Следете не

На денешен ден

На денешен ден (4 септември)

Објавено пред

на

1669 – Венеција го предаде островот Крит (сега Грција) на Отоманската империја, не успевајќи да го одбрани најголемиот град таму, Хераклион, кој беше под османлиска опсада од 1648 година.

1768 – Роден е писателот и дипломат Франсоа Шатобриан, првиот романтичар во француската литература. Како креатор на францускиот модерен стил, тој беше пример за новите генерации писатели („Духот на христијанството“, „Начез“, „Спомени од другата страна на гробот“).

1781 – Шпанските доселеници во Америка го основаа „Градот на нашата дама кралица на ангелите“ (Ел Пуебло де Нуестра Сенора Ла Реина де Лос Анџелес), денешен Лос Анџелес.

1823.- Роден е Михаило Обреновиќ, кнез на Србија од 1839 до 1842 година и од 1860 до 1868 година кога бил убиен во Кожутњак. За време на неговото владеење, тој изврши значајни реформи во државната администрација и армијата и го основа Националниот музеј и Националниот театар.

1824 година – Роден е австрискиот композитор и оргулист Антон Брукнер, доцен романтичар, под влијание на Лудвиг ван Бетовен и Ричард Вагнер. Компонираше девет симфонии, осум маси, кантати.

1870 – Франција станува република, ставајќи крај на Втората империја на Чарлс Луј III. Царот беше соборен по тешкиот пораз во битката кај Седан на 2 септември 1870 година во Франко-пруската војна.

1886.- Шефот на Апачи, onеронимо, водач на последниот голем американски индиски бунт против белите поробувачи, му се предаде во Скелетниот кањон во Аризона на американскиот генерал Нелсон Мајлс.

1907.- Умре норвешкиот композитор, пијанист и диригент Едвард Хагеруп Григ, кој ја воспостави норвешката музика во светот (оркестар „Пер Гинт“, Концерт за пијано во малолетник).

1929.- Германскиот воздушен брод, грофот Цепелин, заврши деветдневно, 20-часовно, 23-минутно патување низ светот. Во тој „воздушен брод“ имало 40 членови на екипажот и 14 патници.

1944.- Британските и канадските војници ги ослободија белгиските градови Брисел и Антверпен во Втората светска војна.

1963.- Умре францускиот државник и финансиски експерт Роберт Шуман, творец на „Шумановиот план“ во 1950 година, врз основа на која во 1952 година беше основана Европската заедница за јаглен и челик, претходник на Европската унија.

1965.- Во Габон умре Алберт, филозоф, теолог, музичар и хуманист Алберт Швајцер, добитник на Нобеловата награда за мир за хуманитарна работа во 1952 година. Како музичар, тој придонесе за нова интерпретација на музиката на Бах.

1970.- Во Чиле, Салвадор Аленде Госенс ​​е првиот марксист на западната хемисфера, избран за шеф на државата. Тој беше убиен во септември 1973 година при државен удар на чилеанската армија.

1972 година – На Олимписките игри во Минхен, американскиот пливач Марк Шпиц го освои седмиот медал и со тоа постави рекорд во освоени медали на една Олимпијада.

1974.- Соединетите држави станаа последната западна земја која воспостави дипломатски односи со Германската Демократска Република.

1975.- Израел и Египет потпишаа договор во енева за повлекување на израелските војници од Синај и воспоставување неутрална „тампон зона“ на ОН на полуостровот.

1989.- Умре францускиот писател orорж Сименон (orорж), автор на криминалистички романи за инспекторот Мејгрет (Мајгрет).

1992.- Поранешниот бугарски претседател Тодор ivивков, разрешен во 1989 година, беше осуден на седум години затвор за проневера на државни средства.

1995.- Под мотото „Обединет Ерусалим е наш“, Израел започна 15 -месечна прослава од 3.000. годишнината од прогласувањето на градот од страна на кралот Давид за главен град на еврејскиот народ.

1997.- Во експлозија на бомба во близина на Ерусалим загинаа седум, а ранети се 200 лица.

1998.- Трибуналот на ОН за воени злосторства во Руанда го осуди поранешниот премиер Jeanан Камбанд на доживотен затвор за неговата улога во геноцидот за време на војната во 1994 година.

1999.- На референдумот за идниот статус на Источен Тимор, 78,5 отсто од населението гласаа за независност од akакарта, додека само 21 отсто ја поддржаа автономијата под индонезиска власт. Про-индонезиските сили потоа предизвикаа судири во кои стотици луѓе загинаа, а десетици илјади го напуштија главниот град Дили.

2001.- Избран е Махендра Чадхри, првиот етнички Индиец кој беше премиер на Фиџи, заедно со Georgeорџ Спејт, кој ја собори владата на Чадри 16 месеци претходно.

2002.- Умре францускиот пијанист со полско потекло Владо Перлемутер. Тој беше познат по изведбата на дела од француските композитори Морис Равел и Габриел Фор, со кои студираше.

2006.- Почина актерот Петар Баничевиќ, член на Народниот театар во Белград од 1954 година, каде одигра повеќе од 50 улоги. Тој глумеше во дваесетина филмови и во повеќе од 50 телевизиски драми и серии. Предаваше на Академијата за уметности во Нови Сад и на Универзитетот „Браќа Кариќ“ во Белград.

2008.- Умре француската фоторепортерка Франсоа Демулдер, првата жена што ја освои Светската награда за фотографија на годината за фотографија на годината во 1977. Таа известува за војните во Виетнам, Камбоџа и Либан.

2009.- Уставниот суд на Габон го поддржа изборот на Али Бонг Ондимба за шеф на државата, што предизвика немири и полициски час.

2017 година – На самитот на БРИКС во кинескиот град Ксиамен, земјите -членки (Бразил, Русија, Кина, Индија и Јужна Африка) се согласија да се борат заедно со сите форми на тероризам и во декларација го осудија шестиот нуклеарен тест на Северна Кореја.

2020.- Во Вашингтон, српскиот претседател Александар Вучиќ и косовскиот премиер Авдулах Хоти потпишаа одделни договори за нормализација на економските односи, со посредство на американскиот претседател Доналд Трамп. Договорот се разликува за двете земји во однос на дипломатските односи со Израел, Србија се согласи да ја премести амбасадата во Ерусалим, а Косово и Израел се согласија за меѓусебно признавање.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија1 час

Од ноќеска цените на горивата се намалуваат

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д Е V), се намалуваат за 0,50 ден/лит,...

Скопје1 час

(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога

Денеска во присуство на министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и раководството на МВР, Агенцијата за управување со одземен имот,...

Здравје и убавина1 час

Единствен рецепт за појак имунитет

Познатиот руски професор и експерт за кинезитерапија, Сергеј Бубновски, тврди дека постои многу едноставен начин за зајакнување на имунитетот. Според...

Временска прогноза5 часа

Од денес ќе дува засилен ветер од северен правец, додека времето ќе биде стабилно

Под влијание на значително поладен воздух од север,денес понеделник (15 септември) во Македонија ќе дува засилен до силен ветер од...

Хороскоп15 часа

Хороскоп за понеделник (15 септември)

ОВЕН Може да очекувате фаза која ќе биде многу поволна за вас. Ќе успеете да остварите стабилизација на работа. Ве...

Спорт18 часа

(ФОТО) Кичевски „ФК Напредок“ ги наполни трибините со љубители на фудбалот, а играчите им возвратија со победа за почеток на сезоната

Недела, некогаш претпознатлив ден за фудбал на градскиот стадион во Кичево. Но денес за момент се чинеше дека токму го...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин1 ден

iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26 и macOS 26 пристигнуваат на 15 септември – компатибилни уреди и нов дизајн

Apple официјално објави дека iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26, macOS 26 и visionOS 26 ќе излезат од бета и...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин1 ден

Microsoft потсетува: Остануваат само 30 дена…

Microsoft официјално ги потсети корисниците за крајот на поддршката за Windows 10. Компанијата објави дека на 14 октомври 2025 година...

Спорт1 ден

„ФК Напредок“ денес на домашен терен го игра првиот натпревар од новата сезона, ве повикуваме сите на градски како во старите добри времиња

Стартот во новата сезона во рамките на Трета лига Запад „Фудбалскиот Клуб НАПРЕДОК“ ќе ја започне на домашен терен,а за...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за недела (14 септември)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

НАЈЧИТАНИ