На денешен ден
На денешен ден (4 септември)

1669 – Венеција го предаде островот Крит (сега Грција) на Отоманската империја, не успевајќи да го одбрани најголемиот град таму, Хераклион, кој беше под османлиска опсада од 1648 година.
1768 – Роден е писателот и дипломат Франсоа Шатобриан, првиот романтичар во француската литература. Како креатор на францускиот модерен стил, тој беше пример за новите генерации писатели („Духот на христијанството“, „Начез“, „Спомени од другата страна на гробот“).
1781 – Шпанските доселеници во Америка го основаа „Градот на нашата дама кралица на ангелите“ (Ел Пуебло де Нуестра Сенора Ла Реина де Лос Анџелес), денешен Лос Анџелес.
1823.- Роден е Михаило Обреновиќ, кнез на Србија од 1839 до 1842 година и од 1860 до 1868 година кога бил убиен во Кожутњак. За време на неговото владеење, тој изврши значајни реформи во државната администрација и армијата и го основа Националниот музеј и Националниот театар.
1824 година – Роден е австрискиот композитор и оргулист Антон Брукнер, доцен романтичар, под влијание на Лудвиг ван Бетовен и Ричард Вагнер. Компонираше девет симфонии, осум маси, кантати.
1870 – Франција станува република, ставајќи крај на Втората империја на Чарлс Луј III. Царот беше соборен по тешкиот пораз во битката кај Седан на 2 септември 1870 година во Франко-пруската војна.
1886.- Шефот на Апачи, onеронимо, водач на последниот голем американски индиски бунт против белите поробувачи, му се предаде во Скелетниот кањон во Аризона на американскиот генерал Нелсон Мајлс.
1907.- Умре норвешкиот композитор, пијанист и диригент Едвард Хагеруп Григ, кој ја воспостави норвешката музика во светот (оркестар „Пер Гинт“, Концерт за пијано во малолетник).
1929.- Германскиот воздушен брод, грофот Цепелин, заврши деветдневно, 20-часовно, 23-минутно патување низ светот. Во тој „воздушен брод“ имало 40 членови на екипажот и 14 патници.
1944.- Британските и канадските војници ги ослободија белгиските градови Брисел и Антверпен во Втората светска војна.
1963.- Умре францускиот државник и финансиски експерт Роберт Шуман, творец на „Шумановиот план“ во 1950 година, врз основа на која во 1952 година беше основана Европската заедница за јаглен и челик, претходник на Европската унија.
1965.- Во Габон умре Алберт, филозоф, теолог, музичар и хуманист Алберт Швајцер, добитник на Нобеловата награда за мир за хуманитарна работа во 1952 година. Како музичар, тој придонесе за нова интерпретација на музиката на Бах.
1970.- Во Чиле, Салвадор Аленде Госенс е првиот марксист на западната хемисфера, избран за шеф на државата. Тој беше убиен во септември 1973 година при државен удар на чилеанската армија.
1972 година – На Олимписките игри во Минхен, американскиот пливач Марк Шпиц го освои седмиот медал и со тоа постави рекорд во освоени медали на една Олимпијада.
1974.- Соединетите држави станаа последната западна земја која воспостави дипломатски односи со Германската Демократска Република.
1975.- Израел и Египет потпишаа договор во енева за повлекување на израелските војници од Синај и воспоставување неутрална „тампон зона“ на ОН на полуостровот.
1989.- Умре францускиот писател orорж Сименон (orорж), автор на криминалистички романи за инспекторот Мејгрет (Мајгрет).
1992.- Поранешниот бугарски претседател Тодор ivивков, разрешен во 1989 година, беше осуден на седум години затвор за проневера на државни средства.
1995.- Под мотото „Обединет Ерусалим е наш“, Израел започна 15 -месечна прослава од 3.000. годишнината од прогласувањето на градот од страна на кралот Давид за главен град на еврејскиот народ.
1997.- Во експлозија на бомба во близина на Ерусалим загинаа седум, а ранети се 200 лица.
1998.- Трибуналот на ОН за воени злосторства во Руанда го осуди поранешниот премиер Jeanан Камбанд на доживотен затвор за неговата улога во геноцидот за време на војната во 1994 година.
1999.- На референдумот за идниот статус на Источен Тимор, 78,5 отсто од населението гласаа за независност од akакарта, додека само 21 отсто ја поддржаа автономијата под индонезиска власт. Про-индонезиските сили потоа предизвикаа судири во кои стотици луѓе загинаа, а десетици илјади го напуштија главниот град Дили.
2001.- Избран е Махендра Чадхри, првиот етнички Индиец кој беше премиер на Фиџи, заедно со Georgeорџ Спејт, кој ја собори владата на Чадри 16 месеци претходно.
2002.- Умре францускиот пијанист со полско потекло Владо Перлемутер. Тој беше познат по изведбата на дела од француските композитори Морис Равел и Габриел Фор, со кои студираше.
2006.- Почина актерот Петар Баничевиќ, член на Народниот театар во Белград од 1954 година, каде одигра повеќе од 50 улоги. Тој глумеше во дваесетина филмови и во повеќе од 50 телевизиски драми и серии. Предаваше на Академијата за уметности во Нови Сад и на Универзитетот „Браќа Кариќ“ во Белград.
2008.- Умре француската фоторепортерка Франсоа Демулдер, првата жена што ја освои Светската награда за фотографија на годината за фотографија на годината во 1977. Таа известува за војните во Виетнам, Камбоџа и Либан.
2009.- Уставниот суд на Габон го поддржа изборот на Али Бонг Ондимба за шеф на државата, што предизвика немири и полициски час.
2017 година – На самитот на БРИКС во кинескиот град Ксиамен, земјите -членки (Бразил, Русија, Кина, Индија и Јужна Африка) се согласија да се борат заедно со сите форми на тероризам и во декларација го осудија шестиот нуклеарен тест на Северна Кореја.
2020.- Во Вашингтон, српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Авдулах Хоти потпишаа одделни договори за нормализација на економските односи, со посредство на американскиот претседател Доналд Трамп. Договорот се разликува за двете земји во однос на дипломатските односи со Израел, Србија се согласи да ја премести амбасадата во Ерусалим, а Косово и Израел се согласија за меѓусебно признавање.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хроника18 часа
При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (4 јуни)
-
Временска прогноза1 ден
Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите
-
Хороскоп9 часа
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
Македонија2 дена
(ФОТО) СВР Охрид одржа работилници на тема „Безбедност и правила за децата во сообраќајот“ со ученици од второ и трето одделение на основни училишта
-
Македонија2 дена
МВР изрече кривична пријава за злоупотреба на службената положба и овластување и злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство
-
На денешен ден2 дена
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни
-
Автомобили2 дена
Новиот прототип на „Subaru“ се очекува да дебитира на „Japan Mobility Show 2025“