Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 9 мај

Објавено пред

на

1502 година – Шпанскиот навигатор Кристофоро Коломбо пловеше од шпанското пристаниште Кадиз на своето четврто и последно патување кон Новиот свет. Колумбо почина во 1506 година во Шпанија, убеден дека пристигнал во Азија на своите патувања.

1788 година – Британскиот парламент ја укина трговијата со робови.

1800 година – Роден е Џонсон Браун, борец за укинување на ропството во САД. Тој го изврши славниот напад на арсеналот на Фери Фери во 1859 година, за кој беше обвинет за предавство и бунт на робовите и осуден на смрт со бесење. Неговото погубување на 2 декември 1859 година ја засили борбата помеѓу аболицираните и робовладетелите.

1805 година – Умре еден од најголемите германски и светски поети, Фридрих Шилер. Голема слава стекна со драмите „Разбојници“, „Дон Карлос“ и „Вилхелм Тел“, кои сè уште се на репертоарите на светските театри.

1850 година – Умре францускиот хемичар Josephозеф Геј-Лусак, откривајќи дека притисокот на гасот се зголемува со температурата.

1860 година – Роден е шкотскиот писател Jamesејмс Метју Бари, автор на книга за Питер Пан.

1877 година – Романија прогласи независност, еден месец откако склучи сојуз со Русија против Отоманската империја.

1901 година – Во Мелбурн е отворен првиот парламент на Австралија.

1911 година – Група офицери, учесници во судскиот удар и убиството на кралот Александар Обреновиќ во 1903 година, ја основаа тајната организација „Обединување или смрт“ („Црна рака“) во Белград.

1926 година – Американците Ричард Бирд и Флојд Бенет први летаа над Северниот пол.

1927 година – Канбера стана главен град на Австралија наместо Мелбурн.

1931 година – Умре американскиот физичар Алберт Микелсон, користејќи ротирачко огледало за да ја одреди точната брзина на светлината. Доби Нобелова награда за физика во 1907 година.

1936 – Италија официјално ја окупираше Абисинија (Етиопија) и го прогласи италијанскиот крал Виторио Емануеле за цар на Абисинија.

1945 година – Германскиот фелдмаршал Вилхелм Кајтел го потпиша последниот документ за крајот на Втората светска војна во Берлин. Во име на сојузниците, документот го потпишаа советскиот маршал Георги Zhуков и британскиот генерал Артур Тедер. Документот за безусловно предавање на Германија е потпишан на 7 мај во Ремс.

1946 година – кралот Виторио Емануеле Трети абдицира, а Италија стана република.

1948 година – Комунистичката партија на Југославија ги отфрли обвинувањата на советските комунисти против политиката на југословенското раководство. Следуваше Резолуција на Информбирото и долгорочен политички и економски притисок на тогашниот советски блок врз Југославија.

1950 година – Францускиот министер за надворешни работи Роберт Шуман повика на помирување меѓу Франција и Германија и предложи создавање заедница за јаглен и челик, претходник на Европската унија. Планот на Шуман беше потпишан во 1951 година од шест земји. Овој датум е одбележан како Ден на европската интеграција.

1952 година – Се одржаа масовни протести низ цела Југославија во врска со Лондонскиот договор, со кој зоната „А“ на Слободната територија на Трст и се даде на Италија.

1960 година – Соединетите држави станаа првата земја што легализира апчиња за контрацепција.

1976 година – Улрике Мајнхоф, лидер на западногерманската терористичка група Бадер-Мајнхоф, се обеси во затворската ќелија.

1978 година – Телото на поранешниот италијански премиер Алдо Моро, киднапирано од терористите на Црвените бригади 54 дена порано, беше пронајдено во паркиран автомобил во центарот на Рим.

1986 година – Умре непалскиот алпинист Тензинг Норгај, кој прв го освои „покривот на светот“ Монт Еверест со новозеланѓанецот Едмунд Хилари во мај 1953 година.

1993 година – Во Мостар започнаа конфликтите меѓу Хрватите и муслиманите, што доведе до поделба на градот на муслимански и хрватски делови. Дотогаш, муслиманите и Хрватите беа сојузници во борбата против Србите во босанската војна (1992-95).

1995 година – На крајот на тридневната прослава на 50-годишнината од крајот на Втората светска војна во Европа и Денот на победата, светските лидери повикаа на глобално помирување. Централните прослави се одржаа во Париз и Москва.

1996 година – Јовери победи на првите претседателски избори во Уганда во последните 16 години.

2001 година – Претседателот на СР Југославија Воислав Коштуница во Newујорк беше награден со Институтот „Исток-Запад“ за светски државник на годината.

2001 година – 126 лица го загубија животот во хаос на стадион во Акра, Гана, кога полицијата фрли солзавец кон лутите навивачи.

2002 година – Експлозија на нагазна мина за време на прославите на Денот на победата во јужната руска република Дагестан во градот Каспијск, уби 42 и повреди 150.

2004 година – Чеченскиот претседател Ахмад Кадиров и уште 24 лица загинаа во експлозија на бомба на стадион во Грозни, главниот град на Чеченија, за време на прославата на Денот на победата.

2010 година – почина на 93-годишна возраст Лина Хорн (Лена), џез-пејачка која ги проби меѓурасните бариери и стана една од првите славни славни во Холивуд и на Бродвеј.

2012 година – Слика на американскиот експресионист Марк Ротко е продадена на аукцијата „Кристи“ во Newујорк за 86,9 милиони долари и станува најскапото дело на современата уметност продадено на аукции.

2015 година – Русија одржа огромна воена парада на Црвениот плоштад, како дел од прославата на 70-годишнината од победата над фашизмот. Прославата беше обележана со скоро целосно отсуство на европски лидери кои ја бојкотираа парадата во знак на протест против руските акции во Украина.

2015 година – Осум полицајци и 14 напаѓачи беа убиени во судир меѓу припадници на македонската полиција и вооружена терористичка група во Куманово.

2016 година – Поранешниот градоначалник на градот Давао, Родриго Дутерте, стана новиот претседател на Филипините.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (29 август)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.

1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.

1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.

1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.

1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.

1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.

1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.

1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.

1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.

1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.

1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.

1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.

1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.

1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.

1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.

1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.

1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.

1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.

1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.

1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.

1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.

1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.

2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.

2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.

2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.

2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.

2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.

2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.

2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Кичево50 минути

Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете

Апел за изгубено лице, Велјанка Штерјоска. Последен пат била видена пред својата куќа до црквата во Белица, вчера наутро, околу...

Кичево7 часа

Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!

Од најдобрите и најкреативни програми, овој пат ви го претставуваме новото, кичевско „Наше театарче“ – магично место каде што вашите...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за недела (7 септември)

Овен Ќе се однесувате непромислено. Можно е да ги пропуштите предизвиците. Додека во прашањето поврзано со работата воглавно ќе бидете...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за сабота (6 септември)

ОВЕН Мирен ден е пред вас и ова темпо одамна не сте го почувствувале. Претходно секогаш брзавте некаде и не...

Македонија2 дена

Од една до друга патарина на патен правец Гостивар-Тетово, ќе се изведуваат градежни работи со времетраење од две седмици

Bиадукт Трејд – Дооел од 01.09.2025 г. започна со нова фаза на градежни активности , односно воспоставена е времена измена на режимот...

Фото: Martin Katler @ unsplash Фото: Martin Katler @ unsplash
Автомобили2 дена

Десетте најпродавани автомобили во Европа во 2025 година

Во првата половина од 2025 година, европскиот автомобилски пазар бележи значајни промени и трендови. Според податоците на JATO Dynamics, објавени...

Фото: Homescreenify @ unsplash Фото: Homescreenify @ unsplash
Магазин2 дена

Тајната на вистинскиот италијански болоњезе сос

Болоњезе сос е едно од најпознатите јадења во светот, но вистинската тајна на неговиот вкус лежи во традицијата на градот...

Кичево2 дена

Поради одржување на атлетска трка во Кичево, во недела следните улици и делови на градот ќе бидат затворени за сообраќај

Во недела, 7 септември 2025, поради одржување на атлетската трка во град Кичево, од 08:00 до 11:00 часот ќе биде...

Хороскоп3 дена

Хороскоп за петок (5 септември)

Овен Пробувате да дојдете до некои промени, но тоа не ви оди од рака. Можно е да имате трема пред...

Фото: Leon Bublitz @ unsplash Фото: Leon Bublitz @ unsplash
Магазин3 дена

YouTube укинува Premium Family сметки надвор од заедничко домаќинство

YouTube го следи примерот на Netflix и Disney+, воведувајќи построги правила за користење на Premium Family пакетите. Компанијата почна да...

НАЈЧИТАНИ