Недостатокот на сон може да има сериозни последици за вашето физичко и ментално здравје. Еве што вели науката за тоа зошто спиењето е толку важно и како да ги подобрите вашите навики за спиење.

Влијанието на сонот врз телото и умот

Сонот игра клучна улога во бројни биолошки процеси неопходни за одржување на нашето здравје. За време на спиењето, мозокот обработува и консолидира нови информации, ги зајакнува нервните врски и ја подобрува меморијата. Адекватниот сон, исто така, промовира подобро донесување одлуки, решавање проблеми и креативност.

Спиењето е клучно за одржување на оптималното функционирање на различни телесни системи. За време на спиењето, телото ги обновува оштетените клетки, ткива и мускули и ослободува хормони за раст. Спиењето го зајакнува имунолошкиот систем, дозволувајќи му на телото да произведува цитокини кои се неопходни за борба против инфекции и воспаление.

Добро одморените поединци се подобро опремени за здрави социјални интеракции, негување поцврсти врски и подобрени комуникациски вештини. Луѓето со лишен сон може да се борат со емпатија и поврзување со другите.

Несоодветниот сон може да го наруши балансот на хормоните кои го регулираат апетитот и метаболизмот, потенцијално придонесувајќи за зголемување на телесната тежина и дебелина. Спиењето помага и во регулирањето на крвниот притисок и нивото на воспаление, кои се неопходни за одржување на здраво срце.

Краткорочни и долгорочни ефекти од лишување од сон

Недостатокот на сон може да има сериозни последици по вашето здравје, и краткорочни и долгорочни.

На краток рок, лишувањето од сон може да доведе до намалена когнитивна функција, нарушена меморија и тешкотии со концентрирање. Може да влијае и на вашето расположение, што доведува до раздразливост, анксиозност и депресија.

На долг рок, хроничниот недостаток на сон е поврзан со различни здравствени проблеми, вклучувајќи дебелина, дијабетес, кардиоваскуларни болести, па дури и зголемен ризик од одредени видови на рак.

Четирите најсериозни несакани ефекти од лишувањето од сон се:

1. Намалена когнитивна функција, вклучувајќи ја будноста, меморијата и способноста за донесување одлуки.
2. Промени во расположението како што се зголемен ризик од анксиозност, депресија и раздразливост.
3. Зголемен ризик од развој на хронични болести како што се дебелина, дијабетес и срцеви заболувања.
4. Ослабен имунитет и поголема склоност кон инфекции.

Колку сон е доволно?

На повеќето возрасни лица им требаат 7-9 часа сон секоја вечер, но индивидуалните потреби варираат. Воспоставувањето редовна рутина за спиење и избегнување на електронски уреди пред спиење може да помогне да се подобри квалитетот на сонот.

Разбирањето на различните фази на спиење може да помогне и во оптимизирање на навиките за спиење. Постојат два главни типа на спиење: сон со не-брзо движење на очите (NREM) и спиење со брзо движење на очите (REM). Спиењето НРЕМ е поделено на три фази, а РЕМ фазата се карактеризира со живописни соништа и поактивен мозок.

Совети за подобрување на навиките за спиење

Еве неколку совети како да ги подобрите вашите навики за спиење:

• Воспоставете конзистентен распоред за спиење, одење во кревет и будење во исто време секој ден.
• Направете смирувачка рутина пред спиење, како што се читање или вежби за длабоко дишење.
• Оптимизирајте ја вашата средина за спиење со темна, тивка и удобна соба.
• Ограничете ја изложеноста на екрани најмалку еден час пред спиење.
• Внимавајте на вашата исхрана, избегнувајќи тешки оброци, кофеин или алкохол непосредно пред спиење.
• Вежбајте редовно, но избегнувајте напорни активности блиску до спиење.
• Управувајте со стресот со техники како што се внимателност, медитација или јога.
• Ограничете ги дремките во текот на денот на 20-30 минути.
• Изложете се на природна сончева светлина во текот на денот за да го регулирате вашиот деноноќен ритам.

Ако сè уште се борите со спиењето и покрај овие стратегии, размислете за разговор со здравствен работник кој може да ви помогне да ги одредите основните причини и да обезбедите дополнителни упатства за подобрување на вашите навики за спиење.

Статистика за недостаток на сон

Еве неколку извонредни статистички податоци кои го илустрираат влијанието на лишувањето од сон:

• 35% од возрасните Американци велат дека спијат помалку од препорачаните 7 часа секоја вечер.
• 45% од Американците велат дека лошиот или недоволен сон влијае на нивните секојдневни активности барем еднаш неделно.
• Се проценува дека помеѓу 50 и 70 милиони возрасни Американци имаат нарушувања на спиењето.
• Годишните економски трошоци за лишување од сон во САД се проценети на 411 милијарди долари.
• Поспаното возење е одговорно за приближно 100.000 сообраќајни несреќи, 71.000 повреди и 1.550 смртни случаи годишно во САД.
• Луѓето со недостаток на сон имаат 1,5 пати поголеми шанси да развијат дијабетес тип 2.
• Краткото времетраење на спиењето (помалку од 6 часа на ноќ) е поврзано со 48% зголемен ризик од развој или смрт од коронарна срцева болест.
• Адолесцентите кои страдаат од хроничен недостаток на сон имаат поголем ризик да развијат проблеми со менталното здравје.
• Работниците кои не спијат доволно имаат 1,62 пати поголеми шанси да доживеат несреќи на работното место.

Клучни пораки

Недостатокот на сон не треба да се сфаќа лесно бидејќи може да доведе до сериозни негативни здравствени исходи како што се зголемен ризик од мозочен удар и проблеми со менталното здравје, како и поголема веројатност за несреќи и грешки на работното место. Секој треба да има приоритет на соодветен сон секоја вечер за да го одржи физичкото и менталното здравје.

Дополнително, работодавците треба да понудат соодветни политики за рамнотежа помеѓу работата и животот кои промовираат здрави навики за спиење и обезбедуваат вработените да имаат време за одмор. Препознавајќи ја важноста од адекватен сон, секој може да има корист од поздрав и попродуктивен живот.

/N1Info

На забавувањето на стареењето на клетките може да се влијае и природно.

Антиоксидансите можат да ги спречат реакциите на оксидација предизвикани од слободните радикали. Меѓу овошјето, кивито заслужува истакнато место во заштитата од стареење и дегенеративни болести.

Шипинките и другите црвени плодови исто така носат бројни придобивки за нашето тело, како и:

Боровинки

Тие често се сметаат за еден од најдобрите извори на природни антиоксиданси меѓу сите овошја. Содржат високо ниво на антоцијани, кои им ја даваат карактеристичната сина боја и поседуваат силни антиоксидантни својства, пишува Healthline.

Малини

Богати со витамин Ц, кверцетин и елагична киселина, малините се познати по нивната способност да ги неутрализираат слободните радикали.

Јагоди

Покрај тоа што се вкусни, јагодите се богати со витамин Ц и флавоноиди, вклучувајќи го и фисетинот, кој покажа потенцијална корист во борбата против когнитивниот пад поврзан со возраста.

Јаболка

Јаболката се многу добар извор на витамин Ц и група на антиоксиданси наречени полифеноли. Особено кожата на јаболкото содржи високо ниво на овие соединенија.

Грозје

Ова овошје е богато со ресвератрол, еден вид полифенол кој доби големо внимание поради неговите ефекти врз долговечноста и кардиоваскуларното здравје.

Портокали

Познати по содржината на витамин Ц, агрумите како што се портокалите се исто така богати со флавоноиди, како што е хесперидинот, кој може да има антивоспалителни својства и да го подобри имунолошкиот систем.

Но, тие сигурно не се единствените: витаминот А и витаминот Е кои се наоѓаат во авокадото, на пример, помагаат и во одложување на стареењето на ткивата и се спротивставуваат на ефектите на слободните радикали.

Цели зрна

Често читаме како потрошувачката на интегрални житарки за време на оброците, како замена или алтернатива на рафинираните, е гаранција за внесување на овие супстанции со антиоксидантна ефикасност.

За разлика од рафинираните житарки, интегралните житарки ги содржат сите три дела од зрното: микроб, ендосперм и трици. Повеќето хранливи материи и антиоксиданси се концентрирани во триците и никулците. Токму затоа тие се богати со фенолни соединенија, витамини и минерали кои имаат антиоксидативно дејство.

Црниот грав и црвениот грав се особено познати меѓу мешунките по нивната висока содржина на антиоксиданси. Други како што се леќата и наутот се исто така добри извори на антиоксиданси, но во малку помали количини од црниот и црвениот грав.

Кожата на мешунките е особено богата со овие соединенија бидејќи делува како заштитна бариера за семето, концентрирајќи антиоксиданси кои можат да ги заштитат мешунките од стресови на околината, како што се УВ зрачењето и патогени.

Јадењето на овие мешунки со нивните лушпи го зголемува внесот на корисни антиоксиданси, придонесувајќи за здрава и заштитна исхрана.

Растителни масла (особено маслиново)

Зачинување на вашите оброци со сурови растителни масла, особено екстра девствено маслиново масло, е уште еден корисен начин да останете здрави.

Зачини

Кога сме кај зачините, зачините како куркумата и ѓумбирот и ароматичните билки како мајчина душица, жалфија, рузмарин и оригано се одлични додатоци во исхраната.

Пијалок

Меѓу пијалоците, зелениот чај е концентрат на корисни хемиски соединенија. Лесно може да се конзумира за појадок или преку ден.

Кафето и какаото исто така имаат свои предности.

/N1Info

Истражувањето покажало како медот влијае на шеќерот и холестеролот во крвта, а научниците истакнале дека се изненадени од резултатите.

Го нарекуваат течно злато. Извонредните својства на медот се користат во медицината уште од античко време, а тоа е и една од главните причини зошто е спроведено истражувањето. Научниците сакаа да откријат како медот влијае на нивото на шеќер во крвта и колку мед е доволно. Резултатите се објавени во научното списание Nutrition Reviews, а според експертите, тие се прилично изненадувачки.

Во истражувањето кое траело два месеци учествувале 1.110 луѓе. Сите земале по две лажички мед на ден, а резултатите покажале дека медот може да го подобри нивото на шеќер и холестерол во крвта, како и позитивно да влијае на здравјето на срцето. Покрај тоа, беше забележано дека суровиот мед дава повеќе придобивки, додека преработениот мед не е толку ефикасен.

„Овие резултати се изненадувачки, имајќи предвид дека медот е приближно 80 проценти шеќер. Меѓутоа, медот е и сложен состав од шеќери, протеини, органски киселини и други вообичаени и ретки биоактивни соединенија кои се многу корисни за здравјето. Медот е богат со антиоксиданси кои се добри за здравјето на срцето Содржи флавоноиди кои имаат способност да спречат згрутчување на крвта, но и фенолни соединенија кои го намалуваат ризикот од срцеви заболувања и ги штитат клетките од оксидативен стрес“, вели нутриционистката Кетрин Хервасио за Nutrition Reviews.

Експертите заклучиле дека една до две лажици суров мед дневно е доволна количина која може да обезбеди хранливи материи. Покрај антиоксидансите корисни за здравјето (колку медот е потемен, толку повеќе антиоксиданси кои се борат против слободните радикали) и бактерицидните материи, пчелниот производ содржи и калиум, фосфор, магнезиум, калциум, железо и фолна киселина.

/mondo