Свет
Топењето на глечерите може да ослободи тони бактерии, дали сме во неволја?
Огромни количини бактерии би можеле да завршат во светските мориња поради топењето на глечерите, предупредуваат научниците. Меѓу нив може да се најдат потенцијално опасни патогени, јавува Би-Би-Си.
Глечерите се големи маси на мраз формирани во текот на стотици или илјадници години, а поради климатските промени тие сега се топат со алармантна брзина. Поради нивното топење порасна и нивото на морето. Истражувачите од Универзитетот Абериствит ја проучувале водата од глечерите низ Европа, Северна Америка и од две локации во Гренланд.
За 80 години, 100.000 тони микроби би можеле да завршат во водата
Тие велат дека нивната студија уште еднаш покажала дека мора да се справиме со климатските промени што е можно поскоро. Истражувачкиот тим проценува дека во текот на следните 80 години, повеќе од 100.000 тони микроби би можеле да бидат ослободени во водата. Тој број може да се спореди со бројот на сите човечки клетки на Земјата.
Микробиологот д-р Арвин Едвардс изјави дека ова истражување за прв пат покажало колку микроорганизми всушност се „заробени“ во глечерите. „Бројот на ослободени микроорганизми ќе зависи од тоа колку брзо ќе се стопи, односно колку планетата ќе се загрее“, додаде тој.
Пресметките на тимот се засноваат на „умерено“ сценарио за затоплување, развиено од Меѓународниот панел на експерти за клима на IPCC. Тие проценуваат дека температурата на Земјата ќе се зголеми во просек за 2 до 3 Целзиусови степени до 2100 година.
Водата од глечерите може значително да влијае на квалитетот на водата
Зголемувањето на протокот на вода од глечерите во светските реки, езера и мориња може значително да го влоши квалитетот на водата, објаснува Едвардс. Но, по неколку децении глечерите целосно ќе се стопат. „Во светот има околу 200.000 сливови кои се хранат со глацијална вода. „Некои од нив се многу чувствителни средини слабо развиени во однос на хранливи материи“, тврди тој.
„Другите се извор на приход за милијарди луѓе чиј опстанок зависи од водата што доаѓа од овие глечери. Глечерите ги сметаме за огромни резерви на вода, но треба да бидеме свесни дека тие се и посебни екосистеми“, додаде тој. Тој вели дека во глечерите има илјадници микроорганизми, од кои некои би можеле да бидат опасни за луѓето. Ризикот од тоа е многу мал, но сепак треба детално да се истражи“, заклучува тој.
Истражувачот на глечерите д-р Тристрам Ирвин-Фин вели слично: „Во текот на следните неколку децении глечерите ќе се стопат, ние треба да работиме на нашето знаење за состојбата и судбината на овие екосистеми“. Откако ќе го разбереме ова подобро, ќе можеме подобро да го предвидиме влијанието на климатските промени врз глечерите и микроорганизмите што нивното топење ќе ги ослободи во животната средина“.
Наодите од ова истражување беа објавени во списанието Nature Communications Earth & Environment.
Свет
Википедија под зголемена контрола во Индија
Судските постапки против Википедија во Индија продолжуваат, бидејќи земјата се стреми кон поголема контрола врз содржините на платформата. Министерството за информации и радиодифузија на Индија испрати официјално известување до Википедија поради загриженост за пристрасни и неточни информации на страницата. Овој развој е дел од поширок случај што се води пред Високиот суд во Делхи, каде Википедија се соочува со обвинувања за дезинформации.
Високиот суд во Делхи го опиша отворениот модел на уредување на Википедија како „опасен“, истакнувајќи загриженост за неограничените можности за уредување од страна на корисниците. Судот предупреди дека ваквите функции може да доведат до објавување на штетни или неточни информации и бара воспоставување на механизам за справување со потенцијалните злоупотреби.
И покрај притисокот, Википедија одбива да го открие идентитетот на корисниците кои ги направиле измените на спорните страници. Застапниците на Википедија го бранат нејзиниот модел на уредување, што значи дека судскиот процес би можел да стане подолг и покомплексен, со длабоки импликации за иднината на платформата во Индија.
Извор: indiatvnews
Свет
Ќе се инвестира во првата „гигафабрика“ за литиум-сулфур батерии
Лајтен објави дека планира да инвестира повеќе од 1 милијарда долари во изградба на првата гигафабрика за батерии со литиум сулфур во светот. Објектот ќе се наоѓа во близина на Рено, Невада и ќе има можност да произведува до 10 GWh батерии годишно во полн обем. Фазата 1 од објектот е планирано да биде достапна во 2027 година. Фабриката на Lyten ќе произведува катодни активни материјали (CAM) и литиумски метални аноди и комплетно склопување на ќелии од литиум-сулфур батерии во цилиндрични и торбички формати. Lyten произведува CAM и литиумски метални аноди и склопува батерии во својата полуавтоматска пилот фабрика во Сан Хозе, Калифорнија од мај 2023 година.
„Денес е најновата пресвртница во деветгодишната историја на Литен. „Литиум-сулфурот е скок напред во технологијата на батерии, обезбедувајќи батерија со висока енергетска густина и лесна тежина направена од изобилно достапни локални материјали и 100% произведена во САД“, рече Ден Кук, ко-основач и извршен директор на Lyten.
Литиум-сулфурните ќелии на Lyten имаат висока енергетска густина, што ќе овозможи до 40% помала тежина од литиум-јонските и 60% полесни од литиум-железо-фосфатните (LFP) батерии. Ќелиите на Lyten се целосно произведени во САД и користат изобилно достапни локални материјали, со што се елиминира потребата од ископани минерали никел, кобалт, манган и графит. Користењето на евтини локални материјали од Lyten ја прави литиум-сулфурната батерија Lyten поевтина од литиум-јонската батерија.
Литиум-сулфурните батерии на Lyten влегуваат на пазарите за микромобилност, вселена, беспилотни летала и одбрана во 2024 и 2025 година. Lyten веќе има гасовод од стотици потенцијални клиенти, а гигафабриката во Невада е дел од стратегијата на Lyten да ја задоволи оваа растечка побарувачка.
Планираниот објект од 1,25 милиони квадратни метри, лоциран на кампус од 125 хектари во паркот Рено ЕрЛогистик, првично ќе вработи 200 луѓе, со полн капацитет на повеќе од 1.000, вклучувајќи истражувачи, инженери за производство, инженери за батерии, техничари и оператори, покрај административниот и помошниот персонал. Лајтен потпиша Меморандум за соработка со индустрискиот развивач Dermodi Properties за лоцирање на објектот на земјиште во сопственост на управата на аеродромот во Рено-Тахо.
Извор: autotech.news
Свет
SpaceX го лансираше својот петти, најсмел тест лет на Starship досега
SpaceX го лансираше својот петти пробен лет на својата ракета Starship во неделата и направи драматично прво фаќање на 20-ката високиот бустер на ракетата.
Достигнувањето претставува голема пресвртница кон целта на SpaceX да го направи Starship ракетен систем за повеќекратна употреба.
Компанијата на Илон Маск го лансираше Starship во 8:25 часот по средноевропско време од својот објект Starbase во близина на Браунсвил, Тексас. Засилувачот „Супер Хеви“ на ракетата се врати и слета во прегратките на лансираната кула на компанијата речиси седум минути по лансирањето.
„Дали се шегуваш со мене? Директорот за комуникации на SpaceX, Ден Хут, изјави на веб-емисијата на компанијата.
„Она што штотуку го видовме изгледаше како магија“, додаде Хуот.
Администраторот на НАСА, Бил Нелсон, му честиташе на SpaceX во објава на социјалните мрежи.
„Додека се подготвуваме да се вратиме на Месечината под Артемида, континуираното тестирање ќе не подготви за храбрите мисии кои претстојат“, напиша Нелсон.
Ѕвездениот брод се одвои и продолжи во вселената, орбитирајќи на половина пат околу Земјата пред повторно да влезе во атмосферата и да се заплисне во Индискиот Океан за да го заврши тестот.
Немаше луѓе на Starship Flight Five. Директорите на компанијата рекоа дека SpaceX очекува да лета стотици мисии на Starship пред да лансира ракети со екипаж.
Целиот систем на Starship веќе беше подложен на четири тестови за вселенски летови, со лансирање во април и ноември минатата година, како и овој март и јуни. Секој од тест-летовите постигна повеќе пресвртници од претходниот.
SpaceX нагласува дека се обидува да го изгради „на она што го научивме од претходните летови“ во својот пристап кон развојот на масивната ракета.
Извор: SeeBiz
-
Кичево5 часа
(ВИДЕО) Ново име на музичката сцена, кичевчанецот Христијан Трајаноски ја преработи „Само за тебе“ од доајенот на македонската народна песна Круме Спасовски
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за четврток (14 ноември)
-
Хроника2 дена
Трагедија во Охрид: Во сообраќајка ноќеска загина тинејџер, додека неговиот сопатник е тешко повреден
-
Временска прогноза17 часа
Започнаа врнежи од дожд, на повисоките места истото ќе премине во снег, ова се денешните детали
-
Хороскоп18 минути
Хороскоп за петок (15 ноември)
-
Спорт9 часа
Младата репрезентација на Македонија до 18 години на тренинг камп во Кичево, каде ќе одиграат и контролен меч против тимот на Арсими
-
Македонија1 ден
СВР Охрид вчера одржа состанок со надлежни субјекти по повод зимската сезона
-
Спорт1 ден
Милевски и Димитриевски со позитивна енергија го дочекуваат утрешниот меч против Летонија