Следете не

На денешен ден

На денешен ден (24 септември)

Објавено пред

на

768.- Почина францускиот крал Пепин III Мали (Пепин ле Бреф), првиот монарх од династијата Каролингија. За време на неговото владеење од 747 година, тој се бореше против Ломбардите во Италија, ја освои Егзархијата на Равена, која потоа му ја претстави на Папата во 756 година (Донатио Пипини) и на тој начин ги постави темелите на Папската држава во Италија.

1227.- Почина првиот српски крал Стефан Немањиќ Првовенчани, втор син на големиот префект Стефан Немања, за време на чие владеење Српската православна црква доби автокефалност. Со цел да ја консолидира својата независност од Византија, тој направи пресврт во надворешната политика, обраќајќи се кон своите нови сојузници, Венецијанската република и Папата. Го напишал „Lifeивотот на Свети Симеон“ (Стефан Немања).

1706.- Шведска и Саксонија склучија мир во Алтранштат, откажувајќи се од полската круна и признавајќи го полскиот крал Станислав Лешински.

1834 – Умре кралот Педро IV од Португалија (Дом Педро). Во 1807 година, кога Французите ја нападнаа Португалија, тој избега во Бразил, каде што во 1822 година им се придружи на Бразилците во борбата против португалската колонијална администрација, ја основа Бразилската империја и се прогласи за император. По смртта на неговиот татко Хуан VI во 1831 година, тој се откажа од бразилскиот престол, се врати во Лисабон и стана крал на Португалија.

1852.- Францускиот инженер Анри Гифар го направи првиот воздушен лет со пареа и лета на 27 километри од Париз до Трап.

1863 година – Во Белград е основано Големото училиште, во кое имало Филозофски, правен и технолошки факултет, а часовите се одржувале во зградата Капетан -Миша. Училиштето прерасна во Универзитетот во Белград во 1905 година, кога беше отворен Факултетот за медицина, теологија и земјоделство.

1868 – Во Суботица е основано Градското музичко училиште, првото музичко училиште во денешна Србија.

1884.- Роден е турскиот државник и воен лидер Мустафа Исмет Инети (Иноену), учесник во Младотурската револуција во 1908 година, претседател на Турција од 1938 година по смртта на Кемал Ататурк. Тој го демократизираше авторитарниот режим во Турција, дозволи формирање политички партии во 1946 година и поднесе оставка во 1950 година кога Демократската партија победи на изборите.

1911.- Роден е рускиот државник Константин Устинович Черненко, кој беше лидер на СССР и генерален секретар на Советската комунистичка партија 13 месеци. Тој дојде на овие позиции со веќе оштетено здравје, по смртта на Јуриј Андропов во февруари 1984 година, и остана до неговата смрт во 1985 година.

1915 – Франција и Велика Британија го отворија Солунскиот фронт во Првата светска војна, на кој се испраќаат сили од фронтот на Галиполи.

1941 година – Владите на 15 земји, вклучувајќи го и Кралството Југославија, ја потпишаа Атлантската повелба на конференција во Лондон. Повелбата од осум точки беше прогласена на 14 август од американскиот претседател Рузвелт и британскиот премиер Черчил како политичка програма на сојузниците во борбата против силите на Оската во Втората светска војна. Тој документ подоцна послужи како основа за Повелбата на ОН.

1941 година – Партизаните го заземаат градот Ужице, Србија, во Втората светска војна, која тогаш беше седиште на Република Ужице и Врховен штаб на Југословенското народноослободително движење до 30 ноември 1941 година, кога беше повторно заземен од Германците.

1960.- Ентерпрајз, првиот американски носач на авиони со нуклеарен погон, беше лансиран во упорт.

1971 година – Велика Британија протера 90 советски дипломати за наводна шпионажа.

1986.- Белградскиот весник „Вечерње новости“ објави Меморандум на Српската академија на науките и уметностите, кој подоцна доби медиумски третман за српската национална програма и предизвика жестоки критики во Србија и другите републики на поранешна Југославија, особено во Хрватска.

1988.- На Олимписките игри во Сеул, канадскиот спринтер Бен Johnsonонсон постави светски рекорд во финалето на 100 метри на 9,79 секунди. Шест дена подоцна, беше утврдено дека е допингуван, резултатот беше поништен, а на Johnsonонсон му беше одземен златниот медал.

1990.- Претседателот на Западна Германија, Ричард фон Вајцаекер, потпиша договор за обединување на двете германски покраини на 3 октомври 1990 година; Источна Германија формално го напушти Варшавскиот пакт.

1993.- Кралот Нородом Сиханук го презеде камбоџанскиот престол и потпиша нов устав што ја прави Камбоџа уставна монархија. Во 1970 година, Сиханук беше соборен со државен удар од десничарскиот Лон Нол, а Камбоџа беше прогласена за република.

1996.- Соединетите држави, Русија, Кина, Велика Британија и Франција го потпишаа законот за забрана на нуклеарни тестови.

1996.- Умрел рускиот шпион Павел Судоплатов, кој, според западните извори, го украл американскиот план за атомска бомба и го организирал убиството на рускиот револуционер Лав Троцки.

1998.- Еден ден откако ОН ги повика југословенската влада и косовските Албанци да стават крај на конфликтот и насилството во Косово, Советот на НАТО го одобри издавањето на Закон за предупредување за ограничени воздушни дејствија и за „фазни воздушни операции“ на Косово.

2000.- Десетгодишното автократско владеење на Слободан Милошевиќ заврши со победата на здружената опозиција на изборите во Србија и СР Југославија. Не сакајќи да го прифатат поразот, тогашната владејачка Социјалистичка партија на Србија и нејзиниот водач Милошевиќ предизвикаа постизборна криза што се закани со граѓанска војна во Србија. Кризата заврши на 5 октомври, по масовните протести низ цела Србија, а нов претседател на СР Југославија стана Воислав Коштуница, лидер на Демократската партија на Србија и претседателски кандидат на ДОС.

2000.- Владимир Монтесинос, шеф на тајната безбедносна служба на претседателот на Перу, Алберто Фуџимори, го напушти Перу среде политичка криза што доведе до нови избори и побара политички азил во Панама.

2001.- Американскиот претседател Georgeорџ В. Буш им нареди на американските финансиски институции да ги замрзнат сметките на 27 групи и поединци осомничени за помагање на терористите.

2003. – Извештајот на ОЛАФ, антикорупциското тело на ЕУ, покажува дека милиони евра се внесени во нерегуларни сметки во работењето на Еуростат.

2004.- Умре француската писателка Франсоаза Саган Кварез Саган.Во 1954 година таа постигна голем успех со својот прв роман „Добар ден на тагата“ (Бонџур Тристесе).

2006.- Умре британскиот композитор Малком (Малком), автор на музика за оскаровскиот филм „Мост на реката Кваи“. Компонирал музика за повеќе од 130 филмови, девет симфонии, седум балети, две опери, мјузикл и повеќе од 20 концерти.

2009.- Советот за безбедност на ОН усвои резолуција со цел ослободување на светот од нуклеарно оружје. Седницата ја водеше американскиот претседател Барак Обама.

2010 година – Околу два милиони луѓе се раселени од поплави во северна Нигерија, откако тамошните власти беа принудени да отворат устави на две речни брани, преоптоварени со надојдените води.

2013. – Заврши четиридневната операција против сомалиската терористичка организација Ел Шабаб, која го зазеде трговскиот центар во Најроби на 21 септември. Во терористички напад и реакција на кениската војска загинаа 72 лица, 62 се хоспитализирани, а 157 се повредени.

2013 година – Земјотрес со јачина од 7,8 степени според Рихтеровата скала го погоди западен Пакистан, при што загинаа 376 луѓе, а 550 беа повредени.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за вторник (1 јули)

ОВЕН Ова е уште еден работен ден каде што сѐ ќе се одвива со поспоро темпо, најмногу поради фактот дека...

Македонија9 часа

МВР истакна важна информација која стартува од утре 1 јули

Од 1 јули до 31 август на државните патишта во Македонија се воведува летен времен режим на сообраќај со кој...

Магазин11 часа

Вечерва започнува првиот фитнес подкаст во Македонија за сите љубители на здравиот живот заедно со „Adastra“ и Дејан Пауновски „Pakigram“

Во време кога фитнесот станува сè поголем дел од секојдневниот живот, Adastra и Дејан Пауновски – „Pakigram“ ги здружуваат силите...

Македонија14 часа

СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост

Денеска (30.06.2025 година) во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека, на пловен објект...

Временска прогноза16 часа

Од денес во најава многу топло време со висок УВ индекс

Територијата на Република Македонија, како и на целиот регион, од денес (понеделник 30 јуни), па се до следниот понеделник (7...

Македонија16 часа

СВР Охрид со засилени контроли во патниот сообраќај, изречени низа санкции

На 29.08.2025 година од 11 до 17 часот, на подрачјето на СВР Охрид преземени се засилени контроли во патниот сообраќај....

Македонија17 часа

Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт1 ден

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево1 ден

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

НАЈЧИТАНИ