На денешен ден
На денешен ден – 30 јуни
1470.- Роден е Чарлс VIII, крал на Франција (1483-98) Тој се ожени со Ана од Бретања, ја наследи Бретања, последната неединствена француска провинција.
1520 година – За време на шпанското освојување на Мексико во Тенохтитлан, каде подоцна бил изграден Сиудад Мексико, бил убиен последниот император на Ацтечката империја, Монтезума II Ксокојотин.
1859 година – Чарлс Блондин ги преминал Соединетите Држави кон Канада пред 25.000 гледачи преку јаже кое се протегало над водопадите на Нијагара.
1876 година – Србија и Црна Гора, во сојуз со Русија, и објавија војна на Турција.
1893 година – Роден е германскиот комунистички лидер Валтер Улбрихт. Тој емигрирал во Москва во 1933 година, каде што останал до крајот на Втората светска војна. Во 1950 година, тој стана првиот секретар на Обединетата работничка партија на Германска демократска република, а од 1960 година беше претседател на Државниот совет.
1893 година – роден е британскиот политичар и социјален теоретичар Харолд Лески. Како влијателен член на Лабуристичката партија, тој се залагаше за економски и социјални реформи, со што придонесе за победата на лабуристите на изборите во 1945 година.
1908 година – Над источен Сибир се случи необјаснета експлозија, веројатно метеор или друго небесно тело, што предизвикува треперење на земјата сè до централна Европа.
1913 година – Српските и грчките војски во Македонија се нападнати по наредба на бугарскиот цар Фердинанд. Следуваше битката кај Брегалница, која ја започна Втората балканска војна, во која Романија влезе на 10 јули, окупирајќи ја северна Бугарија. Војната заврши во мир во Букурешт на 10 август истата година.
1930 година – Велика Британија ја призна независноста на Ирак, која беше прогласена за британски мандат на меѓународната конференција во Сан Ремо во 1920 година.
1934 година – Со поддршка на воените кругови, нацистичкиот водач Адолф Хитлер, обвинет за заговор, нареди ликвидација на стотици негови блиски соработници („Ноќ на долгите ножеви“), вклучувајќи ги Ернст Реме (Роем) и Грегор Штрасер.
1936 година – Етиопскиот император Хајле Селасие се обрати до седиштето на Лигата на нациите (претходник на ООН) за помош при инвазијата на Италија во Етиопија. Лигата на нациите воведе санкции против Италија, но тие не беа почитувани.
1943 година – Американските трупи слетаа на островот Нова Georgiaорџија (Соломонски острови) во Втората светска војна. За време на операцијата биле соборени 121 јапонски авион.
1948 година – Југословенскиот печат ја објави Резолуцијата на Бирото за информации на комунистичките и работничките партии (Информбиро) за состојбата во Комунистичката партија на Југославија и одговорот на Централниот комитет на КПЈ со кој се отфрлаат обвинувањата изнесени во Резолуцијата. Потоа следуваше апсење и затворање на членови на КПЈ кои се определија за ставовите на Информбирото, кое беше под влијание на советскиот водач Сталин.
1950 година – Американскиот претседател Хари Труман им нареди на американските трупи стационирани во Јапонија да и помогнат на Република Кореја да го одбие нападот од Северна Кореја.
1960 година – Република Конго (Заир) прогласи независност од Белгија. Josephозеф беше избран за прв претседател, а Патрис Лумумба беше избран за премиер.
1963 година – Кардиналот ovanовани Батиста е востоличен како папа Павле Шести, чиј понтификат е обележан со спроведување на идејата за помирување со другите христијански цркви.
1971 година – Тројца советски астронаути загинаа за време на слетувањето на советскиот вселенски брод Сојуз Втори, кој мина рекордни 570 часа и 22 минути во орбитата околу Земјата.
1974 година – Алберт Кинг е убиен во црковна молитва, шест години по убиството на нејзиниот син Мартин Лутер Кинг, американски црн лидер во борбата за еднаквост и добитник на Нобеловата награда за мир во 1964 година.
1974 година – Рускиот балетски танчер Михаил Баришников го напушти балетскиот театар „Боshшој“ за време на турнејата низ Канада и остана на Запад.
1989 година – Суданскиот генерал Омар Хасан ал-Башир со државен удар ја собори владата на Садек ал-Махди.
1995 година – Бошњачката влада во Сараево ги прекина сите контакти со специјалниот пратеник на ООН Јасуши Акаши, обвинувајќи го за благ однос кон босанските Срби.
1996 година – Под силен притисок од меѓународната заедница и српскиот претседател Слободан Милошевиќ, претседателот на Република Српска, Радован Караџиќ, ги пренесе претседателските овластувања на потпретседателот на РС, Билјана Плавшиќ.
1997 година – Кина официјално ја презеде контролата над Хонг Конг по 156 години британско колонијално владеење.
1999 година – Шкотска го врати својот парламент по скоро 300 години.
2001 година – Група хулигани и политички екстремисти претепаа неколку хомосексуалци и лезбејки на Плоштадот на Република во Белград, со што ја спречија првата „Геј парада“ во Србија.
2001 година – Актерката Тијана Кондиќ ја освои Златната арена за најдобра актерка за филмот „Наташа“ на Филмскиот фестивал во Пула во Хрватска. Ова беше прво учество на филм од СР Југославија на овој фестивал по распадот на поранешна СФРЈ.
2004 година – Високиот претставник на меѓународната заедница во Босна и Херцеговина, Педи Ешдаун, го разреши спикерот на парламентот на Република Српска (РС) Драган Калиниќ и му забрани за јавна и политичка работа. Уште 60 лица беа отстранети од канцеларијата во РС, поради несоработка со Хашкиот трибунал.
2005 година – Претседателот на САД, Georgeорџ В. Буш, потпиша указ за доделување трговски преференции на Србија и Црна Гора, со што се укина последниот дел од пакетот санкции наметнати за СР Југославија во 1992 година.
2008 година – Ирак отвори огромни нафтени полиња за странски компании, отворајќи пат за големи инвестиции од мултинационални компании кои немаат пристап до ирачките нафтени полиња скоро 40 години.
2009.- Почина Пина Бауш, позната германска кореографка и танчерка, студентка на германскиот кореограф и основач на стилот на експресионизмот Курт Јос, кога ја наследи позицијата уметнички директор на „Танцовиот театар“ во 1969 година. Пошироката публика се сретна со Пина Бауш во филмот на Педро Алмодовар „Зборувај со неа“.
2010 година – Кристијан Волф (51) е избран за нов претседател на Германија во третиот и последен круг на гласање, десетти во повоената историја на земјата.
2012 година – почина Јицак Шамир, израелски политичар и државник, израелски премиер во два мандати – 1983-84 и 1986-92.
2015 година – Индонезиски воен товарен авион се сруши и експлодира во населено место во градот Медан, при што загинаа 142 лица, од кои 113 беа во авионот.
2019 година – почина Борка Павичевиќ, драматург и директор на Центарот за културна деконтаминација. Павичевиќ беше уметнички директор на Драмски театар во Белград, учесник во Движењето цивилен отпор и член на Белградскиот круг, здружение на слободни интелектуалци уште од основањето. Од почетокот на војната во 1991 година, таа учествуваше во антивоени акции во Белград и во другите југословенски градови и се залагаше за демократизација и развој на граѓанското општество во Србија и регионот.
2019 година – почина Момир Булатовиќ, поранешен претседател на Црна Гора (1990-1998) и премиер на Федералната влада на СР Југославија (1998-2000).
На денешен ден
Светот на денешен ден (20 ноември)
1531 – Капелскиот мировен договор ја утврдува конфесионалната поделба на Швајцарија.
1780 – Велика Британија објави војна на Холандија поради снабдувањето на американските бунтовници.
1818 – Симон Боливар ја прогласи независноста на Венецуела од Шпанија.
1873 – Обединување на Будим и Пешта во главниот град Будимпешта.
1903 – Демонстрации во Белград против режимот на кралот Александар Обреновиќ.
1910 – Франциско I. Мадеро повика на револуција и се прогласи за претседател на Мексико.
1917 – Украина беше прогласена за република.
1917 – Почеток на Битката кај Камбре во Првата светска војна.
1919 – Во Берлин нелегално започна првиот конгрес на младински организации и беше основана Комунистичката младинска интернационала.
1924 – Задушено курдското востание во Турција.
1962 – Кенеди ја укина американската блокада на Куба и формално ја заврши Кубанската ракетна криза.
1991 – Однесувањето на околу 260 луѓе од болницата во Вуковар до Овчара од страна на ЈНА.
1999 – Кина го лансира својот прв вселенски брод.
2003 – Експлозија на неколку бомби во Истанбул; уништен британскиот конзулат.
2003 – Уапсен Мајкл Џексон за наводна сексуална експлоатација на малолетници.
На денешен ден
Светот на денешен ден (18 ноември)
Среден век и големи откритија
-
1477 – Основан е рускиот град Екатеринбург.
-
1493 – Кристофер Колумбо за првпат го здогледува Порторико; следниот ден се истоварува и островот го нарекува Сан Хуан Батиста.
18. и 19. век
-
1739 – Со Белградскиот договор Отоманската империја го враќа Белград и териториите северно од Западна Морава.
-
1865 – Во Њујорк се објавува расказот на Марк Твен: „Прославената скокачка жаба од округот Калаверас“.
Почеток на 20. век
-
1903 – САД потпишуваат договор со Панама за неограничено користење на Панамскиот канал.
-
1905 – Принцот Чарлс од Данска станува крал на Норвешка под името Хакон VII.
-
1909 – САД испраќаат два воени брода во Никарагва по масакрот што го наредил диктаторот Хозе Сантос Зелаја.
-
1910 – Започнува Мексиканската селска револуција, предводена од Панчо Виља и Емилијано Сапата.
Првата светска војна и последици
-
1918 – Латвија прогласува независност.
-
1918 – Белгиската армија повторно влегува во Брисел по четиригодишна германска окупација.
1920-ти и 1930-ти
-
1926 – Џорџ Бернард Шо ги одбива парите од Нобеловата награда.
-
1928 – Во Њујорк е прикажан „Паробродот Вили“, првиот анимиран филм со Мики Маус.
-
1936 – Германија и Италија ја признаваат владата на Франциско Франко во Шпанија.
Втора светска војна и по неа
-
1941 – Прв судир меѓу четници и партизани во Хрватска, во Почитељ.
-
1943 – 440 авиони на британските Кралски воздухопловни сили го бомбардираат Берлин, со минимална штета.
-
1945 – На изборите во Бугарија победува комунистичкиот Отечествен фронт.
Втора половина на 20. век
-
1959 – Премиера на филмот „Бен-Хур“ во Њујорк.
-
1969 – „Аполо 12“ слетува на Месечината – второ успешно слетување на човечка мисија.
-
1971 – „Лед Цепелин“ го објавува својот безнасловен албум („Led Zeppelin IV“).
-
1978 – Масовното самоубиство во Џонстаун: 913 жртви.
-
1982 – Боксерот Дук Ку Ким умира по мечот со Реј Манчини, што предизвикува реформи во боксот.
-
1987 – Пожар во лондонската метро-станица Кингс Крос: 31 загинат.
-
1988 – Претседателот Реган потпишува закон со кој дилерите на дрога можат да бидат осудени на смрт.
-
1990 – Првите општи избори во СР Босна и Херцеговина.
Распадот на Југославија
-
1991 – ЈНА го освојува Вуковар.
-
1991 – Мате Бобан ја прогласува „Хрватска заедница Херцег-Босна“.
-
1991 – Македонското собрание го усвојува Уставот, прогласувајќи независност.
-
1993 – Јужноафриканските лидери го одобруваат уставот што го означува крајот на апартхејдот.
Кон крајот на векот
-
1996 – Пожар во тунелот под Ла Манш.
-
1998 – Алис Мекдермот ја добива Националната награда за книга за „Шармантниот Били“.
-
1999 – На самитот на ОБСЕ во Истанбул е усвоена Повелбата за европска безбедност.
21. век
-
2002 – Тимот на Ханс Бликс пристигнува во Ирак како ОН-инспектори за нуклеарно оружје.
-
2003 – Хашкиот трибунал го обвинува Милан Бабиќ за злосторства против човештвото; подоцна осуден на 13 години.
-
2003 – Последна седница на коалицијата ДОС во Белград.
-
2004 – Русија го ратификува Протоколот од Кјото.
-
2004 – Чешка укинува задолжителен воен рок и преминува на професионална армија.
-
2006 – Тони Блер признава дека интервенцијата во Ирак била грешка.
-
2006 – Поплави во авганистанската покраина Бадгис: 53 загинати.
На денешен ден
Светот на денешен ден (8 ноември)
1520 – По наредба на данскиот крал Кристијан II, во „Стокхолмската крвава бања“ биле убиени повеќе од 80 шведски свештеници и благородници. Настанот предизвикал востание под водство на Густав Васа, кое во 1521 година ја ослободило Шведска од данската власт.
1620 – Во близина на Прага се одржала битката кај Бела Гора – првата голема битка од Триесетгодишната војна.
1805 – Диздарот на Смедерево, Мухарем Гуша Бошњак, му ги предал клучевите од градот на Караѓорѓе, со што Смедерево станало еден од првите градови ослободени во Првото српско востание.
1858 – По победата кај Грахово, Црна Гора добила меѓународно признати граници со Отоманската империја, гарантирани од Русија, Австрија, Франција и Прусија.
1889 – Монтана станала 41-та држава на Соединетите Американски Држави.
1895 – Германскиот физичар Вилхелм Конрад Рентген ги открил рендгенските зраци, по кои и се наречени. Во 1901 година ја добил првата Нобелова награда за физика.
1917 – Основан е Советот на народни комесари – новата влада на Советска Русија со Ленин на чело. Лев Троцки станал комесар за надворешни работи, а Сталин – за националности.
1923 – Осуетен е неуспешниот „Пуч во пивницата“ во Минхен, предводен од Адолф Хитлер и генерал Ерих Лудендорф. Хитлер бил уапсен и осуден на пет години затвор, каде ја напишал својата книга „Мојата борба“ (Mein Kampf).
1931 – Во Кралството Југославија се одржале парламентарни избори, на кои излегле над 2,3 милиони гласачи.
1937 – Во Минхен бил прикажан нацистичкиот пропаганден филм „Вечниот Евреин“.
1941 – Основана е Комунистичката партија на Албанија.
1942 – Сојузничките сили под команда на генерал Двајт Ајзенхауер започнале со искрцување во Северна Африка. Операцијата завршила во мај 1943 година со победа на сојузниците.
1944 – Во текот на Народноослободителната војна биле ослободени Штип, Неготино и Струга.
1959 – Обединетата Арапска Република и Судан потпишале договор за користење на реката Нил.
1960 – Џон Ф. Кенеди го победил Ричард Никсон на претседателските избори во САД, станувајќи најмладиот избран претседател во американската историја.
1971 – Издаден е четвртиот студиски албум на „Лед Цепелин“, кој го содржи легендарниот хит „Stairway to Heaven“.
1977 – Грчкиот археолог Манолис Андроникос ја открил гробницата на Филип II Македонски во Вергина.
1989 – Даглас Вајлдер е избран за гувернер на Вирџинија – првиот Афроамериканец на таа функција во историјата на САД. Истовремено, Дејвид Динкинс станал прв црн градоначалник на Њујорк.
1991 – Југословенската морнарица воспоставила поморска блокада на Хрватска.
1992 – Започнала Митровданската офанзива – една од најжестоките битки во војната во Босна и Херцеговина, во реонот на Невесиње.
1995 – Република Македонија станала 38-ма членка на Советот на Европа.
1998 – Суд во Бангладеш изрекол смртни казни за 15 поранешни офицери, обвинети за убиството на претседателот Шеик Муџибур Рахман во 1975 година.
2001 – Припадниците на српската единица „Црвени беретки“ започнале бунт во Кула, кој завршил по десет дена со преговори со владата.
Истиот ден, францускиот Сенат усвоил закон за ограничена автономија на Корзика.
2002 – Советот за безбедност на ОН ја усвоил Резолуцијата 1441, со која се бара разоружување на Ирак.
2006 – Прогласен е новиот Устав на Република Србија, со кој Косово е дефинирано како составен дел на државата.
2010 – Европската Унија ги укина визите за граѓаните на Босна и Херцеговина и Албанија.
2016 – Доналд Џ. Трамп е избран за претседател на САД, по победата над Хилари Клинтон
-
Магазин1 денПорака од возач на Брза Помош, почит за сите возачи, наши спасители!
-
Кичево16 часаЦУК со известување за изминатото деноноќие, во Кичево побарана била општинска интервенција во делот на ул. „Прилепска“
-
Хороскоп1 денХороскоп за четврток (20 ноември)
-
Кичево1 ден„Македонски Завет“ организира хуманитарен концерт во НУЦК „Кочо Рацин“ со културно уметнички друштва и естрадни уметници од Кичево
-
Македонија10 часаДржавниот пазарен инспекторат изврши инспекциски надзори во пет градови, затекнати биле низа неправилности кај 16 правни субјекти кои продавале тутунски производи
-
Македонија1 денЈанев и Спироски во македонската делегација на регионалниот стратешки состанок во Тирана, организиран и поддржан од британските агенции за спроведување на закон
-
Временска прогноза2 денаДожд секаде, повремено ќе засилува југоисточен ветер, поради состојбата ќе растат условите за зголемување на нивоата на реките и на езерата
-
Магазин2 денаGoogle го лансира Gemini 3, најпаметната вештачка интелигенција досега
