На денешен ден
На денешен ден – 8 август

117.- Почина римскиот император Маркус Улпиј Трајан, последниот римски император што водеше освојувачки војни. За време на неговото владеење, од 98 година, Римската Империја најмногу ги проширила своите територии, а историчарите процениле дека имало околу 70 милиони жители во тоа време.
843 – Во Вердун, француските владетели – императорот Лотар I, германскиот крал Лудвиг и кралот Чарлс II dелавиот, склучија договор што ја дели франкиската држава на три дела: западна и централна (подоцна Франција) и источна (подоцна Германија).
1217.- Првиот српски крал Стефан Немањиќ (Првовенчани) бил крунисан. Круната што ја добил од папата Хонориј III (1216-1227) била донесена во Србија од папските пратеници.
1567.- Шпански војвода од Алба пристигна како воен гувернер во Холандија со 10.000 шпански и италијански војници. Неговото владеење (до 1573 година) е запаметено по теророт врз холандското население и по интензивните активности на шпанската инквизиција.
1786 – Францускиот планинар д -р Мишел Габриел Пакард и неговиот носител quesак Балмат го освоија првиот највисок врв на светот на Алпите и Западна Европа, Мон Блан (4807).
1815.- Францускиот император Наполеон I Бонапарта замина во егзил на британскиот остров Света Елена во Атлантскиот Океан, каде ги помина последните шест години од својот живот.
1832.- Роден е српскиот писател и сликар Đура Јакчиќ, најголемиот текстописец на српскиот романтизам и еден од најталентираните српски сликари во 19 век. Покрај поезијата, која е највредна во неговото литературно дело, тој напиша раскази и херојски песни („На Липару“, „Понош“, „Падајте брашо“, „Оташбина“, „Сеоба Србаjaа“, „Станоје Главач“ ).
1883.- Роден е мексиканскиот револуционер Емилијано Запата.Од 1910 година, како водач на мексиканското селанство, тој создаде бурна историја на Мексиканската револуција под слоганот „Земја и слобода“. Тој беше убиен во заседа во април 1919 година.
1900 година – Во Бруклин, Масачусетс започна првиот тениски турнир во Дејвис купот. Победници на дводневниот натпревар беа Американците.
1905.- Умре српскиот историчар и свештеник Иларион Руварац, основач на критичко историско истражување и голем противник на ненаучниот пристап кон историјата и потпирањето на народната традиција како историски извор.
1918 година – Започна операцијата Амиен (во северна Франција), последна офанзива на сојузничките трупи против Германија во Првата светска војна.
1919.- Роден е италијанскиот филмски продуцент Дино де Лаурентис, кој значително придонесе за светскиот успех на италијанската кинематографија по Втората светска војна. Доби Оскар за филмовите „Горчлив ориз“ и „Улица“, како најдобри странски филмови.
1919.- Мировната конференција меѓу Авганистан и Индија заврши со потпишување мир во Равалпинди.
1941.- Српскиот револуционер Бранко Крсмановиќ, шпански борец, член на Генералштабот на Народноослободителното движење на Србија и организатор на првите партизански единици во Шумадија, е убиен во заседа во Космај за време на Втората светска војна.
1945.- Лондонскиот договор меѓу Велика Британија, СССР, САД и Франција, на кој подоцна му се придружија уште 19 земји, воспостави Меѓународен воен суд за судење на нацистичките воени злосторници, врз основа на кои се спроведуваат Нирнбершките судења.
1963 година – Во спектакуларниот „Голем грабеж на воз“, група криминалци упаднаа во пошта -воз меѓу Глазгов и Лондон и ограбија 2,6 милиони фунти. Сите 15 учесници во „грабежот на векот“ беа уапсени и во 1964 година осудени на 25 до 30 години затвор. Еден од главните актери, Рони Бигс, успеа да избега од затвор и со пленот отпатува за Бразил, каде што живееше до мај 2001 година, кога се предаде на Скотланд Јард.
1967.- Министрите за надворешни работи на Индонезија, Малезија, Сингапур, Тајланд и Филипините потпишаа договор во Бангкок за основање политичка и економска група АСЕАН (Асоцијација на југоисточноазиски нации), на која подоцна и се придружија Брунеи и Виетнам.
1974.- Американскиот претседател Ричард Никсон во телевизиско обраќање до нацијата објави дека поднел оставка поради вмешаност во аферата Вотергејт.
1990.- Седум дена по окупацијата, Ирак го анектираше Кувајт како своја 19 -та покраина. Американскиот претседател Georgeорџ В. Буш испрати војници во Саудиска Арабија, а воената акција што следеше беше наречена „Пустинска бура“.
1994.- Лидерите на Јордан и Израел го отворија првиот патен граничен премин, потврдувајќи го прекинот на 46 -годишните непријателства.
1996.- Најмалку 67 луѓе загинаа во поројните води што одеднаш погодија туристички камп на Пиринеите, Шпанија, додека носеа автомобили и шатори.
2000.- Во експлозија на бомба во метро станица под плоштадот Пушкин во центарот на Москва загинаа 12, а 53 беа тешко повредени.
2004.- Умре легендарниот „противпожарен борец“ во нафтените полиња Црвениот Адер (Адаир), бестрашен Тексашанец кој изгаси пожари со нафта низ целиот свет.
2009.- Тајфунот Моракот, кој го погоди Тајван и ги предизвика најголемите поплави во последните 50 години, уби 461 лице, а 192 се водат како исчезнати.
2011.- Умре Австралијката Ненси Вејк, една од најпознатите украсени сојузнички шпиони од Втората светска војна, која стана позната во Француското движење на отпорот и беше позната меѓу Гестапо под кодното име „Бело глувче“. Поради нејзината улога во тоа движење, таа ја доби најголемата француска воена декорација, Легијата на делови, но и одликувањата на САД, Велика Британија и Австралија.
2014.- Jеј еј Марфи, ирски филмски актер кој го игра Сер Дени Малистер, најстариот член на Ноќниот стража, војската што ја чува северната граница на Седум кралства, умре во популарната серија „Игра на престоли“.
2017 – Извештаите од 13 американски хидрометеоролошки федерални агенции заклучуваат дека САД страдаат од негативните ефекти од климатските промени, со големо зголемување на фреквенцијата на топлотни бранови, обилни дождови и други екстремни временски настани во последните четири децении.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај
📜 Среден и нов век
- 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
- 1498 – Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
- 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.
✍️ Култура и филозофија
- 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
- 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
- 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.
⚔️ Војни и политика
- 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
- 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
- 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
- 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
- 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.
🌍 Независности и државни промени
- 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
- 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
- 2002 – Источен Тимор прогласува независност.
- 2000 – Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.
🧑🤝🧑 Друштвени и економски настани
- 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
- 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
- 1995 – Ебола карантин во Заир.
- 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.
🎨 Кражби и културни загуби
- 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Култура и уметност
-
1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).
-
1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.
-
1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.
Политика и конфликти
-
1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.
-
1804 – Наполеон е прогласен за император.
-
1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.
-
1996 – Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.
-
2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.
Наука и технологија
-
1974 – Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.
-
1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.
Човекови права и меѓународна правда
-
1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.
-
2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.
-
2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.
Родени
-
1836 – Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.
-
1868 – Николај II, последниот руски цар.
-
1872 – Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.
-
1883 – Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.
-
1919 – Марго Фонтејн, легендарна балерина.
-
1920 – Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај
🎨 Култура и уметност
-
1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.
-
1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.
-
2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.
⚕️ Медицина и наука
-
1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.
⚔️ Политика и воени настани
-
1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.
-
1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.
-
1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.
-
1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.
-
1997 – Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.
📺 Технологија и медиуми
-
1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.
-
2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.
⚖️ Човекови права и општествени промени
-
1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.
-
2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.
-
2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (19 мај)
-
Македонија2 дена
АД Мепсо ја соопшти причината за падот на електричната енергија во раните утрински часови
-
Македонија20 часа
Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата
-
Македонија21 час
МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч
-
Македонија18 часа
Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар
-
Хороскоп9 часа
Хороскоп за вторник (20 мај)
-
Временска прогноза2 дена
Попоски: Продолжува нестабилно време, со развој на грмотевични облаци
-
Здравје и убавина1 ден
Положбата на спиењето кај луѓето е многу важна за здравјето и метаболизмот