Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 6 август

Објавено пред

на

1637.- Умре англискиот писател и актер Бен Џонсон, автор на сатиричната комедија „Валпоне, или лисицата“, кој се смета за едно од најдобрите дела на жанрот во ренесансната литература.

1660.- Умре шпанскиот сликар Диего Веласкез, еден од најголемите во историјата на сликарството, дворски сликар на шпанскиот крал Филип IV (портрети на членовите на кралското семејство, „Предавање на Бреда“, „Венера со огледало“).

1661 – Португалија и Холандија потпишаа договор според кој Португалците го задржуваат Бразил и холандскиот Цејлон (Шри Ланка).

1796 – Во Цетиње, Собранието на црногорските старешини гласаше за „Стега“, првиот писмен правен акт во Црна Гора.

1806.- Царот Франц I од Хабсбург се откажал од титулата римски император и се прогласил за император на Австрија. Така, Светата Римско-Германска Империја престана да постои.

1807 – Српскиот просветител Доситеј Обрадовиќ се пресели од Земун во бунтовна Србија, каде што остана како прв чувар (министер) за образование на Караѓорѓи до крајот на неговиот живот (1811).

1809 година – Роден е Алфред Тенисон, еден од најважните поети од англиската викторијанска ера, официјален дворски поет (поет лауреат), песни „Кралски слики“, „Принцеза“, елегија „In memoriam“, сонет „Црна Гора“, збирка лирски песни).

1825 – Боливија прогласи независност по речиси три века шпанска власт.

1860.- Роден е српскиот политичар и филолог Љубомир Стојановиќ, секретар на Српската кралска академија.Во 1921 година ја основа Републиканската партија со Јасо Продановиќ и беше нејзин прв претседател.

1881.- Роден е англискиот микробиолог Александар Флеминг, кој го откри пеницилинот во 1928 година. Тој ја подели Нобеловата награда во 1945 година со Ернст Чејн и Хауард Флореј, кои беа првите што користеа пеницилин во третманот на инфекции.

1890.- Убиецот Вилијам Кемлер е погубен во затворот Обурн во Newујорк. Тоа беше прва егзекуција на електричен стол.

1914 – Австро -Унгарија и објави војна на Русија, а Србија и Црна Гора и објавија војна на Германија во Првата светска војна.

1916.- Роден е малтешкиот политичар Дом Минтоф, кој како премиер на трудот од 1971 година, водеше политика на одвојување на Малта од Велика Британија и Европа, создавајќи поблиски врски со Либија и арапскиот свет.

1918.- Завршува германската офанзива на Марн. Последниот голем германски напад во Првата светска војна заврши со пораз, а околу 100.000 германски војници беа убиени и ранети.

1926.- Американската пливачка Гертруда Едерл стана првата жена што го преплива Ламанш. Пливањето траеше 14 часа.

1928.- Роден е американскиот сликар, новинар, филмски режисер и продуцент Енди Ворхол, најважниот претставник на поп -арт.

1932 година – Отворен е првиот филмски фестивал во Венеција.

1940 година – Естонија се приклучува на СССР под името Естонска Советска Социјалистичка Република.

1945.- Американците ја фрлија првата атомска бомба врз јапонскиот град Хирошима во Втората светска војна. Градот беше уништен, 13 квадратни километри беа претворени во пустош. Околу 117.000 луѓе загинаа, а 217.137 загинаа како резултат на фрлената бомба.

1962 година – Јамајка доби независност од 300 -годишното британско владеење.

1973.- Умре кубанскиот диктатор Фулгенсио Батиста и Салдивар (Фулгенцио, и Залдивар), кој владееше со Куба од 1952 до 1959 година, кога беше соборен во револуција предводена од Фидел Кастро.

1978.- Умре папата Павле VI, чиј понтификат (од 1963 година) е обележан со напорите да се приближи Католичката црква до модерниот свет. Ги нормализира односите со комунистичките земји и го поддржува Движењето на неврзаните. Него го наследи Јован Павле I.

1991 – Претседателството на СФР Југославија едногласно донесе одлука со која се прогласува целосен и безусловен прекин на огнот на територијата на Република Хрватска.

1995.- Хрватските авиони и артилерија ги таргетираа српските бегалци кои ја напуштија Хрватска во колони по офанзивата на хрватската армија во Краина.

1996.- Американските научници објавија дека нашле докази дека одамна постоел живот на Марс, врз основа на студијата за остатоците од метеорот пронајдени на Антарктикот.

1997.- Боинг 747 на Корејската авиокомпанија се урна на пат од Сеул во близина на аеродромот Гуам. Загинаа 228 патници и членови на екипажот, а 26 преживеаја.

1999.- Рускиот претседател Борис Елцин побара парламентот да ја укине смртната казна во земјата.

2001 година – Врховниот суд на Калифорнија одлучи дека производителите на огнено оружје не подлежат на правна одговорност за криминална употреба на нивното огнено оружје.

2003.- Судот во Мадагаскар го осуди поранешниот претседател Деди Рацирак на 10 години затвор за проневера на 8 милиони американски долари во јавни средства.

2004.- Умре пинкерот на фанки музиката, Рик Jamesејмс, чиј познат хит од 1981 година „Super Freak“.

2005.- Умре поранешниот британски министер за надворешни работи Робин Кук, кој ја напушти владата на Тони Блер во 2003 година во знак на протест против инвазијата во Ирак.

2008.- Мавританската војска изврши државен удар против претседателот Сиди Мохамед Абдулахи. По апсењето на претседателот и премиерот, целата власт ја презеде Мохамед Улд Абдел Азиз.

2009.- Почина Савка Дапчевиќ Кучар, една од највлијателните хрватски политичари од времето на СФРЈ и истакнат лидер на „Хрватската пролет“ во 1970 -тите.

2010.- Соединетите држави (САД) за првпат присуствуваа на церемонијата по повод годишнината од нуклеарниот напад во Хирошима на 6 август 1945 година, во која загинаа 140.000 луѓе. Шест и пол децении подоцна, американскиот амбасадор во Јапонија Johnон Рус положи венец во Хирошима. САД никогаш не се извиниле за атомските напади врз Хирошима и Нагасаки.

2011 – Протестниот марш поради смртта на Марк Даган, убиен од полицијата под необјаснети околности во Лондон, заврши со немири, што предизвика бран насилство низ Англија во следните четири ноќи, во кои беа убиени пет лица.

2012.- Истражувачко возило „Кјуриосити“ со седиште во САД, со големина на автомобил, слета на Марс, со задача да анализира примерок од почвата на планетата за да утврди дали може да има живот на неа. Минералите идентификувани од „Кјуриоситис“ на Марс на крајот на 2013 година сугерираат дека имало езеро со ниска соленост и неутрална pH вредност, што се услови погодни за развој на животот.

2014.- Рускиот претседател Владимир Путин потпиша указ за ограничување или забрана на увоз на земјоделски и прехранбени производи и суровини од земјите што воведоа санкции против Русија поради нејзината улога во конфликтите во Украина.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден3 часа

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај 📜 Среден и нов век 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик,...

Спорт3 часа

Македонската репрезентација во фудбал до 18 години, ќе одигра два контролни натпревари со Словенија во гости

Репрезентацијата на Македонија до 18 години кон крајот на мај ќе одигра два контролни натпревари против соодветната селекција на Словенија....

Хороскоп4 часа

Хороскоп за вторник (20 мај)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

Храна5 часа

Следните 6 витамини се најзастапени во магдоносот, истиот може да помогне при висок крвен притисок

Магдоносот спаѓа во зачински билки кои најчесто се користат при готвење, а покрај својата арома обезбедуваат бројни хранливи материи и...

Македонија13 часа

Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар

Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95, се зголемува за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажната цена утврдена со одлуката за...

Lifestyle15 часа

Дали рчите во сон? Причина може да биде оваа секојдневна навика

Рчењето е чест проблем кој не само што го нарушува сонот, туку може да биде и знак за длабоки нарушувања...

Lifestyle15 часа

Како да го исчистите одводот без сода бикарбона и оцет: Ефикасни и едноставни решенија

Избегнете скапи поправки со домашни методи кои навистина функционираат Затнат одвод е проблем со кој се соочуваат многумина – водата...

Македонија15 часа

Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата

На 18.05.2025 во 11.30 часот во СВР Охрид е пријавено дека во автобус кој превезувал група туристи од Република Турција...

Македонија16 часа

МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч

На 18.05.2025 во 09.57 часот, полициски службеници од Полициската станица безбедност на патниот сообраќај Тетово го лишија од слобода Х.А.(56)...

Скопје17 часа

Универзитетската клиника за урологија стана лиценциран центар за поставување на уринарен сфинктер

Универзитетската клиника за урологија во Скопје, започна со изведување операции за вградување на вештачки уринарен сфинктер, нова процедура, која досега...

НАЈЧИТАНИ