Следете не

Lifestyle

Научниците открија колку мравки живеат на Земјата

Објавено пред

на

Се предвидува дека човечката популација во светот ќе надмине 8 милијарди во наредните месеци. Во споредба со мравките, тоа е тажна пресвртница.

Научниците ја направија досега најтемелната проценка за глобалната популација на мравки – инсекти кои се населуваат речиси насекаде на планетата – а проценетиот вкупен износ е неверојатни 20 милијарди, или околу 2,5 милиони за секој човек.

Ова не треба да изненадува со оглед на тоа колку се сеприсутни овие раздвижени и социјални инсекти и фактот дека тие напредуваат уште од ерата на диносаурусите, а најстариот познат фосил на мравка датира од пред 100 милиони години во периодот на Креда.

„Мравките секако играат централна улога во речиси секој копнеен екосистем“, вели ентомологот Патрик Шултхајс од Универзитетот во Вирцбург во Германија и Универзитетот во Хонг Конг, коавтор на студија објавена минатата недела во списанието Proceedings of the National Academy of науки.

„Тие се многу важни за циклусот на хранливи материи, процесите на распаѓање, растурање и промена на семето на растенијата. Мравките се исто така исклучително разновидна група на инсекти, со различни видови кои исполнуваат широк спектар на функции. Но, најмногу од сè, нивната нумеричка репрезентација е она што ги прави клучни играчи за животната средина“, рече Шултајс.

Постојат повеќе од 12.000 познати видови на мравки, кои се генерално црни, кафеави или црвени по боја и имаат тело сегментирано на три дела. Со големина од околу 1 мм до околу 3 см, мравките обично живеат во почва, лисја или растенија во распаѓање – а понекогаш и во човечки кујни.

Мравките, чии најблиски роднини се пчелите и осите, живеат речиси насекаде на Земјата, како што знае секој планинар, освен Антарктикот, Гренланд, Исланд и некои островски држави.

„Бев изненаден од фактот дека биомасата на мравките е поголема од биомасата на дивите цицачи и птици заедно и што достигнува 20 проценти од човечката биомаса. Тоа ви дава разбирање за обемот на нивното влијание“, рече екологистот и ко-автор на студијата Сабине Нутен, исто така од Универзитетот во Вирцбург и Универзитетот во Хонг Конг.

„Сметам дека огромната разновидност на мравките е фасцинантна. Тие можат да бидат мали или огромни и да ги покажат најбизарните адаптации“, додаде Нутен, наведувајќи го широко распространетиот род на мравки наречени Струмигенис, познати по нивните долги, шилести усти што се користат за лов на мали безрбетници.

Истражувачите ја засноваа својата анализа на 489 студии на популации на мравки на сите континенти каде што живеат мравките.

„Нашиот збир на податоци е збир на огромниот напор на илјадници научници. Така, успеавме да го екстраполираме бројот на мравки за различни региони во светот и да го процениме нивниот вкупен глобален број и биомаса“, рече Шултајс.

Најмногу мравки во тропските области

Откриено е дека тропските области содржат многу повеќе мравки од другите области, при што шумите и сушните области имаат повеќе мравки од урбаните области.

„Има одредени делови од светот каде што имаме малку податоци и не можеме да излеземе со сигурни проценки за сите континенти. Африка е еден таков пример. Одамна знаеме дека е континент многу богат со мравки, но и недоволно проучен“, изјави Шултајс.

Мравките генерално живеат во колонии кои понекогаш се состојат од милиони од нив поделени во групи со различни улоги како работници, војници и кралици. Работниците, сите жени, се грижат за поголемата кралица и нејзиното потомство, го одржуваат гнездото и бараат храна. Мажјаците се парат со матиците, а потоа умираат.

„Некои мравки секако може да бидат многу досадни, но тоа е човечката перспектива“, рече Шултајс.

„Повеќето мравки се всушност многу корисни, дури и за нас луѓето“, додаде Шултајс. „Размислете за количината на органска материја што 20 милијарди мравки ја транспортираат, отстрануваат, рециклираат и јадат. Всушност, мравките се толку суштински за измазнување на биолошките процеси што може да се сметаат за инженери на екосистемот. Покојниот научник за мравки Е.О. Вилсон еднаш ги нарече „малите нешта што го прават светот да се врти““.

Lifestyle

Не ја потценувајте моќта на друштвените игри: Еве како тие им користат на децата и ги учат да бидат подобри луѓе

Објавено пред

на

Фото: Judy Beth Morris @ unsplash
Фото: Judy Beth Morris @ unsplash

Друштвените игри често ги гледаме само како забава, но нивното влијание врз децата е многу подлабоко. Додека се смеат, ги планираат своите потези и чекаат на ред, тие всушност развиваат вештини што ќе им служат цел живот.

Малкумина не играле „Не лути се човече“, „Уно“, „Ризик“, „Џенга“ или „Меморија“ во детството. Тие игри не се само моменти на забава – тие се дел од растењето и учењето.

Истражувањата покажуваат дека дури и кратка разиграна интеракција може да ја подобри концентрацијата, меморијата и способноста за решавање проблеми. Со други зборови, друштвените игри имаат многу поголема улога од едноставното пополнување на времето.

Како друштвените игри влијаат врз развојот на децата?

1. Поттикнуваат заедништво

Првата асоцијација на друштвени игри е група луѓе – пријатели или семејство. Со тек на времето, играњето често станува само изговор за дружење, смеење и разговор. Победата станува споредна, а социјалните вештини – примарни.
Истражување објавено во Scandinavian Journal of Psychology укажува дека децата кои почесто играат друштвени игри уште во предучилишна возраст развиваат подобри социјални способности и стануваат поотворени и дружељубиви.

2. Го развиваат комуникациското умеење и емпатијата

Секоја игра има свои правила – чекање на ред, донесување заеднички одлуки, тактики. Преку нив децата учат да комуницираат, да споделуваат и да ги разбираат туѓите чувства.
Податоци од 2024 година покажуваат дека јасно структурираните игри ја зголемуваат социјалната интелигенција – особено кај деца кои во почетокот имаат потешкотии во нови средини.

3. Ја зголемуваат концентрацијата и меморијата

Од шах до „Не лути се човече“, секоја игра бара стратегија, планирање и анализа. Студии од 2024 и 2025 година открија дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар распон на внимание и посилна концентрација – вештини корисни и во секојдневието.

4. Го подобруваат логичкото размислување

Истражувачи од Канада утврдиле дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар успех во училиште, особено по математика. Причината: игрите поттикнуваат логичко размислување, препознавање на причинско-последични врски и донесување одлуки. Децата кои играле повеќе тимски и натпреварувачки игри покажале и поголема мотивација за учење.

5. Помагаат во контрола на емоциите

Преку игра, децата учат важни животни лекции – како да ја прифатат победата и поразот, како да останат смирени и зошто е важно да се почитуваат правилата. Родителите тука имаат клучна улога: ако реагираат смирено и разговараат со децата за нивното однесување за време на играта, тие им помагаат подобро да ги контролираат емоциите и да соработуваат со другите.

Друштвени игри во современиот свет

И покрај бројните придобивки, децата сè почесто избираат видео-игри. Податоците на ЕУ покажуваат дека 69% од децата од 6 до 10 години и 85% од децата од 11 до 14 години играат видео-игри секој ден.
Затоа, производителите на друштвени игри бараат креативни решенија за да ги привлечат децата и да им покажат дека и „офлајн“ забавата може да биде подеднакво возбудлива.

Извор: 24H

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Трикот за совршено сварени јајца

Објавено пред

на

Фото: David B Townsend @ unsplash
Фото: David B Townsend @ unsplash

Варените јајца се едни од наједноставните и најхранливи оброци – богати со протеини, витамини и минерали. Но, речиси секој барем еднаш се сретнал со непријатната сиво-зелена жолчка или со лушпа што тешко се лупи.

За среќа, постои едноставен метод во четири чекори кој гарантира совршени резултати секој пат.

1. Почнете со студена вода

Јајцата најпрво се ставаат во тенџере, а дури потоа се прелеваат со ладна вода. Ако се додадат во веќе зовриена вода, многу полесно можат да се скршат.

2. Кратко вриење

Ставете го тенџерето на силен оган и почекајте водата да зоврие. Штом ќе почне да врие, тргнете од оган и веднаш покријте. Тајната е во тоа што јајцата не остануваат долго на висока температура, што ја спречува жолчката да добие зелена нијанса.

3. Времето е клучно

Должината на „стоење“ во топлата вода зависи од текстурата што ја посакувате:

  • 4–5 минути → меко варени јајца

  • 7–8 минути → средно варени

  • 10–12 минути → тврдо варени

4. Ладна водена бања

Веднаш по варењето, исцедете ја топлата вода и јајцата потопете ги во сад исполнет со многу ладна вода и коцки мраз. Овој „шок“ ја прекинува термичката обработка и ја зачувува совршената текстура на жолчката и белката. Ако планирате да ги излупите, нежно потчукнете ги за да ја испукате лушпата и оставете ги во водата подолго време – потоа ќе се лупат лесно и рамномерно.

Извор: Nezavisne

Прочитај повеќе...

Lifestyle

Никогаш не ставајте ја оваа храна во замрзнувач

Објавено пред

на

Фото: Dev Benjamin @ unsplash
Фото: Dev Benjamin @ unsplash

Замрзнувачот често е „спасител“ кога сакаме да зачуваме остатоци од јадење или да го продолжиме рокот на траење на храната. Но, не секоја намирница е погодна за замрзнување – кај некои целосно се менува вкусот, текстурата и дури и хранливата вредност.

Пржена храна

По одмрзнувањето, пржената храна ја губи крцкавоста и станува мека и мрсна. Маслото се распределува нерамномерно и го уништува вкусот.

Јајца

Варените јајца стануваат густи и гумени, а нивниот вкус се менува на непријатен начин.

Зеленчук со многу вода

Краставици, зелена салата и слични зеленчуци ја губат цврстината и стануваат како каша. Доматите, исто така, го менуваат изгледот и вкусот по одмрзнувањето.

Компири

  • суров компир – никогаш не замрзнувајте! По одмрзнувањето станува чуден, со сладок вкус.

  • преработен компир (помфрит, крокети) – може да се замрзне без големи промени.

Млечни производи

Јогуртот и павлаката стануваат воденести или зрнести. Меките сирења (како крем сирење, бри) ја губат мазноста и добиваат грд изглед. Дури и тврдите сирења не остануваат исти ако подолго се чуваат во замрзнувач.

Тестенини и ориз

Варени тестенини и ориз после замрзнување стануваат лепливи и ја губат формата.

Извор: SD

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хроника6 часа

Во Битола на „Партизанска“ удрен пешак со своето куче. На пешакот му се констатирани тешки телесни повреди, додека кучето било усмртено

На 07.10.2025 во 18:26 часот во СВР Битола е пријавено дека на крстосница од ул. „Партизанска“ и ул.„Север Југ“ во...

Македонија7 часа

Прилеп: Традицијата продолжува, на 11-ти октомври на „Авто слалом“, кичевчанецот Кристијан Бојоски во нов поход кон пиедесталот на награди!

Во сабота по повод „11-ти октомври“, Прилеп повторно ќе биде домаќин на Авто-слалом натпревар. Истиот е предвиден да започне од...

Фото: Charlie Deets @ unsplash Фото: Charlie Deets @ unsplash
Автомобили8 часа

Tesla воведува поевтини модели: Дали тоа ќе ја зголеми продажбата?

По официјалната презентација на новите поевтини модели, цената на акциите на Tesla падна. Иако компанијата конечно претстави попристапни верзии на...

Фото: Windows @ unsplash Фото: Windows @ unsplash
Магазин8 часа

Инсталацијата на Windows 11 станува сложена, потребни се интернет и сметка на Microsoft!

Microsoft целосно ги укина сите начини за инсталирање на Windows 11 без интернет-врска и сметка на Microsoft. Од сега, интернет...

Фото: Judy Beth Morris @ unsplash Фото: Judy Beth Morris @ unsplash
Lifestyle8 часа

Не ја потценувајте моќта на друштвените игри: Еве како тие им користат на децата и ги учат да бидат подобри луѓе

Друштвените игри често ги гледаме само како забава, но нивното влијание врз децата е многу подлабоко. Додека се смеат, ги...

Фото: Amanz @ unsplash Фото: Amanz @ unsplash
Магазин8 часа

5 телефони со најдобри звучници во 2025 година

Во 2025 година паметните телефони нудат звук што се приближува до квалитетот на наменски преносни звучници – од длабок бас...

Фото: Heidi Fin @ unsplash Фото: Heidi Fin @ unsplash
Магазин9 часа

Spotify воведува нови правила за музика со вештачка интелигенција и антиспам

Spotify објави нов сет на политики насочени кон музиката создадена со вештачка интелигенција (ВИ) и спречување на спам содржини на...

Кичево10 часа

Ноќеска „ТППЕ Кичево“ со полни раце работа, спречен поголем пожар во населба „Девеана“

Ноќеска нешто по 4 часот до „ТППЕ Кичево“ примен бил повик за настанат пожар во приватен објект лоциран во кичевската...

Хороскоп21 час

Хороскоп за среда (8 октомври)

ОВЕН Ќе ви биде доста тешко да ги контролирате емоциите, особено кога станува збор за љубовни интереси и односи со...

Кичево22 часа

Кичевските бербери на состанок одлучија да ги поскапат нивните услуги

Почитувани граѓани, по одржаната средба со сите бербери од градот, е донесена заедничка одлука за усогласување и промена на ценовникот...

НАЈЧИТАНИ