Lifestyle
Што навистина се случува кога кожата ќе изгори од сонце?

Изгорениците од сонце не се само моментално црвенило – тие се знак за длабоко оштетување на кожата. Под површината се случуваат сериозни процеси: воспаление, оштетување на ДНК и зголемен ризик од долгорочни здравствени последици, вклучувајќи и рак на кожа.
Што предизвикува изгореница?
Кога кожата е изложена на силно ултравиолетово (UV) зрачење, особено UVB-зраците, клетките во најгорниот слој (епидермис) доживуваат оштетување. Како реакција, телото започнува воспалителен процес: крвните садови се шират, протекува течност, се јавува црвенило и болка. Ова е природен начин на организмот да сигнализира штета и да започне процес на обновување.
Визуелни и физички симптоми
Лицата со посветла кожа најчесто добиваат јасно црвени изгореници, додека кај оние со потемна кожа, реакцијата може да биде посуптилна – нијанси на кафеава, сива или црна боја. Во потешки случаи се јавуваат плускавци, кои укажуваат на сериозно оштетување на кожните клетки.
Процесот на закрепнување започнува кога имунолошкиот систем испраќа сигнали за обновување: создавање нови клетки и отфрлање на мртвите. Овој процес може да трае неколку дена, зависно од интензитетот на оштетувањето.
Долгорочни последици
Дури и кога симптомите ќе исчезнат, оштетувањето на ДНК може да остане. Ако клетката не ја поправи грешката правилно, може да настанат мутации кои со текот на времето го зголемуваат ризикот од рак на кожа, особено меланом.
Некои истражувања укажуваат дека неколку сериозни изгореници од сонце во текот на животот можат значително да го зголемат овој ризик.
Превенција и заштита
-
Користете крема за сончање со висок заштитен фактор (најмалку SPF 30 или SPF 50), особено кога UV индексот е над 3.
-
Избегнувајте директно сонце во периодот меѓу 10:00 и 17:00 часот.
-
Носете заштитна облека, капа и очила за сонце.
-
Следете го UV индексот преку мобилни апликации за да знаете кога сте во ризик.
-
Нанесувајте доволна количина крема за сончање – повеќето луѓе користат премалку, што значи дека заштитата не е ефективна.
Што помага при изгореници?
Додека многумина користат лосиони за после сончање или алое вера, нивниот ефект е главно во ублажување на непријатноста, не во забрзување на закрепнувањето. Корисни се и ладни облоги, како и аналгетици (ибупрофен, парацетамол) за намалување на болката и воспалението.
Изгореницата од сонце не е нешто минливо – тоа е предупредување од телото. Заштитата започнува со информираност, внимателно однесување и грижа за кожата секој ден кога сте на сонце.
Lifestyle
Смути наутро – да или не? Предности и недостатоци на популарниот појадок

Брзи сме, зафатени и постојано сме во движење – а смутито изгледа како совршено утринско спасение во чаша. Ставате банана, малку спанаќ, го завртувате блендерот и појадокот е готов. Но, дали е навистина доволно „јак“ за да издржиме до ручек? И дали е секогаш толку здрав како што изгледа на Инстаграм?
Смутијата станаа популарни уште пред години и сè уште се слават како брз и здрав појадок. Но со текот на времето, прашањата околу нивната вистинска корист сè повеќе излегуваат на површина.
Предности на смутито:
Смутијата се исклучително лесни за подготовка и можат да бидат богати со хранливи материи – ако се направени правилно. Комбинацијата од овошје, зеленчук, протеини, здрави масти и влакна создава избалансиран оброк што може да ве одржи сити подолго време.
Дополнително, смутито содржи повеќе овошје и зеленчук отколку што би изеле наеднаш. Тоа го прави одлично за хидратација и освежување, особено во лето – кога комбинација со мраз и кокосова вода звучи како мини СПА за стомакот.
Недостатоци што треба да се имаат на ум:
Главниот проблем е шеќерот. Дури и ако користите само овошје, комбинацијата од банана, манго и јагоди може да донесе и до 30–40 грама шеќер по порција. А ако додадете мед или засладено млеко, лесно може да премине во десерт, а не здрав појадок.
Друг чест проблем е што смутито не ве држи сити долго. Без доволно протеини и влакна, може да огладнете за два часа. Калориите исто така лесно се потценуваат – една банана, овесно млеко, путер од бадеми и протеин во прав брзо можат да надминат калориите на цел ручек.
И уште нешто – шеќерот и киселината во овошјето се штетни за забите. Ако пиете смути секое утро, исплакнете ја устата со вода или користете сламка.
Како да го направите смутито подобро:
-
Додадете протеини (грчки јогурт, растителни протеини)
-
Не претерувајте со овошје (максимум 1–2 вида)
-
Вклучете влакна (чиа, ленено семе, овес)
-
Внесете здрави масти (лажичка путер од кикирики или неколку бадеми)
Заклучок:
Смутијата можат да бидат одличен појадок – но само ако ги направите паметно. Ако ве држат сити, не предизвикуваат шеќерен пад и одговараат на вашето темпо – уживајте во нив. Но, ако сте повеќе за јајца и тост – тоа е исто така сосема во ред. Бидејќи најздравиот појадок е оној што ви одговара вам.
Извор: 6yka
Lifestyle
Како да ослабете без вежбање? Еве 13 начини

Иако слабеењето најчесто се поврзува со диета и физичка активност, постојат и ефикасни начини за губење тежина без вежбање.
Ако не ви е омилена теретаната, имате здравствени ограничувања или едноставно немате време – следниве 13 совети ќе ви помогнат да ослабете без напор.
1. Изберете свежа и непреработена храна
• Фокусирајте се на овошје, зеленчук, цели зрна, мешунки, семиња и јаткасти плодови
• Избегнувајте преработена храна полна со шеќери и масти
• Две третини од чинијата нека бидат растителни намирници, остатокот – посни протеини и млечни производи
2. Внесувајте повеќе протеини и влакна
• Протеините градат мускули и даваат подолготрајно чувство на ситост
• Влакната го подобруваат варењето и го стабилизираат шеќерот во крвта
• Вклучете јајца, риба, мешунки, овошје и житарки во исхраната
3. Гответе дома што е можно почесто
• Дома имате контрола врз порциите и состојките
• Надворешните оброци често се калорични и со многу сол и масти
4. Купувајте паметно
• Направете список за пазарење додека сте сити
• Избегнувајте преработени закуски – носете јаткасти плодови или свежо овошје
• Не пазарете гладни
5. Пијте доволно вода
• Водата го намалува апетитот ако се пие пред јадење
• Ладната вода може да го забрза метаболизмот на краток рок
• Минимално 1.5–2 литри дневно
6. Избегнувајте калории од пијалоци
• Газирани пијалоци, засладени чаеви и алкохол содржат празни калории
• Пијте вода со лимон, незасладен чај или црно кафе
7. Јадете бавно и свесно
• Џвакајте темелно и направете пауза меѓу залакот
• Избегнувајте јадење пред екрани
• Така ќе препознаете кога сте сити и ќе избегнете прејадување
8. Користете помали чинии
• Помалите чинии создаваат илузија дека јадете повеќе
• Ова ви помага во контролата на порциите
9. Спијте доволно
• Недостатокот од сон го зголемува апетитот и желбата за слатки
• Спијте 7–9 часа дневно за хормонска рамнотежа
10. Намалете го стресот
• Стресот го зголемува хормонот кортизол кој поттикнува таложење масти
• Медитација, длабоко дишење и прошетки можат да помогнат
11. Консумирајте пробиотици
• Го балансираат варењето и ја подобруваат цревната флора
• Природни извори: јогурт, кефир, ферментирана храна
12. Следете го напредокот
• Важно е редовно да се мерите – еднаш неделно е доволно
• Водете евиденција за вашата тежина и исхрана
13. Препознајте го емоционалниот глад
• Јадењето поради досада, тага или стрес е честа навика
• Наместо храна, пробајте разговор, прошетка или водење дневник
Заклучок:
Слабеењето не мора да значи потење во теретана. Со овие едноставни навики, можете да постигнете резултати без напорни тренинзи – сè што ви треба е малку свесност и дисциплина во секојдневните избори.
Извор: krenizdravo
Lifestyle
Како настанал компирот? Откриен е неочекуван заеднички предок со доматот

Компирот е една од најпопуларните намирници на планетата. Без разлика дали е варен, печен или пржен, милиони луѓе секојдневно консумираат некаков облик на компир.
• Компирот е богат со:
-
Витамин Ц
-
Калиум
-
Влакна
-
Отпорен скроб (корисен за дигестивниот систем)
-
Природно е без глутен
• Се одгледуваат над 5.000 сорти компири низ целиот свет.
Потекло на компирот
• Потекнува од Андите во Јужна Америка, каде што првпат бил одгледан од древните цивилизации.
• Се проширил низ светот по 16 век, по доаѓањето на Европејците во Америка.
Научно откритие: Компирот и дивиот домат имаат заеднички предок
Во нова студија објавена во списанието Cell, научниците анализирале 450 геноми од култивирани компири и 56 геноми од диви видови. Откриле:
• Компирот потекнува од природно вкрстување пред околу 9 милиони години.
• Вкрстувањето се случило меѓу:
-
Растение од родот Etuberosum (сродник на компирот, без клубени)
-
Растение од родот див домат
• Овие растенија имале заеднички предок пред 14 милиони години, што овозможило создавање на нов хибрид.
Развој на клубени и прилагодување
• Гените што кај доматите создаваат плодови, кај компирот довеле до развој на клубени.
• Тоа му овозможило на компирот да преживее во сурови планински услови и да се прошири.
Значењето на компирот денес
• Компирот е еден од најважните прехранбени производи на човештвото, според геномскиот биолог Санвен Хуанг од Кинеската академија за земјоделски науки.
• Резултатите од истражувањето можат да помогнат во подобрување на одгледувањето на компири, особено во услови на климатски промени.
Извор: Dnevnik
-
Хроника2 дена
ЖАЛНА ВЕСТ: Душко Чифлиганец ја загуби битката за својот живот откако настрада во фатална сообраќајна незгода на мотоциклистичка трка во Чешка
-
Кичево19 часа
Викендов во Кичево СВР Охрид и ОВР Кичево реализираа „Соседска патрола“
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (4 август)
-
Кичево14 часа
(ФОТО) Во с. Челопеци кичевско изгаснат бил избувнат пожар на стрниште речиси до живеалишта
-
Македонија18 часа
Предмалку земјотрес регистриран во западна Македонија, кај Тетово
-
Македонија2 дена
СВР Охрид истакна детали за приведувањето на српскиот пејач
-
Хороскоп11 часа
Хороскоп за вторник (5 август)
-
Македонија1 ден
Кичево, 122 година од битката на „Ѓурѓејца“, 4-ти август 1903 година, симбол на храброст и пожртвуваност