На денешен ден
21 февруари – На денешен ден

1437.- Шкотскиот крал Џејмс I (Џејмс) бил убиен во манастирот во Перт (Шкотска). Заговорот бил подготвен од членови на високото благородништво за да го спречат кралот да ја зацврсти својата моќ и да го намали нивното влијание врз водењето на државните работи.
1513.- Починал папата Јулиј II (Јулиј), покровител на уметноста и уметниците. За време на неговиот понтификат (од 1503 година) Папската држава станала центар на уметноста и културата. По наредба на папата, Микеланџело ја насликал Сикстинската капела, Рафаело неговите приватни одаи, а Браманте ја обновил црквата Свети Петар во Ватикан.
1613.- Михаил, син на московскиот патријарх Филарет, родоначалник на династијата Романови, која владеела со Русија до 1917 година, се качил на рускиот престол.
1677.- Умре холандскиот филозоф Барух де Спиноза (Барух), еден од најзначајните и доследни претставници на рационалистичката и монистичката филозофија. Неговата мисла, изразена во главниот дел „Етика“, имаше многу значајно влијание врз европската филозофија. Неговиот критички став кон Библијата и Талмудот предизвика гнев во теолошките кругови, а во 1656 година еврејската заедница го анатемисала и го исклучила од своите редови.
1794.- Роден е мексиканскиот генерал и државник Антонио Лопес де Санта Ана (Лопез, Ана), претседател на Мексико неколку пати помеѓу 1833 и 1855 година, кога бил соборен во народното востание предводено од либералите. Запаметен е и по освојувањето на тврдината Аламо во Тексас во 1836 година, кога околу 4.000 војници под негова команда масакрирале околу 200 бранители на тврдината, вклучувајќи го и легендарниот Дејви Крокет.
1866.- Роден е германскиот бактериолог Август фон Васерман (фон Васерман), кој во 1906 година пронашол метод за одредување на сифилис (реакција на Васерман).
1893.- Роден е шпанскиот гитарист Андрес Сеговија (Сеговија), најголемиот мајстор на тој инструмент во 20. век, еден од првите гитаристи кој ја приспособил техниката на гитарата на полифоните дела.
1911 – Јапонија и САД потпишаа трговски договор со кој се ограничи протокот на јапонски работници во Америка.
1916.- Со германскиот напад започна битката кај Верден во Франција, најдолгата и најкрвавата во Првата светска војна. Околу милион германски и француски војници загинаа во битката што заврши на 18 декември.
1941.- Канадскиот физиолог Фредерик Грант Бантинг (Фредерик), кој го изолирал инсулинот во 1921 година со Чарлс Бест (Чарлс), починал во авионска несреќа. Во 1923 година ја доби Нобеловата награда за медицина, која ја подели со неговиот соработник Џон Меклеод.
1943.- Британскиот крал Џорџ Шести (Џорџ) на Русите им ја додели наградата „Меч на честа“ за одбрана на Сталинград во Втората светска војна.
1947 – Американскиот пронаоѓач Едвин Херберт Ленд (Едвин, Земја) ја демонстрираше првата „инстант камера“, Polaroid, во Њујорк.
1958.- Гамал Абдел Насер (Насер) е избран за прв претседател на Обединетата Арапска Република, федерација на Египет и Сирија.
1965.- За време на говорот на состанокот на Афро-американската организација за единство, во Њујорк е убиен американскиот борец за граѓански права и водач на американските црнци, Малколм Икс.
1972.- Ричард Никсон пристигнал во Пекинг, како прв американски претседател кој ја посетил Народна Република Кина. Ова го означи почетокот на нормализацијата на американско-кинеските односи и го отвори патот за прием на Кина во ОН и нејзиното постојано седиште во Советот за безбедност.
1974.- Во Собранието на СФР Југославија бил прогласен нов Устав со кој се дефинирани промените во односите меѓу федерацијата и сојузните единици и структурата на сојузната заедница. Републиките фактички станаа национални држави, а автономните покраини Косово и Војводина станаа „составни елементи“ на федерацијата, што ја намали нивната врска со Република Србија на минимум.
1983.- Повеќе од 800 луѓе загинаа во постизборни етнички немири во индиската држава Асам.
1991.- Умре англиската балерина Маргот Фонтејн, една од најголемите балерини на 20 век. Со извонреден успех ги толкуваше главните улоги во балетите „Жизел“, „Лебедово езеро“, „Волшебна убавина“, „Огнена птица“ ширум светот. Во 1954 година гостувала во Белград.
1992.- Советот за безбедност на ОН донесе резолуција 743 за распоредување на мировните сили на ОН во СФР Југославија (УНПРОФОР) со мандат од 12 месеци. Командното место од 14.000 „сини шлемови“ ќе биде лоцирано во Сараево, главниот град на Босна и Херцеговина.
1997.- Поддржувачите и симпатизерите на српската коалиција „Заедно“, кои речиси три месеци протестираа низ цела Србија поради поништувањето на резултатите од локалните избори, се собраа во Белград за да го прослават конституирањето на Градското собрание, прво по Второто. Светска војна во која немаше комунисти на власт. Свечениот чин на тој ден беше отстранувањето на петкраката ѕвезда, симболот на комунизмот, од куполата на Градското собрание. Лидерот на Демократската партија Зоран Ѓинѓиќ е избран за градоначалник.
2001 – Во Кандахар, седиштето на Талибанците, повеќе од 1.000 луѓе присуствуваа на јавната егзекуција со бесење на две жени обвинети за проституција.
2002.- Американскиот претседател Џорџ Буш беше во официјална посета на Кина. Тоа е прва посета на американски претседател на Кина во последните 30 години. Ричард Никсон е последниот американски претседател кој беше во официјална посета на Кина, што го означи крајот на непријателствата меѓу двете земји.
2007.- Во Виена започнаа финалните преговори меѓу Белград и Приштина за предлогот на специјалниот пратеник на ОН за статусот на Косово, Марти Ахтисари, кои траеја до 2 март и немаше приближување на ставовите за статусот на Косово. И последната рунда преговори на 10 март во Виена исто така заврши без договор.
2008.- Во Белград пред Собранието на Србија се одржа митинг „Косово е Србија“, на кој, според полицијата, присуствуваа околу 150.000 граѓани. По митингот, група хулигани ги каменуваа дипломатските претставништва, ги нападнаа амбасадите на Соединетите Американски Држави и Хрватска, џамијата Бајракли, кршеа излози и ограбија продавници. Едно лице загина во опожарената амбасада на САД.
2012 – Европската унија одобри спасувачки пакет од 130 милијарди евра за Грција за да избегне хаотичен банкрот, откако Атина ги прифати непопуларните мерки за штедење и приватните сопственици на обврзници да апсорбираат поголеми загуби. И покрај тоа, министрите за финансии на еврозоната изразија длабоки сомнежи за способноста на Грција да закрепне и да избегне банкрот на долг рок.
2015.- Умре Холм Зундхаузен (Сундхаусен), германски историчар и професор кој се занимавал со проблемите на српската, југословенската и балканската историја.
2018 – 346 луѓе се убиени во Источна Гута откако сириските сили и нивните сојузници започнаа офанзива врз бунтовничката енклава источно од Дамаск на 4 февруари, соопшти Канцеларијата за човекови права на ОН.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево50 минути
Апел за изгубено лице од Кичево, доколку имате било какво инфо известете
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (6 септември)
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за недела (7 септември)
-
Кичево7 часа
Започнува „Наше театарче“ на „Intellect Education“ место каде најмилите ќе го развијат својот талент, ќе ја откријат својата креативност и ќе блеснат на сцената!