Следете не

На денешен ден

17 август – На денешен ден

Објавено пред

на

1552.- Во Белград е отпечатена првата книга на кирилица, позната како „Белградско четвороевангелие“. Книгата, која претставува вреден извор за запознавање на состојбите во Белград во средината на 16 век, ја отпечатил Тројан Гундулиќ, член на дубровничката колонија во Белград.

1629.- Роден е Јан Собиески, крал на Полска (1674-96), народен херој кој успешно се борел против Шведска, Турција, Татарите и Козаците. Тој бил прославен како спасител на Европа, кога во 1683 година ја ослободил Виена од турската опсада и на тој начин го спречил навлегувањето на Турција во Централна Европа.

1743.- Руско-шведската војна (1741-43) завршила со мирот во Або, со кој јужниот дел на Финска бил припоен кон Русија.

1753.- Роден е чешкиот славолог Јозеф Добровски, најзначајниот лик на чешката национална преродба, автор на граматиката на чешкиот јазик и „Учебник на старословенскиот јазик“ (1822), првата научна граматика на старословенските јазици.

1786.- Роден е американскиот национален херој и политичар Дејви Крокет, член на американскиот Конгрес од 1827 до 1831 година и од 1833 до 1835 година. Умре во март 1836 година бранејќи ја тврдината Аламо од Мексиканците.

1786.- Во Потсдам умре прускиот крал Фридрих II Велики (Фридрих дер Грос), кој за време на неговото владеење од 1740 година до неговата смрт, ја направил Прусија европска сила. Него го наследил Фридрих Вилхелм II.

1850.- Данска и ги продаде на Велика Британија сите утврдувања и сопственички права над Златниот брег во Африка.

1879.- Основана е француската компанија за изградба на Панамскиот канал, на чело со Фердинанд де Лесепс (Лесепес). Компанијата банкротираше во 1889 година, предизвикувајќи голем политички скандал во Франција, а изградбата на каналот ја продолжија САД, откако ја купија француската концесија во 1902 година, дотогаш завршената работа и значителен дел од опремата за 40 г. милиони долари и ја основа зоната на Панамскиот канал (1903).

1878.- Роден е Исидор Бајиќ, истакнат композитор и педагог, основач на едно од најстарите српски музички училишта со седиште во Нови Сад, кое го носи неговото име.

1887.- Роден е Карло I, последен австриски император (1916-18) и унгарско-хрватски крал (1916-1919), наследник на Франц Јосиф I. По неуспешните обиди да се направи посебен мир за време на Првата светска војна и да се реформира монархијата во сојузна држава, тој беше принуден да абдицира и да емигрира во Швајцарија.

1896.- Џорџ Кармак открил злато во притоката на реката Клондајк во Канада, предизвикувајќи една од најмасовните „златни трепки“.

1908.- Умре српскиот писател Радоје Домановиќ, мајстор на политичката сатира, кој во своите најдобри раскази („Страдија“, „Воѓа“, „Данга“) достигна ниво на универзална критика на човековата природа и општествените институции.

1941.- Германците за време на Втората светска војна ги обесија телата на петмина српски патриоти на Теразије во центарот на Белград.

1943.- Сојузничките сили во Втората светска војна воспоставија контрола над Сицилија.

1945.- Водачот на борбата за независност на Индонезија, Ахмед Сукарно, прогласи независност на Индонезија од Холандија и формирање на обединета Република Индонезија. Холандија го призна суверенитетот на Индонезија дури во 1949 година, по четиригодишната индонезиско-холандска војна.

1960.- Африканската земја Габон стекна независност од Франција.

1962.- Стражарите на Берлинскиот ѕид го раниле 18-годишниот Петер Фехтер кога тој се обидел да побегне преку Берлинскиот ѕид и го оставиле да искрвари до смрт. Случајот стана симбол на трагедијата што ја предизвика градењето на ѕидот меѓу Источна и Западна Германија, а двајцата чувари беа обвинети во јули 1996 година за убиство од небрежност.

1976.- Околу 8.000 луѓе загинаа во земјотрес што предизвика огромни бранови на филипинскиот остров Минданао.

1985.- Во христијанскиот дел на Бејрут експлодира автомобил-бомба, при што загинаа 60, а 100 беа повредени.

1987.- Германскиот воен злосторник Рудолф Хес (Хес), заменик на Адолф Хитлер, изврши самоубиство на 93-годишна возраст во берлинскиот затвор Шпандау, каде што ја отслужуваше доживотната затворска казна на која беше осуден на Нирнбершкиот процес во 1946 година.

1988.- Пакистанскиот диктатор, генерал Мохамед Зиа ул Хак (Мохамед Зија, Хак) загина од експлозија на бомба поставена во воен авион. Амбасадорот на САД во Исламабад Арнолд Рафаел почина заедно со претседателот на Пакистан.

1990.- Откако Српскиот национален совет објави дека ќе распише референдум за српска автономија во Хрватска, специјалните сили на хрватската полиција ги нападнаа полициските станици во српските општини Обровац и Бенковац. Србите одговорија со подигање барикади на патиштата, со што започна српскиот бунт во Книнска Краина.

1996.- Од космодромот во Бајконур, во вселената полета првата Французинка, Клаудија Андре Дешајс, која потоа помина 16 дена во научна мисија на руската вселенска орбитална станица „Мир“.

1999.- Повеќе од 30.000 луѓе загинаа во најголемата природна катастрофа во историјата на Турција, земјотрес со епицентар во близина на градот Измир, 150 километри западно од Истанбул.

2001.- Незадоволна од работата на српската влада, Демократската партија на Србија одлучи да ги повлече своите претставници од владата. Тоа беше почеток на сериозна криза во Демократската опозиција на Србија (ДОС), која со својата изборна победа во септември 2000 година го собори десетгодишниот режим на Слободан Милошевиќ.

2004.- Умре Жерар Созај, еден од најголемите француски баритони.

2005.- Почина боливискиот фотограф Фреди Алборта (Фреди), кој ја направи познатата фотографија на убиениот легендарен герилски водач Че Гевара во 1967 година.

2008.- Американскиот пливач Мајкл Фелпс го освои својот осми златен медал на Олимписките игри во Пекинг, поставувајќи нов рекорд по бројот на освоени златни медали на една Игри. Претходниот рекордер беше пливачот Марк Шпиц со седум златни медали од Олимпијадата во Минхен во 1972 година.

2009.- Во несреќата во најголемата руска хидроцентрала Сајано-Шушенскаја во Хакасија, Сибир, загинаа 75 работници. Несреќата влијаеше на намаленото производство на струја, а ремонтот на хидроцентралата траеше до ноември 2014 година.

2012.- Членовите на руската панк група „Пуси Рајот“, кои во февруари изведоа настап во црквата на Христос Спасителот во Москва „Богородице, гони го Путин“, беа осудени на по две години затвор за хулиганство.

2017 – 12 лица загинаа, а 80 се повредени во терористички напад со комбе во Барселона. Исламска држава ја презеде одговорноста за нападот во Шпанија (Каталонија).

2019 година – Суданските цивилни и воени власти потпишаа конечен договор за поделба на власта за време на тригодишниот преоден период, по соборувањето на долгогодишниот претседател Омар ал-Башир.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Lucian Alexe @ Unsplash.com

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🌍 Историски настани:

  • 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
  • 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
  • 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
  • 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
  • 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
  • 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.

🕊 Политика и конфликти:

  • 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
  • 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
  • 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
  • 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.

🎭 Култура, наука и општество:

  • 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
  • 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
  • 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
  • 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.

🎸 Музика и поп култура:

  • 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

19 век

  • 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
  • 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
  • 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
  • 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
  • 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
  • 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
  • 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
  • 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
  • 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.

20 век

  • 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
  • 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
  • 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
  • 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
  • 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
  • 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
  • 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
  • 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.

Кон крајот на 20 век и 21 век

  • 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
  • 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
  • 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
  • 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
  • 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
  • 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
  • 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
  • 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
  • 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
  • 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
  • 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
  • 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:

🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ

  • 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
  • 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.

⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ

  • 1876Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
  • 1950Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
  • 1991Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
  • 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.

🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ

  • 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
  • 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
  • 2024Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.

🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ

  • 1993Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
  • 2005Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
  • 2023Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.

🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ

  • 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
  • 1975Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.

🎤 ПОП КУЛТУРА

  • 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија2 часа

СВР Охрид изнесе детали за запалениот глисер, бил приватна сопственост

Денеска (30.06.2025 година) во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека, на пловен објект...

Временска прогноза4 часа

Од денес во најава многу топло време со висок УВ индекс

Територијата на Република Македонија, како и на целиот регион, од денес (понеделник 30 јуни), па се до следниот понеделник (7...

Македонија5 часа

СВР Охрид со засилени контроли во патниот сообраќај, изречени низа санкции

На 29.08.2025 година од 11 до 17 часот, на подрачјето на СВР Охрид преземени се засилени контроли во патниот сообраќај....

Македонија5 часа

Од ноќеска цената на нафтените деривати се намалува, ова е новата цена

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажните цени утврдени...

Хороскоп18 часа

Хороскоп за понеделник (30 јули)

ОВЕН Денеска во неколку наврати ќе треба да покажете како можете да бидете храбри, бестрашни и директни. Не заземајте страна...

Спорт20 часа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа

Ландо Норис ја забележа својата трета победа оваа сезона и вкупно седма во кариерата, триумфирајќи на патеката Ред Бул Ринг....

Кичево23 часа

(ФОТО) Се запали дива депонија покрај пат кај с.Пополжани, интервенираше ТППЕ Кичево

Во 18:17ч денес пријавено било дека гори дива депонија во близина на с.Пополжани кичевско од битолска страна. Како што не...

Хроника1 ден

МВР со детали за трагичниот настан на Дебарско езеро

На  28.06.2025 година во ОВР Дебар е пријавено дека, во водите на Дебарското езеро во близина на пумпната станица- Дебар,...

Македонија1 ден

Охридската полиција спаси четири лица од пловен објект, откако вчера им се скршил дел од едрилицата

На 28.06.2025 во 19.30 часот, во Полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека лица од пловен објект...

Скопје1 ден

Во Скопје посебен режим на сообраќај за утре и задутре

СВР Скопје ги известува граѓаните дека на 30.06.2025 (понеделник) и 01.07.2025 (вторник) поради одржување на средба на лидерите од Западен...

НАЈЧИТАНИ