Свет
Три добри вести во врска со пандемијата

Короната на сите им здодеа. Алармите повторно врескаат поради новиот сој, но за крајот на годината, вестите се се уште добри: се чини дека омикрон е поблаг, третата (бустер) доза на вакцината делува, а тука е и првата пилула за корона.
Според една студија од Англија, новиот вид на вирус познат како омикрон има 20 до 25 отсто помали шанси да доведе до болничко лекување отколку делта мутација. Лабораториските експерименти покажуваат дека омикрон има помала способност да ги инфицира белодробните клетки.
Иако останува да се види дали наодите ќе се потврдат во пракса, се чини дека омикрон ќе биде поблаг. Но, ќе се шири побрзо бидејќи поради бројните мутации на спајк-протеинот често го заобиколува имунолошкиот одговор што го стекнавме со почетната вакцинација или со пренесување на првите варијанти на вирусот.
Шкотска студија покажува дека ризикот од одење во болница со омикрон е дури две третини помал и дека овој вид практично не предизвикува потешки симптоми кај лицата под 60-годишна возраст. Таа студија исто така покажа дека бустер вакцината – односно третата доза – во голема мера штити од симптоми.
Во прилог на тоа зборува студија од австралискиот регион Нов Јужен Велс. Сепак, скоро сите се вакцинирани таму – а омикрон ги испраќа луѓето во болница двапати поретко од делта.
Сепак, научниците предупредуваат дека опасноста лежи во фактот што омикрон е многу позаразен. Дури и протокот на болеста да биде поблаг, ако за краток временски период се заразат огромен број луѓе – ќе ги има доволно за да ги наполнат болниците.
Дали се ближи крајот на пандемијата?
Некои веќе предвидуваат дека омикрон полека но сигурно става крај на пандемијата. Затоа што, таа варијанта е попаметна и еволутивно супериорна во однос на делтата. Тоа значи дека се шири побрзо, но поретко ги убива домаќините. Омикрон наскоро треба да има предност пред делта.
Иако вирусот нема брзо да се искорени – можеби никогаш нема да биде – постојат добри шанси тој да стане ендемичен. Тоа би значело дека нема пандемија, туку дека овде-онде локално или сезонски ќе се појавува ослабена верзија на вирусот – исто како грипот во зима. Ќе се заштити од тоа и од грип – со годишна вакцинација.
Добрата вест е што производителите на вакцини тврдат – и првите студии го покажуваат тоа – дека засилената доза добро штити од омикрон. Така велат во Новавакс, чија вакцина неодамна беше одобрена во ЕУ. Големи надежи се полагаат во оваа протеинска вакцина бидејќи има многу луѓе кои се скептични за новата технологија mRNA, па затоа ги избегнаа Moderna и Bayontek / Pfizer.
Производителите на тие две вакцини најавија и дека третата доза одлично делува против новиот вид. Истото го соопшти и AstraZeneca.
Првата антивирусна пилула
Фајзер деновиве има уште една голема вест – Американската агенција за лекови издаде итно одобрување за нивната таблета против ковид наречена Paxlovid. Една интеранализа на Фајзер покажува дека лекот ја намалува стапката на смртност за 89 проценти.
Paxlovid всушност ја успорува репликацијата на вирусот. Секој што е болен го пие апчето дома два пати дневно, вкупно пет дена, во комбинација со друг препарат. Целта на овој лек е да се избегне сериозен тек на болеста и да се спречи можна хоспитализација.
Во тек е постапката за одобрување пред Европската агенција за лекови. Тие велат дека таблетите би можеле да се препишуваат на возрасни пациенти на кои не им е потребен дополнителен кислород, а имаат зголемен ризик од тешка болест.
Производството уште нема да биде масовно, а лекот е скап. Така американските власти нарачаа десет милиони пакети за околу пет милијарди долари. Првите 265.000 ќе бидат испорачани во јануари.
/DW/
Свет
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија

Американската компанија Гугл денеска објави план за инвестиција од пет милијарди фунти (околу 5,78 милијарди евра) во Велика Британија во наредните две години. Средствата главно ќе бидат насочени кон развој на центри за податоци и истражување во областа на вештачката интелигенција (ВИ), а веста доаѓа непосредно пред посетата на американскиот претседател Доналд Трамп на Лондон.
Според соопштението на компанијата, инвестицијата ќе ги покрие капиталните трошоци, истражувањето и развојот, вклучувајќи ја и работата на Гугл ДипМајнд, британската лабораторија за ВИ во сопственост на технолошкиот гигант.
Како дел од оваа стратегија, денес беше пуштен во употреба нов центар за податоци во Волтам Крос, северен Лондон, во кој Гугл претходно вложи околу една милијарда долари (850 милиони евра).
Портпарол на компанијата за агенцијата АФП, кој сакаше да остане анонимен, изјави дека новата инвестиција ќе претставува надополнување на претходното финансирање.
Во меѓувреме, Велика Британија се подготвува за втората државна посета на Трамп, која ќе се одржи в среда и четврток. Првата официјална посета беше во 2019 година, за време на неговиот прв претседателски мандат. Според британските медиуми, Трамп ќе биде придружуван од делегација составена од високи претставници на технолошкиот и финансискиот сектор, а се очекуваат и нови инвестиции и потпишување на технолошки договор со Лондон.
Во пресрет на посетата, британската влада веќе најави дека американските банки вложуваат повеќе од една милијарда фунти во земјата, а во понеделник потврди и договор со САД за забрзување на процесот на одобрување и верификација на нуклеарни проекти.
Откако започна војната во Украина, Велика Британија значително ги засили напорите за намалување на зависноста од јаглеводородите, при што нуклеарната енергија стана стратешки приоритет. За време на посетата на Трамп, официјално ќе биде потпишано и новото партнерство меѓу Лондон и Вашингтон – „Атлантско партнерство за напредна нуклеарна енергија“, пренесе Бета.
Свет
Денес во Киргистан беше регистриран силен земјотрес

Во Киргистан денеска е регистриран земјотрес со јачина од 4,1 степени според Рихтеровата скала, информира Европско-медитеранскиот сеизмолошки центар. Потресот бил лоциран на околу 12 километри југоисточно од главниот град Бишкек, на длабочина од приближно 12 километри.
Очевидци сведочат дека земјата се тресела околу две до три минути, пренесе ТАСС.
Досега нема информации за повредени лица или материјални оштетувања.
Свет
(ВИДЕО) „Ден на жалост“ во Португалија по страшната трагедија каде од шините излета жичара и одзеде најмалце 15 животи, неофицијално има и странци

Португалија денеска тагува по трагедијата што го потресе главниот град Лисабон, откако 15 лица ги загубија животите, а најмалку 18 завршија во болница по излетувањето од шините на историската жичница „Глорија“. Петмина од повредените се во критична состојба, соопштија службите за итни интервенции.
Несреќата се случила вчера околу 18 часот по локално време, на ридската траса која ја поврзува централниот плоштад Рестаурадорес со познатиот кварт Баиро Алто. Властите потврдија дека меѓу загинатите има и странски туристи, но нивната националност сè уште не е официјално објавена.
Градоначалникот на Лисабон, Карлос Моедас, по посетата на повредените во болница изјави дека градот минува низ „еден од најтешките моменти во поновата историја“. Претседателот Марсело Ребело де Соуза, пак, упати сочувство до семејствата и најави дека државата ќе ја утврди целосната одговорност за трагедијата.
#ALERTA Se descarriló el Funicular de Lisboa, el Elevador da Glória, que realiza un recorrido por la zona vieja; obligado al viajar a Portugal. Al menos 15 muertos y 18 heridos. Con mas de 100 años de historia, no le daba mantenimiento el municipio. Turistas, muchas víctimas pic.twitter.com/7ou9NYCppb
— Víctor Sánchez Baños (@vsanchezbanos) September 3, 2025
Истрагата за причините е во тек и во неа се вклучени повеќе институции – управувачката компанија „Карис“, Националниот орган за безбедност во сообраќајот и криминалната полиција. Од „Карис“ тврдат дека жичницата редовно била подложувана на инспекции, но очевидци изјавиле дека пред судирот со зграда на стрмната улица најверојатно дошло до дефект на сопирачките.
На снимки споделени на социјалните мрежи се гледа целосно превртено и оштетено возило во препознатливата жолта боја, а сведоци раскажуваат дека неколку патници биле извлечени од урнатините со помош на спасувачките екипи.
Жичницата „Глорија“, која работи веќе 140 години, е еден од симболите на Лисабон и претставува омилена атракција за туристите.
Трагедијата предизвика и меѓународни реакции. Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, и шпанскиот премиер Педро Санчез испратија пораки на поддршка и солидарност со португалскиот народ.
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за среда (17 септември)
-
Македонија2 дена
Министерството за одбрана, петта година по ред ги задржа максималните 100 % активна транспарентност и е практично најтранспарентна институција во државата
-
Скопје2 дена
(ВИДЕО) Снимка од подметнувањето на пожарот во Пинтија, каде ние човечноста?!
-
Музика18 часа
Училиштето за Црковна музика „Митрополит Козма Пречистански“ во петок и сабота преку „аудиција“ врши упис на нови членови за источно пеење
-
Свет2 дена
„Google“ со сериозна инвестиција на центри за податоци и вештачка интелигенција во Велика Британија
-
Временска прогноза2 дена
По ладни утра проследени со ладен воздух од северен правец
-
Македонија2 дена
„СОЗР“ стави крај на злоупотребите на службените возила и зголемување на транспарентноста од денес граѓаните можат да пријавуваат случаи на незаконита употреба на службени возила
-
Магазин2 дена
iOS 26 е тука! 10 големи нови функции и три модели на iPhone без поддршка