На денешен ден
На денешен ден – 4 јуни

1133 година – Кралот Лотар Втори на Германија е крунисан како римски император за време на походот против Рим, кој се обврза да го врати во Рим прогонетиот папа Инокентиј II.
1783 година – Француските пронаоѓачи Етјен и Josephозеф Монтголфиер демонстрираа за прв пат летајќи во балон исполнет со загреан воздух.
1798 година – Умре италијанскиот авантурист ovanовани Казанова (Саингалт). За време на неговиот бурен живот, тој беше секретар на кардинал, поморски офицер, игумен, коцкар, алхемичар, виолинист, шпион, библиотекар и замина во историјата како неуморен lубовник.
1831 година – Белгиски конгрес го прогласи принцот Леополд од династијата Саксобурготски за прв монарх на независна Белгија.
1867 година – Роден е финскиот маршал и државник Карл Густав Емил фон Маннерхајм, претседател на Финска од 1944 до 1946 година. Меѓу неговите две светски војни, тој ја дизајнираше одбраната „Линијата на Маннерхајм“ долж границата со СССР.
1916 година – Во Лвов, започнува офанзивата на рускиот генерал Алексеј Брусилов во Првата светска војна, што во голема мера ја олеснува позицијата на сојузниците на Западниот фронт и во Италија. Брусилов ги победи војниците на силите на Оската во август и зароби 400.000 војници.
1920 година – По Првата светска војна, силите на Антантата потпишаа мировен договор со Унгарија во палатата Тријанон близу Париз, одземајќи ја нејзината територија во рамките на Австро-Унгарија. Околу 3,5 милиони Унгарци останаа надвор од својата матична земја, претежно во Романија.
1941 година – Фридрих Вилхелм Втори, крал на Прусија и германски император (1888-1918), умре во егзил во Холандија. Тој водеше политика на проширување на Германија преку Балканот до Блискиот исток и консолидирање на колонијалните поседи. Во ноември 1918 година бил принуден да абдицира.
1942 година – Започнува четиридневна битка за пацифичките острови Мидвеј, во која Американците им го нанесуваат првиот голем пораз на Јапонците во Втората светска војна.
1943 година – Воен удар го симна аргентинскиот претседател Рамон Кастиloо.
1944 година – Сојузничките трупи влегоа во Рим за време на Втората светска војна.
1946 година – Генерал Хуан Перон е избран за претседател на Аргентина. Тој беше соборен со воен удар во 1955 година, од кога живее во егзил. Тој се врати во земјата во 1973 година, кога беше формирана перонистичката влада на Ектор Кампора и беше реизбран за претседател. По неговата смрт во 1974 година, неговата сопруга Изабела Перон ја презеде функцијата претседател.
1971 година – Умре Gyорѓи Лукач, унгарски марксист и книжевен критичар. Тој беше министер во владата на Имре Наѓ во 1956 година, а по неговиот пад беше привремено протеран во Романија. Подоцна се повлече од јавниот живот („Историја и класна свест“, „Уништување на умот“, „Младиот Хегел“).
1989 година – На првите повеќепартиски избори во Полска, по скоро 50 години, опозициската коалиција и алтернативното движење на синдикатите „Солидарност“ со големо мнозинство ги поразија владејачките комунисти, означувајќи го крајот на социјалистичкиот систем и советската надмоќ во Полска. Лидерот на „Солидарност“, Лех Валенса, стана претседател на Полска во декември 1990 година.
1989 година – Кинеските власти користеа тенкови за да ги расклопат студентските демонстрации на плоштадот Тјенанмен во Пекинг, барајќи демократизација на земјата. Според официјалните податоци, биле убиени 300 лица и 7.000 повредени, а според извештаите на повеќето светски медиуми, биле убиени неколку илјади луѓе.
1991 година – Комунистичката влада на Фатос Нано поднесе оставка во Албанија по 20-дневен генерален штрајк.
1993 година – Советот за безбедност на ООН одобри распоредување вооружени трупи во Босна за да се заштитат шест „безбедносни зони“ (Сараево, Тузла, Зепа, Сребреница, Горазде и Бихаќ) со одобрение за употреба на оружје, а доколку е потребно, се одобрува и воздушна акција на НАТО
1996 година – Европска ракета „Аријана 5“ експлодира 40 секунди по лансирањето.
2003 година – Хрватската влада го суспендираше визниот режим за граѓаните на Србија и Црна Гора за шест месеци, што беше во сила 12 години.
2003 година – Претседателот Гнасингбе Ејадема освои нов петгодишен мандат на изборите во Того. Тој дојде на чело на земјата со воен удар во 1967 година и се смета за африкански лидер со најдолг стаж.
2004 година – Познатиот италијански комичар Нино Манфреди умре во Рим, последниот од славните четворица италијански комичари, вклучувајќи ги Тото (Антонио де Куртис), Виторио Гасман и Алберто Сорди.
2006 година – Со победата на претседателските избори, поранешниот претседател Алан Гарсија се врати на политичката сцена во Перу, бидејќи неговата влада го заврши својот мандат во 1980-тите со економски колапс, бунтовничко насилство и обвинувања за злоупотреба на службената положба.
2017 година – Терористички напад во центарот на Лондон (Велика Британија), за кој одговорноста ја презеде Исламската држава, уби седум лица и повреди 48.
2018 година – На парламентарните избори во Словенија, мнозинството во Парламентот го освои Словенечката демократска партија (СДС) на Јанез Јанша, кој беше назначен за мандатар на новата влада. Словенија доби нова влада во средината на септември, а по неуспехот на СДС, владата беше формирана од пет партии собрани во коалиција околу Списокот на Марјан Шарец, новиот словенечки премиер.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 19 август

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
⚔️ Империјализам и воени конфликти
-
14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.
-
636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.
-
1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.
-
1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.
🧠 Наука и техника
-
1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.
-
1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.
-
1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.
🎭 Култура и уметност
-
1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.
-
1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.
-
1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.
-
2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.
🌍 Политички превирања и државни удари
-
1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.
-
1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.
-
2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.
✈️ Технологија и летови
-
1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.
-
1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден: 14 август

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Историски битки и политички настани
-
1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.
-
1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.
-
1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.
-
1941 – Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.
-
1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.
-
1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.
-
2015 – САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.
⚔️ Воени конфликти и кризи
-
1900 – Крај на Боксерската буна.
-
1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.
-
2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.
-
2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.
🧪 Наука и технологија
-
1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.
-
1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.
-
1893 – Франција воведува први регистарски таблички.
🧍♂️ Значајни личности (родени/починати)
-
1777 – Ерстед (научник)
-
1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.
-
1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.
-
2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.
-
2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.
-
2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.
🌍 Катастрофи и трагедии
-
2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).
-
2017 – Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).
-
2018 – Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).
-
2021 – Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).
-
2022 – Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
-
Кичево1 ден
Кичево: Најавени градежни работи кон месност Крушино, за тоа време ќе има времен прекин на сообраќај
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (24 август)
-
Временска прогноза1 ден
Попоски со нова метео анализа, септември надпросечно топол
-
Хроника1 ден
Уште една трагедија на македонските патишта, загина украинец пешак, го удрил жител на Косово од Германија
-
Lifestyle2 дена
Како да ја направите вашата орхидеја да расцвета: 4 корисни совети
-
Спорт1 ден
Роналдо стана единствен фудбалер во историјата кој постигнал најмалку 100 голови во четири различни клубови
-
Хороскоп53 минути
Дневен Хороскоп за понеделник (25 август)
-
Гејминг2 дена
Fortnite повторно достапен на iOS во Австралија