Следете не

На денешен ден

На денешен ден – 2 јули

Објавено пред

на

1489 година – Роден е англискиот религиозен реформатор Томас Кранмер. Како архиепископ од Кантербери (од 1533 година), тој му овозможи на кралот Хенри VIII да се прогласи за поглавар на Англиската црква. Во времето на обновување на католицизмот под Мери Тудор, тој бил изгорен на клада. Тој воведе богослужба на англиски јазик и ја состави „Општата молитвена книга“ на англиски јазик.

1566 година – Умре францускиот астролог Нострадамус, автор на книгата Пророштва. Тој бил личен лекар на францускиот крал Чарлс IX и дворската астролога Катерина Медичи.

1714 година – Роден е германскиот композитор и диригент Кристоф Вилибалд Глук. Тој ја реформираше операта со тоа што ја потчини музиката на текстот и ја прилагоди на драмското дело („Орфеј и Евридика“, „Алкест“, „Париз и Елена“, „Ифигенија на Таурида“).

1778 година – Умре францускиот филозоф и писател Jeanан-quesак Русо, чие дело ја инспирираше Француската револуција и имаше значително влијание врз европската литература и филозофија на XVIII и XIX век. Меѓу луѓето “,” Писмо до Даламберт “,” Исповеди “).

1798 година – Наполеон Бонапарта ја зазема Александрија. По неколкуте победи над мамулите, тој влегол во Каиро и го продолжил својот поход во долината на Нил и Сирија. Француската армија се повлече од Египет во 1801 година.

1819 година – Велика Британија донесе закон со кој се забранува деца на возраст под девет години да работат во текстилната индустрија, со што се ограничува работата на деца на возраст под 16 години на 12 часа на ден.

1850 година – Умре Роберт Пил, британски премиер (1834-35; 1841-46), основач на Конзервативната партија. Како министер за внатрешни работи, тој ја организирал лондонската полиција во 1829 година и по кратенката на неговото име Боб, на полициските службеници им бил даден прекарот Боби.

1853 година – Кримската војна започна со руската армија да ја премине реката Прут и да ги нападне турските трупи.

1860 година – Русите го основаа градот Владивосток на брегот на заливот Амур, кој подоцна стана најважното советско пристаниште (поморска и воздушна база) на Советскиот Далечен Исток.

1877 година – Роден е германскиот писател Херман Хесе, добитник на Нобеловата награда за литература во 1946 година („Игра на стаклени монистра“, „Степски волк“, „Дамјан“, „Сидарта“).

1881 година – Во Вашингтон беше убиен американскиот претседател Jamesејмс Абрам Гарфилд. Од повредите почина на 19 септември.

1900 година – Грофот Фердинанд фон Цепелин го направи својот прв лет со воздушен (воздушен брод) над езерото Констанца во јужна Германија. Подоцна конструирал неколку такви авиони, кои по него го добиле името Цепелин.

1915 година – Мексиканскиот генерал и претседател (1877-80 и 1884-1911) Порфирио Дијаз умре во егзил во Париз.

1925 година – Роден е конгоанскиот политичар Патрис Лумумба, основач на Конгоанското национално движење и прв премиер на независно Конго во 1960 година. Стана симбол на борбата против колонијализмот на африканските народи.

1940 година – Торпедо од германска подморница ја погоди Арандора Стар, која превезуваше германски и италијански затвореници во Канада. Повеќе од 750 затвореници и членови на екипажот беа убиени.

1949 година – умре бугарскиот револуционер и државник Георги Михаилович Димитров, еден од основачите на Комунистичката партија на Бугарија, првиот премиер на Бугарија по Втората светска војна, генерален секретар на Коминтерната од 1935 до 1943 година. И во познатиот „Лајпциг судење “тој откри дека подметнувањето пожар е една од нацистичките провокации со кои режимот го оправдувал теророт врз комунистите и социјалистите. Под притисок на светската јавност, тој беше ослободен од затвор кон крајот на февруари 1934 година.

1961 година – американскиот писател Ернест Хемингвеј изврши самоубиство. Добитник е на Нобелова награда за литература во 1954 година („Збогум оружје“, „Кој Ringвони ,вона“, „Старецот и морето“).

1964 година – Претседателот на САД Линдон Johnонсон го потпиша Законот за граѓански права, кој забранува расна дискриминација.

1966 година – Франција го спроведе првиот од шесте тестови на атомска бомба на патохискиот атол.

1976 година – Прогласено е обединување на Северен и Јужен Виетнам во една држава со главен град Ханој.

1989 година – рускиот политичар Андреј Андреевич Громико, шеф на советската дипломатија, почина од 1957 до 1985 година, кога стана претседател на Врховниот совет на СССР. Тој беше заменет како министер за надворешни работи со Едуард Шеварднадзе.

1990 година – Не можејќи да ги прифатат уставните измени во Србија, албанските делегати на покраинското собрание на Косово усвоија Уставна декларација и прогласија одвојување на Косово од Србија. Српскиот парламент го распушти провинциското собрание на 5 јули, проследено со штрајкови и протести на косовските Албанци.

1992 година – Умре Борислав Пекиќ, еден од најважните југословенски писатели во втората половина на 20 век. Како член на нелегалната организација на Федералната демократска младина на Југославија, тој беше затворен неколку години по Втората светска војна. Тој е еден од основачите на Демократската партија во 1989 година, првата повоена опозициска партија во Србија („Време на чуда“, „Како да се стави вампир да се одмори“, „Златно руно“).

1997.- Умре американскиот филмски актер Jamesејмс Стјуарт, добитник на Оскарот во 1940 година за „Приказна за Филаделфија“ („Вртоглавица“, „Човекот што знаеше премногу“, „Анатомија на убиство“)

1999 година – Умре Марио Пузо, автор на бестселерот „Кум“, според кој Франсис Форд Копола сними истоимен филм.

2000 година – Кандидатот на Народната партија и Зелената партија Висенте Фокс победи на претседателските избори во Мексико, со што се стави крај на владеењето на Институционалната револуционерна партија, која е на власт од 1929 година.

2001 година – Во САД е извршен првиот механички имплант на срцето. Седумчасовната операција ја извршија хирурзи од Универзитетот во Луисвил, Леман Греј и Роберт Доулинг.

2002 година – американскиот милионер и авантурист Стив Фосет стана првиот човек што го прошета светот со балон, летајќи 31.380 километри.

2007 година – Умре Хај (Ха) Зарет, еден од најголемите музички класици на 20 век, кој го напиша текстот на песната „Unchained Melody“ за филмот „Unchained“. Оваа песна е снимена од бројни музичари, меѓу кои Елвис Присли (Присли), Лена Хорн (Хорн), „У2“, Гај Ломбардо (Гај Ломбардо) …

2008 година – почина академик Дејан Медаковиќ, доктор по историски науки и најважен историчар на српската уметност за периодот од 18-ти до 20-ти век. Тој беше професор на Филозофскиот факултет, писател и научник со светско реноме, чии дела се преведени на повеќе светски јазици.

2010 година – почина францускиот театарски и филмски актер и режисер Лоран Терзиеф, познат по улогите во филмовите „Капо“, „Ванина Ванини“, „Седум смртоносни гревови“, „Горчливи плодови“, „Утопија“, „Germерминал“. .

2011 година – Умре театарската и филмска актерка Оливера Марковиќ. Нејзиниот театарски опус вклучува повеќе од 100 улоги, а има глумено во 63 филмови, меѓу кои „Сомнително лице“, „Козара“, „Околу светот“, „Национална класа“, „Балкан експрес“ и „Колекционен центар“.

2013 година – умре Даглас Енгелбарт, пронаоѓач на компјутерскиот глушец и автор на првите верзии на е-пошта, програми за обработка на текст и Интернет.

2016 година – почина Ели Визел, добитничка на Нобеловата награда за мир, која го преживеа холокаустот и нацистичкиот логор на смртта во Аушвиц. Автор е на над 50 книги и држеше предавања за нацистички злосторства ширум светот.

2020 година – Француските и холандските судски и полициски власти објавија дека е демонтирана шифрираната комуникациска мрежа EncroChat што ја користат криминални организации, шверцери на наркотици и извршителите на атентатот.

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај

📜 Среден и нов век

  • 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик, еден од најважните правни документи во српската историја.
  • 1498Васко де Гама пристигнува во Индија (Каликут), отворајќи нов морски пат околу Африка.
  • 1506 – Почина Кристофоро Колумбо, откривачот на Америка.

✍️ Култура и филозофија

  • 1799 – Роден е Оноре де Балзак, автор на Човечката комедија.
  • 1806 – Роден е Џон Стјуарт Мил, филозоф, економист и застапник на утилитаризмот.
  • 2005 – Почина Пол Рикер, француски филозоф и хуманист.

⚔️ Војни и политика

  • 1834 – Почина Маркиз Ла Фајет, херој од Американската револуција.
  • 1882 – Потпишан е Тројниот сојуз меѓу Германија, Австро-Унгарија и Италија.
  • 1941 – Италија ја анектира Бока Которска за време на Втората светска војна.
  • 1956 – САД изведуваат прва воздушна експлозија на хидрогенска бомба.
  • 1999 – НАТО напад врз болница во Белград, при што загинаа пациенти.

🌍 Независности и државни промени

  • 1902 – Куба станува република; САД ги повлекуваат трупите.
  • 1927 – Велика Британија ја признава независноста на Саудиска Арабија.
  • 2002Источен Тимор прогласува независност.
  • 2000Тајван инаугурира прв демократски избран претседател од опозицијата.

🧑‍🤝‍🧑 Друштвени и економски настани

  • 1980 – Референдумот во Квебек – 60% против независност од Канада.
  • 1989 – Србија издава заем за економско заживување – никогаш не е вратен.
  • 1995Ебола карантин во Заир.
  • 2015 – Големите банки признаваат вина за валутни манипулации, казна од 5,7 милијарди долари.

🎨 Кражби и културни загуби

  • 2010 – Во Париз одземени, односно украдени 5 слики вредни 100 милиони евра, меѓу нив дела од Пикасо, Матис, Модиљани и други.
Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (18 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com / Jakob Braun

Култура и уметност

  • 1799 – Смртта на Пјер Бомарше, драматург чија работа инспирирала класични опери како „Севилскиот бербер“ (Росини) и „Фигаровата свадба“ (Моцарт).

  • 1911 – Почина Густав Малер, влијателен австриски композитор и диригент.

  • 1995 – Почина Александар Годунов, познат балетски танчер кој доживеа успех и на запад по бегството од СССР.


Политика и конфликти

  • 1803 – Велика Британија ѝ објави војна на Франција, со што се заострија Наполеонските војни.

  • 1804Наполеон е прогласен за император.

  • 1944 – Протерување на Татарите од Крим од страна на СССР, што останува едно од најконтроверзните етнички чистки во историјата на регионот.

  • 1996Радован Караџиќ се повлекува од функцијата претседател на РС поради меѓународен притисок.

  • 2000 – СБ на ОН воведува ембарго за оружје за Етиопија и Еритреја, поради нивната гранична војна.


Наука и технологија

  • 1974Индија го извршува својот прв нуклеарен тест, станувајќи шеста нуклеарна сила.

  • 1998 – Тужба против Мајкрософт за монополско однесување, значајна пресвртница во правната историја на технолошките гиганти.


Човекови права и меѓународна правда

  • 1954 – Стапува во сила Европската конвенција за човекови права.

  • 2010 – Обама го потпишува Законот за слобода на печатот, именуван по новинарот Даниел Перл.

  • 2011 – Пресуда против Аугустин Бизмунг, поврзана со геноцидот во Руанда.


Родени

  • 1836Вилхелм Штајниц, првиот официјален светски шампион во шах.

  • 1868Николај II, последниот руски цар.

  • 1872Бертран Расел, добитник на Нобелова награда и познат филозоф.

  • 1883Валтер Гропиус, основач на Баухаус и визионер во архитектурата.

  • 1919Марго Фонтејн, легендарна балерина.

  • 1920Карол Војтила, идниот папа Јован Павле II.

Прочитај повеќе...

На денешен ден

Времеплов: На денешен ден (17 мај)

Објавено пред

на

ФОТО: Unsplash.com

Светот виден во рубриката „На денешен ден“ за 17-ти мај

🎨 Култура и уметност

  • 1510 – Смртта на Сандро Ботичели, еден од најголемите ренесансни сликари. Неговите дела, особено Раѓањето на Венера, се симболи на хуманизмот и естетиката на Ренесансата.

  • 1866 – Роден е Ерик Сати, француски композитор чие дело има големо влијание врз модерната музика.

  • 2012 – Почина Дона Самер, диско икона со глобално влијание во поп културата.


⚕️ Медицина и наука

  • 1749 – Роден е Едвард Џенер, пионер на имунизацијата, чиј изум – вакцината против сипаници – го променил текот на медицинската историја.


⚔️ Политика и воени настани

  • 1814 – Норвешка прогласува независност и усвојува устав – значаен момент во историјата на скандинавските земји.

  • 1838 – Смртта на Талеран, еден од највештите дипломати на Франција, со улога во реставрацијата по Наполеон.

  • 1940 – Германските трупи влегуваат во Брисел – дел од брзото напредување на нацистичка Германија во Втората светска војна.

  • 1949 – Обединетото Кралство ја признава независноста на Република Ирска.

  • 1997Лоран Кабила ја презема власта во Заир, кој се преименува во Демократска Република Конго.


📺 Технологија и медиуми

  • 1965 – Првото емитување во боја од Велика Британија до САД – голем чекор во глобалната телевизиска технологија.

  • 2000 – Српската влада ја презема РТВ „Студио Б“, симболичен настан за медиумската слобода во Србија.


⚖️ Човекови права и општествени промени

  • 1954 – Пресудата Brown v. Board of Education од Врховниот суд на САД ја укинува расната сегрегација во училиштата – историски момент во движењето за граѓански права.

  • 2004 – Масачусетс стана првата американска држава што легализира истополови бракови.

  • 2009 – За прв пат, жени се избрани во парламентот на Кувајт – голем напредок во правата на жените на Блискиот Исток.

Прочитај повеќе...

Facebook

Последни објави

Македонија3 часа

Посебен сообраќаен режим за експресниот пат А3 Штип – Кочани од клучка Крупиште до клучка Кочани

Министерството за внатрешни работи ги известува граѓаните дека на 21.05.2025 (среда), во периодот од 09 до 12 часот заради изведување...

На денешен ден19 часа

Времеплов: На денешен ден (20 мај)

Светот виден на денешен ден, 20-ти мај 📜 Среден и нов век 1349 – Цар Душан го прогласува Душановиот законик,...

Спорт19 часа

Македонската репрезентација во фудбал до 18 години, ќе одигра два контролни натпревари со Словенија во гости

Репрезентацијата на Македонија до 18 години кон крајот на мај ќе одигра два контролни натпревари против соодветната селекција на Словенија....

Хороскоп20 часа

Хороскоп за вторник (20 мај)

ОВЕН Вие сте упорни во сѐ што ќе наумите, па ако деловниот успех е ваш приоритет нема сомнежи дека ќе...

Храна21 час

Следните 6 витамини се најзастапени во магдоносот, истиот може да помогне при висок крвен притисок

Магдоносот спаѓа во зачински билки кои најчесто се користат при готвење, а покрај својата арома обезбедуваат бројни хранливи материи и...

Македонија1 ден

Од вечерва бензин 95 и дизел поскапуваат, ова е новата цена за литар

Малопродажната цена на бензинот ЕУРОСУПЕР БС-95, се зголемува за 2,00 ден/лит, во однос на малопродажната цена утврдена со одлуката за...

Lifestyle1 ден

Дали рчите во сон? Причина може да биде оваа секојдневна навика

Рчењето е чест проблем кој не само што го нарушува сонот, туку може да биде и знак за длабоки нарушувања...

Lifestyle1 ден

Како да го исчистите одводот без сода бикарбона и оцет: Ефикасни и едноставни решенија

Избегнете скапи поправки со домашни методи кои навистина функционираат Затнат одвод е проблем со кој се соочуваат многумина – водата...

Македонија1 ден

Во автобус со турски државјани во Охрид починал турист кој бил дел од групата

На 18.05.2025 во 11.30 часот во СВР Охрид е пријавено дека во автобус кој превезувал група туристи од Република Турција...

Македонија1 ден

МВР: Со „БМВ“ возел 111 км/ч на место каде е дозволено 50 км/ч

На 18.05.2025 во 09.57 часот, полициски службеници од Полициската станица безбедност на патниот сообраќај Тетово го лишија од слобода Х.А.(56)...

НАЈЧИТАНИ