Lifestyle
Зошто сонот е суштински за вашето здравје: науката зад спиењето
Недостатокот на сон може да има сериозни последици за вашето физичко и ментално здравје. Еве што вели науката за тоа зошто спиењето е толку важно и како да ги подобрите вашите навики за спиење.
Влијанието на сонот врз телото и умот
Сонот игра клучна улога во бројни биолошки процеси неопходни за одржување на нашето здравје. За време на спиењето, мозокот обработува и консолидира нови информации, ги зајакнува нервните врски и ја подобрува меморијата. Адекватниот сон, исто така, промовира подобро донесување одлуки, решавање проблеми и креативност.
Спиењето е клучно за одржување на оптималното функционирање на различни телесни системи. За време на спиењето, телото ги обновува оштетените клетки, ткива и мускули и ослободува хормони за раст. Спиењето го зајакнува имунолошкиот систем, дозволувајќи му на телото да произведува цитокини кои се неопходни за борба против инфекции и воспаление.
Добро одморените поединци се подобро опремени за здрави социјални интеракции, негување поцврсти врски и подобрени комуникациски вештини. Луѓето со лишен сон може да се борат со емпатија и поврзување со другите.
Несоодветниот сон може да го наруши балансот на хормоните кои го регулираат апетитот и метаболизмот, потенцијално придонесувајќи за зголемување на телесната тежина и дебелина. Спиењето помага и во регулирањето на крвниот притисок и нивото на воспаление, кои се неопходни за одржување на здраво срце.
Краткорочни и долгорочни ефекти од лишување од сон
Недостатокот на сон може да има сериозни последици по вашето здравје, и краткорочни и долгорочни.
На краток рок, лишувањето од сон може да доведе до намалена когнитивна функција, нарушена меморија и тешкотии со концентрирање. Може да влијае и на вашето расположение, што доведува до раздразливост, анксиозност и депресија.
На долг рок, хроничниот недостаток на сон е поврзан со различни здравствени проблеми, вклучувајќи дебелина, дијабетес, кардиоваскуларни болести, па дури и зголемен ризик од одредени видови на рак.
Четирите најсериозни несакани ефекти од лишувањето од сон се:
- Намалена когнитивна функција, вклучувајќи ја будноста, меморијата и способноста за донесување одлуки.
- Промени во расположението како што се зголемен ризик од анксиозност, депресија и раздразливост.
- Зголемен ризик од развој на хронични болести како што се дебелина, дијабетес и срцеви заболувања.
- Ослабен имунитет и поголема склоност кон инфекции.
Колку сон е доволно?
На повеќето возрасни лица им требаат 7-9 часа сон секоја вечер, но индивидуалните потреби варираат. Воспоставувањето редовна рутина за спиење и избегнување на електронски уреди пред спиење може да помогне да се подобри квалитетот на сонот.
Разбирањето на различните фази на спиење може да помогне и во оптимизирање на навиките за спиење. Постојат два главни типа на спиење: сон со не-брзо движење на очите (NREM) и спиење со брзо движење на очите (REM). Спиењето НРЕМ е поделено на три фази, а РЕМ фазата се карактеризира со живописни соништа и поактивен мозок.
Совети за подобрување на навиките за спиење
Еве неколку совети како да ги подобрите вашите навики за спиење:
- Воспоставете конзистентен распоред за спиење, одење во кревет и будење во исто време секој ден.
- Направете смирувачка рутина пред спиење, како што се читање или вежби за длабоко дишење.
- Оптимизирајте ја вашата средина за спиење со темна, тивка и удобна соба.
- Ограничете ја изложеноста на екрани најмалку еден час пред спиење.
- Внимавајте на вашата исхрана, избегнувајќи тешки оброци, кофеин или алкохол непосредно пред спиење.
- Вежбајте редовно, но избегнувајте напорни активности блиску до спиење.
- Управувајте со стресот со техники како што се внимателност, медитација или јога.
- Ограничете ги дремките во текот на денот на 20-30 минути.
- Изложете се на природна сончева светлина во текот на денот за да го регулирате вашиот деноноќен ритам.
Ако сè уште се борите со спиењето и покрај овие стратегии, размислете за разговор со здравствен работник кој може да ви помогне да ги одредите основните причини и да обезбедите дополнителни упатства за подобрување на вашите навики за спиење.
Статистика за недостаток на сон
Еве неколку извонредни статистички податоци кои го илустрираат влијанието на лишувањето од сон:
- 35% од возрасните Американци велат дека спијат помалку од препорачаните 7 часа секоја вечер.
- 45% од Американците велат дека лошиот или недоволен сон влијае на нивните секојдневни активности барем еднаш неделно.
- Се проценува дека помеѓу 50 и 70 милиони возрасни Американци имаат нарушувања на спиењето.
- Годишните економски трошоци за лишување од сон во САД се проценети на 411 милијарди долари.
- Поспаното возење е одговорно за приближно 100.000 сообраќајни несреќи, 71.000 повреди и 1.550 смртни случаи годишно во САД.
- Луѓето со недостаток на сон имаат 1,5 пати поголеми шанси да развијат дијабетес тип 2.
- Краткото времетраење на спиењето (помалку од 6 часа на ноќ) е поврзано со 48% зголемен ризик од развој или смрт од коронарна срцева болест.
- Адолесцентите кои страдаат од хроничен недостаток на сон имаат поголем ризик да развијат проблеми со менталното здравје.
- Работниците кои не спијат доволно имаат 1,62 пати поголеми шанси да доживеат несреќи на работното место.
Клучни пораки
Недостатокот на сон не треба да се сфаќа лесно бидејќи може да доведе до сериозни негативни здравствени исходи како што се зголемен ризик од мозочен удар и проблеми со менталното здравје, како и поголема веројатност за несреќи и грешки на работното место. Секој треба да има приоритет на соодветен сон секоја вечер за да го одржи физичкото и менталното здравје.
Дополнително, работодавците треба да понудат соодветни политики за рамнотежа помеѓу работата и животот кои промовираат здрави навики за спиење и обезбедуваат вработените да имаат време за одмор. Препознавајќи ја важноста од адекватен сон, секој може да има корист од поздрав и попродуктивен живот.
/N1Info
Lifestyle
Што се случува со нашето тело ако јадеме авокадо секој ден?
Авокадото, популарна храна која има различни обожаватели и оние кои не ја сакаат, е признато како хранливо и корисно за здравјето. Многу диететичари го препорачуваат како дел од балансираната исхрана, и велат дека е сосема во ред да се јаде авокадо секој ден.
Според диететичарот Ким Калп, идеалната дневна порција на авокадо варира од личност до личност, но обично се препорачува една третина од авокадото. Диететичарот Стефани Велс, пак, додава дека јадењето цело авокадо не е нездраво, под услов да се осигураме дека внесуваме доволно протеини и јаглехидрати во текот на денот за да ја одржуваме избалансираната исхрана.
Па што може да се случи со нашето тело ако го консумираме авокадото секој ден? Според Калп и Велс, еве што можеме да очекуваме:
1. Повеќе енергија
Авокадото е богат извор на протеини, масти, влакна и јаглехидрати кои не само што обезбедуваат енергија, туку и не прават да се чувствуваме сити подолго време. Комбинирањето на авокадо со тост, тофу или во смути може да создаде балансиран оброк.
2. Подобрено варење
Влакната од авокадото ја подобруваат пробавата и здравјето на цревата, а исто така го намалуваат ризикот од хронични болести. За луѓето со синдром на нервозно дебело црево, се препорачува ограничување на внесот на авокадо поради присуството на сорбитол, кој може да ги иритира цревата.
3. Подобро здравје на срцето
Авокадото е извор на влакна и незаситени масти кои помагаат во намалувањето на холестеролот, регулирањето на крвниот притисок и го намалуваат ризикот од срцеви заболувања и мозочен удар.
4. Здравје на очите
Авокадото е богато со лутеин и зеаксантин, антиоксиданси кои ја поддржуваат заштитата на очите со стареењето. Комбинирајте го со јајца и спанаќ за дополнителна заштита од губење на видот.
5. Подобро расположение
Мононезаситените масти, калиумот и магнезиумот во авокадото помагаат во борбата против депресијата и го стабилизираат шеќерот во крвта, што помага да се спречат наглите промени во расположението.
6. Може да помогне да се спречат вродени дефекти за време на бременоста
Авокадото содржи 129 микрограми фолна киселина, која е клучна за спречување на вродени дефекти. Иако не е доволен сам по себе, авокадото е одличен додаток на пренаталните витамини.
Авокадото е храна која може да има бројни придобивки за нашето здравје кога се консумира во умерени количини.
Извор: N1Info
Lifestyle
Кој не треба да зема куркума: Сеопфатен водич за безбедна употреба
Куркумата, позната како “златен зачин”, стана популарна поради своите здравствени придобивки. Сепак, иако се претставува како природен лек, не е погодна за сите, а понекогаш може да има опасни ефекти, особено кога се користи во големи количини. Во оваа статија, ќе разјасниме кога треба да бидете претпазливи со употребата на куркума.
Што е куркума и зошто е популарна?
Куркумата е билка од семејството на ѓумбир, чиј корен се користи во азиската медицина и во готвењето со векови. Активната компонента куркумин привлекува внимание поради своите антиинфламаторни и антиоксидантни својства. Сепак, овие својства, иако корисни, можат да создадат проблеми за одредени групи луѓе.
Кога да се избегнува куркума?
- Интеракции со лекови за разредување на крвта
Една од најважните контраиндикации е комбинирањето на куркума со лекови за разредување на крвта, како што се варфарин и аспирин. Куркумата може да го зголеми ефектот на овие лекови, што може да доведе до опасно зголемен ризик од крварење, особено кај лица кои се подготвуваат за операција или имаат нарушувања на коагулацијата на крвта.
- Лекови за дијабетес
Куркумата има својство да го намалува нивото на гликоза во крвта, што може да доведе до опасно ниско ниво на шеќер кога се комбинира со лекови за дијабетес. Ова може да предизвика симптоми како вртоглавица, слабост, потење и, во екстремни случаи, губење на свеста.
- Проблеми со стомачната киселина
Луѓето кои имаат проблеми со стомачната киселина или страдаат од гастритис треба да бидат внимателни. Куркумата може да го зголеми производството на желудочната киселина, што може да ги влоши симптомите на рефлукс или чир на желудникот, особено ако се користи во форма на додаток во исхраната.
- Бременост и доење
Трудниците и доилките треба да избегнуваат големи количини на куркума. Иако мала количина, како зачин во храната, се смета за безбедна, повисоките дози може да го стимулираат контракциите на матката и да влијаат на менструалниот циклус. Поради недостаток на долгорочни студии за безбедноста на куркумата за време на бременоста и доењето, треба да се избегнува во високи дози.
- Жолчни камења и нарушувања на жолчката
Луѓето кои имаат камења во жолчката или проблеми со жолчното кесе треба да избегнуваат куркума во големи количини, бидејќи може да го стимулира производството на жолчката, што може да предизвика болка и влошување на симптомите.
- Пред операција
Куркумата треба да се избегнува најмалку две недели пред било каква операција поради нејзините антикоагулантни својства, кои може да го зголемат ризикот од крварење за време и по операцијата.
- Алергии и преосетливост
Иако алергиите на куркума се ретки, тие можат да се појават, особено кај луѓето кои се алергични на други растенија од семејството на ѓумбир. Симптомите на алергија вклучуваат осип, чешање и отежнато дишење.
Совети за безбедна употреба
Ако не припаѓате на ниту една од овие групи, куркумата може да биде безбедна за употреба во умерени количини. Почнете со мали дози и следете како вашето тело реагира. Секогаш се препорачува консултација со лекар пред започнување на употребата на куркума како додаток во исхраната, особено ако користите други лекови.
Иако куркумата има многу здравствени придобивки, важно е да ја користите одговорно и внимателно, особено ако припаѓате на една од групите со зголемен ризик. Природните лекови не се секогаш безбедни, па потребна е претпазливост за да се избегнат непосакувани последици.
Извор: N1 Info
Lifestyle
Што му прави на нашето тело една чаша млеко дневно?
Пиењето чаша млеко секој ден може да има значајни придобивки за нашето здравје. Според најновата студија од Универзитетот во Оксфорд, редовната консумација на калциум, кој го добиваме од млекото, може да го намали ризикот од рак на дебелото црево за речиси 20%. Ова истражување е едно од најобемните спроведени досега и потврдува дека калциумот има заштитна улога против оваа сериозна болест.
Придобивки од калциумот
Истражувањето, објавено во списанието Nature Communications, анализирало податоци од 542.778 жени кои учествувале во студијата Million Women. За време на период од речиси 17 години, 12.251 жена развиле рак на дебелото црево. Резултатите покажуваат дека дополнителни 300 mg калциум дневно (што е еквивалентно на една голема чаша млеко или неколку чаши јогурт) го намалуваат ризикот од рак на дебелото црево за 17%.
Што повеќе, истражувањето открило дека калциумот има заштитен ефект, без разлика дали доаѓа од млечни или не-млечни извори, што значи дека калциумот е клучниот фактор во намалувањето на ризикот.
Алкохолот и рак на дебелото црево
Од друга страна, истражувањето исто така открило дека консумирањето алкохол го зголемува ризикот од рак на дебелото црево. Пример, 20 грама алкохол дневно (што е една чаша вино или половина литар пиво) го зголемува ризикот за 15%. Исто така, претходни истражувања потврдија дека преработеното месо и црвеното месо можат да доведат до поголем ризик од оваа болест.
Заштитна улога на калциумот
Научниците сметаат дека заштитниот ефект на калциумот може да биде поврзан со неговата способност да се врзува за жолчната киселина и слободните масни киселини во цревата, што го намалува нивното негативно влијание врз развојот на ракот. Оваа способност на калциумот се потврдила и во експериментите спроведени на стаорци.
Како да го намалите ризикот?
Покрај редовната консумација на калциум, експертите советуваат и други мерки за намалување на ризикот од рак на дебелото црево, како што се одржување на здрава телесна тежина, избегнување на пушењето и ограничување на внесот на алкохол. Секојдневната чаша млеко е едноставен и ефективен начин да се постигнат овие цели, додека истовремено се намалува ризикот од оваа опасна болест.
Иако резултатите од истражувањето се охрабрувачки, научниците нагласуваат дека е потребно повеќе истражување за целосно да се разберат сите аспекти на исхраната и нивниот ефект на здравјето на дебелото црево. Меѓутоа, оваа студија потврдува дека малите промени во нашата исхрана може да имаат големо влијание на намалување на ризикот од рак на дебелото црево.
Извор: Danas
-
Временска прогноза1 ден
За околу два часа започнува снежниот циклон кој ќе трае до понеделник?
-
Македонија22 часа
Воведена забрана за тешки товарни возила од превентивни причини правец Гостивар-Маврово, Дебар-Гостивар-Стража и Крива Паланка-граничен премин Деве Баир
-
Македонија16 часа
Најнови метео вести: Во градовите може и до половина метар снег, додека на Скијачките терени и до метар!
-
Македонија18 часа
Поради обилен снег забрана за ТТВ има на овие места
-
Хороскоп1 ден
Хороскоп за недела (12 јануари)
-
Хороскоп2 часа
Хороскоп за понеделник (13 јануари)
-
Lifestyle2 дена
Што му прави на нашето тело една чаша млеко дневно?
-
Автомобили1 ден
Произведен последниот VW Arteon, додека VW од неодамна исто така го прекина и популарниот „VR-6“ мотор по речиси 34 години производство