На денешен ден
На денешен ден – 2 јули

1489 година – Роден е англискиот религиозен реформатор Томас Кранмер. Како архиепископ од Кантербери (од 1533 година), тој му овозможи на кралот Хенри VIII да се прогласи за поглавар на Англиската црква. Во времето на обновување на католицизмот под Мери Тудор, тој бил изгорен на клада. Тој воведе богослужба на англиски јазик и ја состави „Општата молитвена книга“ на англиски јазик.
1566 година – Умре францускиот астролог Нострадамус, автор на книгата Пророштва. Тој бил личен лекар на францускиот крал Чарлс IX и дворската астролога Катерина Медичи.
1714 година – Роден е германскиот композитор и диригент Кристоф Вилибалд Глук. Тој ја реформираше операта со тоа што ја потчини музиката на текстот и ја прилагоди на драмското дело („Орфеј и Евридика“, „Алкест“, „Париз и Елена“, „Ифигенија на Таурида“).
1778 година – Умре францускиот филозоф и писател Jeanан-quesак Русо, чие дело ја инспирираше Француската револуција и имаше значително влијание врз европската литература и филозофија на XVIII и XIX век. Меѓу луѓето “,” Писмо до Даламберт “,” Исповеди “).
1798 година – Наполеон Бонапарта ја зазема Александрија. По неколкуте победи над мамулите, тој влегол во Каиро и го продолжил својот поход во долината на Нил и Сирија. Француската армија се повлече од Египет во 1801 година.
1819 година – Велика Британија донесе закон со кој се забранува деца на возраст под девет години да работат во текстилната индустрија, со што се ограничува работата на деца на возраст под 16 години на 12 часа на ден.
1850 година – Умре Роберт Пил, британски премиер (1834-35; 1841-46), основач на Конзервативната партија. Како министер за внатрешни работи, тој ја организирал лондонската полиција во 1829 година и по кратенката на неговото име Боб, на полициските службеници им бил даден прекарот Боби.
1853 година – Кримската војна започна со руската армија да ја премине реката Прут и да ги нападне турските трупи.
1860 година – Русите го основаа градот Владивосток на брегот на заливот Амур, кој подоцна стана најважното советско пристаниште (поморска и воздушна база) на Советскиот Далечен Исток.
1877 година – Роден е германскиот писател Херман Хесе, добитник на Нобеловата награда за литература во 1946 година („Игра на стаклени монистра“, „Степски волк“, „Дамјан“, „Сидарта“).
1881 година – Во Вашингтон беше убиен американскиот претседател Jamesејмс Абрам Гарфилд. Од повредите почина на 19 септември.
1900 година – Грофот Фердинанд фон Цепелин го направи својот прв лет со воздушен (воздушен брод) над езерото Констанца во јужна Германија. Подоцна конструирал неколку такви авиони, кои по него го добиле името Цепелин.
1915 година – Мексиканскиот генерал и претседател (1877-80 и 1884-1911) Порфирио Дијаз умре во егзил во Париз.
1925 година – Роден е конгоанскиот политичар Патрис Лумумба, основач на Конгоанското национално движење и прв премиер на независно Конго во 1960 година. Стана симбол на борбата против колонијализмот на африканските народи.
1940 година – Торпедо од германска подморница ја погоди Арандора Стар, која превезуваше германски и италијански затвореници во Канада. Повеќе од 750 затвореници и членови на екипажот беа убиени.
1949 година – умре бугарскиот револуционер и државник Георги Михаилович Димитров, еден од основачите на Комунистичката партија на Бугарија, првиот премиер на Бугарија по Втората светска војна, генерален секретар на Коминтерната од 1935 до 1943 година. И во познатиот „Лајпциг судење “тој откри дека подметнувањето пожар е една од нацистичките провокации со кои режимот го оправдувал теророт врз комунистите и социјалистите. Под притисок на светската јавност, тој беше ослободен од затвор кон крајот на февруари 1934 година.
1961 година – американскиот писател Ернест Хемингвеј изврши самоубиство. Добитник е на Нобелова награда за литература во 1954 година („Збогум оружје“, „Кој Ringвони ,вона“, „Старецот и морето“).
1964 година – Претседателот на САД Линдон Johnонсон го потпиша Законот за граѓански права, кој забранува расна дискриминација.
1966 година – Франција го спроведе првиот од шесте тестови на атомска бомба на патохискиот атол.
1976 година – Прогласено е обединување на Северен и Јужен Виетнам во една држава со главен град Ханој.
1989 година – рускиот политичар Андреј Андреевич Громико, шеф на советската дипломатија, почина од 1957 до 1985 година, кога стана претседател на Врховниот совет на СССР. Тој беше заменет како министер за надворешни работи со Едуард Шеварднадзе.
1990 година – Не можејќи да ги прифатат уставните измени во Србија, албанските делегати на покраинското собрание на Косово усвоија Уставна декларација и прогласија одвојување на Косово од Србија. Српскиот парламент го распушти провинциското собрание на 5 јули, проследено со штрајкови и протести на косовските Албанци.
1992 година – Умре Борислав Пекиќ, еден од најважните југословенски писатели во втората половина на 20 век. Како член на нелегалната организација на Федералната демократска младина на Југославија, тој беше затворен неколку години по Втората светска војна. Тој е еден од основачите на Демократската партија во 1989 година, првата повоена опозициска партија во Србија („Време на чуда“, „Како да се стави вампир да се одмори“, „Златно руно“).
1997.- Умре американскиот филмски актер Jamesејмс Стјуарт, добитник на Оскарот во 1940 година за „Приказна за Филаделфија“ („Вртоглавица“, „Човекот што знаеше премногу“, „Анатомија на убиство“)
1999 година – Умре Марио Пузо, автор на бестселерот „Кум“, според кој Франсис Форд Копола сними истоимен филм.
2000 година – Кандидатот на Народната партија и Зелената партија Висенте Фокс победи на претседателските избори во Мексико, со што се стави крај на владеењето на Институционалната револуционерна партија, која е на власт од 1929 година.
2001 година – Во САД е извршен првиот механички имплант на срцето. Седумчасовната операција ја извршија хирурзи од Универзитетот во Луисвил, Леман Греј и Роберт Доулинг.
2002 година – американскиот милионер и авантурист Стив Фосет стана првиот човек што го прошета светот со балон, летајќи 31.380 километри.
2007 година – Умре Хај (Ха) Зарет, еден од најголемите музички класици на 20 век, кој го напиша текстот на песната „Unchained Melody“ за филмот „Unchained“. Оваа песна е снимена од бројни музичари, меѓу кои Елвис Присли (Присли), Лена Хорн (Хорн), „У2“, Гај Ломбардо (Гај Ломбардо) …
2008 година – почина академик Дејан Медаковиќ, доктор по историски науки и најважен историчар на српската уметност за периодот од 18-ти до 20-ти век. Тој беше професор на Филозофскиот факултет, писател и научник со светско реноме, чии дела се преведени на повеќе светски јазици.
2010 година – почина францускиот театарски и филмски актер и режисер Лоран Терзиеф, познат по улогите во филмовите „Капо“, „Ванина Ванини“, „Седум смртоносни гревови“, „Горчливи плодови“, „Утопија“, „Germерминал“. .
2011 година – Умре театарската и филмска актерка Оливера Марковиќ. Нејзиниот театарски опус вклучува повеќе од 100 улоги, а има глумено во 63 филмови, меѓу кои „Сомнително лице“, „Козара“, „Околу светот“, „Национална класа“, „Балкан експрес“ и „Колекционен центар“.
2013 година – умре Даглас Енгелбарт, пронаоѓач на компјутерскиот глушец и автор на првите верзии на е-пошта, програми за обработка на текст и Интернет.
2016 година – почина Ели Визел, добитничка на Нобеловата награда за мир, која го преживеа холокаустот и нацистичкиот логор на смртта во Аушвиц. Автор е на над 50 книги и држеше предавања за нацистички злосторства ширум светот.
2020 година – Француските и холандските судски и полициски власти објавија дека е демонтирана шифрираната комуникациска мрежа EncroChat што ја користат криминални организации, шверцери на наркотици и извршителите на атентатот.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 3 јуни

На денешен ден 3 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
Политика и војни
1808 – Роден е Џеферсон Дејвис, претседателот на Конфедерацијата во американската Граѓанска војна.
1818 – Британија ја завршува последната војна против Маратите, зацврстувајќи ја својата контрола над Индија.
1940 – Завршува евакуацијата од Денкерк, еден од најважните настани во Втората светска војна.
1999 – Слободан Милошевиќ го прифаќа мировниот план за Косово, што доведува до прекин на НАТО-бомбардирањата.
Култура и уметност
1875 – Умира Жорж Бизе, автор на операта Кармен.
1899 – Умира Јохан Штраус Младиот, познат по валцерите и оперетите.
1924 – Умира Франц Кафка, чија литература имаше длабоко влијание во 20 век.
1926 – Роден Ален Гинсберг, битнички поет, автор на Howl.
2009 – Почина Коко Тејлор, „кралицата на блузот“.
2016 – Почина Мухамед Али, шампион во бокс и симбол на борбата за човекови права.
Наука и технологија
1965 – Едвард Вајт станува првиот Американец што „прошетал“ во вселената.
1973 – Совјетскиот авион Туполев 144 се урива за време на аеромитинг.
Социјални и политички движења
1968 – Почеток на студентските протести во Југославија, првиот сериозен бран на отпор кон комунистичкиот систем.
2020 – Се формира новата косовска влада предводена од Авдулах Хоти.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (26 мај)

На денешен ден 26 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
📜 Античко и средновековно време
-
604 г. – Починал Свети Августин, првиот надбискуп на Кентербери, испратен од Папата Григориј I во Англија со мисија да го прошири христијанството.
-
735 г. – Умрел Свети Беде, англиски монах и историчар, автор на “Црковна историја на англискиот народ”.
-
1521 г. – Император Карло V го издал Вормскиот едикт, со кој Мартин Лутер и неговите следбеници биле прогласени за еретици и прогонети.
🕌 Историја на Азија
-
1659 г. – Ауранџеб, индискиот Могол, станал цар по насилно преземање на тронот од својот татко и браќа.
👑 Европска политика и култура
-
1805 г. – Наполеон Бонапарта бил крунисан за крал на Италија во Миланската катедрала.
-
1822 г. – Роден Едмон Гонкур, француски писател. По неговата смрт е основана Академијата Гонкур, која ја доделува престижната книжевна награда „Гонкур“.
-
1851 г. – Во Лондон започнал првиот меѓународен шаховски турнир. Победил Адолф Андерсен.
-
1868 г. – Последно јавно погубување во Англија – Мајкл Барет бил обесен.
-
1876 г. – Починал Франтишек Палацки, еден од најзначајните чешки историчари и политичари.
-
1896 г. – Николај II бил крунисан за последниот цар на Руското Царство.
⚔️ 20 век – војни и политики
-
1912 г. – Роден Јанош Кадар, лидер на комунистичка Унгарија.
-
1942 г. – Потпишан британско-советски договор за соработка во Втората светска војна.
-
1955 г. – Никита Хрушчов ја посетил Југославија; потпишана Белградска декларација – нормализација на односите.
-
1966 г. – Британска Гвајана станала независна држава.
-
1972 г. – Потпишан SALT 1 договорот (ограничување на нуклеарно оружје) меѓу СССР и САД.
-
1976 г. – Починал германскиот филозоф Мартин Хајдегер, автор на „Битието и времето“.
-
1978 г. – Починала балерината Тамара Карсавина, икона на Рускиот балет.
-
1991 г. – Звијад Гамсахурдија е избран за претседател на Грузија.
-
1991 г. – Авион од компанијата на Ники Лауда се урнал во Тајланд – загинале 223 лица.
-
1997 г. – Австралискиот премиер се извинил на Абориџините за асимилаторските политики.
-
1998 г. – Србија усвоила спорен Закон за универзитетите, предизвикувајќи масовни протести.
-
2001 г. – Организацијата на африканско единство (ОАЕ) е заменета со Африканска унија.
-
2002 г. – Роман Полански ја освоил Златната палма за филмот „Пијанистот“.
-
2003 г. – Укрински авион се урнал кај Трабзон, Турција – загинале 75 луѓе, вкл. 62 шпански мировници.
-
2004 г. – Потпишан договор за поделба на власта во Судан.
-
2008 г. – Починал Сидни Полак, познат холивудски режисер, добитник на Оскар за „Мојата Африка“.
-
2011 г. – Уапсен Ратко Младиќ, обвинет за геноцид во Босна.
-
2013 г. – Во Опленац погребани посмртните останки на југословенскиот крал Петар II и членовите на неговото семејство.
-
2014 г. – Белгискиот премиер Елио ди Рупо поднел оставка по изборите.
-
2017 г. – Поплави и лизгања на земјиште во Шри Ланка усмртиле 200 луѓе.
-
2019 г. – На изборите за Европскиот парламент, традиционалните партии го задржале мнозинството.
-
2023 г. – Напнатости во северно Косово, со судири меѓу Срби и косовската полиција, поради влез на албански градоначалници во општински згради.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (24 мај)

На денешен ден 24 мај, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🪐 Наука и технологија
-
1543 – Почина Николај Коперник, полски астроном кој ја воведе хелиоцентричната теорија. Со делото „De revolutionibus orbium coelestium“ постави темели за модерната астрономија.
-
1544 – Роден Вилијам Гилберт, кој ја постави теоријата за магнетната природа на Земјата.
-
1686 – Роден Габриел Фаренхајт, кој го измисли живиниот термометар и ја воведе Фаренхајтовата скала.
-
1844 – Самуел Морс ја испрати првата телеграфска порака: „What hath God wrought?“
⚔️ Историски и политички настани
-
1822 – Битката кај Пичинча, победа на Антонио Хозе де Сукре против Шпанците – Еквадор добива независност.
-
1941 – Германскиот боен брод Бизмарк го потопува британскиот Худ – еден од најтешките загуби за британската морнарица во Втората светска војна.
-
1993 – Еритреја стекнува независност од Етиопија по три децении војна.
-
2002 – Потпишан е договор меѓу САД и Русија за големо намалување на нуклеарниот арсенал.
👑 Личности
-
1819 – Родена кралица Викторија, под чија власт Британската империја доживеала најголем подем.
-
1899 – Роден Бранислав Којиќ, еден од основоположниците на модерната српска архитектура.
-
1941 – Роден е Боб Дилан, легендарен музичар и поет, добитник на Нобелова награда за литература.
-
2015 – Почина Џон Неш, математичар познат по теоријата на игри, чие животно дело е прикажано во филмот A Beautiful Mind.
🧱 Културни и социјални настани
-
1883 – Отворен е Бруклинскиот мост, еден од најпознатите мостови во светот.
-
1926 – Отворена е Универзитетската библиотека во Белград, прва специјално изградена зграда за библиотека во Србија.
-
1974 – Почина Дјук Елингтон, еден од највлијателните џез музичари на 20 век.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за четврток (12 јуни)
-
Македонија12 часа
Бигорскиот Манастир преку соопштение упати срдечни честитки на новоизбраниот Митрополит и молитвени благопожелби за богоблагословено архипастирско служење
-
Хороскоп2 часа
Хороскоп за петок (13 јуни)
-
Македонија2 дена
Возач од струшко возел пијан со 2,61 промил алкохол во крвта
-
Скопје10 часа
Пожар на депонија е причината поради што нема електрична енергија во Општина Аеродром
-
Спорт1 ден
(ВИДЕО) Аргентинецот Мастантуоно ги заврши медицинските тестови во Мадрид, наскоро се очекува официјално претставување во кралскиот клуб
-
Автомобили1 ден
„Audi“ го надградува своето „Q5“ семејство со нови „plug-in“ хибридни модели
-
Здравје и убавина1 ден
Што сѐ знаеме за Јаболковиот оцет?