На денешен ден
На денешен ден – 31 мај
1594 година – почина италијанскиот сликар Јакопо Тинторето, еден од најголемите мајстори во 16 век, познат по својата вештина во постигнување извонредни светлосни ефекти со боја („Последната вечера“, „Последната пресуда“).
1740 година – Умре прускиот крал Фридрих Вилхелм Први. Преку дипломатски и воени потфати, тој значително ја прошири и зајакна земјата. Него го наследи неговиот син Фредерик Втори Велики.
1793 година – Со апсењето на ondирондините започна владеењето на теророт во Јакобин во Франција.
1809 година – Српскиот војвода Стеван Синѓелиќ е убиен во Првото српско востание на ридот Чегар близу Ниш. За да ги запре Турците кои продирале во српското утврдување, тој запалил складиште со муниција и предизвикал експлозија во која биле убиени српски и турски војници. Турците ги инсталирале главите на српските востаници во кулата Шеле.
1809 година – Умре австрискиот композитор Josephозеф Хајдн. Напишал повеќе од 100 симфонии, повеќе гудачки квартети, сонати за пијано, а според неговиот „Царски квартет“ била создадена химната на Австрија („Симфонија на разделба“, „Оксфордска симфонија“, ораториуми „Создавање на светот“, „ Сезони “).
1819 година – Роден е американскиот писател Волт Валтер Витман, еден од најважните поети на американската литература, чијашто стихозбирка „Сечила од трева“ имаше одлучувачко влијание врз модерната поезија. Неразбран од современиците во неговата земја, тој го доби своето прво признание од англиските „Пред-рафаелисти“ и движењето „слободен стих“ (вер. Либре) во француската поезија.
1859 година – Биг Бен започна да работи на кулата на британскиот парламент во Лондон.
1902 година – Во Велика Британија заврши мировен договор, при што загинаа 5.774 Британци и најмалку 4.000 Бури.
1910 година – Сојуз на британските колонии Натал, Трансвал и Зелот на добрата надеж ја основа Унијата на Јужна Африка со статус на британска власт
1924 година – Кина го призна Советскиот сојуз.
1930 година – Роден е американскиот филмски актер, режисер и продуцент Клинт Иствуд. Кариерата ја започна со улоги во италијански „шпагети вестерн“ од Серхио Леоне (Серхио), а потоа стана холивудска starвезда и успешен режисер („За еден турнир долари“, „Валкан Хари“).
1931 година – Откриена е нафта во Бахреин – првото наоѓалиште на керозин во една арапска земја.
1938 година – Филмот за прв пат беше прикажан на телевизија. Тоа беше филмот „Враќањето на Скарлет Пимпернел“ што го прикажа американската телевизиска компанија NBC.
1939 година – Данска потпиша договор за агресија со Германија. Во април следната година, германските трупи ја окупираа Данска.
1961 година – Јужна Африка прогласи република со претседателот Чарлс Робертс Сворт на чело и го напушти британскиот Комонвелт.
1962.- Германскиот воен злосторник Адолф Ајхман, шеф на Гестапо, е обесен во Израел, откако судот го прогласи за виновен за убиство на неколку милиони Евреи во Втората светска војна.
1970 – Земјотрес со јачина од 7,9 степени според Рихтеровата скала го потресе Перу, при што загинаа најмалку 70.000 луѓе, а 600.000 останаа без домови. Градовите Junунгаи, Хуарез и Чимботе беа целосно уништени.
1991 година – Во Лисабон беше потпишан мировен договор за Ангола, со што заврши граѓанската војна по скоро 16 години.
1992 година – Во Белград се одржаа демонстрации на десетици илјади граѓани, организирани од Центарот за антивоена акција, кои изразија сочувство до жртвите од војната во Босна и Херцеговина носејќи црна флора долга 1.300 метри.
1996 година – Босанскиот Хрват Дражен Ердемовиќ призна во Меѓународниот кривичен трибунал за поранешна Југославија (МКТЈ) во Хаг дека учествувал во масовните погубувања на муслиманите во Сребреница. Ова беше прво признавање на вината пред Хашкиот трибунал.
1997 година – Украина и Русија потпишаа договор за стратешко партнерство.
2000 година – Поранешниот бугарски претседател Петар Младенов почина во Софија. Тој беше висок функционер за време на комунистичкиот режим на Тодор ivивков, а кон крајот на осумдесеттите стана водач на реформските сили кои под влијание на „перестројката“ на Горбачов ја соборија комунистичката влада во Бугарија.
2001 година – Агентот на ФБИ, ветеранот Роберт Хансен, обвинет за шпионажа, се изјасни за невин. Американската влада го обвини Хансен дека 15 години и пренесувал строго доверливи информации на Москва во износ од 1.400.000 долари и одредена количина дијаманти.
2003 година – Ерик Роберт Рудолф, осомничен за поставување бомби во клиника за абортус, ноќен клуб за хомосексуалци и Атланта, беше уапсен за време на Олимписките игри во Марфи, Северна Каролина во 1996 година.
2003 година – Слетување на аеродромот „Шарл де Гол“ во Париз, суперсоничниот авион „Конкорд“ на француската компанија „Ер Франс“ го направи својот последен лет. Четири такви авиони ќе бидат изложени во музеите во Франција, а петтиот на тој париски аеродром.
2005 година – „Вашингтон пост“ потврди дека поранешниот заменик директор на ФБИ, Марк Ферлт, бил доверлив извор кој на весникот му доставувал информации што довеле до афера Вотергејт и оставка на американскиот претседател Ричард Никсон во 1974 година.
2012 година – Во Египет е укината вонредната состојба по 30 години.
2015 година – Повеќе од 2.200 луѓе загинаа во Индија како резултат на неколкунеделните топли бранови што ги погодија сојузните држави Андра Прадеш и Телангана.
2016 година – Повеќе од 45 милиони луѓе ширум светот се принудени да работат, скоро една од три жртви на тоа ропство е дете, а повеќе од половина се жени и девојчиња, според истражувањето на Фондацијата Вок Фри
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Кичево2 денаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп1 денХороскоп за петок (21 ноември)
-
Без категорија1 денЖолта предупредувачка фаза поради најавените обилни врнежи од дожд и силниот ветер, локално процесите ќе бидат во форма на невреме
-
Македонија1 денДржавниот пазарен инспекторат изврши инспекциски надзори во пет градови, затекнати биле низа неправилности кај 16 правни субјекти кои продавале тутунски производи
-
Култура1 денДенес се празнува Св.Архангел Михаил, домаќини нека Ви е на помош празникот на војводата на сите ангели!
-
На денешен ден2 денаСветот на денешен ден (20 ноември)
-
Спорт1 денДанска првиот предизвик за „рисовите“ во март, за пласман на големиот мундијал во САД, Мексико и Канада
-
Временска прогноза1 денНови врнежи од дожд на планините ќе провејува снег, продор на ладен бран од север може да резултира со снег на превоите
