Спорт18 часа

(ФОТО) На пауза во Кичево, полека финишира 34-то издание на мото-рели „Независност Македонија 2025“

Со учество на повеќе од 300 мотоциклисти од Македонија и странство, во изминативе три дена се одржа 34-то издание на...

Кичево21 час

Среќен крај, баба Велјанка е пронајдена жива и здрава

Заврши подрагата по баба Велјанка Штерјоска која беше пријавена за исчезната од саботата на утро во кичевското село Белица. –...

Македонија23 часа

Среќен роденден Татковино! „Нека ни е честит 8-ми септември, 34 години самостојна и независна Република Македонија!“

На 8 септевмври 1991 година, граѓаните на оваа земја кажаа Да, за самостоја и независна Македонија. „Нека ни е честита...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за понеделник (8 септември)

ОВЕН Доаѓаат големи промени, а начинот на кој ќе се поставите ќе влијае на тоа како ќе се одвиваат. Постои...

Кичево2 дена

Кичево на нозе: Да помогнеме во потрагата утре во с.Белица кичевско за исчезнатата баба Велјанка

Преку одборот на МЗ Белица се приклучуваме кон апелот за потрага, така што Ве повикуваме сите хумани луѓе кои можат...

Кичево2 дена

Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете

Апел за изгубено лице, Велјанка Штерјоска. Последен пат била видена пред својата куќа до црквата во Белица, вчера наутро, околу...

НАЈЧИТАНИ