Lifestyle
Зошто сонот е суштински за вашето здравје: науката зад спиењето
Недостатокот на сон може да има сериозни последици за вашето физичко и ментално здравје. Еве што вели науката за тоа зошто спиењето е толку важно и како да ги подобрите вашите навики за спиење.
Влијанието на сонот врз телото и умот
Сонот игра клучна улога во бројни биолошки процеси неопходни за одржување на нашето здравје. За време на спиењето, мозокот обработува и консолидира нови информации, ги зајакнува нервните врски и ја подобрува меморијата. Адекватниот сон, исто така, промовира подобро донесување одлуки, решавање проблеми и креативност.
Спиењето е клучно за одржување на оптималното функционирање на различни телесни системи. За време на спиењето, телото ги обновува оштетените клетки, ткива и мускули и ослободува хормони за раст. Спиењето го зајакнува имунолошкиот систем, дозволувајќи му на телото да произведува цитокини кои се неопходни за борба против инфекции и воспаление.
Добро одморените поединци се подобро опремени за здрави социјални интеракции, негување поцврсти врски и подобрени комуникациски вештини. Луѓето со лишен сон може да се борат со емпатија и поврзување со другите.
Несоодветниот сон може да го наруши балансот на хормоните кои го регулираат апетитот и метаболизмот, потенцијално придонесувајќи за зголемување на телесната тежина и дебелина. Спиењето помага и во регулирањето на крвниот притисок и нивото на воспаление, кои се неопходни за одржување на здраво срце.
Краткорочни и долгорочни ефекти од лишување од сон
Недостатокот на сон може да има сериозни последици по вашето здравје, и краткорочни и долгорочни.
На краток рок, лишувањето од сон може да доведе до намалена когнитивна функција, нарушена меморија и тешкотии со концентрирање. Може да влијае и на вашето расположение, што доведува до раздразливост, анксиозност и депресија.
На долг рок, хроничниот недостаток на сон е поврзан со различни здравствени проблеми, вклучувајќи дебелина, дијабетес, кардиоваскуларни болести, па дури и зголемен ризик од одредени видови на рак.
Четирите најсериозни несакани ефекти од лишувањето од сон се:
- Намалена когнитивна функција, вклучувајќи ја будноста, меморијата и способноста за донесување одлуки.
- Промени во расположението како што се зголемен ризик од анксиозност, депресија и раздразливост.
- Зголемен ризик од развој на хронични болести како што се дебелина, дијабетес и срцеви заболувања.
- Ослабен имунитет и поголема склоност кон инфекции.
Колку сон е доволно?
На повеќето возрасни лица им требаат 7-9 часа сон секоја вечер, но индивидуалните потреби варираат. Воспоставувањето редовна рутина за спиење и избегнување на електронски уреди пред спиење може да помогне да се подобри квалитетот на сонот.
Разбирањето на различните фази на спиење може да помогне и во оптимизирање на навиките за спиење. Постојат два главни типа на спиење: сон со не-брзо движење на очите (NREM) и спиење со брзо движење на очите (REM). Спиењето НРЕМ е поделено на три фази, а РЕМ фазата се карактеризира со живописни соништа и поактивен мозок.
Совети за подобрување на навиките за спиење
Еве неколку совети како да ги подобрите вашите навики за спиење:
- Воспоставете конзистентен распоред за спиење, одење во кревет и будење во исто време секој ден.
- Направете смирувачка рутина пред спиење, како што се читање или вежби за длабоко дишење.
- Оптимизирајте ја вашата средина за спиење со темна, тивка и удобна соба.
- Ограничете ја изложеноста на екрани најмалку еден час пред спиење.
- Внимавајте на вашата исхрана, избегнувајќи тешки оброци, кофеин или алкохол непосредно пред спиење.
- Вежбајте редовно, но избегнувајте напорни активности блиску до спиење.
- Управувајте со стресот со техники како што се внимателност, медитација или јога.
- Ограничете ги дремките во текот на денот на 20-30 минути.
- Изложете се на природна сончева светлина во текот на денот за да го регулирате вашиот деноноќен ритам.
Ако сè уште се борите со спиењето и покрај овие стратегии, размислете за разговор со здравствен работник кој може да ви помогне да ги одредите основните причини и да обезбедите дополнителни упатства за подобрување на вашите навики за спиење.
Статистика за недостаток на сон
Еве неколку извонредни статистички податоци кои го илустрираат влијанието на лишувањето од сон:
- 35% од возрасните Американци велат дека спијат помалку од препорачаните 7 часа секоја вечер.
- 45% од Американците велат дека лошиот или недоволен сон влијае на нивните секојдневни активности барем еднаш неделно.
- Се проценува дека помеѓу 50 и 70 милиони возрасни Американци имаат нарушувања на спиењето.
- Годишните економски трошоци за лишување од сон во САД се проценети на 411 милијарди долари.
- Поспаното возење е одговорно за приближно 100.000 сообраќајни несреќи, 71.000 повреди и 1.550 смртни случаи годишно во САД.
- Луѓето со недостаток на сон имаат 1,5 пати поголеми шанси да развијат дијабетес тип 2.
- Краткото времетраење на спиењето (помалку од 6 часа на ноќ) е поврзано со 48% зголемен ризик од развој или смрт од коронарна срцева болест.
- Адолесцентите кои страдаат од хроничен недостаток на сон имаат поголем ризик да развијат проблеми со менталното здравје.
- Работниците кои не спијат доволно имаат 1,62 пати поголеми шанси да доживеат несреќи на работното место.
Клучни пораки
Недостатокот на сон не треба да се сфаќа лесно бидејќи може да доведе до сериозни негативни здравствени исходи како што се зголемен ризик од мозочен удар и проблеми со менталното здравје, како и поголема веројатност за несреќи и грешки на работното место. Секој треба да има приоритет на соодветен сон секоја вечер за да го одржи физичкото и менталното здравје.
Дополнително, работодавците треба да понудат соодветни политики за рамнотежа помеѓу работата и животот кои промовираат здрави навики за спиење и обезбедуваат вработените да имаат време за одмор. Препознавајќи ја важноста од адекватен сон, секој може да има корист од поздрав и попродуктивен живот.
/N1Info
Lifestyle
Како да ја исчистите решетката од рерната без триење и хемикалии
Ако мислевте дека чистењето на решетката од рерната е невозможна мисија, време е да го промените мислењето! Постојат домашни трикови што навистина делуваат, а еден од нив ги воодушеви илјадници домаќинки ширум светот. Сè што ви треба е малку време, топла вода и прашок за перење алишта — резултатот ќе ве изненади!
Решетката во рерната е често највалканиот дел од кујната. Загорените остатоци од храна и слоевите маснотии се тешки за чистење дури и со скапи средства. Но, со овој едноставен метод, нема потреба од триење, сунѓери или агресивни хемикалии.
Како да го направите тоа:
Земете леген или када, поставете крпа на дното и ставете ја решетката врз неа. Наполнете ја со топла вода додека не биде целосно потопена, а потоа додадете една шака прашок за перење алишта. Оставете ја да отстои преку ноќ. Следното утро, само исплакнете со вода – маснотијата и нечистотиите ќе се исчистат сами од себе!
Овој трик е идеален за сите кои сакаат природно и лесно чистење без напор. Решетката по третманот изгледа како нова, а рерната повторно добива свеж и чист изглед.
За дополнителна свежина, можете по чистењето да нанесете сок од лимон и малку сода бикарбона, а потоа накратко да ја загреете рерната на 100°C. Така ќе ги отстраните сите непријатни мириси и ќе внесете пријатен цитрус мирис во кујната.
Со овој едноставен трик, ќе заборавите на часови поминати во чистење и триење – рерната ќе блеска како нова, а вие ќе заштедите време, пари и нерви.
Извор: Alo
Lifestyle
Најефикасниот начин за отстранување на мувла од ѕидовите, според експертите
Мувлата е чест проблем во домовите, особено во текот на зимата кога во просториите се собира кондензација и влага. Таа најчесто се појавува како темни дамки на ѕидовите, а ако не се реагира навреме, може да предизвика оштетувања и здравствени проблеми. Еве кои се најдобрите начини за ефикасно и трајно отстранување на мувлата, според советите на експертите за чистење.
Зошто се појавува мувлата?
Мувлата најчесто се јавува поради зголемена влажност, недоволна вентилација или продор на вода. Кога воздухот во домот е влажен и нема доволно циркулација, на ѕидовите се создава идеална средина за раст на мувла. Затоа е важно, покрај чистењето, да се најде и реши изворот на влагата.
Бел оцет – природно решение
Еден од најдобрите и најевтините начини за отстранување на мувла е употребата на бел оцет. Тој има природни антисептички својства и ефективно ги уништува спорите на мувлата.
Како се користи:
Измешајте еден дел бел оцет со еден дел вода во шише со распрскувач. Испрскајте ја погодената површина и оставете да делува околу еден час. Потоа избришете со влажна крпа. За поупорни дамки, може да се користи и неразреден оцет.
Многу експерти предупредуваат дека белилото често се користи погрешно, бидејќи го отстранува само горниот слој на мувлата, без да ги уништи спорите во длабочината на ѕидот.
Сода бикарбона – природен антисептик
Содата бикарбона е уште едно безбедно и ефикасно средство. Таа делува како благ антисептик и ја намалува влажноста на површината.
Како се користи:
Измешајте три лажици сода бикарбона со половина литар вода, нанесете на мувлосаната површина, оставете да делува 15 минути, а потоа избришете со сува крпа.
Специјализирани спрејови против мувла
На пазарот постојат и спрејови специјално наменети за уништување на мувла и габи. Тие содржат активни состојки кои продираат во порозните површини и ги уништуваат спорите во коренот.
Како се користат:
Нанесете го спрејот на засегнатото место, оставете неколку минути да делува и избришете со чиста крпа. Секогаш носете ракавици и проветрете ја просторијата додека го користите производот.
Белило – внимателно користење
Белилото може да биде корисно на плочки, фуги и други цврсти површини каде што мувлата се појавува често, но не се препорачува за обоени ѕидови.
Како се користи:
Направете раствор од еден дел белило и четири дела вода. Со мека крпа избришете ја површината и потоа исушете ја темелно. Внимавајте, бидејќи белилото може да го обезбои ѕидот и да остави траги.
Како да се спречи повторно појавување на мувла
Откако ќе ја исчистите мувлата, важно е да спречите повторна појава. Експертите нагласуваат дека вентилацијата и сувиот воздух се клучни.
Совети за превенција:
-
Редовно проветрувајте ја секоја просторија, особено после туширање или готвење.
-
Користете вентилатори или одвлажнувачи на воздух.
-
Поправете ги сите протекувања на кровот или водоводот.
-
Одржувајте стабилна температура во домот за да се намали кондензацијата.
-
Избришете ја кондензацијата од прозорците и ѕидовите кога ќе се појави.
Со следење на овие едноставни совети, можете трајно да ја отстраните мувлата и да го зачувате вашиот дом чист, здрав и пријатен за живеење.
Клучот за успех: откријте ја причината за влагата, подобрете ја вентилацијата и редовно одржувајте го домот.
Извор: Danas
Lifestyle
За само 10 минути, вашите фуги ќе блеснат како нови: трик што ја враќа белината без многу трошок
Со текот на времето, фугите меѓу плочките потемнуваат, стануваат валкани и тешко се чистат. Наместо да користите силни средства како белило, постои едноставен и евтин начин со кој ќе ги направите повторно бели – и тоа за само десет минути.
Што ви е потребно:
-
Малку хидроген (се купува во аптека – безбеден е за користење во домаќинство)
-
Сода бикарбона
-
Стара четка за заби или мека четка
-
Крпа и топла вода
Постапка:
-
Прво, пребришете ги плочките со влажна крпа за да ја омекнете нечистотијата.
-
Во мала чаша, измешајте две лажици сода бикарбона со малку хидроген – колку да се добие густа паста.
-
Со четката нанесете ја смесата директно врз фугите и оставете да стои околу 10 минути.
-
Потоа, со кружни движења, истријте ги фугите. Ќе забележите како нечистотијата се отстранува веднаш.
-
На крај, исплакнете со топла вода и пребришете со сува крпа.
По само неколку минути, вашите фуги ќе изгледаат бели и чисти како нови, без непријатен мирис и без скапи средства за чистење.
Овој природен метод е безбеден, ефтин и ефикасен, а хидрогенот што го користите е ист оној што често се користи за дезинфекција на рани — значи нема никаква опасност при употреба.
Пробајте го овој домашен трик – ќе ве изненади колку брзо ќе се исчисти купатилото, а фугите повторно ќе заблескаат како првиот ден!
Извор: B92
-
Хороскоп16 часаХороскоп за среда (29 октомври)
-
Хороскоп2 денаХороскоп за вторник (28 октомври)
-
Македонија5 часаМВР: Кривична пријава против поранешен директор, заменик директор и вработени во Агенцијата за храна и ветеринарство за „проневера во службата“
-
На денешен ден1 денСветот на денешен ден (28 октомври)
-
Lifestyle1 денКако да ја исчистите решетката од рерната без триење и хемикалии
-
Магазин1 денИлон Маск ја претстави својата верзија на Wikipedia — Grokpedia
-
Магазин1 денWhatsApp и Messenger воведуваат заштита од измами насочени кон постари лица
-
Македонија1 часДополнете гориво, ноќеска дизелот солидно поскапува, додека бензините остануваат со непроменета цена за литар

