На денешен ден
На денешен ден (31 август)
12 – Роден е римскиот император Калигула, запаметен како една од најгротескните личности во историјата. Неговите екстраваганции, како наводната намера да го прогласи својот коњ за конзул, придонесоа тој да се смета за луд. Тој владеел од 37 до 41 година, кога бил убиен во заговор на Претори. 1290 – Кралот Едвард I прогласи протерување на Евреите од Англија.
1422 – Умре англискиот крал Хенри V, продолжувајќи ја Стогодишната војна со Франција за време на неговото владеење од 1413 година до неговата смрт. Тој ги победи Французите во 1415 година во Азенкур и го освои Париз. Тој почина во Франција, а го наследи неговиот деветмесечен син Хенри VI.
1811.- Роден е францускиот писател Теофил Готје, претходник на Парнасијците и протагонист на доктрината „Уметност заради уметност“ (l’art pour l’art). Барањето за автономија на уметноста го наведе во предговорот на романот „Мис де Мопен“ (1836).
1867.- Умрел Шарл Бодлер, еден од најголемите француски поети во 19 век. Неговата поезија отвора нови патишта за лирика и афирмира нови форми на поетско разбирање на светот. Неговата колекција „Цвеќиња на злото“ (1857) е едно од најзначајните лирски дела од 19 век.
1876.- Судската клика го смени турскиот султан Мурат V под изговор дека е луд, неколку месеци откако дојде на власт и го донесе на престолот својот брат Абдул Хамид II.
1887 – Основано е Стрелачкото здружение на Србија, 36 години по формирањето на првиот стрелачки клуб. Алијансата беше примена во Меѓународната унија за пушки во 1909 година. Стрелците од Србија за првпат учествуваа на меѓународни натпревари во Лондон и Хамбург.
1888.- Телото на Мери Ен Поли Николс, првата жртва на масовниот убиец на жени, „Jackек Мевосек“, е пронајдено во Лондон.
1898 година – Писателот Душан Матиќ, еден од најзначајните српски надреалистички поети, член на Српската академија на науките и уметностите (стихозбирка „Будење на материјата“, „Книга на ритуали“, збирка есеи „Ана топка“. ) беше роден.
1907.- Во Санкт Петербург е потпишан договор со кој Велика Британија и Русија делат „сфери на интерес“ во Персија, Авганистан и Тибет.
1920 – Првите радио вести се емитуваат од 8МК во Детроит, Мичиген, САД.
1944.- Советските трупи и тенкови влегоа во романската престолнина, Букурешт, за време на Втората светска војна, каде што беа поздравени со ентузијазам од граѓаните.
1957 – Малаја (Малезија) стекна независност.
1962 година – Тринидад и Тобаго стана независна држава во рамките на Британскиот комонвелт.
1962.- Умре францускиот сликар orорж Брак, една од доминантните фигури на Париската сликарска школа. Заедно со Пикасо, го воведе уметничкиот термин „кубизам“ (1908).
1969.- Во авионска несреќа загина американскиот боксер Роки Марчиано, поранешен светски шампион во тешка категорија. Тој ја освои титулата во 1952 година, со победата над американскиот боксер eо Волкот, и се повлече од рингот без пораз во 1956 година.
1973.- Почина американскиот филмски режисер Johnон Форд, автор на повеќе од 200 филмови и добитник на четири Оскари за филмовите „Покажувач“, „Плодови на гневот“, „Колку е зелена мојата долина“ и „Мирен човек“.
1977 – Претседателот на СФР Југославија Јосип Броз Тито пристигна во прва посета на Кина.
1980 – По двомесечен штрајк, полските работнички лидери потпишаа договор со владата за правото на штрајк и признавање на синдикатот „Солидарност“, а Полска стана првата земја од советскиот блок која дозволи независен синдикат.
1983.- Повеќе од милион луѓе присуствуваа на погребот на филипинскиот опозициски лидер Бенињо Акино во Манила. Тој беше убиен десет дена порано на аеродромот во Манила, кога се врати од тригодишниот егзил во Соединетите држави. Така, филипинскиот диктатор Фердинанд Маркос (Маркос) го отстрани најсериозниот противник на изборите во 1984 година.
1986.- Умре Урхо Кеконен, најистакнатиот фински политичар по Втората светска војна. Како претседател на Финска (1956-1982) и поддржувач на мирна политика и сеопфатна соработка меѓу државите, тој значително придонесе за свикување конференција за европска безбедност и соработка (КЕБС, подоцна ОБСЕ) во 1975 година во Хелсинки.
1986.- Умре Хенри Мур, еден од најголемите англиски скулптори на 20 век. Неговите скулптури се наоѓаат на многу јавни места како што се зградата на УНЕСКО во Париз и центарот Линколн во Newујорк. Тој беше странски член на Српската академија на науките и уметностите.
1991.- Узбекистан и Киргистан прогласија независност од Советскиот Сојуз, со што бројот на републики што го напуштија Советскиот Сојуз се искачи на десет.
1994.- Војниците на СССР формално го прекинаа военото присуство на половина век во Источна Германија и Балтикот. На церемонијата присуствуваа рускиот претседател Борис Елцин и германскиот канцелар Хелмут Кол.
2003.- Кенија ја укина забраната за движењето Мау Мау, кое водеше насилна борба против британските колонизатори во 1950 -тите.
2005.- 1.199 Ирачани загинаа, а повеќе од 460 се ранети за време на поворката од милион шиитски верници на мост над реката Тигар во Багдад во паника поради гласините дека бомбаш -самоубиец ќе активира експлозив.
2009.- Судирите помеѓу армијата на Мјанмар и бунтовничката група Коканг на кинеската граница завршија. Во него, во текот на три дена беа убиени 26 припадници на безбедносните сили на Мјанмар и осум бунтовници од кинеското национално малцинство, а околу 30.000 луѓе избегаа во Кина.
2010.- Полицијата во Москва и Санкт Петербург приведе 130 припадници на опозицијата кои бараат слобода на собирање и чија полиција редовно им ја ускратува дозволата за одржување протести.
2011 година – професор Радослав Стојановиќ, раководител на Катедрата за меѓународно право и меѓународни односи на Правниот факултет во Белград, дипломат, правен советник во Министерството за надворешни работи, еден од основачите на Демократската партија и Демократската партија на Србија, починал.
2012.- Поведена е кривична истрага против водечката швајцарска банка UBS под сомнение за перење пари.
2015.- Судот на Босна и Херцеговина го осуди поранешниот припадник на Армијата на Република Српска, Оливер Крсмановиќ, на 18 години затвор за злосторства во Вишеград. Тој беше прогласен за виновен за осум точки за злосторства против човештвото за вмешаност во убиства, присилно исчезнување и други нехумани дела. На Крсмановиќ му се судеше и во случај во кој тој и уште девет лица беа обвинети за киднапирање патници во Штрпци и нивно убиство.
2018 година-Во експлозија во ресторан во Доњецк, загина Александар Захарченко, премиер на Доњецката народна република, чии сили, заедно со самопрогласената проруска република во Луганск, се борат против украинската армија од тогаш 2014 година. Во тие судири загинаа повеќе од 10.000 луѓе.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
На денешен ден
Светот „На денешен ден“ – 30 октомври
1762 – Роден е францускиот поет Андре де Шение, кој ги споил класичните поетски форми со новиот романтичарски дух. Се спротивставил на јакобинската диктатура и бил погубен на гилотина во 1794 година.
1817 – Симон Боливар ја формира првата независна влада на Венецуела.
1830 – Починал Петар I Петровиќ Његош, црногорски епископ и државник. Тој го донел првиот закон на Црна Гора (1796) и основал централно судско тело (1803), обединувајќи ги завојуваните племиња.
1864 – Со Виенскиот мир, Данска им ги предала Шлезвиг, Холштајн и Лауенбург на Прусија.
1869 – Во Белград е отворен Народниот театар, дело на архитектот Александар Бугарски. На свеченоста е изведена сликата „Посмртна слава на принцот Михаил“ од Ѓорѓе Милетиќ.
1905 – Рускиот цар Николај II го издал Октомврискиот манифест, со кој биле воведени граѓански слободи и избран парламент – Думата.
1910 – Починал Жан Анри Динан, швајцарски филантроп и основач на Црвениот крст, добитник на првата Нобелова награда за мир (1901).
1918 – Словачка се одвоила од Унгарија и со Чешка ја формирала Чехословачка, првата држава создадена по распадот на Австро-Унгарија.
Истата година Турција капитулирала во Првата светска војна, со што престанала да постои Отоманската империја.
1922 – По „Маршот кон Рим“, Бенито Мусолини ја формирал првата фашистичка влада во Италија.
1938 – Радио драмата „Војна на световите“ на Орсон Велс предизвикала паника во САД – слушателите поверувале дека станува збор за вистинска инвазија од Марс.
1973 – Отворен е Босфорскиот мост, што ги поврзува Европа и Азија.
1974 – Мухамед Али се вратил на боксерскиот ринг и со нокаут го победил Џорџ Форман.
1975 – Принцот Хуан Карлос го наследил болниот диктатор Франциско Франко и ја презел власта во Шпанија.
Истата година се случила авионската несреќа на „Инекс-Адрија“ кај Прага, во која загинале 75 патници.
1990 – Кина објавила дека има 1 милијарда и 13 милиони жители.
1995 – На референдумот во Квебек, 50,6% од гласачите се изјасниле против независноста од Канада.
1998 – Започнала НАТО мисијата „Орловско око“ за надгледување на воздушниот простор над Косово.
2000 – Во Мадрид, автомобил-бомба убила судија од Врховниот суд и уште две лица; нападот се припишува на групата ЕТА.
2001 – Лондонскиот клуб на доверители ѝ го намалил долгот на СР Југославија за 600 милиони долари.
2003 – Донаторска конференција во Хаг обезбедила 15,7 милиони евра за судот за воени злосторства во Сараево.
Истата година, Џулио Андреоти бил ослободен од обвинението за вмешаност во убиството на новинарот Кармине Пикорели.
2006 – Аугусто Пиноче, поранешен чилеански диктатор, бил ставен во домашен притвор за злосторства извршени за време на неговото владеење.
2008 – Починал Исмет (Ицо) Вољевица, познат хрватски карикатурист и автор на стрипот „Грга“.
2011 – Росен Плевнелиев бил избран за претседател на Бугарија.
2012 – Ураганот Сенди го погодил источниот брег на САД, одземајќи најмалку 39 животи и оставајќи милиони без струја.
2017 – Светската метеоролошка организација објавила дека концентрацијата на CO₂ во атмосферата достигнала рекордно ниво во 2016 година.
2020 – Починал митрополит Амфилохие, лидер на Српската православна црква во Црна Гора, од последици на COVID-19.
2022 – Луиз Инасио Лула да Силва е избран по трет пат за претседател на Бразил.
-
Кичево1 ден(ФОТО) Кичево: Се работи во населба „Иванидол“, чекор по чекор до реализација на сите ветувања за подобар по квалитетен живот за сите граѓани
-
Хороскоп22 часаХороскоп за среда (19 ноември)
-
Хороскоп2 денаХороскоп за вторник (18 ноември)
-
Временска прогноза2 денаВо овој момент се формира влажен бран кој носи обилен дожд и невреме!
-
Кичево3 часа„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Македонија1 денЦУК: Апелираме за на зголемена внимателност при движење низ улиците каде има проблеми со апсорпцијата на атмосферските и фекалните канализации во урбаните делови на градот
-
Lifestyle1 денКако да го спречите замаглувањето на прозорците со средство што веќе го имате дома
-
Спорт1 денМилевски: Посакувам да играме само со доверба и уживање во играта, убеден сум дека вистинскиот одговор потоа ќе следи и ќе ја постигнеме нашата цел
