Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 9 јуни

Објавено пред

на

68.- Римскиот император Нерон изврши самоубиство откако Сенатот го прогласи за непријател на народот и го осуди на смрт.

1357 година – Во Прага започна изградбата на камен мост над реката Влтава, наречен Карловиот мост според тогашниот император на Германско-римската империја и чешкиот крал Чарлс IV. Според легендата, датумот на почетокот на изградбата го определиле астролозите.

1462 година – Последниот босански крал, Стјепан Томашевиќ, се потпира на помошта на христијанската коалиција, го откажува оддавањето почит на турскиот султан Мехмед Втори и го признава врховниот орган на унгарскиот крал Матијас Корвин. Турците ја освоиле Босна во 1463 година и го погубиле кралот Стефан.

1672 година – Роден е Петар I Алексеевич Романов (Петар Велики), Цар на Русија од 1682 до 1725 година, реформатор на државата и општеството. Ја основал Академијата на науките, го основал првиот весник („Ведомости“), помогнал во развојот на економијата со отворање рудници и фабрики, ја организирал државната администрација и ја поделил Русија на провинции. На устието на Нева во 1703 година, тој изгради нов главен град – Санкт Петербург.

1781 година – Роден е англискиот инженер и пронаоѓач Georgeорџ Стефенсон, дизајнер на локомотива. Тој ја основал првата фабрика за локомотива во castукасл во 1823 година, а неговата локомотива („Локомоушн“) го влече првиот патнички воз на светот на линијата Стоктон-Дарлингтон во 1825 година.

1815 година – Заврши Конгресот во Виена, кој заседаваше од септември 1814 година, кога беше свикан од големите сили за отстранување на последиците од Француската револуција и Наполеонските војни во европските земји. Претставникот на Србите во Виена, отец Матија Ненадовиќ, се обиде да го заинтересира Виенскиот конгрес за српското прашање преку рускиот цар Александар Први, но не успеа поради противењето на Австрија и Англија.

1870 година – Умре англискиот писател Чарлс Johnон Хафам Дикенс.

1874 година – Умре индискиот воен водач Кочисе, началник на племето Апачи Чирикахуа, водач на Индијанците во борбата против белите доселеници и американската војска во југозападниот дел на САД.

1875 година – На ридот Градац кај Невесиње избувна еден од првите поголеми конфликти меѓу Херцеговинците и Турците во востанието на Босна и Херцеговина (1875-78). Востанието, наречено „Пушка Невесиње“, брзо се прошири и за еден месец се прошири и на босанската Краина.

1892 година – Роден е американскиот композитор Кол Портер, автор на популарни хитови, музички комедии и мјузикли на Бродвеј, пренесени на филм.

1898 година – Потпишан договор со кој Кина Хонг Конг му се дава на Велика Британија на 99 години. Хонг Конг беше вратен во Кина на 1 јули 1997 година.

1914 година – Во Белград беше откриен споменик на српскиот просветител Доситеј Обрадовиќ, дело на скулпторот Рудолф Валдец. Споменикот беше поставен на влезот во Калемегдан, а по Првата светска војна беше пренесен во паркот на студентски трг.

1923 година – Со пуч беше симната владата на премиерот Александар Стамболиски, водач на Бугарскиот народен сојуз, во Бугарија. Неколку дена по пучот, Стамболиски и неговите соработници беа убиени.

1945 година – Претседателството на Антифашистичкиот совет на народното ослободување на Југославија (АВНОЈ) донесе Закон за конфискација на имот и извршување на конфискација, врз основа на кој државата го презеде имотот на Третиот рајх и југословенските граѓани кои соработувал со окупаторот.

1945 година – Југославија постигна договор со Велика Британија и Соединетите држави, поделувајќи ја Јулијанската Краина на две окупациони зони – „А“ и „Б“. Првиот потпадна под сојузничка, втората под југословенска воена власт.

1972 година – Американски бомбардери ги нападнаа Ханој и Хаипонг. Тоа беше најтешкото бомбардирање на Северен Виетнам од почетокот на војната во Виетнам.

1991 година – Вулканска ерупција на планината Пинатубо на Филипините уби околу 100 луѓе, а 250.000 останаа без покрив над главата.

1995 година – Колумбиската полиција го уапси водачот на картелот Кали, Гилберто Родригез Орехуела, шеф на најголемиот синдикат на наркотици во светот.

1999 година – Претставниците на југословенската армија и на НАТО потпишаа воено-технички договор во Куманово за повлекување на југословенската армија и полиција од Косово. Со тоа заврши воздушниот напад на НАТО врз СРЈ и врз основа на Резолуцијата 1244 на Советот за безбедност на ООН, меѓународните сили беа распоредени на Косово, меѓу кои најголем број војници се од земјите членки на НАТО. Со повлекувањето на армијата и полицијата, Србите и Црногорците започнаа масовно да го напуштаат Косово.

1999 година – Според извештаите на државните медиуми, повеќе од 2.000 луѓе се убиени и околу 5.000 ранети во нападот на НАТО врз СР Југославија, кој започна на 24 март. Инфраструктурата, деловните субјекти, училиштата, здравствените установи, медиумските куќи и спомениците на културата беа сериозно оштетени.

2000 година – Советот за безбедност на ООН го продолжи мандатот на мировните сили на ООН на Косово, игнорирајќи го барањето на СР Југославија за повлекување.

2000 година – Умре американскиот скулптор Georgeорџ Сигал, еден од најпознатите претставници на поп-уметноста.

2003 година – Папата Јован Павле Втори ја заврши својата 100-та посета на странска земја со петдневен престој во Хрватска.

2004 година – Поранешната номинирана за Нобелова награда за мир од Турција, Лејла Зана, беше ослободена по десет години затвор за врски со курдски бунтовници.

2008 година – Американскиот претседател Georgeорџ В. Буш пристигна во Словенија, предводејќи ја делегацијата на неговата земја на самитот ЕУ-САД во Брдо кај Крањ. Ова беше последното патување на Буш во Европа како претседател на Соединетите држави.

2010 година – почина руската балерина Марина Семенова, легендарна класична танчерка од времето на Советскиот Сојуз.

2015 година – Судот во египетскиот град Порт Саид осуди 11 лица на смрт за предизвикување немири по првенствениот натпревар одигран во 2012 година помеѓу локалните Ел Масри и Ел Ахли, во кој беа убиени 74 лица. Четириесет лица беа осудени и на 15 години затвор за предизвикување немири.

2019 година – Вршителот на должноста претседател на Казахстан Касим-Јомарт Токаев победи на предвремените претседателски избори Денот на изборите беше одбележан со протести во Нурсултан и Алмати и со апсење на околу 500 демонстранти.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп3 часа

Хороскоп за среда (21 март)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Здравје и убавина5 часа

Вниманието во храната во борбата против заморот е многу битна за човековиот организам

Кога ќе забележите дека повеќе денови по ред сте поуморни од вообичаено, физички или ментално, треба веднаш да реагирате и...

Македонија10 часа

Посебен сообраќаен режим за експресниот пат А3 Штип – Кочани од клучка Крупиште до клучка Кочани

Министерството за внатрешни работи ги известува граѓаните дека на 21.05.2025 (среда), во периодот од 09 до 12 часот заради изведување...

На денешен ден1 ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај 📜 Среден и нов век 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик,...

Спорт1 ден

Македонската репрезентација во фудбал до 18 години, ќе одигра два контролни натпревари со Словенија во гости

Репрезентацијата на Македонија до 18 години кон крајот на мај ќе одигра два контролни натпревари против соодветната селекција на Словенија....

Хороскоп1 ден

Хороскоп за вторник (20 мај)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

Храна1 ден

Следните 6 витамини се најзастапени во магдоносот, истиот може да помогне при висок крвен притисок

Магдоносот спаѓа во зачински билки кои најчесто се користат при готвење, а покрај својата арома обезбедуваат бројни хранливи материи и...

Македонија1 ден

Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар

Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95, се зголемува за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажната цена утврдена со одлуката за...

Lifestyle2 дена

Дали рчите во сон? Причина може да биде оваа секојдневна навика

Рчењето е чест проблем кој не само што го нарушува сонот, туку може да биде и знак за длабоки нарушувања...

Lifestyle2 дена

Како да го исчистите одводот без сода бикарбона и оцет: Ефикасни и едноставни решенија

Избегнете скапи поправки со домашни методи кои навистина функционираат Затнат одвод е проблем со кој се соочуваат многумина – водата...

НАЈЧИТАНИ