Следете не

На денешен ден

27 јуни – Светот на денешен ден

Објавено пред

на

1693 – Џон Дантон го издава првото женско списание во Лондон, Лејди Меркјури.

1743.- Во „Војната за австриското наследство“, британскиот крал Џорџ II ги поразил Французите кај Детинген, последниот британски владетел кој лично ги водел трупите во битка. 1801.- Британските и турските трупи ги поразиле Французите и го окупирале Каиро.

1838.- Роден е индискиот писател Банким Чандра Чатерџи, првиот голем автор што пишувал на бенгалски („Капалкундала“, „Мриналини“, „Раџани“).

1844.- Џозеф Смит, американски верски реформатор и основач на Мормонската црква, бил линчуван во затвор во Илиноис.

1846.- Роден е ирскиот политичар Чарлс Стјуарт Парнел, водач на националното движење и еден од основачите на Ирската лига за земјата.

1905.- Востаничките руски морнари го презеле крстосувачот Потемкин во Црното Море. Тоа беше првиот масовен излив на незадоволство во руската царска армија за време на револуцијата 1905-1907 година.

1908.- Во Црна Гора заврши судењето на заговорниците против кнезот Никола I Петровиќ („афера со бомбардирање“). Од 52 обвинети, четворица се осудени на смрт, а останатите на тројца на 20 години затвор.

1932.- Во Сијам, Тајланд, беше прогласен устав и беше воспоставена уставна монархија.

1943.- Американски авиони го бомбардираа грчкиот главен град Атина окупирана од Германија за време на Втората светска војна.

1944.- Сојузничките сили го окупираа францускиот град Шербур, важно пристаниште на Ла Манш, за време на Втората светска војна.

1946.- Министрите за надворешни работи на СССР, САД, Велика Британија и Франција одлучија Грција да им припаѓа на Додеканезите, вклучувајќи го и Родос, кои беа под италијанска власт до капитулацијата на Италија во 1943 година, а потоа под германска окупација до 1945 година. беше потврден со мировен договор во Париз на 10 февруари 1947 година.

1950.- Во ФНРЈ е донесен Законот за работничко управување со стопанството, кој се смета за почеток на „самоуправниот модел“, според кој југословенскиот социјализам се разликувал од советскиот.

1954.- Во Обнинск, во близина на Москва, беше пуштена во употреба првата нуклеарна централа во светот.

1976.- Палестинските терористи во Грција киднапираа авион на Ер Франс со 246 патници и 12 членови на екипажот и го принудија екипажот да го однесе во Ентебе, Уганда. Заложниците беа ослободени со акцијата на израелските командоси на 4 јули.

1976.- Генералот Антонио Рамалјо Еанес е избран за претседател на Португалија на првите претседателски избори по половина век фашистичка диктатура на Антонио де Оливеира Салазар.

1986.- Меѓународниот суд на правдата во Хаг пресуди дека САД го прекршиле меѓународното право помагајќи им на бунтовниците во Никарагва.

1989.- Умре Жил, Ајер, еден од најпознатите и највлијателните англиски филозофи на модерното време („Јазик, вистина и логика“, „Проблемот на сознанието“, „Концептот на личноста“).

1990.- Граѓанската војна во Никарагва заврши со церемонијално предавање на оружјето од страна на контрареволуционерното движење Контра на претседателката Виолета Бариос, Чаморо.

1991.- Два дена откако Словенија прогласи независност, Југословенската народна армија ги окупираше граничните премини со Италија, Унгарија и Австрија, по што следеше шестдневна војна со словенечките единици за територијална одбрана. Според Југословенскиот Црвен крст, загинале 49 лица, од кои повеќето регрути на ЈНА.

1993.- Соединетите Држави го бомбардираа штабот на ирачкото разузнавање во Багдад со 23 крстосувачки ракети Томахавк.

1997.- Таџикистанскиот претседател Имамали Рахмонов и исламистичкиот водач Саид Абдуло Нури потпишаа мировен договор за ставање крај на четиригодишната граѓанска војна во поранешната советска република.

1997.- На конференцијата во Брисел, претставниците на 95 земји се согласија да ја забранат употребата на нагазни мини.

1999.- На иницијатива на претседателот Абделазиз Бутефлик, алжирската влада го одобри нацрт-законот за амнестија на муслиманските екстремисти со цел да се стави крај на седумгодишното насилство во кое беа убиени околу 100.000 луѓе.

1999.- На 80-годишна возраст умре поранешниот водач на грчката воена хунта Јоргос Пападопулос. За време на владеењето на хунтата 1967-74 г. илјадници Грци беа уапсени и мачени.

2000.- На состанокот во полскиот главен град, претставниците на 106 земји ја усвоија Варшавската декларација за изгледите за развој на демократскиот поредок во светот. Конференцијата се одржа на иницијатива на Полска и САД, а поканата не е испратена до Кина, Бурма, Ирак, СРЈ и некои други земји, каде според организаторите не се почитуваат човековите права. СРЈ пристапи кон Варшавската декларација во 2001 година по падот на режимот на Слободан Милошевиќ.

2000 – Обединетите нации објавија дека СИДА убила 19 милиони луѓе ширум светот и проценува дека половина од тинејџерите во најсиромашните земји во Африка ќе умрат од оваа болест.

2001.- Повеќе од милион луѓе се собраа да го слушнат говорот на папата Јован Павле Втори на крајот од неговата петдневна посета на Украина.

2002.- Умре Џон Ентвистл, басист на легендарниот британски рок бенд „The Who“.

2004.- Водачот на Демократската партија (ДС) Борис Тадиќ е избран за претседател на Србија. Тој повторно доби нов претседателски мандат на 3 февруари 2008 година.

2007.- Гордон Браун го замени Тони Блер како премиер на Обединетото Кралство.

2008.- За мандатар на новата српска влада е назначен Мирко Цветковиќ, економист и член на Демократската партија.

2011 – Меѓународниот кривичен суд издаде налог за апсење на либискиот лидер Моамер Гадафи, неговиот син Саиф ал Ислам и шефот на разузнавањето Абдула ал Сенуси под обвинение за злосторства против човештвото.

2013 – Кевин Рад повторно стана премиер на Австралија, заменувајќи ја Џулија Гилард, која ја презеде премиерската функција од Рад три години претходно.

2014 – Советот на Европската унија го номинира поранешниот луксембуршки премиер Жан-Клод Јункер за нов претседател на Европската комисија; Во Брисел беше потпишан Договорот за пристапување на Украина, Грузија и Молдавија во Европската унија.

2017 – Холандскиот Апелационен суд одлучи дека холандската влада е делумно одговорна за смртта на околу 300 бошњачки мажи кои беа убиени од силите на босанските Срби во 1995 година во Сребреница.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

На денешен ден5 часа

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај 📜 Среден и нов век 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик,...

Спорт5 часа

Македонската репрезентација во фудбал до 18 години, ќе одигра два контролни натпревари со Словенија во гости

Репрезентацијата на Македонија до 18 години кон крајот на мај ќе одигра два контролни натпревари против соодветната селекција на Словенија....

Хороскоп6 часа

Хороскоп за вторник (20 мај)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

Храна7 часа

Следните 6 витамини се најзастапени во магдоносот, истиот може да помогне при висок крвен притисок

Магдоносот спаѓа во зачински билки кои најчесто се користат при готвење, а покрај својата арома обезбедуваат бројни хранливи материи и...

Македонија15 часа

Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар

Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95, се зголемува за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажната цена утврдена со одлуката за...

Lifestyle17 часа

Дали рчите во сон? Причина може да биде оваа секојдневна навика

Рчењето е чест проблем кој не само што го нарушува сонот, туку може да биде и знак за длабоки нарушувања...

Lifestyle17 часа

Како да го исчистите одводот без сода бикарбона и оцет: Ефикасни и едноставни решенија

Избегнете скапи поправки со домашни методи кои навистина функционираат Затнат одвод е проблем со кој се соочуваат многумина – водата...

Македонија17 часа

Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата

На 18.05.2025 во 11.30 часот во СВР Охрид е пријавено дека во автобус кој превезувал група туристи од Република Турција...

Македонија18 часа

МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч

На 18.05.2025 во 09.57 часот, полициски службеници од Полициската станица безбедност на патниот сообраќај Тетово го лишија од слобода Х.А.(56)...

Скопје19 часа

Универзитетската клиника за урологија стана лиценциран центар за поставување на уринарен сфинктер

Универзитетската клиника за урологија во Скопје, започна со изведување операции за вградување на вештачки уринарен сфинктер, нова процедура, која досега...

НАЈЧИТАНИ