Свет
Сè што знаеме досега за таблетите за коронавирус

Што ако едноставна пилула може да помогне да се излечи ковид? Американските фармаколошки гиганти Мерк и Фајзер неодамна објавија охрабрувачки резултати од испитувањата на нивните орални пандемични лекови.
Станува збор за таблети кои се земаат орално веднаш штом се појават првите симптоми на Ковид за да се избегнат потешките форми на болеста, а со тоа и болничкото лекување.
Овој тип на третман се бара од почетокот на оваа глобална здравствена криза. По повеќемесечно истражување, Мерк и Фајзер објавија дека ја постигнале својата цел.
Мерк на почетокот на октомври објави дека бара дозвола за употреба во САД за неговата таблета molnupiravir, а Pfizer го стори истото минатата недела за неговиот paxlovid.
Во двата случаи, постојат антивирусни лекови кои делуваат на тој начин што ја намалуваат можноста за репликација на вирусот, што го забавува развојот на болест. Двете компании тврдат дека клиничките испитувања покажуваат дека употребата на лекови значително го намалува ризикот од хоспитализација.
Компаниите тврдат дека молнупиравир го намалува ризикот за 50 проценти, а паксловид за 89 проценти, иако нивоата на ефикасност не треба директно да се споредуваат поради различните протоколи за тестирање.
Антидепресив кој веќе е достапен за јавноста, флувоксамин, исто така покажа охрабрувачки резултати во спречувањето на сериозни форми на болеста, според студијата на бразилските научници објавена во октомври во „Лансет“.
Зошто се важни?
Доколку се потврди ефикасноста на таблетите, тоа ќе биде голем чекор напред во борбата против Ковид и заедно со вакцината ќе го зајакне терапевтскиот арсенал против вирусот.
Терапиите веќе постојат, главно во форма на синтетички антитела, но овие лекови се инјектираат и обично се даваат на пациенти кои се веќе сериозно болни. Од друга страна, таблетите може брзо да се препишат и не можат лесно да се земаат без пациентот да излезе од дома.
Третманот со таблетите Мерк и Фајзер, кои во моментов не предизвикуваат многу несакани ефекти, би траел пет дена, по две дози дневно.
„Успехот на овие антивирусни лекови отвора ново поглавје во спречувањето на тешките последици од Ковид“, изјави британскиот виролог Стивен Грифин.
Ограничувања?
Тешко е да се процени успехот на терапијата на Мерк и Фајзер бидејќи тие сè уште немаат објавено податоци за клиничките испитувања.
Францускиот експерт Карин Лакомб предупреди дека ваквите најави на фармацевтските компании треба да се земаат со претпазливост додека нивните тестови не поминат научни прегледи.
Таа, исто така, истакна дека ваквите таблети можат да им донесат „потенцијално огромен“ пазар.
Независни експерти велат дека некои елементи укажуваат на тоа дека Мерк и Фајзер не даваат лажни ветувања. Двете компании ги прекинаа клиничките испитувања порано од очекуваното со благослов на независни надзорни одбори, бидејќи резултатите беа многу добри.
Кога е посредуван антидепресивот флувоксамин, достапни се податоци и наиде на некои приговори.
Неколку научници им се спротивставија на авторите на студијата дека не се ограничуваат само на проценка на зачестеноста на хоспитализирањата, туку ја анализирале и зачестеноста на продолжениот престој во болница, што, според нив, го отежнува толкувањето на податоците.
Кога и колку?
Молнупивир на Мерк веќе е одобрен во Британија. Локалните здравствени власти му дадоа зелено светло да ги лекува луѓето со поголем ризик да развијат тешка клиничка слика, како што се постарите и дијабетичарите.
Американските и европските власти ги оценуваат лековите по забрзана процедура.
Неколку земји веќе нарачаа залихи на молнупивир, како што се САД, кои нарачаа 1,7 милиони дози.
Американската нарачка навестува и колку може да чини лекот. Неговата вкупна вредност е 1,2 милиони долари, што би значело дека петдневната терапија со молнупиравир чини околу 700 долари.
Pfizer се уште не ја објави цената на paxlovid, но вети дека ќе биде „прифатлива“
Извор: B92
Фото: Unsplash
Свет
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во наредните две години. Средствата главно ќе бидат насочени кон развој на центри за податоци и истражување во областа на вештачката интелигенција (ВИ), а веста доаѓа непосредно пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Лондон.
Според соопштението на компанијата, инвестицијата ќе ги покрие капиталните трошоци, истражувањето и развојот, вклучувајќи ја и работата на Гугл ДипМајнд, британската лабораторија за ВИ во сопственост на технолошкиот гигант.
Како дел од оваа стратегија, денес беше пуштен во употреба нов центар за податоци во Волтам Крос, северен Лондон, во кој Гугл претходно вложи околу една милијарда долари (850 милиони евра).
Портпарол на компанијата за агенцијата АФП, кој сакаше да остане анонимен, изјави дека новата инвестиција ќе претставува надополнување на претходното финансирање.
Во меѓувреме, Велика Британија се подготвува за втората државна посета на Трамп, која ќе се одржи в среда и четврток. Првата официјална посета беше во 2019 година, за време на неговиот прв претседателски мандат. Според британските медиуми, Трамп ќе биде придружуван од делегација составена од високи претставници на технолошкиот и финансискиот сектор, а се очекуваат и нови инвестиции и потпишување на технолошки договор со Лондон.
Во пресрет на посетата, британската влада веќе најави дека американските банки вложуваат повеќе од една милијарда фунти во земјата, а во понеделник потврди и договор со САД за забрзување на процесот на одобрување и верификација на нуклеарни проекти.
Откако започна војната во Украина, Велика Британија значително ги засили напорите за намалување на зависноста од јаглеводородите, при што нуклеарната енергија стана стратешки приоритет. За време на посетата на Трамп, официјално ќе биде потпишано и новото партнерство меѓу Лондон и Вашингтон – „Атлантско партнерство за напредна нуклеарна енергија“, пренесе Бета.
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за вторник (16 септември)
-
Македонија1 ден
Од ноќеска цените на горивата се намалуваат
-
Скопје14 часа
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Здравје и убавина1 ден
Единствен рецепт за појак имунитет
-
Временска прогноза2 дена
Од денес ќе дува засилен ветер од северен правец, додека времето ќе биде стабилно
-
Македонија11 часа
Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата
-
Скопје1 ден
(ВИДЕО) Уништени над 4 тони и 18 илјади стебла марихуана и повеќе од 21 килограми друга дрога
-
Временска прогноза16 часа
По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец