Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 8 август

Објавено пред

на

117.- Почина римскиот император Маркус Улпиј Трајан, последниот римски император што водеше освојувачки војни. За време на неговото владеење, од 98 година, Римската Империја најмногу ги проширила своите територии, а историчарите процениле дека имало околу 70 милиони жители во тоа време.

843 – Во Вердун, француските владетели – императорот Лотар I, германскиот крал Лудвиг и кралот Чарлс II dелавиот, склучија договор што ја дели франкиската држава на три дела: западна и централна (подоцна Франција) и источна (подоцна Германија).

1217.- Првиот српски крал Стефан Немањиќ (Првовенчани) бил крунисан. Круната што ја добил од папата Хонориј III (1216-1227) била донесена во Србија од папските пратеници.

1567.- Шпански војвода од Алба пристигна како воен гувернер во Холандија со 10.000 шпански и италијански војници. Неговото владеење (до 1573 година) е запаметено по теророт врз холандското население и по интензивните активности на шпанската инквизиција.

1786 – Францускиот планинар д -р Мишел Габриел Пакард и неговиот носител quesак Балмат го освоија првиот највисок врв на светот на Алпите и Западна Европа, Мон Блан (4807).

1815.- Францускиот император Наполеон I Бонапарта замина во егзил на британскиот остров Света Елена во Атлантскиот Океан, каде ги помина последните шест години од својот живот.

1832.- Роден е српскиот писател и сликар Đура Јакчиќ, најголемиот текстописец на српскиот романтизам и еден од најталентираните српски сликари во 19 век. Покрај поезијата, која е највредна во неговото литературно дело, тој напиша раскази и херојски песни („На Липару“, „Понош“, „Падајте брашо“, „Оташбина“, „Сеоба Србаjaа“, „Станоје Главач“ ).

1883.- Роден е мексиканскиот револуционер Емилијано Запата.Од 1910 година, како водач на мексиканското селанство, тој создаде бурна историја на Мексиканската револуција под слоганот „Земја и слобода“. Тој беше убиен во заседа во април 1919 година.

1900 година – Во Бруклин, Масачусетс започна првиот тениски турнир во Дејвис купот. Победници на дводневниот натпревар беа Американците.

1905.- Умре српскиот историчар и свештеник Иларион Руварац, основач на критичко историско истражување и голем противник на ненаучниот пристап кон историјата и потпирањето на народната традиција како историски извор.

1918 година – Започна операцијата Амиен (во северна Франција), последна офанзива на сојузничките трупи против Германија во Првата светска војна.

1919.- Роден е италијанскиот филмски продуцент Дино де Лаурентис, кој значително придонесе за светскиот успех на италијанската кинематографија по Втората светска војна. Доби Оскар за филмовите „Горчлив ориз“ и „Улица“, како најдобри странски филмови.

1919.- Мировната конференција меѓу Авганистан и Индија заврши со потпишување мир во Равалпинди.

1941.- Српскиот револуционер Бранко Крсмановиќ, шпански борец, член на Генералштабот на Народноослободителното движење на Србија и организатор на првите партизански единици во Шумадија, е убиен во заседа во Космај за време на Втората светска војна.

1945.- Лондонскиот договор меѓу Велика Британија, СССР, САД и Франција, на кој подоцна му се придружија уште 19 земји, воспостави Меѓународен воен суд за судење на нацистичките воени злосторници, врз основа на кои се спроведуваат Нирнбершките судења.

1963 година – Во спектакуларниот „Голем грабеж на воз“, група криминалци упаднаа во пошта -воз меѓу Глазгов и Лондон и ограбија 2,6 милиони фунти. Сите 15 учесници во „грабежот на векот“ беа уапсени и во 1964 година осудени на 25 до 30 години затвор. Еден од главните актери, Рони Бигс, успеа да избега од затвор и со пленот отпатува за Бразил, каде што живееше до мај 2001 година, кога се предаде на Скотланд Јард.

1967.- Министрите за надворешни работи на Индонезија, Малезија, Сингапур, Тајланд и Филипините потпишаа договор во Бангкок за основање политичка и економска група АСЕАН (Асоцијација на југоисточноазиски нации), на која подоцна и се придружија Брунеи и Виетнам.

1974.- Американскиот претседател Ричард Никсон во телевизиско обраќање до нацијата објави дека поднел оставка поради вмешаност во аферата Вотергејт.

1990.- Седум дена по окупацијата, Ирак го анектираше Кувајт како своја 19 -та покраина. Американскиот претседател Georgeорџ В. Буш испрати војници во Саудиска Арабија, а воената акција што следеше беше наречена „Пустинска бура“.

1994.- Лидерите на Јордан и Израел го отворија првиот патен граничен премин, потврдувајќи го прекинот на 46 -годишните непријателства.

1996.- Најмалку 67 луѓе загинаа во поројните води што одеднаш погодија туристички камп на Пиринеите, Шпанија, додека носеа автомобили и шатори.

2000.- Во експлозија на бомба во метро станица под плоштадот Пушкин во центарот на Москва загинаа 12, а 53 беа тешко повредени.

2004.- Умре легендарниот „противпожарен борец“ во нафтените полиња Црвениот Адер (Адаир), бестрашен Тексашанец кој изгаси пожари со нафта низ целиот свет.

2009.- Тајфунот Моракот, кој го погоди Тајван и ги предизвика најголемите поплави во последните 50 години, уби 461 лице, а 192 се водат како исчезнати.

2011.- Умре Австралијката Ненси Вејк, една од најпознатите украсени сојузнички шпиони од Втората светска војна, која стана позната во Француското движење на отпорот и беше позната меѓу Гестапо под кодното име „Бело глувче“. Поради нејзината улога во тоа движење, таа ја доби најголемата француска воена декорација, Легијата на делови, но и одликувањата на САД, Велика Британија и Австралија.

2014.- Jеј еј Марфи, ирски филмски актер кој го игра Сер Дени Малистер, најстариот член на Ноќниот стража, војската што ја чува северната граница на Седум кралства, умре во популарната серија „Игра на престоли“.

2017 – Извештаите од 13 американски хидрометеоролошки федерални агенции заклучуваат дека САД страдаат од негативните ефекти од климатските промени, со големо зголемување на фреквенцијата на топлотни бранови, обилни дождови и други екстремни временски настани во последните четири децении.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (25 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

1530 – Роден е рускиот цар Иван IV Василевич, познат како Иван Грозни. Тој го добил прекарот поради суровоста со која го потиснувал самоволието на бојарите. За време на неговото владеење бил основан Архангелск, Сибир бил припоен кон Русија, а во 1553 година започнала да работи првата печатница во земјата.

1718 – Француски емигранти во Луизијана го основале градот Њу Орлеанс, именуван по францускиот војвода од Орлеанс.

1744 – Роден е германскиот писател, филозоф и теолог Јохан Готфрид фон Хердер. Неговото дело влијаело врз германскиот романтизам, особено врз Гете и движењето „Штурм унд Дранг“. Во својата збирка „Гласови на народот во песните“ вклучил и српски народни песни, меѓу кои и „Хасанагиница“ во превод на Гете.

1819 – Роден е Ален Пинкертон, американски детектив од шкотско потекло, основач на Националната детективска агенција „Пинкертон“ (1850).

1822 – Починал англискиот астроном Вилијам Хершел, откривачот на планетата Уран (1781).

1825 – Уругвај ја прогласил својата независност од Шпанија.

1839 – Во Ужице е основано средно училиште, кое го посетувале истакнати личности како Радован Драговиќ, Димитрије Туцовиќ, Душан Поповиќ, Љубомир Давидовиќ и Милан Предиќ.

1842 – Во Крагуевац избувнал бунт на селани против зголемените даноци, предводен од Томо Вучиќ-Перишиќ. Принц Михаило Обреновиќ бил соборен, а за принц бил прогласен Александар Караѓорѓевиќ. Михаило повторно станал владетел во 1860 година, до неговото убиство во 1868 година.

1867 – Починал англискиот физичар и хемичар Мајкл Фарадеј, откривач на законот за електромагнетна индукција (1831) и законите за електролиза.

1875 – Капетан Метју Веб станал првиот човек што го препливал Ламанш.

1900 – Починал германскиот филозоф Фридрих Ниче, татко на нихилизмот и автор на дела како „Така зборуваше Заратустра“ и „Надвор од доброто и злото“.

1921 – САД потпишале мировен договор со Германија, со што формално завршила воената состојба меѓу двете земји по Првата светска војна.

1930 – Роден е шкотскиот актер Шон Конери, светски познат по улогата на Џејмс Бонд.

1940 – Британското воздухопловство ги фрлило првите бомби врз Берлин во Втората светска војна.

1944 – Сојузничките сили го ослободиле Париз.

1961 – Бразилскиот претседател Јанио Квадрос поднел оставка, повикувајќи се на „окултни сили“.

1964 – Кенет Каунда станал првиот претседател на Замбија.

1965 – Лавина во Швајцарските Алпи закопала 108 лица.

1972 – Кина за првпат го искористила своето право на вето во Советот за безбедност на ООН, спротивставувајќи се на приемот на Бангладеш.

1989 – Американската сонда „Војаџер 2“ стигнала до Нептун и неговиот сателит Тритон, испраќајќи снимки на Земјата.

1999 – Во Виена е уапсен генерал-потполковник Момир Талиќ, началник на Генералштабот на Армијата на Република Српска, по обвинение од Хашкиот трибунал.

2000 – Во Белград исчезнал Иван Стамболиќ, поранешен претседател на Србија и критичар на Слободан Милошевиќ. Неговото тело било пронајдено во 2003 година на Фрушка Гора.

2001 – Мете-Марит Тјесем Хојби се омажила за норвешкиот престолонаследник Хакон.

2003 – Во Руанда биле одржани први повеќепартиски претседателски избори од независноста. Победил Пол Кагаме.
– Во Мумбаи, Индија, експлодирале две автомобил-бомби; загинале 52 лица, а над 150 биле повредени.

2004 – Во Јужна Африка е уапсен Марк Тачер, син на поранешната британска премиерка Маргарет Тачер, под сомнение за вмешаност во државен удар во Екваторска Гвинеја.

2010 – Починал јапонскиот режисер и автор на аниме Сатоши Кон („Совршено сино“, „Паприка“).

2012 – Починал Нил Армстронг, американски астронаут и првиот човек што зачекорил на Месечината (1969).

2014 – Миро Церар, победник на јулските избори, станал премиер на Словенија.

2021 – Починал Милан Лане Гутовиќ, театарски и филмски актер, популарен по улогите во „Буба у уху“ и ТВ-серијата „Бела лаѓа“.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 19 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 19 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

⚔️ Империјализам и воени конфликти

  • 14 година: Смртта на Октавијан Август означува крај на ерата на основачот на Римското Царство.

  • 636 година: Битката кај Јармук – клучна пресвртница во арапските освојувања и падот на византиската моќ на Истокот.

  • 1691 година: Австриско-турски судир кај Сланкамен – дел од големите европско-османлиски војни.

  • 1878 година: Австроунгарската окупација на Сараево – вовед во политичките тензии на Балканот кои ќе кулминираат со Првата светска војна.


🧠 Наука и техника

  • 1819: Смртта на Џејмс Ват – човекот што ја усоврши парната машина, симбол на Индустриската револуција.

  • 1979: Повраток од рекорден престој во вселената – важен момент за советската вселенска програма.

  • 1996: Средба на меѓународни космонаути на „Мир“ – симбол на соработката во пост-Студена војна доба.


🎭 Култура и уметност

  • 1883: Родена Коко Шанел – икона на модата.

  • 1929: Смртта на Сергеј Дјагилев – револуционер во балетот и сценската уметност.

  • 1936: Убиството на Федерико Гарсија Лорка – симбол на интелектуалната жртва во Шпанската граѓанска војна.

  • 2009-2016: Смрт на неколку значајни фигури од оперската, книжевната и филмската сцена, меѓу кои Хилдегард Беренс, Мирко Ковач, Мира Ступица.


🌍 Политички превирања и државни удари

  • 1953: Удар во Иран со поддршка на ЦИА – клучен настан во иранско-американските односи.

  • 1991: Обид за државен удар во СССР – пресуден момент за крајот на Советскиот Сојуз.

  • 2020: ЕУ не ги признава изборите во Белорусија – контекст на современи европски политички конфликти.


✈️ Технологија и летови

  • 1871: Роден Орвил Рајт – пионер на воздухопловството.

  • 1960: Судбината на Гари Пауерс – шпионски инцидент од Студената војна.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден: 14 август

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 14 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Историски битки и политички настани

  • 1385 – Победата на Португалците во Битката кај Аљубарота ја обезбедила независноста на земјата.

  • 1867 – Обид за балкански сојуз против Отоманската империја.

  • 1920 – Потпишан договорот за Мала Антанта.

  • 1941Атлантската повелба ја дефинира визијата за поствоен свет.

  • 1947 – Формирање на Пакистан, значаен геополитички момент.

  • 1996 – Крајот на ерата на апартхејдот: Јужноафриканската национална партија оди во опозиција.

  • 2015САД и Куба ги обновуваат дипломатските односи.


⚔️ Воени конфликти и кризи

  • 1900 – Крај на Боксерската буна.

  • 1945 – Јапонија капитулира – крај на Втората светска војна.

  • 2006 – Прекин на огнот меѓу Израел и Либан.

  • 2013 – Египет во криза – вонредна состојба по смртоносни судири.


🧪 Наука и технологија

  • 1457 – Првата книга во боја: „Мајнцовиот псалтир“.

  • 1777 – Роден Ханс Кристијан Ерстед, откривачот на електромагнетизмот.

  • 1893Франција воведува први регистарски таблички.


🧍‍♂️ Значајни личности (родени/починати)

  • 1777 – Ерстед (научник)

  • 1956 – Починал Бертолт Брехт, драматург.

  • 1988 – Смрт на Енцо Ферари, основач на Ferrari.

  • 2004 – Починал Чеслав Милош, нобеловец.

  • 2010 – Починал Херман Леонард, легендарен џез фотограф.

  • 2012 – Починал Светозар Глигориќ, шаховски велемајстор.


🌍 Катастрофи и трагедии

  • 2005 – Пад на авион во Грција (121 загинат).

  • 2017Поплави во Сиера Леоне (310 загинати).

  • 2018Уривање на мост во Џенова, Италија (43 загинати).

  • 2021Земјотрес во Хаити (над 2.200 загинати).

  • 2022Пожар во коптска црква во Каиро (41 загинат).

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Автомобили8 минути

РКЕ: Од полноќ поскапуваат горивата, ова е новата цена за литар источено гориво на малопродажните објекти

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 1,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Македонија2 часа

Се вози брзо: Во изминатото деноноќие лишени од слобода пет возачи за „безобѕирно управување со моторно возило“

На 24.08.2025 во 17:58 часот на автопатот Скопје-Тетово, на место викано „Студена вода“, полициски службеници од СВР Тетово го лишиле...

Автомобили2 часа

Рекорден број автомобили во Германија – нови податоци за моторизацијата

На почетокот на годината, Германија забележа рекорден број на регистрирани патнички автомобили. Според податоците на германскиот завод за статистика Destatis,...

Спорт3 часа

ФФМ со најостра осуда за немилиот настан кој се случи на мечот помеѓу ФК Шкупи и ФК Брегалница

Фудбалската федерација на Македонија (ФФМ) со најостра осуда реагира на инцидентот што се случи за време на натпревар од младинските...

Кичево4 часа

Утрово на бул. „Ослободување“ во Кичево од автомобил бил удрен повозрасен пешак, веднаш интервенирала екипа на Брза Помош

Утрово нешто по 07:20ч во Кичево на бул. „Ослободување“ се случил немил настан, имено автомобил удрил повозрасен пешак. Увид на...

На денешен ден5 часа

Времеплов: На денешен ден (25 август)

1530 – Роден е рускиот цар Иван IV Василевич, познат како Иван Грозни. Тој го добил прекарот поради суровоста со...

Хороскоп14 часа

Дневен Хороскоп за понеделник (25 август)

ОВЕН Денес ќе бидете стимулирани на различни начини. Ќе бидете фасцинирани од се што блеска, па внимавајте да не ги...

Спорт15 часа

Маркез доминираше денес за големата награда на Унгарија на уникатната патека „Балатон Парк“

Шпанецот Марк Маркез, возач на Дукати, извојува убедлива победа на денешната трка за Големата награда на Унгарија, возена на патеката...

Македонија22 часа

Во Куманово по пожар на сува трева, се зафатил плац со паркирани возила, камиони и автобуси

На 23.08.2025 во 23.51 часот во СВР Куманово било пријавено дека на ул.„Народна Револуција“ во Куманово настанал пожар на сува...

Македонија1 ден

Добра вест: До моментов само 3 активни пожари, состојбата со пожарите се смирува

На ден 24.08.2025 година, до 12:00 часот, на територијата на Македонија има вкупно 3 пожари на отворен простор, од кои...

НАЈЧИТАНИ