Иако многумина сметаат дека алкохолот е главната причина за оштетување на црниот дроб, постојат намирници и навики кои може да имаат дури и поголемо негативно влијание врз овој витален орган.

Црниот дроб, кој извршува повеќе од 500 функции, вклучително и детоксикација и филтрирање на крвта, може да биде сериозно загрозен од следните фактори:

1. Прекумерен внес на шеќер

Премногу шеќер доведува до таложење масти во црниот дроб, што може да предизвика заболувања дури и кај луѓе со нормална телесна тежина.

2. Дебелина и замастен црн дроб

Луѓето со прекумерна тежина, особено средовечните или оние со дијабетес, се изложени на ризик од развивање цироза поради таложењето масти во црниот дроб.

3. Прекумерен внес на витамин А

Иако витаминот А е важен за организмот, внесувањето големи дози преку суплементи може да биде штетно. Природни извори, како овошјето и зеленчукот, се посигурен избор.

4. Злоупотреба на парацетамол

Прекумерната употреба на парацетамол може да го оштети црниот дроб. Важно е да се почитуваат препорачаните дози за да се избегнат несакани ефекти.

5. Опасност од транс масти

Транс мастите го зголемуваат лошиот холестерол, создаваат ризик од срцеви заболувања и имаат негативно влијание врз здравјето на црниот дроб.

Експертите препорачуваат здрав начин на живот, умереност во исхраната и избегнување на прекумерно внесување суплементи и лекови за да се заштити црниот дроб.

Извор: N1Info

Со влегувањето во 2025 година, се дефинира нова генерациска етикета — Generation Beta. Оваа генерација ќе ги вклучува луѓето родени помеѓу 2025 и 2039 година и ќе биде обликувана од технолошки и социјални промени кои продолжуваат да влијаат врз човештвото.

Терминот „Generation Beta“ е воведен од истражувачката фирма McCrindle, основана од општествениот истражувач Марк Мекриндл, кој го популаризираше и терминот „Generation Alpha“. Се предвидува дека до 2035 година, генерацијата Бета ќе сочинува 16% од глобалното население, со потенцијал да биде првата генерација која ќе го дочека 22 век.

Временска рамка на генерациите

Современите генерациски групи сега се дефинирани на следниов начин:

• Gen Beta: 2025–2039
• Gen Alpha: 2010–2024
• Gen Z: 1997–2009
• Миленијалци: 1981–1996
• Генерација X: 1965–1980
• Бејби Бумери: 1946–1964
• Тивка Генерација: 1928–1945

Технологијата како главна карактеристика

Слично на Генерацијата Алфа, и Бета генерацијата ќе биде дефинирана со напредокот во технологијата. Нивниот живот ќе биде во голема мера обликуван од вештачката интелигенција (AI), автоматизацијата и дигитализацијата. Притоа, ќе се соочат со предизвици како климатските промени и демографските трансформации.

Генерацијата Алфа, позната како „деца на iPad“, веќе покажа колку технологијата е важен дел од детството. Новите алатки, како што е ChatGPT, предизвикаа загриженост кај родителите за влијанието врз учењето и менталното здравје на младите. Истражувањето на Pew Research Center од 2023 година покажа дека 20% од учениците запознаени со ChatGPT го користеле за училишни задачи.

Генерациски етикети под лупа

Во 2019 година, претседателот на Pew Research Center, Мајкл Димок, повика генерациските категории да се користат како алатки за разбирање на општествените промени, наместо како ригидни дефиниции, предупредувајќи за нивните ограничувања и преголеми поедноставувања.

Извор: Business Insider

Првиот метеорски дожд во 2025 година ќе го достигне својот врв на 3 јануари. Новата година започнува со спектакуларниот метеорски дожд Квадрантиди, кој под совршени услови може да понуди до 200 метеори на час. Според НАСА, повеќето набљудувачи ќе можат да видат 20-30 метеори на час под ведро и темно небо.

Кога и каде да ги гледате Квадрантидите?

Метеорскиот дожд го достигнува својот врв во раните утрински часови на 3 јануари, но останува активен до 16 јануари, според Американското метеоролошко друштво. Најдобро ќе биде видлив од северната хемисфера, особено во северозападните и пацифичките региони, каде што условите за набљудување се најповолни. НАСА препорачува да се оддалечите од градските светла за најдобро искуство.

Што претставуваат метеорските дождови?

Метеорите се вселенски карпи кои согоруваат при влез во атмосферата на Земјата, создавајќи впечатливи светлечки патеки. За разлика од другите метеорски дождови кои потекнуваат од комети, Квадрантидите произлегуваат од астероидот 2003 EH1, откриен на 6 март 2003 година.

Познати се по своите светли „огнени топки“ – поголеми и поинтензивни изливи на светлина кои траат подолго од просечните метеорски патеки.

Почетокот на 2025 година нуди совршена можност за љубителите на астрономијата да уживаат во магијата на ноќното небо.

Извор: B92