Свет
NASA Perseverance ќе собере примерок од карпи од Марс

Perseverance роверот на НАСА се подготвува да го собере првиот примерок од карпи од Марс, објави во средата американската вселенска агенција.
Збирката примероци, која НАСА ја обележа како пресвртница, ќе започне во следните две недели.
„Ние сме на прагот на новата ера на планетологија и откривање“, рече научникот од НАСА, Томас Зурбучен.
Процесот ќе трае околу 11 дена и вклучува употреба на разни научни инструменти на роверот Perseverance.
Кога и како точно сондата ќе биде вратена на земјата сè уште не е планирано.
Последователните мисии на НАСА, кои во моментов се развиваат со Европската вселенска агенција, ќе испратат вселенски летала на Марс да соберат запечатени примероци и да ги вратат на Земјата.
Упорноста ризично слета на Марс кон крајот на февруари. Развојот и изградбата на роверот чинеше околу 2,5 милијарди долари и траеше осум години.
Роверот бара траги од претходниот живот на микробите на Црвената планета и ги истражува нејзините геологии и клима.
Со ровер беше донесен мини хеликоптер на Марс. Во средината на април, полета на Марс, првиот лет кон друга планета.
Оттогаш, хеликоптерот Ingenuity изврши девет летови и неговата оригинална мисија од 30 дена е продолжена.
ФОТО: pexels.com / pixabay
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
Свет
Гигантската ракета „Старшип“ на SpaceX во вторник навечер успешно го изведе својот десетти пробен лет

Колосот висок околу 120 метри тргна од космодромот „Старбејс“ во Тексас, заедно со новооснованиот град што расте околу него, точно во 19:30 часот по источна временска зона. Полетувањето беше поддржано од 33 „Раптор“ мотори на метан, а по приближно три минути лет беше извршено раздвојувањето на засилувачот и горниот степен.
При враќањето, бустерот „Суперхеви“ првпат изведе специјален маневар – наместо да слета со истите мотори, намерно ги исклучи и се префрли на резервните. Овој експеримент треба да им даде на инженерите увид во тоа како системот реагира при евентуален дефект. Маневарот се одвиваше како што беше планирано, а 75-метарскиот бустер прецизно заврши во Мексиканскиот Залив.
Горниот степен – исто така наречен „Старшип“ – стигна во орбитата и таму за првпат го отвори товарниот отсек, сличен на дозерка за „Пез“ бонбони, од каде беа ослободени осум тест сателити што имитираат маса на „Старлинк“. Тоа е демонстрација што SpaceX долго ја планираше, но не успеваше да ја реализира во претходните летови. Дополнително, еден „Раптор“ мотор беше повторно запален во вселенски услови, пред леталото да биде насочено кон Индискиот Океан, каде што по ударот се преврте и експлодираше.
За време на повторното влегување во атмосферата, надворешноста на леталото беше изложена на екстремни температури, што овозможи значајно тестирање на надградениот термички штит. Инженерите намерно отстранија дел од плочките и поставија нови метални и активнo ладени елементи, за да ја оценат издржливоста на обвивката.
Најголемото достигнување сепак беше тоа што „Старшип“ ја заврши целата мисија и се спушти во Индискиот Океан без губење на врската со контролниот центар – нешто што SpaceX го смета за клучна пресвртница во развојот на ракетата.
Извор: spaceflightnow.com
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (13 септември)
-
Спорт7 часа
„ФК Напредок“ денес на домашен терен го игра првиот натпревар од новата сезона, ве повикуваме сите на градски како во старите добри времиња
-
Хороскоп18 часа
Хороскоп за недела (14 септември)
-
Спорт1 ден
Анчелоти до Нејмар: „Во денешно време е морате да бидете во добра форма“
-
Магазин4 часа
Microsoft потсетува: Остануваат само 30 дена…
-
Магазин4 часа
iOS 26, iPadOS 26, watchOS 26 и macOS 26 пристигнуваат на 15 септември – компатибилни уреди и нов дизајн