Следете не

На денешен ден

21 февруари – На денешен ден

Објавено пред

на

1437.- Шкотскиот крал Џејмс I (Џејмс) бил убиен во манастирот во Перт (Шкотска). Заговорот бил подготвен од членови на високото благородништво за да го спречат кралот да ја зацврсти својата моќ и да го намали нивното влијание врз водењето на државните работи.

1513.- Починал папата Јулиј II (Јулиј), покровител на уметноста и уметниците. За време на неговиот понтификат (од 1503 година) Папската држава станала центар на уметноста и културата. По наредба на папата, Микеланџело ја насликал Сикстинската капела, Рафаело неговите приватни одаи, а Браманте ја обновил црквата Свети Петар во Ватикан.

1613.- Михаил, син на московскиот патријарх Филарет, родоначалник на династијата Романови, која владеела со Русија до 1917 година, се качил на рускиот престол.

1677.- Умре холандскиот филозоф Барух де Спиноза (Барух), еден од најзначајните и доследни претставници на рационалистичката и монистичката филозофија. Неговата мисла, изразена во главниот дел „Етика“, имаше многу значајно влијание врз европската филозофија. Неговиот критички став кон Библијата и Талмудот предизвика гнев во теолошките кругови, а во 1656 година еврејската заедница го анатемисала и го исклучила од своите редови.

1794.- Роден е мексиканскиот генерал и државник Антонио Лопес де Санта Ана (Лопез, Ана), претседател на Мексико неколку пати помеѓу 1833 и 1855 година, кога бил соборен во народното востание предводено од либералите. Запаметен е и по освојувањето на тврдината Аламо во Тексас во 1836 година, кога околу 4.000 војници под негова команда масакрирале околу 200 бранители на тврдината, вклучувајќи го и легендарниот Дејви Крокет.

1866.- Роден е германскиот бактериолог Август фон Васерман (фон Васерман), кој во 1906 година пронашол метод за одредување на сифилис (реакција на Васерман).

1893.- Роден е шпанскиот гитарист Андрес Сеговија (Сеговија), најголемиот мајстор на тој инструмент во 20. век, еден од првите гитаристи кој ја приспособил техниката на гитарата на полифоните дела.

1911 – Јапонија и САД потпишаа трговски договор со кој се ограничи протокот на јапонски работници во Америка.

1916.- Со германскиот напад започна битката кај Верден во Франција, најдолгата и најкрвавата во Првата светска војна. Околу милион германски и француски војници загинаа во битката што заврши на 18 декември.

1941.- Канадскиот физиолог Фредерик Грант Бантинг (Фредерик), кој го изолирал инсулинот во 1921 година со Чарлс Бест (Чарлс), починал во авионска несреќа. Во 1923 година ја доби Нобеловата награда за медицина, која ја подели со неговиот соработник Џон Меклеод.

1943.- Британскиот крал Џорџ Шести (Џорџ) на Русите им ја додели наградата „Меч на честа“ за одбрана на Сталинград во Втората светска војна.

1947 – Американскиот пронаоѓач Едвин Херберт Ленд (Едвин, Земја) ја демонстрираше првата „инстант камера“, Polaroid, во Њујорк.

1958.- Гамал Абдел Насер (Насер) е избран за прв претседател на Обединетата Арапска Република, федерација на Египет и Сирија.

1965.- За време на говорот на состанокот на Афро-американската организација за единство, во Њујорк е убиен американскиот борец за граѓански права и водач на американските црнци, Малколм Икс.

1972.- Ричард Никсон пристигнал во Пекинг, како прв американски претседател кој ја посетил Народна Република Кина. Ова го означи почетокот на нормализацијата на американско-кинеските односи и го отвори патот за прием на Кина во ОН и нејзиното постојано седиште во Советот за безбедност.

1974.- Во Собранието на СФР Југославија бил прогласен нов Устав со кој се дефинирани промените во односите меѓу федерацијата и сојузните единици и структурата на сојузната заедница. Републиките фактички станаа национални држави, а автономните покраини Косово и Војводина станаа „составни елементи“ на федерацијата, што ја намали нивната врска со Република Србија на минимум.

1983.- Повеќе од 800 луѓе загинаа во постизборни етнички немири во индиската држава Асам.

1991.- Умре англиската балерина Маргот Фонтејн, една од најголемите балерини на 20 век. Со извонреден успех ги толкуваше главните улоги во балетите „Жизел“, „Лебедово езеро“, „Волшебна убавина“, „Огнена птица“ ширум светот. Во 1954 година гостувала во Белград.

1992.- Советот за безбедност на ОН донесе резолуција 743 за распоредување на мировните сили на ОН во СФР Југославија (УНПРОФОР) со мандат од 12 месеци. Командното место од 14.000 „сини шлемови“ ќе биде лоцирано во Сараево, главниот град на Босна и Херцеговина.

1997.- Поддржувачите и симпатизерите на српската коалиција „Заедно“, кои речиси три месеци протестираа низ цела Србија поради поништувањето на резултатите од локалните избори, се собраа во Белград за да го прослават конституирањето на Градското собрание, прво по Второто. Светска војна во која немаше комунисти на власт. Свечениот чин на тој ден беше отстранувањето на петкраката ѕвезда, симболот на комунизмот, од куполата на Градското собрание. Лидерот на Демократската партија Зоран Ѓинѓиќ е избран за градоначалник.

2001 – Во Кандахар, седиштето на Талибанците, повеќе од 1.000 луѓе присуствуваа на јавната егзекуција со бесење на две жени обвинети за проституција.

2002.- Американскиот претседател Џорџ Буш беше во официјална посета на Кина. Тоа е прва посета на американски претседател на Кина во последните 30 години. Ричард Никсон е последниот американски претседател кој беше во официјална посета на Кина, што го означи крајот на непријателствата меѓу двете земји.

2007.- Во Виена започнаа финалните преговори меѓу Белград и Приштина за предлогот на специјалниот пратеник на ОН за статусот на Косово, Марти Ахтисари, кои траеја до 2 март и немаше приближување на ставовите за статусот на Косово. И последната рунда преговори на 10 март во Виена исто така заврши без договор.

2008.- Во Белград пред Собранието на Србија се одржа митинг „Косово е Србија“, на кој, според полицијата, присуствуваа околу 150.000 граѓани. По митингот, група хулигани ги каменуваа дипломатските претставништва, ги нападнаа амбасадите на Соединетите Американски Држави и Хрватска, џамијата Бајракли, кршеа излози и ограбија продавници. Едно лице загина во опожарената амбасада на САД.

2012 – Европската унија одобри спасувачки пакет од 130 милијарди евра за Грција за да избегне хаотичен банкрот, откако Атина ги прифати непопуларните мерки за штедење и приватните сопственици на обврзници да апсорбираат поголеми загуби. И покрај тоа, министрите за финансии на еврозоната изразија длабоки сомнежи за способноста на Грција да закрепне и да избегне банкрот на долг рок.

2015.- Умре Холм Зундхаузен (Сундхаусен), германски историчар и професор кој се занимавал со проблемите на српската, југословенската и балканската историја.

2018 – 346 луѓе се убиени во Источна Гута откако сириските сили и нивните сојузници започнаа офанзива врз бунтовничката енклава источно од Дамаск на 4 февруари, соопшти Канцеларијата за човекови права на ОН.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија9 часа

Од ноќеска цените на горивата се намалуваат

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д Е V), се намалуваат за 0,50 ден/лит,...

Скопје9 часа

(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога

Денеска во присуство на министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и раководството на МВР, Агенцијата за управување со одземен имот,...

Здравје и убавина9 часа

Единствен рецепт за појак имунитет

Познатиот руски професор и експерт за кинезитерапија, Сергеј Бубновски, тврди дека постои многу едноставен начин за зајакнување на имунитетот. Според...

Временска прогноза13 часа

Од денес ќе дува засилен ветер од северен правец, додека времето ќе биде стабилно

Под влијание на значително поладен воздух од север,денес понеделник (15 септември) во Македонија ќе дува засилен до силен ветер од...

Хороскоп23 часа

Хороскоп за понеделник (15 септември)

ОВЕН Може да очекувате фаза која ќе биде многу поволна за вас. Ќе успеете да остварите стабилизација на работа. Ве...

Спорт1 ден

(ФОТО) Кичевски „ФК Напредок“ ги наполни трибините со љубители на фудбалот, а играчите им возвратија со победа за почеток на сезоната

Недела, некогаш претпознатлив ден за фудбал на градскиот стадион во Кичево. Но денес за момент се чинеше дека токму го...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин1 ден

iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26 и macOS 26 пристигнуваат на 15 септември – компатибилни уреди и нов дизајн

Apple официјално објави дека iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26, macOS 26 и visionOS 26 ќе излезат од бета и...

Фото: Clint Patterson @ unsplash Фото: Clint Patterson @ unsplash
Магазин1 ден

Microsoft потсетува: Остануваат само 30 дена…

Microsoft официјално ги потсети корисниците за крајот на поддршката за Windows 10. Компанијата објави дека на 14 октомври 2025 година...

Спорт2 дена

„ФК Напредок“ денес на домашен терен го игра првиот натпревар од новата сезона, ве повикуваме сите на градски како во старите добри времиња

Стартот во новата сезона во рамките на Трета лига Запад „Фудбалскиот Клуб НАПРЕДОК“ ќе ја започне на домашен терен,а за...

Хороскоп2 дена

Хороскоп за недела (14 септември)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

НАЈЧИТАНИ