Lifestyle
Што се случува ако случајно пиете лек со истечен рок?

Неколку фактори, како што се возраста на лицето и видот на лекот, влијаат на тоа дали е безбедно да се земе лек по неговиот рок на траење. Експертите препорачуваат да го исчистите вашиот кабинет со лекови пред да започне сезоната на настинки и грип, за да можете да бидете сигурни во исправноста на лековите што ги имате.
Експертите посочуваат дека во некои случаи може да се земаат лекови на кои им поминал рокот, но треба да бидете внимателни.
„Постојат некои лекови на рецепт кои се всушност штетни и можат да бидат токсични за човечкото тело по истекот на рокот. Но, ако земате лекови со поминат рок, тие едноставно повеќе нема да бидат толку ефикасни“, објасни за Health Стејси Кертис, фармацевт и клинички вонреден професор на Фармацевтскиот колеџ на Универзитетот во Флорида.
Неколку фактори се важни
Постојат неколку фактори – возраста на лицето, видот на лекот, како се чува и колку долго му истекол рокот – што може да го направи поризично земањето лекови со истечен рок.
По истекот на рокот, фармацевтската компанија не може да гарантира дека лекот што се издава без рецепт ќе биде целосно ефикасен и безбеден. Американската агенција за храна и лекови (ФДА) советува да не се користат лекови на кои им е истечен рокот, но Health пишува дека и овие рокови не се целосно црно-бели.
Кертис вели дека некои лекови може да се користат месеци по истекот на рокот, но веројатно нема да бидат толку ефикасни. Одредени лекови за настинка и грип што се издаваат без рецепт бараат рок на употреба според упатствата, советува Ешли Гарлинг-Нанес, клинички доцент на Универзитетот во Тексас.
„Сè што е во течна форма – капки за очи, капки за уши, спрејови за нос, течности за кашлица и слично – нема да биде безбедно по истекот на рокот бидејќи тие имаат тенденција да растат бактерии“, објасни таа.
Како правилно да се чува лекот?
Производите што содржат аспирин, исто така, може да бидат небезбедни по истекот на рокот, додаде таа, бидејќи лекот има тенденција да се распаѓа.
Децата, постарите лица и оние со други здравствени состојби можеби ќе сакаат да избегнуваат какви било лекови без рецепт со поминат рок како мерка на претпазливост.
Важно е и како се чуваат лековите. Доколку лековите се чуваат неправилно, тие можат да станат неефикасни пред нивниот рок на траење, велат експертите. На пример, лековите никогаш не треба да се чуваат на прозорец или на место каде што има многу сончева светлина, ниту во ранец или торба во багажникот.
„Всушност ќе истече порано бидејќи топлината многу побрзо ќе го разгради лекот“, објасни Гарлинг-Нањез.
Кертис наведува дека истото важи и за лековите складирани во бањата. „Тушењето создава многу топла, влажна средина, што може да влијае на лековите што се наоѓаат во бањата.
Гарлинг-Нанес, исто така, препорачува секогаш да го фрлате лекот ако се чини дека се распаѓа, има чудна боја или генерално изгледа на место.
/B92
Lifestyle
Не ја потценувајте моќта на друштвените игри: Еве како тие им користат на децата и ги учат да бидат подобри луѓе

Друштвените игри често ги гледаме само како забава, но нивното влијание врз децата е многу подлабоко. Додека се смеат, ги планираат своите потези и чекаат на ред, тие всушност развиваат вештини што ќе им служат цел живот.
Малкумина не играле „Не лути се човече“, „Уно“, „Ризик“, „Џенга“ или „Меморија“ во детството. Тие игри не се само моменти на забава – тие се дел од растењето и учењето.
Истражувањата покажуваат дека дури и кратка разиграна интеракција може да ја подобри концентрацијата, меморијата и способноста за решавање проблеми. Со други зборови, друштвените игри имаат многу поголема улога од едноставното пополнување на времето.
Како друштвените игри влијаат врз развојот на децата?
1. Поттикнуваат заедништво
Првата асоцијација на друштвени игри е група луѓе – пријатели или семејство. Со тек на времето, играњето често станува само изговор за дружење, смеење и разговор. Победата станува споредна, а социјалните вештини – примарни.
Истражување објавено во Scandinavian Journal of Psychology укажува дека децата кои почесто играат друштвени игри уште во предучилишна возраст развиваат подобри социјални способности и стануваат поотворени и дружељубиви.
2. Го развиваат комуникациското умеење и емпатијата
Секоја игра има свои правила – чекање на ред, донесување заеднички одлуки, тактики. Преку нив децата учат да комуницираат, да споделуваат и да ги разбираат туѓите чувства.
Податоци од 2024 година покажуваат дека јасно структурираните игри ја зголемуваат социјалната интелигенција – особено кај деца кои во почетокот имаат потешкотии во нови средини.
3. Ја зголемуваат концентрацијата и меморијата
Од шах до „Не лути се човече“, секоја игра бара стратегија, планирање и анализа. Студии од 2024 и 2025 година открија дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар распон на внимание и посилна концентрација – вештини корисни и во секојдневието.
4. Го подобруваат логичкото размислување
Истражувачи од Канада утврдиле дека децата кои редовно играат друштвени игри имаат подобар успех во училиште, особено по математика. Причината: игрите поттикнуваат логичко размислување, препознавање на причинско-последични врски и донесување одлуки. Децата кои играле повеќе тимски и натпреварувачки игри покажале и поголема мотивација за учење.
5. Помагаат во контрола на емоциите
Преку игра, децата учат важни животни лекции – како да ја прифатат победата и поразот, како да останат смирени и зошто е важно да се почитуваат правилата. Родителите тука имаат клучна улога: ако реагираат смирено и разговараат со децата за нивното однесување за време на играта, тие им помагаат подобро да ги контролираат емоциите и да соработуваат со другите.
Друштвени игри во современиот свет
И покрај бројните придобивки, децата сè почесто избираат видео-игри. Податоците на ЕУ покажуваат дека 69% од децата од 6 до 10 години и 85% од децата од 11 до 14 години играат видео-игри секој ден.
Затоа, производителите на друштвени игри бараат креативни решенија за да ги привлечат децата и да им покажат дека и „офлајн“ забавата може да биде подеднакво возбудлива.
Извор: 24H
Lifestyle
Трикот за совршено сварени јајца

Варените јајца се едни од наједноставните и најхранливи оброци – богати со протеини, витамини и минерали. Но, речиси секој барем еднаш се сретнал со непријатната сиво-зелена жолчка или со лушпа што тешко се лупи.
За среќа, постои едноставен метод во четири чекори кој гарантира совршени резултати секој пат.
1. Почнете со студена вода
Јајцата најпрво се ставаат во тенџере, а дури потоа се прелеваат со ладна вода. Ако се додадат во веќе зовриена вода, многу полесно можат да се скршат.
2. Кратко вриење
Ставете го тенџерето на силен оган и почекајте водата да зоврие. Штом ќе почне да врие, тргнете од оган и веднаш покријте. Тајната е во тоа што јајцата не остануваат долго на висока температура, што ја спречува жолчката да добие зелена нијанса.
3. Времето е клучно
Должината на „стоење“ во топлата вода зависи од текстурата што ја посакувате:
-
4–5 минути → меко варени јајца
-
7–8 минути → средно варени
-
10–12 минути → тврдо варени
4. Ладна водена бања
Веднаш по варењето, исцедете ја топлата вода и јајцата потопете ги во сад исполнет со многу ладна вода и коцки мраз. Овој „шок“ ја прекинува термичката обработка и ја зачувува совршената текстура на жолчката и белката. Ако планирате да ги излупите, нежно потчукнете ги за да ја испукате лушпата и оставете ги во водата подолго време – потоа ќе се лупат лесно и рамномерно.
Извор: Nezavisne
Lifestyle
Никогаш не ставајте ја оваа храна во замрзнувач

Замрзнувачот често е „спасител“ кога сакаме да зачуваме остатоци од јадење или да го продолжиме рокот на траење на храната. Но, не секоја намирница е погодна за замрзнување – кај некои целосно се менува вкусот, текстурата и дури и хранливата вредност.
Пржена храна
По одмрзнувањето, пржената храна ја губи крцкавоста и станува мека и мрсна. Маслото се распределува нерамномерно и го уништува вкусот.
Јајца
Варените јајца стануваат густи и гумени, а нивниот вкус се менува на непријатен начин.
Зеленчук со многу вода
Краставици, зелена салата и слични зеленчуци ја губат цврстината и стануваат како каша. Доматите, исто така, го менуваат изгледот и вкусот по одмрзнувањето.
Компири
-
суров компир – никогаш не замрзнувајте! По одмрзнувањето станува чуден, со сладок вкус.
-
преработен компир (помфрит, крокети) – може да се замрзне без големи промени.
Млечни производи
Јогуртот и павлаката стануваат воденести или зрнести. Меките сирења (како крем сирење, бри) ја губат мазноста и добиваат грд изглед. Дури и тврдите сирења не остануваат исти ако подолго се чуваат во замрзнувач.
Тестенини и ориз
Варени тестенини и ориз после замрзнување стануваат лепливи и ја губат формата.
Извор: SD
-
Кичево18 часа
Кичевските бербери на состанок одлучија да ги поскапат нивните услуги
-
Кичево6 часа
Ноќеска „ТППЕ Кичево“ со полни раце работа, спречен поголем пожар во населба „Девеана“
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за вторник (7 октомври)
-
Хороскоп17 часа
Хороскоп за среда (8 октомври)
-
Македонија3 часа
Прилеп: Традицијата продолжува, на 11-ти октомври на „Авто слалом“, кичевчанецот Кристијан Бојоски во нов поход кон пиедесталот на награди!
-
Македонија2 дена
Од вечерва горивата со намалена цена за литар
-
Македонија1 ден
Целосно затворен патен правец Велес-Тетово помеѓу Волково и Кондово, истиот ќе се одвива двонасочно поради градежни работи
-
Хроника1 ден
По долга и тешка болест почина познатиот пејач – Халид Бешлиќ