На денешен ден
На денешен ден – 4 мај ( Убиен е водачот на македонското национално револуционерно движење Гоце Делчев )

1493 година – Папата Александар Шести издаде едикт за поделба на Новиот свет помеѓу Шпанија и Португалија, според кој сите новооткриени земји западно од Азорските Острови треба да припаѓаат на Шпанија.
1780 година – Во Епсом, Англија се одржаа првите трки во коњи.
1825 година – Роден е англиски биолог и филозоф Томас Хенри Хаксли, поборник на теоријата на еволуцијата на Чарлс Дарвин, автор на „Местото на човекот во природата, еволуцијата и етиката, науката и културата“ и „Прирачник за компаративна анатомија на’ рбетници “.
1827 година – Роден е англискиот истражувач Hanон Ханинг Спејк, првиот Европеец што го видел езерото Викторија во август 1858 година и тврди дека е извор на Нил.
1869 година – Умре писателот и политичар Јован Хаџиќ (псевдоним Милош Светиќ), првиот претседател на Матица Српска, познат како противник на реформите на јазикот и правописот на Вук Караџиќ.
1885 година – Умре принцот Александар Караѓорѓевиќ, син на водачот на Првото српско востание Караѓорѓ. За време на неговото владеење 1842-1858 г. започнаа државните реформи и започна нејзината модернизација. На собранието на Свети Андреј во 1858 година, тој бил симнат од власт, а принцот Милош Обреновиќ се вратил на тронот.
1903 година – Убиен е Гоце Делчев – македонецот и водачот на македонското национално револуционерно движење во битка со Турците – слава му!
1919 година – Кинески студенти демонстрираа против одлуката на Версајската мировна конференција за предавање на германскиот имот во провинцијата Шандонг на Јапонија. Демонстрациите, наречени „Движење на 4 Мај“, прераснаа во национално движење, мобилизирајќи над 10 милиони луѓе.
1928 година – Роден е египетскиот државник Хосни Мубарак, претседател на Египет од 1981 година, по убиството на Анвар ел Садат.
1929 година – Родена е американската актерка Одри Хепберн, амбасадор на добрата волја на УНИЦЕФ. Доби Оскар за филмот „Одмор во Рим“ („Појадок кај Тифани“, „Сабрина“, „Војна и мир“, „Loveубов попладне“, „Драга моја дама“).
1938 година – Даглас Хајд стана првиот претседател на Ирска според новиот устав со кој се прогласи независност.
1970 година – Националната гарда на САД уби четворица и повреди 11 студенти на Универзитетот во Кент во Охајо, кои демонстрираа против војната во Виетнам.
1979 година – Претседателката на Конзервативната партија Маргарет Тачер стана првата жена премиер во британската историја по поразот на лабуристите на парламентарните избори.
1980 година – Умре претседателот на СФР Југославија, Јосип Броз Тито, водач на југословенските партизани во Втората светска војна и лидер на Комунистичката партија на Југославија. Тој ја извади земјата од советскиот блок, го иницираше нејзиниот целосен развој и беше лидер на Движењето на неврзаните.
1990 година – Хрватскиот демократски сојуз на Фрањо Туѓман убедливо победи на првите повеќепартиски избори по Втората светска војна во Хрватска.
1994 година – Израел и ПЛО потпишаа договор за започнување со спроведување на ограничена палестинска автономија во Газа и Ерихон.
1994 година – Со емитувањето на првиот сервис за вести, белградската независна новинска агенција Бета започна со работа.
1996 година – Конзервативниот лидер Хозе Марија Аснар стана премиер на Шпанија, со што заврши 13-годишното владеење на социјалистите.
2001 година – Соединетите држави беа исфрлени од Комисијата за човекови права на ООН, прва ваква одлука во историјата на меѓународната организација.
2003 година – Умре Сесто Брускантини, италијански соло-оперски пејач.
2004 година – Владата на италијанскиот премиер Силвио Берлускони стана најдолготрајна италијанска влада од Втората светска војна со 1.060 дена.
2005 година – Во аукциската куќа Кристи, скулптурата на Константин Бранкуси „Птица во вселената“ се продава за 27.450.000 американски долари, што е рекордна цена за една скулптура.
2009 година – Рикардо Мартинели, мултимилионер, сопственик на најголемиот ланец супермаркети во Панама, победи на претседателските избори во таа централноамериканска земја.
2014 година – новинската агенција Бета одбележа две децении работа. Бета е основана од група од осум белградски новинари во 1992 година. Бета Прес е една од водечките медиумски куќи во Србија и регионот. Вклучува новинска агенција Бета, радио Сто плус во Нови Пазар и Медиа центар Бета.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 2 септември

На денешен ден 2 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🛡️ Воени битки и борби
-
31 п.н.е. – Битката кај Актиум: Октавијан ја победил флотата на Марко Антониј и Клеопатра.
-
1807 – Британската морнарица го бомбардирала Копенхаген за да спречи Наполеон да ја користи данската флота.
-
1866 – Бунт на Крит против Турците; прогласено укинување на турска власт и обединување со Грција.
-
1898 – Битката кај Омдурман: англо-египетските трупи ја поразиле махдистичката војска, Британците го зазеле Судан.
📜 Договори, мировни спогодби и политички одлуки
-
1666 – Големиот пожар во Лондон (четиридневен, уништена и катедралата „Свети Павле“).
-
1752 – Британија и колониите го замениле јулијанскиот календар со грегоријанскиот.
-
1829 – Адријанополски договор: Србија ги добива шесте нахии, Грција добива автономија.
-
1872 – Петти конгрес на Првата интернационала во Хаг, седиштето префрлено во САД.
-
1945 – Прогласена Демократска Република Виетнам (Хо Ши Мин претседател).
-
1945 – Јапонија потпишува капитулација на палубата на „Мисури“, завршува Втората светска војна.
-
1996 – Мировен договор меѓу Филипини и муслимански бунтовници (крај на 24-годишна војна).
-
1996 – Формирана коалицијата „Заедно“ во Србија (СПО, ДС и ГСС).
-
2012 – Избори во Ангола, MPLA освојува 74% од гласовите.
✈️ Откритија, истражувања и летови
-
1930 – Француски пилоти го извршиле првиот директен лет Европа–САД со авионот „Прашалник“.
✊ Протести и демонстрации
-
1989 – Во Кејптаун, полицијата уапсила повеќе од 400 демонстранти против апартхејдот.
-
2017 – 60.000 Рохинџа избегале во Бангладеш поради конфликт во северозападен Мјанмар.
⚰️ Смртни случаи на познати личности
-
1838 – Родена кралицата Лилиуокалани од Хаваи (последна владетелка).
-
1910 – Почина францускиот сликар Анри Русо.
-
1937 – Почина Пјер де Кубертен, основач на модерните Олимписки игри.
-
1973 – Почина Џ. Р. Р. Толкин, автор на „Господар на прстените“ и „Хобитот“.
-
2001 – Почина Кристијан Барнард, хирург кој ја изврши првата трансплантација на срце.
-
2006 – Почина поетот Ѓерѓ Фалуди.
-
2007 – Почина пејачот Сафет Исовиќ, мајстор на севдалинка.
-
2013 – Почина Фредерик Пол, писател на научна фантастика.
-
2014 – Убиен американскиот новинар Стивен Сотлоф од ИСИС.
-
2021 – Почина Микис Теодоракис, грчки композитор („Зорба Гркот“, „З“).
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 1 септември

На денешен ден 1 септември, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🕊️ Смрт и загуби
-
1159 – Починал папата Адријан IV, единствениот Англичанец избран за папа.
-
1953 – Загинал францускиот виолинист Жак Тибо во авионска несреќа.
-
1967 – Починал рускиот писател Иља Еренбург.
-
1982 – Починал Владислав Гомолка, поранешен лидер на Полска.
-
2012 – Починал Хал Дејвид, автор на многу познати песни.
⚔️ Војни и конфликти
-
1531 – Војна во Швајцарија помеѓу Цирих и католичките кантони (Битка кај Капела).
-
1916 – Бугарија ѝ објавила војна на Романија во Првата светска војна.
-
1939 – Германија ја нападнала Полска – почеток на Втората светска војна.
-
1983 – Советски борбен авион соборил јужнокорејски „Боинг 747“.
-
1993 – Пропаднале преговорите во Женева за војната во БиХ.
-
1999 – УНХЦР објавил масовни бегалски движења по конфликтот во Косово.
-
2004 – Заложничка криза во училиштето во Беслан, Русија.
-
2010 – Обама објавил крај на борбената мисија на САД во Ирак.
🌍 Политички и државни настани
-
1928 – Албанија прогласена за кралство со Зогу I.
-
1945 – Усвоен закон за административна поделба на Србија (Војводина и Косово-Метохија).
-
1961 – Прва конференција на неврзаните во Белград.
-
1969 – Гадафи го соборил кралот Идрис I во Либија и прогласил република.
-
1974 – Анастасио Сомоза избран за претседател на Никарагва.
-
2000 – ДОС потпишал „Договор со Србија“ во Белград.
-
2003 – Холандија прва дозволила легална употреба на марихуана како лек.
-
2013 – Стапил во сила Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Србија и ЕУ.
-
2018 – Судот во Бразил ја поништил кандидатурата на Лула да Силва.
🌋 Природни катастрофи
-
1923 – Земјотрес во Јапонија: уништени Јокохама и дел од Токио, 142.000 жртви.
-
1962 – Земјотрес во северозападен Иран, 12.000 жртви.
🎭 Култура, наука и спорт
-
1972 – Боби Фишер го победил Спаски и станал светски шампион во шах.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден (29 август)

На денешен ден 29 август, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот.
1189 – Дубровник склучил договор со босанскиот бан Кулин, со кој жителите на Дубровник добиле слобода да тргуваат во Босна без ограничувања или давачки. Договорот е еден од најстарите зачувани документи во регионот.
1521 – Турците, под команда на султанот Сулејман II Величествениот, го освоиле Белград и го прогласиле за седиште на Смедеревскиот санџак.
1526 – Во Мохачката битка, турската војска предводена од Сулејман II Величествениот ги победила трупите на унгарскиот крал Лудвиг II, кој загинал при повлекувањето.
1619 – Роден е Жан Батист Колбер, француски државник и министер за финансии на Луј XIV.
1632 – Роден е Џон Лок, англиски филозоф, основач на емпиризмот и либералната филозофија.
1756 – Прускиот крал Фридрих II ја започнал Седумгодишната војна со напад врз Саксонија.
1820 – Во Порто, Португалија, започнала граѓанска револуција, со која кралот Жоао VI бил принуден да донесе либерален устав.
1825 – Португалија ја признала независноста на Бразил под водство на царот Педро I.
1842 – Завршила Првата опиумска војна со Нанкинскиот договор, со кој Кина морала да отвори пристаништа и да го предаде Хонг Конг на Британија.
1944 – Кралот Петар II Караѓорѓевиќ, со декрет, ја отстранил командата на генерал Дража Михајловиќ и ја ставил југословенската армија под команда на Јосип Броз Тито.
1945 – Американските трупи под команда на генерал Џорџ Маршал започнале со искрцување во Јапонија.
1949 – СССР тајно ја детонирал својата прва атомска бомба.
1960 – Јорданскиот премиер Хаза ал-Маџали бил убиен во експлозија на бомба.
1965 – Американскиот вселенски брод „Џемини V“ се вратил на Земјата по рекордни осум дена во орбитата.
1975 – Починал ирскиот државник Емон де Валера, еден од водачите на Шин Фејн.
1978 – Хуа Куо-фенг, претседател на КПК, ги посетил Романија, Југославија и Иран, што означило крај на кинеската изолација.
1991 – Советскиот парламент ја суспендирал Комунистичката партија и ги замрзнал нејзините сметки.
1995 – Милошевиќ бил овластен да преговара во име на заедничката делегација на СР Југославија и Република Српска во мировниот процес за Босна.
1996 – Руски авион Туполев 154 се урнал во Норвешка, загинале 141 лице.
1997 – Убиени биле 300 луѓе во алжирско село, едно од најлошите масакри од страна на исламисти во земјата.
1999 – Во Источен Тимор, 99% од гласачите се изјасниле за независност од Индонезија.
2001 – Врховниот суд на САД осудил тројца раководители на компанија за нелегална продажба на опрема што може да се користи за нуклеарно оружје.
2003 – Автомобил-бомба во Наџаф уби најмалку 80 луѓе, вклучувајќи го и ајатолахот Мохамед Бакир ал-Хаким.
2005 – Ураганот Катрина ја погодил јужна САД, загинале околу 1.330 луѓе, најмногу во Њу Орлеанс.
2008 – Грузија ги прекинала дипломатските односи со Русија поради признавањето на Јужна Осетија и Абхазија.
2010 – Еруптирал вулканот Синабунг на Суматра, прва ерупција по 400 години, со масовна евакуација.
2015 – Унгарија поставила бодликава жица на границата со Србија за да го спречи приливот на бегалци.
2019 – Починал српскиот сликар и академик Владимир Величковиќ.
-
Кичево2 дена
(ВИДЕО) Спречен голем пожар во кичевската населба Иванидол
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за вторник (2 септември)
-
Спорт21 час
КК „Баскет Кичево“ ги отвора вратите за сите млади кои ја сакаат кошарката, стани дел од вистинска спортска приказна со искусни тренери
-
Македонија2 дена
Од денес започнува новата учебна година, вештачката интелигенција дел од наставата, образовни асистенти и за средношколците
-
Хороскоп8 часа
Хороскоп за среда (3 септември)
-
Македонија19 часа
(ВИДЕО) Во Маврово заѕвони првото училишно ѕвонче на едно единствено прваче, маестро Џамбазов специјално го пречека и му посака среќа и успех
-
Спорт2 дена
ФФМ реализира рекордна донација на спортска опрема за дечиња од младинските екипи низ Македонија
-
Временска прогноза17 часа
Временска прогноза за утре и задутре, ќе имаме облачно време, проследено со пороен дожд, со засилен ветер