На денешен ден
12 ноември (На денешен ден)

1812.- По повлекувањето од Москва, посмртните останки на трупите на Наполеон претрпеа големи загуби на реката Березина.
1833.- Роден е рускиот композитор и хемичар Александар Порфириевич Бородин, еден од „големите пет“, чие дело значително придонело за развојот на руската симфониска и камерна музика. На своето животно дело, операта „Принцот Игор“ работеше 18 години, а ја завршија Римски-Корсаков и Глазунов, создавајќи ремек-дело на руската романтична опера. Автор е и на значајни трудови од областа на хемијата и биохемијата.
1840.- Роден е францускиот скулптор Огист Роден, еден од најголемите уметници од крајот на 19 и почетокот на 20 век. Неговото дело ги обедини романтичниот дух и модерните стремежи и решително влијаеше на европската скулптура („Мислител“, „Бакнеж“, „Балзак“, „Граѓаните на Калеа“, „Парите на пеколот“, „Вечниот идол“).
1859.- Родена е српската архитектка Андра Стевановиќ, член на Српската кралска академија, професор на Големата школа и на Универзитетот во Белград. Проектирал неколку значајни градби, меѓу кои и зградите на Народниот музеј и Академијата на науките во Белград.
1866.- Роден е Сун Јат Сен, кинески револуционер и државник, прв претседател на Кина по соборувањето на династијата Манчу во 1911 година. По неговата смрт во 1925 година, раководството на партијата го презеде десното крило, предводено од Чанг Каи Шек.
1918.- Прогласена е првата австриска република, ден по капитулацијата на Германија во Првата светска војна и абдикацијата на императорот Чарлс I.
1920.- Потпишан е Рапалошкиот договор со кој Кралството на Србите, Хрватите и Словенците, под притисок на Велика Британија и Франција, на Италија и ги отстапило Истра, Јулијанска Краина, Задар и островите Крес, Лошињ, Ластово и Палагружа. а подоцна и Риека.
1927.- Лео Бронштајн (Троцки), еден од водачите на „левата опозиција“ во партијата, беше исклучен од Болшевичката партија, а Сталин стана неприкосновен лидер на СССР. Троцки бил интерниран во Алма-Ата, а потоа протеран од земјата во 1929 година и убиен во Мексико во 1940 година по наредба на Сталин.
1933.- Национал-социјалистичката работничка партија на Адолф Хитлер победи на изборите и ја презеде власта во Германија.
1942.- Британската осма армија на генералот Бернард Монтгомери го зазеде Тобрук во Либија за време на Втората светска војна и зароби најмалку 30.000 германски и италијански војници.
1944.- Сојузниците го потопија Тирпиќ, последниот голем воен брод на нацистичка Германија, во фјордот Тромсо во северна Норвешка.
1948.- Јапонскиот трибунал за воени злосторства ги осуди на смрт поранешниот премиер генерал Хидеки Тојо и уште шест јапонски водачи во Втората светска војна.
1955.- Умре хрватскиот поет Тин Ујевиќ, кој со своите стихови, но и со својот боемски живот („Лелек себра“, „Колајна“, „Жедан камен на студенчу“ го одбележа периодот меѓу двете светски војни во југословенската литература).
1956.- Белградскиот театар „Ателје 212“ во адаптираниот дел на зградата „Борбе“ ја изведе првата претстава „Фауст“ од Јохан Волфганг Гете.
1969.- Рускиот писател Александар Солженицин е исклучен од Советскиот сојуз на писатели поради жестока критика на сталинизмот во неговиот роман „Првиот круг“. Со декрет на Врховниот совет, најпознатиот советски дисидент беше протеран од СССР во 1974 година.
1970.- Силен циклон и високи бранови во Источен Пакистан (Бангладеш) убиле најмалку 200.000 луѓе.
1974.- Јужна Африка е суспендирана од Генералното собрание на ОН поради политиката на апартхејдот.
1977.- Во затворска ќелија се самоуби Ингрид Шуберт, една од основачите и водачите на западногерманската левичарска терористичка организација Бадер-Мајнхоф.
1981.- Американскиот вселенски шатл, Колумбија, по втор пат ја обиколи Земјата и стана првото вселенско летало што ќе се користи по втор пат.
1989.- Умре шпанската револуционерка Долорес Ибарури, легендарната Ла Пасионарија, претседател на Комунистичката партија на Шпанија (од 1960 година). Таа беше заслужна за зборовите „No pasaran“, слоганот под кој републиканците го бранеа Мадрид од фашистите во Шпанската граѓанска војна. По падот на Републиката, таа поминала 38 години во странство, најмногу во СССР. Таа се вратила во Шпанија во 1977 година и станала пратеник во парламентот.
1995.- Потпишан е Договорот од Ердут, со кој територијата на Срем-Барањскиот регион (дел од самопрогласената Република Српска Краина) е воспоставена како дел од Република Хрватска. Договорот предвидува период од една година под меѓународна администрација.
1999.- Авион на Светската програма за храна на ОН „ATR-42“ се урна во областа на планината Бајгора, Косово. Во несреќата загинаа сите патници (21) и тројца членови на екипажот.
2001.- Пензионираниот југословенски вицеадмирал Миодраг Јокиќ, обвинет за воени злосторства во областа Дубровник во 1991 година, доброволно му се предаде на Меѓународниот трибунал за воени злосторства во Хаг. Откако ја призна вината, тој беше осуден на седум години затвор.
2001.- Американскиот авион „Ербас-300“ се урна во блиските домови веднаш по полетувањето од аеродромот Џон Ф. Кенеди во Њујорк, при што загинаа сите 260 патници и пет лица на местото на несреќата.
2004.- Трајан Босеку, градоначалник на Букурешт, е избран за претседател на Романија. Оваа функција ја извршуваше два мандата (до 2014 година) и двапати беше организиран референдум на кој граѓаните се изјаснија за негово отповикување.
2006.- Во Полска се одржаа локални избори, оценети како еден вид национален референдум за првата година од владеењето на конзервативните браќа близнаци Качински, премиерот Јарослав и полскиот претседател Лех.
2007.- За претседател на Словенија е избран Данило Турк, поранешен помошник генерален секретар на ОН и професор по меѓународно право.
2010.- Умре Хенрик Миколај Горецки, полски композитор, светски познат по симфонијата бр. 3 наречена Симфонија на тажни песни за сопрано и оркестар, од 1976 година.
2011.- Италијанскиот премиер Силвио Берлускони поднесе оставка.
2014 – Повеќе од 5.000 луѓе починаа од ебола, објави Светската здравствена организација (СЗО).
2014.- Хашкиот обвинет и лидер на Српската радикална партија Воислав Шешељ пристигна во Белград, откако Хашкиот трибунал го ослободи привремено од здравствени причини. Шешељ помина речиси 12 години во притвор во Хаг.
2017 – Земјотрес со јачина од 7,3 степени според Рихтер ги погоди Иран и Ирак, при што загинаа најмалку 445 луѓе.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 27 јуни

На денешен ден 27 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
🌍 Историски настани:
- 1801 – Британски и турски сили го поразуваат Наполеоновиот гарнизон во Каиро, ставајќи крај на француската инвазија на Египет.
- 1905 – Почеток на бунтот на екипажот на крстосувачот „Потемкин“, еден од првите знаци на револуционерно движење во царска Русија.
- 1932 – Сиам (денешен Тајланд) преминува од апсолутна во уставна монархија.
- 1946 – Додеканеските острови официјално ѝ се доделуваат на Грција по Втората светска војна.
- 1950 – Југославија го воведува самоуправувањето, уникатен модел во социјалистичкиот свет.
- 1954 – Во Обнинск, СССР, е пуштена првата нуклеарна електрана во светот.
🕊 Политика и конфликти:
- 1991 – Почеток на војната за независност на Словенија, што трае само шест дена.
- 1997 – Претседателот на Таџикистан потпишува мировен договор, ставајќи крај на граѓанската војна.
- 1999 – Алжирската влада предлага амнестија за исламските екстремисти за прекин на долгогодишното насилство.
- 2011 – Меѓународниот кривичен суд издава налог за апсење на Моамер Гадафи.
🎭 Култура, наука и општество:
- 1838 – Роден Банким Чандра Чатерџи, пионер на индиската литература на бенгалски.
- 1989 – Починува Жил Алфред Ајер, истакнат британски филозоф.
- 2000 – Усвоена Варшавската декларација за демократија.
- 2023 – Земјата изгубила 4,1 милиони хектари тропска шума за една година.
🎸 Музика и поп култура:
- 2002 – Почина Џон Ентвисл, басист на легендарната рок-група The Who.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 26 јуни

На денешен ден 26 јуни, важни историски настани кои се случиле во различни години и делови од светот. Еве краток преглед на клучните теми и значење на овие настани по хронолошки ред по категории:
19 век
- 1843 – Хонг Конг станува британска кралска колонија, клучен момент во историјата на Британската империја и Кина.
- 1856 – Смрт на Макс Штирнер, влијателен, но контроверзен анархистички мислител.
- 1858 – Крај на Британско-кинеската војна; договорот од Тиенцин ги отвора кинеските пристаништа и легализира опиумот.
- 1867 – Историски чин на симнување на турското знаме од белградската тврдина – симбол на крајот на османлиското владеење.
- 1869 – Роден Владимир Ласкарев, значаен геолог кој го проучувал Балканот.
- 1877 – Црногорска победа против Османлиите кај Спуж – дел од широка ослободителна борба.
- 1881 – Тајна конвенција меѓу Србија и Австро-Унгарија – дипломатски потег со долгорочни последици за Балканот.
- 1892 – Родена Перл Бак, Нобеловка која пишувала за кинескиот живот.
- 1898 – Роден Месершмит, дизајнер на револуционерни авиони.
20 век
- 1905 – Смрт на Јанко Веселиновиќ, писател со теми од српската историја.
- 1906 – Првата Гран При трка – почеток на моторспорт традицијата.
- 1917 – Солунски процес: егзекуција на Апис и други офицери – драматичен момент во српската воена и политичка историја.
- 1941 – Финска влегува во војна на страната на Германија.
- 1945 – Потпишување на Повелбата на ООН – клучен чекор кон нов светски поредок по Втората светска војна.
- 1960 – Независност на Мадагаскар и Сомалиленд – дел од дехолонизацијата на Африка.
- 1970 – Дубчек е исклучен од КПЧ – крај на Прашката пролет.
- 1977 – Независност на Џибути; последен концерт на Елвис Присли.
Кон крајот на 20 век и 21 век
- 1992 – ОН бараат прекин на борбите во Сараево.
- 2000 – Првично декодирање на човечкиот геном – револуција во медицината.
- 2001 – Регионален договор за бегалци и трговија во ЈИЕ.
- 2004 – Прв воз Белград – Сплит по војната.
- 2006 – Прва официјална посета на српски претседател во независна Црна Гора.
- 2008 – Врховниот суд на САД го признава правото на поседување оружје.
- 2012 – Црна Гора добива „зелено светло“ за преговори со ЕУ.
- 2013 – Еди Рама победува на изборите во Албанија.
- 2015 – Исламистички напади во Тунис и Кувајт.
- 2016 – Српска ватерполо доминација во Светската лига.
- 2021 – Американски извештај за НЛО – многу прашања, малку одговори.
- 2024 – Повлекување на контроверзен даночен закон во Кенија по жестоки протести.
На денешен ден
Времеплов: На денешен ден – 25 јуни

На денешен ден 25 јуни, хронолошки подредени значајни настани што се случиле низ различни години и делови на светот. Еве краток преглед на најважните случувања по категории:
🎭 КУЛТУРА И УМЕТНОСТ
- 1822 – Почина Ернст Хофман, германски писател и композитор. Неговата фантастична литература го инспирирала Жак Офенбах да ја создаде познатата опера „Хофманови приказни“.
- 1997 – Почина Жак-Ив Кусто, француски океанограф и изумител на „водните бели дробови“ (Aqualung), симбол на подводната ера.
⚔️ ВОЕНИ И ПОЛИТИЧКИ НАСТАНИ
- 1876 – Битка кај Литл Биг Хорн: пораз на американската војска од страна на Сиуксите предводени од Лудиот Коњ.
- 1950 – Започна Корејската војна, еден од најзначајните конфликти на Студената војна.
- 1991 – Словенија и Хрватска прогласија независност од СФРЈ, што доведе до војна во регионот.
- 1995 – Државен удар во Катар, при што шеикот Хамад бин Калифа Ал Тани го симна својот татко од власт.
🏛 ДИПЛОМАТИЈА И МЕЃУНАРОДНИ ОДНОСИ
- 1966 – Југославија и Ватикан ги обновија дипломатските односи.
- 1988 – Потпишана Декларацијата за односи меѓу ЕЗ и ССЕА, симболично зближување Исток-Запад.
- 2024 – Ален Берсе, поранешен претседател на Швајцарија, е избран за генерален секретар на Советот на Европа.
🗳 ДЕМОКРАТИЈА И ИЗБОРИ
- 1993 – Ким Кемпбел стана првата жена премиер на Канада.
- 2005 – Махмуд Ахмадинеџад избран за претседател на Иран.
- 2023 – Киријакос Мицотакис и неговата партија Нова демократија победија на изборите во Грција; Алексис Ципрас поднесе оставка.
🌍 КОЛОНИЈАЛИЗАМ И НЕЗАВИСНОСТ
- 1847 – Прогласување на независноста на Либерија, основана од ослободени американски робови.
- 1975 – Мозамбик стана независна држава по 477 години португалска колонијална власт.
🎤 ПОП КУЛТУРА
- 2009 – Смрт на Мајкл Џексон, кралот на попот, чие музичко наследство останува безвремено.
-
Хороскоп2 дена
Хороскоп за сабота (5 јули)
-
Хороскоп13 часа
Хороскоп за недела (6 јули)
-
Скопје22 часа
Лишен од слобода „бајач“ од скопско, измамил брачен пар од Берово за 400.000 евра, сè претставувал истерувач на духови и магии
-
Временска прогноза1 ден
Денес многу топло, додека утре краткотрајна дестабилизација и услови за дожд
-
Временска прогноза4 часа
Преку ден „пекол“, од ноќеска заладување со локален дожд, ова се метео информациите
-
Македонија27 минути
ПС за граничен надзор „Охридско езеро“ не запира, фатени живи албански државјани длабоко на наша територија во незаконит лов на риба
-
Lifestyle56 минути
5 најчести митови за клима уредите – што е вистина, а што треба да промените во навиките?
-
Lifestyle51 минута
Колку често треба да се перат кујнските крпи? Еве што велат експертите за хигиена