Следете не

На денешен ден

27 јуни – Светот на денешен ден

Објавено пред

на

1693 – Џон Дантон го издава првото женско списание во Лондон, Лејди Меркјури.

1743.- Во „Војната за австриското наследство“, британскиот крал Џорџ II ги поразил Французите кај Детинген, последниот британски владетел кој лично ги водел трупите во битка. 1801.- Британските и турските трупи ги поразиле Французите и го окупирале Каиро.

1838.- Роден е индискиот писател Банким Чандра Чатерџи, првиот голем автор што пишувал на бенгалски („Капалкундала“, „Мриналини“, „Раџани“).

1844.- Џозеф Смит, американски верски реформатор и основач на Мормонската црква, бил линчуван во затвор во Илиноис.

1846.- Роден е ирскиот политичар Чарлс Стјуарт Парнел, водач на националното движење и еден од основачите на Ирската лига за земјата.

1905.- Востаничките руски морнари го презеле крстосувачот Потемкин во Црното Море. Тоа беше првиот масовен излив на незадоволство во руската царска армија за време на револуцијата 1905-1907 година.

1908.- Во Црна Гора заврши судењето на заговорниците против кнезот Никола I Петровиќ („афера со бомбардирање“). Од 52 обвинети, четворица се осудени на смрт, а останатите на тројца на 20 години затвор.

1932.- Во Сијам, Тајланд, беше прогласен устав и беше воспоставена уставна монархија.

1943.- Американски авиони го бомбардираа грчкиот главен град Атина окупирана од Германија за време на Втората светска војна.

1944.- Сојузничките сили го окупираа францускиот град Шербур, важно пристаниште на Ла Манш, за време на Втората светска војна.

1946.- Министрите за надворешни работи на СССР, САД, Велика Британија и Франција одлучија Грција да им припаѓа на Додеканезите, вклучувајќи го и Родос, кои беа под италијанска власт до капитулацијата на Италија во 1943 година, а потоа под германска окупација до 1945 година. беше потврден со мировен договор во Париз на 10 февруари 1947 година.

1950.- Во ФНРЈ е донесен Законот за работничко управување со стопанството, кој се смета за почеток на „самоуправниот модел“, според кој југословенскиот социјализам се разликувал од советскиот.

1954.- Во Обнинск, во близина на Москва, беше пуштена во употреба првата нуклеарна централа во светот.

1976.- Палестинските терористи во Грција киднапираа авион на Ер Франс со 246 патници и 12 членови на екипажот и го принудија екипажот да го однесе во Ентебе, Уганда. Заложниците беа ослободени со акцијата на израелските командоси на 4 јули.

1976.- Генералот Антонио Рамалјо Еанес е избран за претседател на Португалија на првите претседателски избори по половина век фашистичка диктатура на Антонио де Оливеира Салазар.

1986.- Меѓународниот суд на правдата во Хаг пресуди дека САД го прекршиле меѓународното право помагајќи им на бунтовниците во Никарагва.

1989.- Умре Жил, Ајер, еден од најпознатите и највлијателните англиски филозофи на модерното време („Јазик, вистина и логика“, „Проблемот на сознанието“, „Концептот на личноста“).

1990.- Граѓанската војна во Никарагва заврши со церемонијално предавање на оружјето од страна на контрареволуционерното движење Контра на претседателката Виолета Бариос, Чаморо.

1991.- Два дена откако Словенија прогласи независност, Југословенската народна армија ги окупираше граничните премини со Италија, Унгарија и Австрија, по што следеше шестдневна војна со словенечките единици за територијална одбрана. Според Југословенскиот Црвен крст, загинале 49 лица, од кои повеќето регрути на ЈНА.

1993.- Соединетите Држави го бомбардираа штабот на ирачкото разузнавање во Багдад со 23 крстосувачки ракети Томахавк.

1997.- Таџикистанскиот претседател Имамали Рахмонов и исламистичкиот водач Саид Абдуло Нури потпишаа мировен договор за ставање крај на четиригодишната граѓанска војна во поранешната советска република.

1997.- На конференцијата во Брисел, претставниците на 95 земји се согласија да ја забранат употребата на нагазни мини.

1999.- На иницијатива на претседателот Абделазиз Бутефлик, алжирската влада го одобри нацрт-законот за амнестија на муслиманските екстремисти со цел да се стави крај на седумгодишното насилство во кое беа убиени околу 100.000 луѓе.

1999.- На 80-годишна возраст умре поранешниот водач на грчката воена хунта Јоргос Пападопулос. За време на владеењето на хунтата 1967-74 г. илјадници Грци беа уапсени и мачени.

2000.- На состанокот во полскиот главен град, претставниците на 106 земји ја усвоија Варшавската декларација за изгледите за развој на демократскиот поредок во светот. Конференцијата се одржа на иницијатива на Полска и САД, а поканата не е испратена до Кина, Бурма, Ирак, СРЈ и некои други земји, каде според организаторите не се почитуваат човековите права. СРЈ пристапи кон Варшавската декларација во 2001 година по падот на режимот на Слободан Милошевиќ.

2000 – Обединетите нации објавија дека СИДА убила 19 милиони луѓе ширум светот и проценува дека половина од тинејџерите во најсиромашните земји во Африка ќе умрат од оваа болест.

2001.- Повеќе од милион луѓе се собраа да го слушнат говорот на папата Јован Павле Втори на крајот од неговата петдневна посета на Украина.

2002.- Умре Џон Ентвистл, басист на легендарниот британски рок бенд „The Who“.

2004.- Водачот на Демократската партија (ДС) Борис Тадиќ е избран за претседател на Србија. Тој повторно доби нов претседателски мандат на 3 февруари 2008 година.

2007.- Гордон Браун го замени Тони Блер како премиер на Обединетото Кралство.

2008.- За мандатар на новата српска влада е назначен Мирко Цветковиќ, економист и член на Демократската партија.

2011 – Меѓународниот кривичен суд издаде налог за апсење на либискиот лидер Моамер Гадафи, неговиот син Саиф ал Ислам и шефот на разузнавањето Абдула ал Сенуси под обвинение за злосторства против човештвото.

2013 – Кевин Рад повторно стана премиер на Австралија, заменувајќи ја Џулија Гилард, која ја презеде премиерската функција од Рад три години претходно.

2014 – Советот на Европската унија го номинира поранешниот луксембуршки премиер Жан-Клод Јункер за нов претседател на Европската комисија; Во Брисел беше потпишан Договорот за пристапување на Украина, Грузија и Молдавија во Европската унија.

2017 – Холандскиот Апелационен суд одлучи дека холандската влада е делумно одговорна за смртта на околу 300 бошњачки мажи кои беа убиени од силите на босанските Срби во 1995 година во Сребреница.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (10 септември)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 10 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

Војни и мировни договори

  • 1721 – Ништатски мир: крај на Големата северна војна. Русија добива пристап до Балтикот и градовите Рига, Ревел, Нарва.

  • 1919 – Сен-Жерменски мировен договор: формален крај на Австроунгарската монархија; признавање на новите држави, вклучувајќи го Кралството СХС.

  • 1939 – Канада ѝ објавува војна на Германија и се приклучува на Втората светска војна.

  • 1942 – Британска авијација го бомбардира Диселдорф со 100.000 бомби.

  • 1943 – По капитулацијата на Италија, Германците го окупираат Рим и го ставаат Ватикан под протекторат.

  • 1945 – Видкун Квислинг, премиер на марионетската влада на Норвешка, осуден на смрт за предавство.

  • 1995 – НАТО почнува напади со „Томахавк“ ракети врз позиции околу Бања Лука (Босна).


Политика и атентати

  • 1898 – Убиство на австроунгарската царица Елизабета во Женева од анархистот Луиџи Лученци.

  • 1967 – Гибралтар со референдум ја одбива анексијата од Шпанија и останува под британска власт.

  • 1974 – Португалија ја признава независноста на Гвинеја-Бисао.

  • 1976 – Авионска несреќа над Загреб: судир на британски и југословенски авион, загинуваат 176 луѓе.

  • 1989 – Унгарија ја отвора границата кон Западот: околу 7.000 источногермански бегалци одат во Западна Германија.

  • 1994 – Папата Јован Павле II во Хрватска – прва посета на римокатолички поглавар во регионот.

  • 2000 – Судири меѓу поддржувачи на партии на локални избори во Македонија, што водат кон тензии во 2001.

  • 2001 – ООН го укинува ембаргото за оружје кон Југославија.

  • 2002 – Швајцарија станува 190-та членка на ООН.

  • 2003 – Прва посета на хрватски претседател (Стјепан Месиќ) на Србија и Црна Гора по војните.

  • 2003 – Шведската министерка Ана Линд е смртоносно избодена во Стокхолм.

  • 2006 – Црна Гора одржува први парламентарни избори по независноста.

  • 2015 – Премиерот на Северна Ирска, Питер Робинсон, поднесува оставка и ја напушта владата.

  • 2021 – Либан добива нова влада по 13 месеци политичка криза по експлозијата во Бејрут.


Култура и личности

  • 1839 – Роден Чарлс Сандерс Пирс, американски филозоф и логичар, основач на прагматизмот.

  • 1855 – Роден Роберт Колдевеј, германски археолог, кој го истражуваше Вавилон.

  • 1890 – Роден Франц Верфел, австриски писател и драматург.

  • 1906 – Излегува првиот број на „Шабачка чивија“, хумористичен весник.

  • 1927 – Родена Има Сумак, перуанска пејачка со уникатен гласовен опсег.

  • 1981 – „Герника“ на Пабло Пикасо е вратена во Шпанија по смртта на Франко.

  • 2010 – Почина Раде Марковиќ, еден од најголемите југословенски актери.


Несреќи и катастрофи

  • 1976 – Судир на авион на „Бритиш ервејс“ и ЈАТ над Загреб – 176 жртви.

  • 2011 – Потонува брод со 600 патници покрај Танзанија – над 165 загинати.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 2 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🛡️ Воени битки и борби

  • 31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.

  • 1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.

  • 1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.

  • 1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.


📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки

  • 1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).

  • 1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.

  • 1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.

  • 1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.

  • 1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).

  • 1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.

  • 1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).

  • 1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).

  • 2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.


✈️ Откритија, истражувања и летови

  • 1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.


✊ Протести и демонстрации

  • 1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.

  • 2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.


⚰️ Смртни случаи на познати личности

  • 1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).

  • 1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.

  • 1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.

  • 1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.

  • 2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.

  • 2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.

  • 2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.

  • 2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.

  • 2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.

  • 2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден – 1 септември

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:

🕊️ Смрт и загуби

  • 1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.

  • 1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.

  • 1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.

  • 1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.

  • 2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.


⚔️ Војни и конфликти

  • 1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).

  • 1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.

  • 1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.

  • 1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.

  • 1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.

  • 1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.

  • 2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.

  • 2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.


🌍 Политички и државни настани

  • 1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.

  • 1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).

  • 1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.

  • 1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.

  • 1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.

  • 2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.

  • 2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.

  • 2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.

  • 2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.


🌋 Природни катастрофи

  • 1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.

  • 1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.


🎭 Култура, наука и спорт

  • 1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Хороскоп7 часа

Хороскоп за среда (17 септември)

ОВЕН Слушајте ги другите повеќе од себе. Луѓето околу вас и оние со кои деловно соработувате сега повеќе гледаат од...

Македонија17 часа

„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила

Граѓаните од денеска можат да пријавуваат случаи на незаконита, партиска или приватна употреба на службени возила, на 070 399 050...

Македонија17 часа

Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата

Центарот за граѓански комуникации го објави најновото годишно рангирање според Индексот на активна транспарентност – мерка која ја оценува отвореноста...

Фото: William Hook @ unsplash Фото: William Hook @ unsplash
Магазин20 часа

iOS 26 е тука! 10 големи нови функции и три модели на iPhone без поддршка

Apple го објави iOS 26, првиот оперативен систем чиј број во името е усогласен со годината на издавање. Најновата верзија...

Скопје20 часа

(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!

Потпретседателот на Собранието, Антонијо Милошоски, објави видео-снимка на која се гледа моментот кога е подметнат пожарот во сервисот за автомобили...

Свет21 час

„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во...

Временска прогноза23 часа

По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец

Под влијание на стабилна, сува и посвежа воздушна маса од север, во текот на оваа седмица времето во Македонија ќе...

Хороскоп1 ден

Хороскоп за вторник (16 септември)

ОВЕН Денешниот ден ви доаѓа како порачан. Намалениот прилив на обврски ќе ви го овозможи потребниот одмор. Можни се сомнежи...

Македонија2 дена

Од ноќеска цените на горивата се намалуваат

Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д Е V), се намалуваат за 0,50 ден/лит,...

Скопје2 дена

(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога

Денеска во присуство на министерот за внатрешни работи Панче Тошковски и раководството на МВР, Агенцијата за управување со одземен имот,...

НАЈЧИТАНИ