На денешен ден
21 февруари – На денешен ден

1437.- Шкотскиот крал Џејмс I (Џејмс) бил убиен во манастирот во Перт (Шкотска). Заговорот бил подготвен од членови на високото благородништво за да го спречат кралот да ја зацврсти својата моќ и да го намали нивното влијание врз водењето на државните работи.
1513.- Починал папата Јулиј II (Јулиј), покровител на уметноста и уметниците. За време на неговиот понтификат (од 1503 година) Папската држава станала центар на уметноста и културата. По наредба на папата, Микеланџело ја насликал Сикстинската капела, Рафаело неговите приватни одаи, а Браманте ја обновил црквата Свети Петар во Ватикан.
1613.- Михаил, син на московскиот патријарх Филарет, родоначалник на династијата Романови, која владеела со Русија до 1917 година, се качил на рускиот престол.
1677.- Умре холандскиот филозоф Барух де Спиноза (Барух), еден од најзначајните и доследни претставници на рационалистичката и монистичката филозофија. Неговата мисла, изразена во главниот дел „Етика“, имаше многу значајно влијание врз европската филозофија. Неговиот критички став кон Библијата и Талмудот предизвика гнев во теолошките кругови, а во 1656 година еврејската заедница го анатемисала и го исклучила од своите редови.
1794.- Роден е мексиканскиот генерал и државник Антонио Лопес де Санта Ана (Лопез, Ана), претседател на Мексико неколку пати помеѓу 1833 и 1855 година, кога бил соборен во народното востание предводено од либералите. Запаметен е и по освојувањето на тврдината Аламо во Тексас во 1836 година, кога околу 4.000 војници под негова команда масакрирале околу 200 бранители на тврдината, вклучувајќи го и легендарниот Дејви Крокет.
1866.- Роден е германскиот бактериолог Август фон Васерман (фон Васерман), кој во 1906 година пронашол метод за одредување на сифилис (реакција на Васерман).
1893.- Роден е шпанскиот гитарист Андрес Сеговија (Сеговија), најголемиот мајстор на тој инструмент во 20. век, еден од првите гитаристи кој ја приспособил техниката на гитарата на полифоните дела.
1911 – Јапонија и САД потпишаа трговски договор со кој се ограничи протокот на јапонски работници во Америка.
1916.- Со германскиот напад започна битката кај Верден во Франција, најдолгата и најкрвавата во Првата светска војна. Околу милион германски и француски војници загинаа во битката што заврши на 18 декември.
1941.- Канадскиот физиолог Фредерик Грант Бантинг (Фредерик), кој го изолирал инсулинот во 1921 година со Чарлс Бест (Чарлс), починал во авионска несреќа. Во 1923 година ја доби Нобеловата награда за медицина, која ја подели со неговиот соработник Џон Меклеод.
1943.- Британскиот крал Џорџ Шести (Џорџ) на Русите им ја додели наградата „Меч на честа“ за одбрана на Сталинград во Втората светска војна.
1947 – Американскиот пронаоѓач Едвин Херберт Ленд (Едвин, Земја) ја демонстрираше првата „инстант камера“, Polaroid, во Њујорк.
1958.- Гамал Абдел Насер (Насер) е избран за прв претседател на Обединетата Арапска Република, федерација на Египет и Сирија.
1965.- За време на говорот на состанокот на Афро-американската организација за единство, во Њујорк е убиен американскиот борец за граѓански права и водач на американските црнци, Малколм Икс.
1972.- Ричард Никсон пристигнал во Пекинг, како прв американски претседател кој ја посетил Народна Република Кина. Ова го означи почетокот на нормализацијата на американско-кинеските односи и го отвори патот за прием на Кина во ОН и нејзиното постојано седиште во Советот за безбедност.
1974.- Во Собранието на СФР Југославија бил прогласен нов Устав со кој се дефинирани промените во односите меѓу федерацијата и сојузните единици и структурата на сојузната заедница. Републиките фактички станаа национални држави, а автономните покраини Косово и Војводина станаа „составни елементи“ на федерацијата, што ја намали нивната врска со Република Србија на минимум.
1983.- Повеќе од 800 луѓе загинаа во постизборни етнички немири во индиската држава Асам.
1991.- Умре англиската балерина Маргот Фонтејн, една од најголемите балерини на 20 век. Со извонреден успех ги толкуваше главните улоги во балетите „Жизел“, „Лебедово езеро“, „Волшебна убавина“, „Огнена птица“ ширум светот. Во 1954 година гостувала во Белград.
1992.- Советот за безбедност на ОН донесе резолуција 743 за распоредување на мировните сили на ОН во СФР Југославија (УНПРОФОР) со мандат од 12 месеци. Командното место од 14.000 „сини шлемови“ ќе биде лоцирано во Сараево, главниот град на Босна и Херцеговина.
1997.- Поддржувачите и симпатизерите на српската коалиција „Заедно“, кои речиси три месеци протестираа низ цела Србија поради поништувањето на резултатите од локалните избори, се собраа во Белград за да го прослават конституирањето на Градското собрание, прво по Второто. Светска војна во која немаше комунисти на власт. Свечениот чин на тој ден беше отстранувањето на петкраката ѕвезда, симболот на комунизмот, од куполата на Градското собрание. Лидерот на Демократската партија Зоран Ѓинѓиќ е избран за градоначалник.
2001 – Во Кандахар, седиштето на Талибанците, повеќе од 1.000 луѓе присуствуваа на јавната егзекуција со бесење на две жени обвинети за проституција.
2002.- Американскиот претседател Џорџ Буш беше во официјална посета на Кина. Тоа е прва посета на американски претседател на Кина во последните 30 години. Ричард Никсон е последниот американски претседател кој беше во официјална посета на Кина, што го означи крајот на непријателствата меѓу двете земји.
2007.- Во Виена започнаа финалните преговори меѓу Белград и Приштина за предлогот на специјалниот пратеник на ОН за статусот на Косово, Марти Ахтисари, кои траеја до 2 март и немаше приближување на ставовите за статусот на Косово. И последната рунда преговори на 10 март во Виена исто така заврши без договор.
2008.- Во Белград пред Собранието на Србија се одржа митинг „Косово е Србија“, на кој, според полицијата, присуствуваа околу 150.000 граѓани. По митингот, група хулигани ги каменуваа дипломатските претставништва, ги нападнаа амбасадите на Соединетите Американски Држави и Хрватска, џамијата Бајракли, кршеа излози и ограбија продавници. Едно лице загина во опожарената амбасада на САД.
2012 – Европската унија одобри спасувачки пакет од 130 милијарди евра за Грција за да избегне хаотичен банкрот, откако Атина ги прифати непопуларните мерки за штедење и приватните сопственици на обврзници да апсорбираат поголеми загуби. И покрај тоа, министрите за финансии на еврозоната изразија длабоки сомнежи за способноста на Грција да закрепне и да избегне банкрот на долг рок.
2015.- Умре Холм Зундхаузен (Сундхаусен), германски историчар и професор кој се занимавал со проблемите на српската, југословенската и балканската историја.
2018 – 346 луѓе се убиени во Источна Гута откако сириските сили и нивните сојузници започнаа офанзива врз бунтовничката енклава источно од Дамаск на 4 февруари, соопшти Канцеларијата за човекови права на ОН.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хроника11 часа
При изведување градежни работи на автопат Кичево-Охрид од дрвена платформа паднал работник, жител на Кина
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (4 јуни)
-
Временска прогноза18 часа
Попоски апелира за локална дестабилизација со пороен дожд, ова се информациите
-
Македонија1 ден
(ФОТО) СВР Охрид одржа работилници на тема „Безбедност и правила за децата во сообраќајот“ со ученици од второ и трето одделение на основни училишта
-
Македонија1 ден
МВР изрече кривична пријава за злоупотреба на службената положба и овластување и злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување на договор за јавна набавка или јавно-приватно партнерство
-
Хороскоп2 часа
Хороскоп за четврток (5 јуни)
-
На денешен ден1 ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни
-
Автомобили1 ден
Новиот прототип на „Subaru“ се очекува да дебитира на „Japan Mobility Show 2025“