Свет
Студија: Астронаутите ќе добиваат вода, храна и кислород на Марс со помош на бактерии

Астронаутите на Марс ќе имаат кислород, вода, храна и други потрошни материјали со тоа што ќе ги набават на самата Црвена планета, преку бактерии.
Ова се наведува во научната студија објавена во списанието „Frontiers in Microbiology“.
Во текстот се наведува дека анабаена (цијанобактерии) може да се одгледува преку локални гасови, вода и други хранливи материи, сето тоа под низок притисок. Ова во голема мера го олеснува развојот на биолошки системи потребни за одржување на животот на Марс.
Цијанобактериите можат да користат гасови достапни во атмосферата на Марс, при низок вкупен притисок, како извор на јаглерод и азот, се наведува.
Во овие услови, цијанобактериите ја задржуваат способноста да растат во вода која содржи само прашина како онаа на Марс и која сè уште може да се користи за исхрана на други микроорганизми.
Тоа би можело да помогне долгорочните мисии на Марс да бидат одржливи, вели водечкиот автор на студијата, Кипријан Верс, астробиолог кој ја води Лабораторијата за применета вселенска микробиологија на Универзитетот во Бремен.
Цијанобактериите долго време се „таргетирани“ како кандидати за биолошка поддршка на животот во вселенските мисии, бидејќи сите видови на овие бактерии произведуваат кислород со фотосинтеза, додека некои можат да го поправат атмосферскиот азот во хранливите материи.
Сериозен проблем е што тие не можат да преживеат во атмосферата на Марс, каде што вкупниот притисок е помал од еден процент од Земјата, односно премногу низок за присуство на проточна вода, додека парцијалниот притисок на азот е пренизок за метаболизмот на цијанобактерии.
За да најдат соодветни атмосферски услови, научниците развија биореактор наречен „Атмос“ во кој цијанобактериите можат да се одгледуваат во вештачка атмосфера при низок притисок.
Покрај азот, јаглерод диоксид и гасови од атмосферата на Марс и вода, кои може да се добијат од мраз, хранливи материи треба да доаѓаат и од реголит, прашина што ги покрива планетите и месечините слични на Земјата.
Се покажа дека марсовскиот реголит е богат со хранливи материи како што се фосфор, сулфур и калциум.
„Атмос“ има девет контејнери од еден литар од стакло и челик, од кои секој е стерилен, загреан, контролиран со притисок и дигитално следен, додека културите во нив постојано се мешаат.
Авторите избраа сој на цијанобактерии кои го фиксираат азот наречен „Anabaena sp. PCC 7938“, бидејќи прелиминарните тестови покажаа дека тоа би било особено добро да се користат ресурсите на Марс и да им се помогне на другите организми да растат.
Се покажа дека блиските видови се јадливи, погодни за генетски инженеринг и способни да формираат специјализирани „заспани клетки“ за да преживеат во тешки услови.
/021.rs/
Свет
Најголемото парче од планетата Марс на Земјата продадено преку аукција за рекордни 5,3 милиони долари!

Најголемиот досега познат марсовски метеорит што стигнал до Земјата е продаден на аукција во Њујорк за импресивни 5,3 милиони долари. Оваа вонземска карпа, тешка 25 килограми, била откриена минатата година во пустината Сахара во Нигер. Научниците сметаат дека парчето било исфрлено од Марс по силен удар со астероид.
Метеоритот, означен како NWA 16788, е околу 70% поголем од кој било друг познат метеорит од Марс. Неговите димензии изнесуваат приближно 38 x 28 x 15 сантиметри, а пред да биде продаден, бил изложен во Италијанската вселенска агенција во Рим.
Иако почетната проценка на вредноста се движела помеѓу 2 и 4 милиони долари, интересот кај купувачите нагло пораснал, па по неколку понуди, цената достигнала 5,3 милиони долари. Името на купувачот останува непознато.
На Земјата постојат помалку од 400 потврдени примероци од Марс, а овој метеорит самостојно претставува околу 7% од вкупниот познат марсовски материјал. Ваквите примероци се од огромна научна и културна вредност и служат како потсетник за поврзаноста на нашата планета со останатите небески тела – дури и кога тие доаѓаат од 225 милиони километри далечина.
Извор: kosmickiglasnik.rs
Свет
Маск: „SpaceX“ нема да го повлече својот вселенски брод „Dragon“

Илон Маск објави дека неговата ракетна компанија SpaceX нема да го повлече својот вселенски брод „Драгон“. Иако само неколку часа претходно тој изјави спротивното, дека авионот ќе биде повлечен од оперативна употреба.
Оваа ненадејна промена на ставот доаѓа во време на ескалација на јавниот конфликт меѓу Маск и претседателот на САД, Доналд Трамп. Конфликтот се засили во последните денови со размена на остри коментари на социјалните мрежи и изјави во медиумите.
Маск не ги објасни детално причините поради кои одлучил да ја промени претходната одлука. Сепак, постојат шпекулации од кругови блиски до компанијата дека моменталната политичка ситуација и потенцијалното влијание врз договорите со американската влада би можеле да играат клучна улога.
Вселенскиот брод „Драгон“, кој се користи за транспорт на товар и астронаути до Меѓународната вселенска станица, останува дел од вселенската програма на „Спејс Екс“.
Извор: phys.org
Свет
Ноќеска во Грција регистриран земјотрес со јачина од 5 степени според Рихтеровата скала

Во раните утрински часови, во 3:06 по локално време, во областа на Коринтскиот Залив во Грција бил забележан земјотрес со јачина од 5 степени според Рихтеровата скала, информира Атинскиот геодинамички институт.
Според информациите од институтот, епицентарот се наоѓал на 13 километри југоисточно од градот Галаксиди, а потресот бил на длабочина од 13,5 километри.
Коринтскиот Залив е познат како подрачје со висока сеизмичка активност, каде често се случуваат земјотреси, пишува „Катимерини“.
On 2025-05-27, at 00:06:31 (UTC), there was an earthquake around 13 km S of Antikyra, Greece. The depth of the hypocenter is about 10.0km, and the magnitude of the earthquake is estimated to be about 5.0.https://t.co/hFZ2S358qV pic.twitter.com/9qHxtoNxGu
— World EQ Locator (@WorldEQLocator) May 27, 2025
-
Кичево14 часа
(ФОТО) Предмалку во кичевско спречен нов поголем пожар на стрниште и сува трева кој поради ветерот стигнал речиси до куќите
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (30 јули)
-
Временска прогноза2 дена
Најава за пороен дожд од утре, температурите би се спуштиле за половина од достигнатиот максимум од минатата седмица
-
Хороскоп9 часа
Хороскоп за четврток (31 јули)
-
Lifestyle2 дена
Колку кафе е премногу? Експертите откриваат каде е границата
-
Lifestyle2 дена
Сè што треба да знаете за перењето фармерки
-
Lifestyle2 дена
Како да го исчистите шпоретот без штетни хемикалии: Еден природен трик што сите го имаме дома
-
Спорт14 часа
Германската Бундеслига воведува камери на судиите и јавни објаснувања за „VAR“