На денешен ден
На денешен ден – 3 јуни

1098 година – По петмесечна опсада, крстоносците го освоија градот Антиохија во Првата крстоносна војна.
1657 година – Умре англискиот лекар Вилијам Харви, откривајќи ја циркулацијата на крвта и работата на срцето како пумпа
1808 година – Роден е американскиот државник ffеферсон Дејвис, претседател на Конфедерацијата на американските држави за време на американската граѓанска војна. По поразот на Конфедерацијата, тој беше уапсен и мина едвај година во затвор.
1818 година – Заврши последната британска војна против Марат, давајќи и на Британија доминација во Индија.
1875 година – Умре францускиот композитор orорж Бизе, автор на операта Кармен, ремек-дело на француската и светската опера. Првиот перформанс на оваа опера (истата година кога почина Бизе) предизвика скандал, а потоа стана едно од најпопуларните дела на оперската музика.
1886 година – Роден е српскиот политичар и публицист Коста Новаковиќ, еден од лидерите на Српската социјалдемократска партија, подоцна член на КПЈ и нејзин претставник во Балканскиот секретаријат на Коминтерн. Исчезна во сталинистичките чистки во 1938 година и постхумно беше рехабилитиран со одлука на советските државни власти во 1958 година.
1889 година – Кралството Србија го презема управувањето со својата пруга од француски концесионер.
1896 година – Во Москва е потпишан пакт за неагресија меѓу Русија и Кина во следните 15 години, а Кина ја одобрува Русија да ја користи пругата во северна Манџурија.
1899 година – Умре Јохан Штраус, австриски диригент и композитор на оперети и валцери. Настапуваше со својот оркестар низ целиот свет, а гостуваше и во Белград („Лилјак“, „Цигански барон“, „На прекрасниот син Дунав“, „Приказни од виенската шума“).
1906.- Родена е француската пејачка и американска актерка Josephозефин Бејкер, starвезда на париското кабаре „Фоли Бергер“ и „Казино де Париз“ и борец против расизмот. Во Втората светска војна, таа се приклучи на француското движење на отпор.
1924 година – Умре австрискиот писател Франц Кафка. Неговите дела, меѓу кои најпознати се романот „Процес“ и расказот „Метаморфозис“, имаа решавачко влијание врз литературата од 20 век.
1926 година – Роден е американскиот писател Ален Гинсберг. Неговата збирка поезија „Urlik i druge pesme“ (1956) се смета за најзначајниот дел од движењето „Битник“ во 1950-тите.
1940 година – Заврши евакуацијата на сојузничките сили од Франција во Втората светска војна. Повеќе од 337 000 британски, француски и белгиски војници беа евакуирани од пристаништето Данкирк со бродови.
1959 година – Сингапур е прогласен за автономна држава во рамките на Комонвелтот, во која Британците ги задржуваат одбраната и надворешните работи.
1963.- Умре папата Јован XXIII, поглавар на Римокатоличката црква од 1958 година, главниот јунак на реформата на Католичката црква и нејзиното прилагодување кон современиот свет („aggiornamente“). Тој го свика Вториот ватикански собор во 1962 година, кој продолжи да работи на реформите во црквата по неговата смрт.
1965 година – Американскиот астронаут Едвард Вајт излезе од вселенскиот брод „Близнаци 4“ и со тоа стана првиот Американец што „прошетал“ во вселената, три и пол месеци по рускиот космонаут Алексеј Леонов.
1968 година – Студентските демонстрации започнаа во Белград, а подоцна и во другите универзитетски центри во Југославија, први во комунистичка Југославија. Протестот против привилегиите на комунистичките службеници, невработеноста и заканите по основните демократски права беше запрен седум дена откако претседателот на СФРЈ Јосип Броз Тито им се обрати на студентите на ТВ Белград, кои ги поддржуваа студентите и им ветуваа побрзо решавање на социјалните проблеми.
1973 година – Советскиот суперсоничен Туполев 144 се урна близу Париз за време на авионско шоу. Сите шест члена на екипажот и седум француски селани беа убиени.
1989 година – Умре верскиот лидер на Иран, ајатолахот Рухолах Хомеини, во 1979 година, по соборувањето на Шах Мохамед Реза Пахлави, тој се враќа од егзил во Иран, погоден од Исламската револуција. Под негово владеење (сè до неговата смрт), прозападен Иран беше претворен во милитантна религиозна република.
1989 година – Експлодира гасовод на Трансибирската железница. Загинаа 575 лица, а околу 600 беа повредени.
1995 година – Министрите за одбрана на НАТО и ЕУ одлучија да создадат сили за брза реакција во Босна, кои ќе ги штитат мировниците на ООН од нападите на босанските Срби.
1999 година – Претседателот на СР Југославија Слободан Милошевиќ го прифати мировниот план на САД, ЕУ и Русија, што во Белград го донесоа финските и руските медијатори Марти Ахтисари и Виктор Черномирдин. Планот, кој вклучуваше доаѓање на меѓународните сили на Косово, беше услов за крај на воздушните напади на НАТО врз Југославија.
2001 година – Умре познатиот холивудски актер Ентони Квин, познат по улогата на грчката Зорба во истоимениот филм.
2004 година – Во Специјалниот суд во Сиера Леоне се одржа судење за одговорните за злосторствата извршени за време на граѓанската војна во земјата, во кои загинаа околу 200 лица. Во јуни 2007 година, судот прогласи тројца воени команданти виновни за злосторства извршени од 1991 до 2002 година. и ова е прва пресуда на тој суд во врска со периодот на граѓанската војна во таа земја.
2006 година – Парламентот на Црна Гора ја усвои Декларацијата за независна Црна Гора, со која официјално се прогласува за обновување на црногорската државност.
2009 година – почина американската пејачка Коко Тејлор, позната како „кралица на блузот“, добитник на бројни награди за блуз музика и Греми награда од 1984 година.
2016 година – почина Мухамед, роден како Касиус Марселус Клеј, кој доминираше во боксот две децении, ја освои и ја одбрани шампионската титула на историски натпревари на егзотични локации. Тој е исто така познат по тоа што се бори за заштита на правата на Афроамериканците и одбива да се запише во американската војска за време на војната во Виетнам.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (10 септември)

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
Војни и мировни договори
-
1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.
-
1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.
-
1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.
-
1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.
-
1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.
-
1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.
-
1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).
Политика и атентати
-
1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.
-
1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.
-
1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.
-
1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.
-
1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.
-
1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.
-
2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.
-
2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.
-
2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.
-
2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.
-
2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.
-
2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.
-
2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.
-
2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.
Култура и личности
-
1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.
-
1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.
-
1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.
-
1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.
-
1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.
-
1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.
-
2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.
Несреќи и катастрофи
-
1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.
-
2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (17 септември)
-
Македонија2 дена
Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата
-
Хороскоп9 часа
Хороскоп за четврток (18 септември)
-
Скопје2 дена
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Музика1 ден
Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење
-
Свет2 дена
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија
-
Македонија2 дена
„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила
-
Временска прогноза1 ден
Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд