Свет
Нов уред за вештачка интелигенција мери болка на пациент додека е во несвест за време на анестезија

Можеби ќе бидете изненадени кога ќе дознаете дека на пациентите им се даваат лекови против болки покрај општа анестезија за време на операцијата – иако се во несвест.
Телото сè уште реагира на болни стимули со зголемување на крвниот притисок или отчукувањата на срцето – што може да биде опасно, особено за изнемоштени пациенти или оние со срцеви проблеми. Но, постои предизвик за анестезиолозите кои управуваат со контролата на болката, ги следат виталните функции на телото и администрираат анестезија за време на операцијата – тие имаат само груба претстава низ што поминува пациентот затоа што се во несвест и не плачат од болка.
Така, тие не знаат кое ниво на лекови против болки да дадат, или кое ниво на постоперативна болка пациентот може да толерира. Нов уред за вештачка интелигенција, развиен од Медасенс, израелски стартап, се поврзува со прстот на пациентот за да следи мноштво податоци. Ги евидентира промените во волуменот и циркулацијата на крвта, начинот на кој телото се поти како одговор на процедурата на која е подложена, периферните температури како што е температурата на прстите на пациентот и многу повеќе. Користи вештачка интелигенција за да прикаже лесно разбирлив резултат од нула до 100, дозволувајќи им на лекарите да го прилагодат нивото на олеснување на болката за време на операцијата.
Уредот PMD-200 доби одобрение од FDA за употреба во американските болници во февруари. Веќе е користен во 60.000 процедури во Европа, Латинска Америка, Канада, ОАЕ, Турција и Израел.
Способноста за подобро справување со болката за време на операцијата, исто така, значи дека пациентот ќе има помалку болка кога ќе се разбуди – што е многу корисно, имајќи предвид дека половина од сите пациенти доживуваат умерена до силна болка во првите 24 часа по процедурата.
Ова може и прави пациентите да станат зависни од опиоиди на рецепт како што се морфин, оксикодон (OxyContin) и хидрокодон (Викодин) за ублажување на болката.
Медасенс вели дека дел од неговата мисија е да се справи со болката за време на операцијата, така што пациентите помалку страдаат потоа и со помала веројатност да се спуштат на долготрајна употреба или злоупотреба на опиоиди.
Минатата година, рекордни 110.236 луѓе починале од предозирање со дрога во САД, најмногу поради ширење на недозволениот фентанил, синтетички опиоид.
Галит Цукерман го основа Медасенс делумно за да се справи со оваа растечка епидемија. Таа вели дека најдобриот начин да се спречат пациентите да паднат во злоупотреба на опиоиди е да се решат нивната болка пред да бидат свесни за тоа – додека се уште се под нож.
PMD-200 мери повеќе физиолошки параметри во телото и користи вештачка интелигенција за да бара „потпис за болка“ – шема што се повторува при секое мерење. Тој се поврзува со пациентот пред операцијата за да ги одреди основните нивоа пред да почувствува болка и постојано ги проценува промените во тие мерења. Откако вештачката интелигенција ќе ја долови оваа шема, ја преведува во број помеѓу нула и 100, наречен NOL индекс или одговор на болни стимули. Бројот се прикажува на мониторот до пациентот во операционата сала.
„Врз основа на ова, лекарот може да размисли за промена на текот на лекувањето“, објаснува Цукерман. „На пример, ако бројот е повеќе од 25 повеќе од една минута, треба да размислат да дадат повеќе лекови против болки“.
Во САД, уредот сега се користи за хируршки пациенти под општа анестезија. Во други земји, исто така се користи за вентилирани пациенти во критична нега. Една неодамнешна студија исто така покажа дека имате шест пати помала веројатност да доживеете силна болка по операцијата со PMD-200, во споредба со стандардната нега. Исто така, го намали процентот на пациенти кои пријавиле силна болка за 70 проценти. PMD-200 е поврзан со пациентот во текот на целата операција, исто како што лекарите континуирано ги следат сите витални знаци на пациентот додека не заврши процедурата. За пациенти со вентилација на критична нега, мерењата се прават на секои неколку часа.
Медасенс сака на крајот да го користи својот уред во други поставки, како што е проценка на нивоата на болка кај пациентите со некомуникативна деменција за да им помогне на лекарите да го одредат текот на лекувањето на болката. Постојат и други компании во Европа кои ги мерат нивоата на болка кај пациентите, но користат само еден физиолошки сигнал, како што е отчукувањата на срцето или пулсот. Медасенс е првиот систем кој користи повеќе параметри и е единствената компанија која користи вештачка интелигенција за да го генерира својот лесно разбирлив резултат.
/pcpress.rs
Свет
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во наредните две години. Средствата главно ќе бидат насочени кон развој на центри за податоци и истражување во областа на вештачката интелигенција (ВИ), а веста доаѓа непосредно пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Лондон.
Според соопштението на компанијата, инвестицијата ќе ги покрие капиталните трошоци, истражувањето и развојот, вклучувајќи ја и работата на Гугл ДипМајнд, британската лабораторија за ВИ во сопственост на технолошкиот гигант.
Како дел од оваа стратегија, денес беше пуштен во употреба нов центар за податоци во Волтам Крос, северен Лондон, во кој Гугл претходно вложи околу една милијарда долари (850 милиони евра).
Портпарол на компанијата за агенцијата АФП, кој сакаше да остане анонимен, изјави дека новата инвестиција ќе претставува надополнување на претходното финансирање.
Во меѓувреме, Велика Британија се подготвува за втората државна посета на Трамп, која ќе се одржи в среда и четврток. Првата официјална посета беше во 2019 година, за време на неговиот прв претседателски мандат. Според британските медиуми, Трамп ќе биде придружуван од делегација составена од високи претставници на технолошкиот и финансискиот сектор, а се очекуваат и нови инвестиции и потпишување на технолошки договор со Лондон.
Во пресрет на посетата, британската влада веќе најави дека американските банки вложуваат повеќе од една милијарда фунти во земјата, а во понеделник потврди и договор со САД за забрзување на процесот на одобрување и верификација на нуклеарни проекти.
Откако започна војната во Украина, Велика Британија значително ги засили напорите за намалување на зависноста од јаглеводородите, при што нуклеарната енергија стана стратешки приоритет. За време на посетата на Трамп, официјално ќе биде потпишано и новото партнерство меѓу Лондон и Вашингтон – „Атлантско партнерство за напредна нуклеарна енергија“, пренесе Бета.
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
-
Хроника15 часа
Вчера утро на магистралниот пат Кичево-Охрид се случила трагична сообраќајка каде животот го загуби младо момче од кичевско
-
Кичево17 часа
Денес се одбележува 82 години од најкрвавата битка кај с.Кленоец кичевско, додека на денешен ден загинал и Јосиф Јосифовски-Свештарот
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за понеделник (6 октомври)
-
Временска прогноза1 ден
Од утре повторно дождливо време, додека на планините и планинските превои не е изклучена можноста за нов снег
-
Хороскоп6 часа
Хороскоп за вторник (7 октомври)
-
Македонија12 часа
Од вечерва горивата со намалена цена за литар