Свет
Сè што треба да знаете за мисијата Artemis 1 која полетува денес
Како што веќе напишавме, Artemis 1 е пробен лет за новата ракета на NАSА Space Launch System (SLS) и вселенското летало Orion. Идејата е дека ако оваа и Artemis 2 (мисија со екипаж) бидат успешни, Artemis 3 во 2025 година треба да биде мисијата што повторно ќе испрати човек на Месечината по повеќе од 50 години.
Artemis 3 би требало да биде една од многуте мисии кои НАСА ги подготвува и кои би требало да ни помогнат да разбереме повеќе за природниот сателит на нашата планета.
Кога се лансира Artemis 1 и како можете да го гледате?
Подигнувањето на Artemis 1 е закажано за 14:33 часот по наше време и ракетата ќе полета од вселенскиот центар Кенеди. Лансирањето може да се гледа преку официјалниот пренос на YouTube подолу.
Доколку лансирањето биде откажано поради некоја причина, НАСА има уште два закажани датуми: 2 и 5 септември.
Што е Артемида?
Artemis е програма на NASA за посета на Месечината во 21 век. Artemis ќе вклучи серија прелетувања на Месечината без екипаж, а потоа со екипаж, што ќе кулминира со првото човечко слетување на Месечината во 2025 година. NASA потоа планира мисии со екипаж на површината на Месечината еднаш годишно до крајот на деценијата, градејќи вселенска станица во лунарната орбита и база на лунарниот Јужен Пол каде астронаутите ќе ги тестираат технологиите и вештините неопходни за долгорочната мисија на НАСА. цел – мисија со екипаж на Марс во раните 2040-ти.
Што е SLS?
Системот за вселенско лансирање на НАСА е најголемата ракета што е конструирана по ракетата Saturn V наменета за програмата Apollo. Во својата сегашна конфигурација позната како Blok 1, SLS се состои од течен погон на јадрото на водород-кислород со два цврсти ракетни засилувачи поставени на страните што потсетуваат на вселенскиот шатл, кои заедно се способни да произведат 15% поголем потисок од Saturn V. Доколку биде успешно лансирана денес, SLS ќе биде најмоќната ракета досега. Заедно со вселенското летало Orion на врвот, SLS е висок точно 98 метри и може да подигне повеќе од 90 тони во ниската орбита на Земјата. Заедно со горната етапа SLS Block 1, позната како Cryogenic Propulsion Transition Stage, системот за лансирање може да испорача 27 тони носивост до Месечината.
Што е Orion?
Орион е вселенското летало Локхид-Мартин избрано од НАСА за враќање на астронаутите на Месечината за програмата Artemis. На многу начини, наликува на вселенската капсула Apollo од 1960-тите и 70-тите, но е малку попространа – може да собере четири астронаути, во споредба со тројцата што ги носеше Apollo – и има многу помодерна компјутерска и навигациска технологија.
Како капсулата Apollo, Orion носи топлински штит за да го забави преку триење при повторното влегување во атмосферата на Земјата, и ќе користи падобрани за да го забави пред да падне во Тихиот Океан.
Што е мисијата Artemis 1?
Artemis 1 е првиот пробен лет за SLS и Orion, и клучен тест за да се осигура дека сите системи за ракети и вселенски летала ќе функционираат правилно во вселената пред првите луѓе да се качат на Artemis II следната година. Artemis 1 е 42-дневна мисија во која SLS ќе го лансира Орион на Месечината. По прелетувањето кое ќе го однесе вселенското летало до 62 милји од површината на Месечината, Orion ќе влезе во широка орбита околу Месечината шест дена за да собира податоци за летот. Леталото ќе носи и три кукли кои ќе се користат за собирање податоци за тоа како летот може да влијае на телата и здравјето на астронаутите во мисиите Artemis 2 и 3.
Најважниот елемент на мисијата ќе дојде на крајот, кога Orion повторно ќе влезе во атмосферата на Земјата со брзина од 32 пати поголема од брзината на звукот и за прв пат ќе го стави својот топлински штит на тест. Според претставници на НАСА, тоа е приоритет број еден за мисијата.
„Ова е аблативен топлински штит и единствениот начин на кој можете да го тестирате е да го извадите и да го пуштите да влезе на 32 мах“, рече администраторот Нелсон за време на прес-конференцијата на 3 август. „Orion ќе се врати дома побрзо и пожешко од кое било вселенско летало досега“.
По успорувањето, падобраните на леталото Orion ќе го втурнат во водите на Тихиот Океан во близина на брегот на Долна Калифорнија со брзина од околу 30 километри на час.
Свет
Тлото на Јапонија не престанува да се тресе, регистриран нов силен земјотрес од 6,3 степени според Рихтер, првиот беше со јачина од 7,6 степени
Денес, во 22:52 часот, беше забележан нов земјотрес со јачина од 6,3 степени според Рихтерова скала на јапонскиот остров Хокаидо. Според достапните информации, епицентарот на земјотресот се наоѓал на координати 41.0079° северна ширина и 143.0123° источна должина.
Eпицентарот, како што известува Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар, бил на длабочина од околу 18 километри под површината на Земјата.
🔔#Earthquake (#地震) M6.4 occurred 142 km NE of #Hachinohe (#Japan) 11 min ago (local time 06:52:42). More info at:
📱https://t.co/QMSpuj6Z2H
🌐https://t.co/1tFIB9RTX3
🖥https://t.co/AenVB0EsL3 pic.twitter.com/rynZOPWGPH— EMSC (@LastQuake) December 8, 2025
До сега, нема пријавено штети или повредени лица, а властите продолжуваат да ја следат ситуацијата.
Треба да се напомене дека Хокаидо денес веќе беше погоден од земјотрес со јачина од 7,6 степени според Рихтерова скала.
Свет
Поради злоупотреба, Русија ги блокира „Snapchat“ и „FaceTime“
Русија го забрани пристапот до „Snapchat“, популарната социјална мрежа за споделување фотографии и видеа кои се автоматски бришат по краток временски период, јави руската новинска агенција РИА во четврток, цитирајќи го регулаторот Роскомнадзор.
Како една од причините за оваа блокада, руските власти ја навеле наводната злоупотреба на „Snapchat“ за организирање терористички напади и регрутирање на извршители на кривични дела во земјата.
Тим часот пред тоа, Русија го забрани и „FaceTime“, апликацијата за видео повици на „Apple“, во рамки на засилената стратегија против странските технолошки платформи, за кои властите сметаат дека се користат за извршување криминални активности.
Оваа одлука следи по претходните ограничувања за YouTube (Google), WhatsApp (Meta) и Telegram.
Извор: RIA / engadget.com
Свет
Руските власти предупредуваат дека целосно ќе ја блокираат апликацијата за пораки „WhatsApp“
Руските власти денеска предупредија дека може да ја блокираат целосно услугата за пораки WhatsApp, обвинувајќи ја за недостаток на акција во исклучување на активностите кои Москва ги смета за криминални на платформата.
Американскиот технолошки гигант Meta, кој го поседува WhatsApp, не даде веднаш одговор на оваа закана, која ја упати Роскомнадзор, рускиот регулатор за телекомуникации.
Уште во август, Русија ја забрани можноста за повици преку WhatsApp, како дел од поголемата кампања против социјалните мрежи во сопственост на странски компании. Истото ограничување се однесуваше и на платформата Telegram.
Критичарите сметаат дека Москва се обидува да ги принуди граѓаните на Русија да преминат на платформи што се под директен надзор на државата. Според Роскомнадзор, WhatsApp се користи за „организирање терористички дејства во земјата, регрутирање терористи, извршување измами и други кривични дела против руски граѓани“.
„Ако платформата не ги усогласи своите операции со руските закони, таа ќе биде целосно блокирана“, се додава во соопштението.
WhatsApp е една од двете најпопуларни услуги за пораки во Русија, заедно со Telegram. Москва инсистира на тоа дека и двата сервиса треба да дозволат пристап до податоци по барање на властите, не само за истраги за измами, туку и за истражување на активности кои Русија ги смета за терористички.
Дополнително, руските власти ги обвинуваат украинските безбедносни сили дека користат овие апликации за регрутирање на Руси за извршување саботажи во замена за парични награди.
Застапниците за човекови права изразуваат загриженост дека продолжувањето на мониторингот на овие платформи ќе доведе до значително проширување на полициските овластувања на руската држава.
Извор: independent.co.uk
-
Спорт2 дена(ВИДЕО) Со головите на кичевчаните Стефан Стојаноски 23′ и Павел Димоски во 93′, Македонија У15 ја победи силната Турција, секоја чест момци, гордост на нашиот град
-
Хроника2 денаМаж во производствена хала од машина се здобил со повреди и починал на лице место
-
Хороскоп2 денаХороскоп за недела (14 декември)
-
Кичево1 ден(ВИДЕО) Утрово Кичево под густ смог, но затоа кон месноста Крушино сонце и чист воздух
-
Хороскоп18 часаХороскоп за понеделник (15 декември)
-
Временска прогноза18 часаВременска прогноза до 22 декември, следува ладен период, појава на слана, мраз, подледици по речните долини и магла
-
Кичево4 часаТППЕ Кичево вчера со полни раце работа, интервенирале врз опожарен автомобил и зграда
-
Спорт18 часаРакометар од битолски ракометен клуб по завршувањето на мечот во „Биљанини Извори“ нападнал помошен тренер на охридскиот ракометен клуб по меѓусебниот натпревар
