Свет
Протеините од алги делумно го обновуваат човечкиот вид

Глетката на потполно слеп човек, кој се лекуваше со еден вид терапија наречена оптогенетика, делумно беше обновена со употреба на светлочувствителни протеини кои најпрво беа пронајдени во алгите.
Човекот, чиј идентитет не е откриен, живее во Бретања, Франција, и се лекувал во Париз, а овој вид на терапија првпат сфатил кога сфатил дека може да ги види обоените ленти на пешачкиот премин, пренесува Би-Би-Си .
Пред 40 години му беше дијагностициран ретинитис пигментоза, што доведува до смрт на клетките чувствителни на светлина на површината на мрежницата.
Оваа болест погодува повеќе од два милиони луѓе ширум светот, и иако целосното слепило е ретко, човекот немал вид во последните две децении.
Оптогенетиката, која е новина во медицината, користи светлина за прецизно контролирање на активноста на мозочните клетки, а научниците ја користат за да ја вратат способноста на едното око да открие светлина.
Техниката се базира на протеини, произведени во алги, кои го менуваат нивното однесување како одговор на светлината.
Првиот чекор во третманот беше генетска терапија, а генетските упатства за правење родопсин беа земени од алги и им беа дадени на клетките во длабоките преживеани слоеви на мрежницата на задниот дел од окото.
Потребни беа месеци за да се акумулира доволно високо ниво на родопсин во окото и мозокот во суштина да научи нов јазик за да може повторно да види.
Д-р Хозе-Алан Сахел, од Институтот за вид, во Париз, рече дека овој пациент на почетокот бил малку фрустриран затоа што траело многу време помеѓу инјекцијата и моментот кога започнал да гледа нешто. Во моментот кога човекот ги видел патеките на пешачкиот премин, сите биле возбудени. Човекот нема совршен вид, но разликата помеѓу отсуството на вид, па дури и ограничениот вид може да ги промени животите.
Професорот Ботонд Роска, од Универзитетот во Базел, рече дека наодите даваат доказ за концептот дека е можна употреба на оптогенетска терапија за делумно закрепнување на видот. Експертите истакнуваат дека оваа нова возбудлива технологија може да им помогне на луѓето чиј вид е сериозно нарушен.
Свет
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во наредните две години. Средствата главно ќе бидат насочени кон развој на центри за податоци и истражување во областа на вештачката интелигенција (ВИ), а веста доаѓа непосредно пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Лондон.
Според соопштението на компанијата, инвестицијата ќе ги покрие капиталните трошоци, истражувањето и развојот, вклучувајќи ја и работата на Гугл ДипМајнд, британската лабораторија за ВИ во сопственост на технолошкиот гигант.
Како дел од оваа стратегија, денес беше пуштен во употреба нов центар за податоци во Волтам Крос, северен Лондон, во кој Гугл претходно вложи околу една милијарда долари (850 милиони евра).
Портпарол на компанијата за агенцијата АФП, кој сакаше да остане анонимен, изјави дека новата инвестиција ќе претставува надополнување на претходното финансирање.
Во меѓувреме, Велика Британија се подготвува за втората државна посета на Трамп, која ќе се одржи в среда и четврток. Првата официјална посета беше во 2019 година, за време на неговиот прв претседателски мандат. Според британските медиуми, Трамп ќе биде придружуван од делегација составена од високи претставници на технолошкиот и финансискиот сектор, а се очекуваат и нови инвестиции и потпишување на технолошки договор со Лондон.
Во пресрет на посетата, британската влада веќе најави дека американските банки вложуваат повеќе од една милијарда фунти во земјата, а во понеделник потврди и договор со САД за забрзување на процесот на одобрување и верификација на нуклеарни проекти.
Откако започна војната во Украина, Велика Британија значително ги засили напорите за намалување на зависноста од јаглеводородите, при што нуклеарната енергија стана стратешки приоритет. За време на посетата на Трамп, официјално ќе биде потпишано и новото партнерство меѓу Лондон и Вашингтон – „Атлантско партнерство за напредна нуклеарна енергија“, пренесе Бета.
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за среда (17 септември)
-
Кичево4 часа
Во недела на големиот празник рождество на Пресвета Богородица, во кичевско с.Другово ќе се осветува поставениот Крст
-
Хороскоп17 часа
Хороскоп за четврток (18 септември)
-
Музика1 ден
Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење
-
Временска прогноза1 ден
Брз продор на ладен воздух од север, додека само утре услови за слаб локален дожд
-
Скопје6 часа
Малолетници на 12 и 14 годишна возраст од угостителски објект одзеле пари од вработени и побегнале, едниот се заканил со остар предмет
-
Временска прогноза8 часа
Следната седмица вистинска промена на времето
-
Магазин1 ден
Осум iOS 26 промени што мора да ги пробате